تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
همه ما، اغلب نگران این مسأله هستیم که ظاهرمان ناخوشایند نباشد. این مسأله در جوانی و نوجوانی شدت بیشتری دارد؛ زیرا با قدم گذاشتن به مرحله بلوغ، تغییرات فیزیکی در بدن ایجاد میشود و این تغییرات همواره دگرگونیهای روحی- روانی را نیز در پی دارند و گاه روابط اجتماعی را نیز تحت تأثیر قرار میدهند.
چاقی یکی از نگرانیهای اصلی نوجوانان و جوانان، خصوصا دخترهاست. اختلال خوردن یک مبحث روانشناسی است که غالبا باعث بروز چاقی و لاغری و به وجود آمدن برخی تنشها میشود.
این اختلال که شامل کماشتهایی بیش از حد و پراشتهایی کاذب است، در هر دو مورد موجب تغییرات وزنی بسیار زیاد میشود و روی عملکرد بدن اثرات منفی میگذارد. پدر و مادرها میتوانند کمک زیادی در این مورد به نوجوانان خود کنند تا با افزایش حس خود دوستی در فرزندشان از بروز مشکلات حاد در آینده جلوگیری شود.
اختلالات خوردن
اختلال در خوردن به عادتهای نادرست غذا خوردن مربوط میشود که میتواند عملکرد معمولی جسم را دچار اختلال کند. این مسأله در میان دخترها شایعتر از پسرهاست و بهطور میانگین از هر 100 دختر نوجوان 1-2 نفر با آن درگیر است. ولی متأسفانه این بیماری برای مدتها از دید خانوادهها پنهان میماند.
افرادی که به اختلال در خوردن از نوع کماشتهایی بیش از حد دچار هستند، ترس زیادی از اضافه وزن دارند و دائما نگران نامتناسب شدن اندام خود میباشند، به همین دلیل میکوشند همواره خود را بسیار لاغر نگه دارند. برخی از این افراد با کمترین مقدار غذا سر میکنند و برخی دیگر بیش از حد ورزش کرده و تا جایی که ممکن است کالری کمتری جذب بدن خود میکنند.
در واقع، کم خوردن نوعی وسواس فکری در آنها ایجاد میکند و همیشه دغدغه لاغرتر شدن دارند. اختلال خوردن از نوع پرخوری نیز همانند کمخوری موجب تغییرات بسیار در وزن افراد میشود.
هر دو نوع اختلال شبیه هم هستند و تنها اختلاف آنها در چاق و لاغر بودنشان است. هر دو نوع اختلال میتوانند به عادتهای سخت زندگی مبدل شوند و برای درمان نیاز به کمک گرفتن از افراد متخصص دارند.
دلایل
دلایل اصلی اختلال در خوردن هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما به هر حال، مجموعهای از عوامل روانی، ژنتیکی، اجتماعی و خانوادگی موجب بروز آن میشوند. برخی از پژوهشگران معتقدند که تصاویر مد در مجلات و سایر رسانهها، باعث افزایش این مسأله میشود.
تصاویر افرادی که اندامهای لاغر دارند، ممکن است این فکر را در برخی نوجوانان ایجاد کند که برای زیباتر شدن باید خود را تا میتوانند لاغر کنند و این مسأله در پسرها با تلاش زیاد و استفاده از برخی مکملها و داروها برای حجیم شدن ماهیچهها و بزرگتر شدن اندام، بروز میکند. بیشتر نوجوانانی که به اختلال در خوردن دچار هستند، اعتماد به نفس پایینی دارند و بیش از هر چیزی به وزن خود اهمیت میدهند.