بسیاری از ما چربی را به عنوان یک ماده مضر در رژیم غذایی خود در نظر می گیریم. بسیاری از افراد دارای اضافه وزن یا مبتلا به چاقی به امید کاهش وزن، تمام تلاش خود را به کار می گیرند تا چربی ها را از رژیم غذایی خود کنار بگذارند. صنایع غذایی نیز همگام با این جریان معرفی محصولات مختلف کم چرب یا بدون چربی را در دستور کار خود قرار داده اند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "اکتیو بیت"، اما در حال حاضر می دانیم که محتوای چربی مواد غذایی مورد علاقه ما لزوما نباید به عنوان مقصران اپیدمی چاقی در نظر گرفته شوند. چربی، حداقل در مقدار معقول و از نوع مناسب، بخشی مهم از هر رژیم غذایی سالم محسوب می شود. در ادامه با دلایلی که نشان می دهند نباید از مواجهه با چربی در هراس باشید، بیشتر آشنا می شویم.
تولید انرژی
چربی، در کنار پروتئین و کربوهیدارت ها، جزئی حیاتی از ترکیب انرژی است. در حقیقت، چربی کارآمدترین گزینه بین این سه ماده برای تامین انرژی مورد نیاز بدن است، اما افراد بسیاری به این مساله توجهی ندارند. به گفته کارشناسان سلامت دانشگاه یو سی ال ای، 9 کالری انرژی به ازای هر گرم چربی دریافتی تولید می شود، در شرایطی که هر گرم کربوهیدارت یا پروتئین تنها حدود 4 کالری انرژی تولید می کند.
از این رو، شما با حذف چربی مجبور به مصرف کالری بیشتر، به طور معمول در قالب کربوهیدارت ها، خواهید بود، تا به همان میزان انرژی تولید کنید. این تله ای کلاسیک است که افراد دنبال کننده رژیم های غذایی کم چرب در آن گرفتار می شوند. به رغم تمام تلاش های صورت گرفته از سوی آنها برای مصرف چربی کمتر، آنها شاهد کاهش وزن یا ارتقا سلامت خود نیستند.
پوست سالم‌تر
چربی، به ویژه چربی اشباع، به طور فعال از پوست در برابر خورشید محافظت می کند. فردی که از رژیم غذایی خود به میزان کافی چربی دریافت نمی کند، احتمال بیشتری دارد با چین و چروک پوست، آفتاب سوختگی و حتی ابتلا به سرطان مواجه شود. بر همین اساس است که مردم برای قرن ها از روغن نارگیل، که حاوی چربی اشباع طبیعی است، برای محافظت از پوست خود استفاده کرده اند.
در مناطقی مانند جزایر اقیانوس آرام که نارگیل بخشی جدایی ناپذیر از رژیم غذایی محسوب می شود، مردم از پوستی نرم‌تر نسبت به ساکنان آمریکای شمالی برخوردار هستند، حتی در شرایطی که ساعات زیادی را در محیط خارج از خانه و زیر نور خورشید سپری می کنند. پژوهش انجام شده در مرکز ریزمغذی دانشگاه اُرگن نشان داد که اسیدهای چرب امگا-3 از پوست در برابر اکسیداسیون محافظت می کنند که این فرایند به واسطه پرتوهای فرابنفش خورشید رخ می دهد.
سلامت قلبی عروقی
چربی نقشی کلیدی در حفظ سلامت قلب و پیشگیری از بیماری قلبی، که یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان است، ایفا می کند. بدون تردید، چربی بیش از اندازه ناشی از مصرف بیش از حد گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده دلیل اصلی بیماری قلبی عروقی است، اما چربی بیش از حد کم نیز مشکل آفرین خواهد بود.
بنابر نتایج پژوهش موسسه ملی سلامت آمریکا، مقدار مناسب از چربی در رژیم غذایی برای مبارزه با بیماری قلبی مفید است، زیرا وجود چربی کاهش سطح لیپوپروتئین، ماده ای که موجب بیماری قلبی می شود، را در پی دارد. در نتیجه، حذف تمام چربی ها از رژیم غذایی ممکن است به اندازه مصرف بیش از حد آنها مضر باشد. چربی را از نوع درست و به میزان توصیه شده مصرف کنید تا در مسیر کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی حرکت کنید.
جذب ویتامین
چربی به عنوان یک حامل برای انتقال برخی ویتامین ها در بدن نیز مورد استفاده قرار می گیرد. به طور خاص، ویتامین های A، D، E و K محلول در چربی هستند، که به معنای جذب و ذخیره آنها در سلول های چربی است. مصرف ناکافی از چربی به معنای آن است که بدن را برای جذب و ذخیره این ویتامین ها که به عملکردهای مختلف مانند فعالیت سیستم ایمنی، بیان ژن، و تولید استخوان کمک می کنند، دچار مشکل می کنید.
به عنوان مثال، ویتامین D را مد نظر قرار دهید که افراد بسیاری در مناطق سردسیر کره زمین، به ویژه در فصل زمستان، با کمبود آن مواجه هستند. ویتامین D به طور مستقیم در رشد استخوان، سیستم ایمنی، و رشد سلولی نقش دارد. از آنجایی که کمبود ویتامین D یکی ار موارد شایع در جهان است، حصول اطمینان از سطوح کافی این ویتامین در بدن اهمیت دارد.
سلامت مغز
بخش اعظم مغز از چربی تشکیل شده است و مغز بدون این ماده در ارائه عملکرد درست خود با دشواری مواجه می شود. مصرف چربی، به ویژه چربی اشباع، مواد خام مورد نیاز مغز برای حفظ و باززایی خود را در اختیار این اندام قرار می دهد.
نورون های مغزی که وظیفه ارسال و دریافت پیام ها را بر عهده دارند نیز دارای غشا (یا سطحی) هستند که با پوششی به نام میلین محافظت می شود. بخش اعظم میلین (70 درصد) از چربی تشکیل شده است. اسید اولئیک یکی از اجزا اصلی سازنده میلین است، که یکی از اسیدهای چرب شایع در شیر مادر و همچنین روغن های تهیه شده از بادام زمینی، گردو آمریکایی، بادام، و آووکادو محسوب می شود. به بیان دیگر، با حذف چربی از رژیم غذایی خود هیچ لطفی در حق مغز خود نخواهید کرد.
سلامت اندام ها
اندام های بسیاری در بدن انسان برای فعالیت خود به چربی وابسته هستند. به عنوان مثال، ریه ها را مد نظر قرار دهید؛ فضای هوایی در هر یک از ریه های ما با لایه ای نازک از آنچه به نام سورفکتانت شناخته می شود، پوشیده شده است. این ماده برای ارائه عملکرد درست سیستم تنفسی ما بسیار اهمیت دارد و به طور کامل از اسیدهای چرب اشباع تشکیل شده است. از سوی دیگر، کبد اگر به اندازه کافی ذخیره چربی پشتیبان نداشته باشد، نسبت به برخی سموم مصرفی شایع، مانند الکل و استامینوفن، آسیب پذیرتر است.
کلیه ها و روده نیز از لایه ای محافظ که به طور کامل از چربی تشکیل شده اند، برخوردار هستند. این پوشش محافظ از این اندام ها در برابر ضربات و صدمات محافظت می کند. این محافظان اندام ها برای بدن بسیار مهم هستند و تنها زمانی به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرند که دیگر ذخایر چربی بدن تخلیه شده باشند.
مهار هوس های غذایی
با محروم کردن خود از چربی آنچه اغلب رخ می دهد این است که بدن به خوردن غذای بیشتر از حد معمول برای جبران این شرایط تمایل خواهد داشت. این شرایط می تواند به پرخوری منجر شود.
یک رژیم غذایی با محتوای چربی بسیار کم ممکن است نتیجه معکوس به همراه داشته باشد. زمانی که ضعف موجب شکل گیری هوس قوی برای غذاهای چرب می شود، ممکن است خوردن یک وعده غذایی چرب شامل غذاهایی مانند پیتزا و مرغ سوخاری، و بستنی یا کیک به عنوان دسر نتیجه نهایی باشد.
سیستم ایمنی
گلبول های سفید خون سربازان سیستم ایمنی بدن انسان هستند و وظیفه آنها شناسایی و نابودی ویروس ها، باکتری ها، و هر مهاجم خارجی دیگر در جریان خون است. به گفته برخی متخصصان تغذیه، گلبول های سفید در صورتی که برخی از اسیدهای چرب کلیدی، مانند اسید میریستیک و اسید لوریک (در کره و روغن نارگیل یافت می شوند)، به میزان کافی در بدن وجود نداشته باشند، در انجام وظیفه خود با دشواری مواجه می شوند.
بدون این اسیدهای چرب، سیستم ایمنی بدن شما همانند ارتشی بدون سلاح است. البته این به معنای آن نیست که هنگام احساس سرماخوردگی در مصرف مواد غذایی مانند شیر کره زیاده روی کنید. اما دلیل دیگری برای یادآوری این نکته است که چربی بخشی جدایی ناپذیر از رژیم غذایی سالم محسوب می شود و در کنار عناصر ضروری دیگر برای یک رژیم غذایی سالم باید به میزان کافی مصرف شود.
