در آخرین جلسه کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه، پس از آنکه موضوع تلفیق بیمه ها نتوانست اکثریت آرا را به دست آورد، برخی نمایندگان راهکار ادغام دو وزارت رفاه و تأمین اجتماعی با وزارت بهداشت با نام وزارت «سلامت و رفاه» و جدایی بخش آموزش از وزارت بهداشت را مطرح کردند. سالها پیش هم این موضوع مطرح شده بود اما رای نیاورده بود با اینحال هنوز هم برخی نمایندگان مجلس به دنبال این طرح هستند.
به گزارش ، در همین حال این موضوع دوباره در حال پیگیری است که انتقال رشته‌های مشترک از وزارت علوم به بهداشت تیرماه امسال از سوی وزیر بهداشت مطرح شده که رییس‌جمهور ابتدا دستور به انتقال این رشته‌ها دادند، اما این دستور چون با مخالفت وزارت علوم مواجه شد کارگروهی علمی آن را مورد بررسی قرار داد تا با قاطعیت بیشتری در این زمینه تصمیم‌گیری صورت بگیرد.
جدایی آموزش از وزارت بهداشت
آموزش پزشکی در سال 1364 در حالی به وزارت بهداشت پیوست که بنا به گفته کارشناسان یکی از دلایل آن کمبود نیروی انسانی و نیاز کشور به کادر درمانی در آن زمان بود، نیازی که با افزایش چند برابری ظرفیت پزشکی و توسعه دوره‌های نوین پزشکی و دانشگاههای علوم پزشکی برطرف شد و فراتر از آن ایران اسلامی علاوه بر رفع مشکلات درمانی مناطق محروم، به توانمندی اعزام پزشک به خارج نیز دست یافت.
این طرح سال 85 نیز در سطح مجلس مطرح شد ولی با مخالفت اکثر اعضای کمیسیون بهداشت و درمان و نمایندگان مجلس فرصت رای گیری در صحن علنی نیافت . موافقان معتقد بودند که این کار باعث افزایش سطح آموزش می شود چون وزارت بهداشت منابع و وقت ندارد که هم سلامت مردم را تضمین کند و هم آموزش بدهد اما مخالفان، آموزش پزشکی را یک امر تخصصی می دانستند که هیچ کس به جز وزارت بهداشت نمی تواند آن را انجام دهد.
کسانیکه به دنبال جدایی هستند معتقدند که در حال حاضر نیمی از توان آموزشی کشور به وزارت بهداشت و درمان اختصاص یافته و به همین خاطر در رتبه بندی علمی دانشگاه های جهان، کمتر محاسبه می شود. این در حالی است که فدراسیون جهانی آموزش پزشکی در فوریه 2004 در گزارشی با اشاره به نقش کلیدی مراکز توسعه آموزش پزشکی (EDC) در دانشگاههای علوم پزشکی ایران، آموزش پزشکی در ایران را هم راستا با استانداردهای جهانی و اصلاحات آموزش پزشکی در ایران الهام بخش تمام کشورهای جهان ذکر کرده بود.
به هرحال این موضوع مسکوت ماند تا اینکه حالا دوباره این مسئله مطرح شده ، هرچند کمیسیون های اجتماعی و بهداشت و درمان نیز مخالفت آن هستند اما باز هم برخی نمایندگان به دنبال آن هستند.
نظر نمایندگان
دکتر حسینعلی شهریاری عضو کمیسیون بهداشت و درمان به خبرنگار می گوید که بازگشت بخش آموزش به وزارت علوم صدمه زیادی به بدنه پزشکی کشور وارد می کند.
وی می افزاید: دانشجو باید در بیمارستان آموزش ببیند و بیشترین مهارت آموزی در بیمارستان ها و به صورت تجربی است ، بنابراین جدایی بخش آموزش می تواند لطمه فراوانی به دانشجویان بزند و نباید این موضوع را دنبال کرد.
محمد حسین قربانی سخنگوی کمیسیون بهداشت هم مخالف این جدایی است و می گوید: ادغام آموزش پزشکی با وزارت علوم یک عقب گرد به گذشته است وتنها هزینه به نظام آموزش کشور تحمیل می کند و هیچ نتیجه ای ندارد.
وی ادامه می دهد: آموزش در وزارت بهداشت به خوبی انجام می شود و اگر جدا شود چند سالی طول می کشد تا نظام آموزش پزشکی بتواند خود را پیدا کند و در این سالها آموزش پزشکی کشور لطمه می بیند.
وزیر بهداشت هم در مورد جدا شدن علوم پزشکی از وزارت بهداشت، می گوید: ما با جدا شدن آموزش پزشکی از وزارت بهداشت مخالفیم. این موضوع جزء جدا نشدنی وزارت بهداشت است و در سیاست‌های کلی ابلاغی از سوی رهبری نیز به آن اشاره شده است.
وی ادامه می دهد: آموزش و پژوهش دو رکن اصلی در بخش پزشکی کشور است که با ادغام آموزش پزشکی با وزارت بهداشت این دو رکن در خدمت سلامت کشور قرار گرفت و تاکنون آثار بسیار مفیدی از خود به جای گذاشته است .
علیرضا سلیمی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی که از موافقان این ادغام است به خبرنگار می گوید: این ادغام کار منطقی است و باید همان سال 85 انجام می شد چون به ارتقای سطح علمی دانشگاه‌ها کمک می‌کند.
وی با اشاره به اینکه در هیچ جای دنیا آموزش پزشکی از آموزش عالی جدا نیست، ادامه می دهد: ادغام آموزش پزشکی با آموزش عالی باعث می شود تا دانشگاههای علوم پزشکی در کنار دیگر دانشگاه‌ها قرار گیرند و جایگاه این دانشگاه‌ها در رتبه بندی جهانی ارتقاء مشخص شود.
وی در مورد اینکه دلیل مخالفت وزارت بهداشت آموزش دانشجویان در بیمارستان است می گوید:متاسفانه این عامل سبب شده تا ساختار مالی، تخصیص منابع، سوء مدیریت و نظارت بر نیروها، تجهیزات و امکانات در وزارت بهداشت به خوبی انجام نشود.
دکتر ایرج فاضل وزیر اسبق بهداشت هم می گوید: زمانیکه جدایی دانشگاههای علوم پزشکی از وزارت علوم به بهانه جبران کمبود پزشک در کشور انجام شد اگر با درخواست وزیر علوم وقت با ارایه چند بیمارستان آموزشی به وزارت علوم موافقت می شد، دیگر نیازی به تفکیک آموزش پزشکی از این وزارتخانه نبود.
وی تاکید می کند که این بار باید موضوع از سوی نمایندگان پیگیری شود تا آموزش به وزارت علوم بازگردد.
تجربه دنیا
بررسیها نشان می دهد که در تجربه اکثریت قریب به اتفاق کشورهای دنیا سیستم یکپارچه آموزشی وجود دارد و بر طبق گزارش‌هایی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال‌های اولیه دهه 80 اعلام کرد جدایی آموزش پزشکی از وزارت علوم بیشتر تجربه ایران است. البته کوبا هم چنین تجربه‌ای داشته است اما از نظر آنچه امروز در دنیا اجرا می‌شود جدایی آموزش پزشکی از وزارت علوم محدود به تجربه ایران و حداکثر یک کشور دیگر می شود.با اینحال به نظر می رسد در این باره ایران موفق بوده و توانسته از نظر پزشکی و تربیت نیروی انسانی موفق عمل کند.
حالا با وجود این همه سال که از ادغام آموزش در وزارت بهداشت می گذرد، بازگشت آموزش پزشکی به وزارت علوم چه تبعاتی می تواند داشته باشد؟ و در این صورت آمورش پزشکی به ارتقایی که موافقان طرح دارند خواهد رسید یا سبب تحمیل هزینه گزاف بر سیستم آموزش و نظام بهداشت می شود که در این صورت دانشجویان هم آسیب می بینند.
به نظر می رسد اکنون با تفکیک آموزش پزشکی از وزارت علوم هم آموزش پزشکی و هم رشته های علمی مشترک بین وزارتخانه های بهداشت و علوم صدماتی دیده اند که با بازگشت آموزش پزشکی به وزارت علوم این رشته ها از لحاظ کمی و کیفی توسعه پیدا می کنند.
