زنان و بیماری‌های زایمان

پیش‌گیری از حاملگی

اگر میل دارید از حامله شدن جلوگیری کنید، بهترین راه جلوگیری، به طور طبیعی است. یعنی هنگام ترشح نطفه، مرد نطفه را خارج از رحم بریزد.
* هر روز یک قاشق غذاخوری تخم زردک را بجوشانید و آبش را بنوشید، یا نرم بسایید و کفلمه کنید.
* اولین دندانی که از کودک می‌افتد را سوراخ کنید و ریسمان یا زنجیر نازکی را در آن فرو کرده و مانند گردن بند زیر لباس به خود بیاویزید.
* سکبینج، انقوزه، مقل ازرق، مرمکی، اوشق، جاوشیر خشک و شهم حنظل از هرکدام 10 گرم را نرم بسایید و با دو استکان زهره‌ی گاو و دو استکان سرکه مخلوط کنید، در بطری و در جای خنک نگه دارید و پس از نزدیکی و بعد از شستشوی رحم، پنبه‌ی نسبتاً بزرگی را بر آن مواد آغشته کرده و داخل رحم بگذارید.

قرص‌های ضدبارداری مضر است:

آیا می‌دانید قرص‌های ضد بارداری چه تأثیرات جانبی (عوارضی) دارند؟
لخته شدن خون در پاها، لگن خاصره، ‌شش‌ها، قلب، مغز، ایجاد انواع سردردها، تیره و تار دیدن اشیاء، کاهش بینایی چشم، برق زدن پرتوهای نور، دردهای قفسه‌ی سینه یا به نفس نفس افتادن، حالت تهوع و استفراغ، افزایش وزن، آب آوردن بدن، پر و فربه شدن پستان‌ها یا حساسیت بیش از حد آن ها، سردرد خفیف، افسردگی، تغییرات در خلق و خوی، خستگی و کوفتگی بدن، لک دیدن بین دو نوبت عادت ماهانه، کم شدن خون حیض، نامنظم شدن عادات ماهانه و عفونت مخمری، مانند: خارش دستگاه تناسلی یا ترشح از آن، در اثر مصرف قرص‌های ضد بارداری ایجاد می‌شوند.

بهترین راه گرفتن نطفه از مرد

اگر دیر باردار می‌شوید، برای آن که زودتر نطفه‌ی مرد را به خود بگیرید و احتمال باردار شدن بیشتر شود، به یکی از سه طریق زیر عمل کنید:
1-طاق باز بخوابید و یک بالش زیر لگن خود قرار دهید تا رحم بالاتر از سطح بدن قرار گیرد و پس از دریافت نطفه مدتی در همان حالت بمانید.
2-به صورت دو زانو روی زمین بنشینید، بعد وارونه به صورت سجده سر را روی زمین قرار داده و نشیمنگاه را بالا بگیرید و مرد از عقب نطفه را در رحم بریزد. بعد مدتی به همان حالت بمانید.
3- در حال ایستادن خم شده و دست‌ها را روی زمین بگذارید و مرد از عقب نطفه را در رحم بریزد و پس از دریافت نطفه مدتی به همان حالت بمانید.
ضمناً بهتر است که به ماما (پزشک زنان) مراجعه کنید و هنگام تخمک‌گذاری خود را در هر ماه سؤال کنید تا بدانید چه روزهایی از هر ماه برای دریافت نطفه و بچه دار شدن آمادگی دارید تا در همان شب‌های تعیین شد، دستورات فوق را عمل کنید.

عدم توانایی در باروری زنان به طور فراوان به دلایل زیر هستند:

1-به دلیل بیماری‌های التهابی در اعضای لگنی.
2-به دلیل التهاب یا تورم پوشش داخلی رحم.
3-به دلیل عیوب یا وجود غده‌های غیرعادی در رحم.
4-به دلیل چسبندگی‌های غیرطبیعی که در اثر عمل جراحی در زمان‌های قبل ایجاد شده‌اند.
5-به دلیل عدم تعادل هورمون‌ها که از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌شود.
6-به علت چاقی
7-به علت مصرف بعضی از داروها، الکل، توتون یا تنباکو
8-به علت تولید آنتی بادی یا پادتن‌هایی که اسپرم یا نطفه‌های مرد را خنثی می‌سازند.
ضمناً هم در خانم‌ها و هم در آقایان بیماری غده‌ی تیروئید، بیماری قند، یا مصرف الکل، توتون یا تنباکو، ماری جوانا و مواد مخدر می‌توانند منتهی به عدم توانایی در باروری شوند.

آزمایش بچه دار نشدن

برای این که زن و مرد خود را در منزل آزمایش کنند و بدانند که ناتوانی از کدام یک بوده و کدامشان بچه دار نمی‌شوند، دو عدد کوزه‌ی هم جنس و هم قد، یکی زن و دیگری را مرد بردارند و نام خود را روی آن بنویسند تا کوزه‌هایشان اشتباه نشود و در هر دو کوزه به یک زمان و یک اندازه جو بکارند و از اول تا آخر به جای آب دادن هرکدام روی کوزه‌ی خود ادرار کنند، تا سبز شود. کوزه‌ی هرکدام که سبز نشد و یا زرد گردید یا ضعیف‌تر ماند، مشخص می‌شود که عیب از او است و او باید به مداوا بپردازد.

تشخیص حامله بودن یا نبودن

از طریق آزمایش‌های تشخیص بیولوژیکی، کلینیکی جست و جوی پرولان در خون، وجود فولیکولین در ادرار و عمل بورن‌ها، سیمونه و تشخیص تئولوتیک در ادرار یا به سه طریق زیر می‌توان تشخیص داد:
1-سه قاشق غذاخوری عسل را در مقداری آب حل کنید و شب، هنگام خواب آن را بخورید. اگر دچار پیچش دل و درد ناف شدید، حامله هستید و اگر دردی احساس نکردید، حامله نیستید.
2-دو حبه سیر پوست کنده را از جلو به خود بگیرید و دست‌های خود را بشویید. اگر پس از ساعتی بوی آن را در بینی استشمام کردید، حامله هستید و در غیر این صورت حامله نیستید. پس از آزمایش، سیر را از رحم خارج کنید تا به رحم آزاری نرساند.
3- یک قطعه پنبه را به عطر آغشته کرده و داخل رحم قرار دهید و لباس زیر را بپوشید، بعد دست‌های خود را خوب بشویید. پس از ساعتی اگر بوی آن را در بینی احساس کردید حامله هستید. در غیر این صورت حامله نخواهید بود.

زنی که به علتی حامله نمی‌شود

اگر مرد مشکل بچه دار شدن را ندارد و مشکل از طرف زن است، زن باید هر روز از رازیانه و لوبیاچیتی و روغن‌های نباتی استفاده کند. ضمناً لازم است به وسیله‌ی ورزش مداوم یا پیاده روی که همراه با عرق ریزی باشد، وزن خود را کم کنید. از داروهایی که وزن را کاهش می‌دهند و چربی سوز هستند، استفاده کنید.
اگر به علت چاقی حامله نمی‌شوید؛ زعفران، تخم شوید، تخم خرفه، انزروت، شهم حنظل، سماق و عود را به مقدار مساوی نرم بسایید بعد با کمی عسل خمیر کرده و به صورت شیاف‌هایی درست کنید و شب‌ها از جلو استعمال نمایید.

سقط جنین

(کورتاژ) و بچه انداختن عمدی و سقط جنین، علاوه بر عقوبت آخرت، دیه دادن در دنیا و شرمندگی نزد خود، باعث از بین بردن صدها هزار نفوس بعدی خواهد شد و اگر در پیری کور شدید خود را ملامت نکنید.
سقط جنین عملی غیر انسانی است و با شرع و عرف کاملاً مغایرت دارد. سقط جنین قتل نفس خواهد بود. فکر نکنید که اگر طفلی را کشتید، همین یک نفر را کشته‌اید (من قتل نفساً الناس جمیعاً) ‌سقط جنین علاوه بر عقوبت آخرت و دیه دادن در دنیا شرمندگی در نزد خود و دیگران، باعث از بین بردن میلیون‌ها نفوس بعدی و کور شدن شما در سن بالا خواهد شد.
تو ‌ای خواهرم حساب راحتی و آسودگی موقت خود را نکن بلکه فکر کن و حساب کن که مادرت چند ماه تو را در شکم تحمل کرده، چه مشقت‌هایی را تحمل نموده تا تو به دنیا پا گذاری، چه بی‌خوابی‌ها کشیده، چه زحمات شبانه‌روزی را تحمل نموده، چه مخارجی را صرف تو کرده، چه رنج‌هایی کشیده است تا تو رنج نبینی و با زحمات طاقت فرسای او به اینجا برسی. اگر او هم اقدام به سقط کرده بود تو کجا بودی؟
پس خود را انسانی عاقل، با شعور، معتقد، با وجدان، متعهد به دین و ایمان و اجتماع بدان و دست به این عمل ننگین هرگز نزن تا انشاء الله در دو عالم پیروز و موفق گردی و با یک لحظه غفلت دنیا و آخرت خود را خراب نسازی.
اما اگر به دلیل موجهی لازم به سقط کردن طفل بوده و پزشک متخصص به علتی قابل قبول شرع و عرف این کار را پیشنهاد کرد، اشکال چندانی ندارد، ضمناً خالی از خطر هم نیست؛ چون اولاً این که ممکن است به دستگاه تناسلی لطماتی وارد شود، ثانیاً احتمال دارد سیستم عصبی را تحریک کرده و به ناراحتی‌های عصبی دچار شوی، ثالثاً احتمال دارد که دارو در مورد سقط اثر نکند و طفل بماند و به دنیا بیاید، اما با جسمی ناقص (گوش، چشم، زبان، ذهن، مغز یا جسم و...) که در این صورت یک عمر شما، خود طفل و دیگران در رنج و عذاب خواهید بود، پس چرا عاقل کند کاری- که باز آرد پشیمانی.
در صورتی که پزشک صلاح بداند و سقط واجب و لازم باشد می‌توانید با دستور او هم چنین زیر نظر او از داروهای زیر استفاده کنید:
برگ پونه‌ی تازه را شب‌ها بکوبید و هنگام خواب در رحم بگذارید.
* بذر غازیاقی را بجوشانید، آبش را به مرور بنوشید.
* هر روز سلیخه را بکوبید و بجوشانید و بعد با آب صاف کرده‌ی آن شربت درست کنید و به مرور در طول روز بنوشید.
* ریشه‌ی آفتاب‌گردان را نیم‌کوب کرده و بجوشانید و آبش را با آب برگ تازه‌ی آفتاب گردان مخلوط کنید و بنوشید.
* گل بومادران، بابونه‌ی شیرازی، بادرنجبویه، تخم خطمی، گل خطمی، ریشه‌ی خطمی، کنجد بوداده، سنامکی، پودر شیرین بیان، شاه تره، تخم هویج، نخود خام، تخم شوید، تخم شاهی، کاکنج، تخم جاروب، کلپوره، تخم کرفس، گل محمدی، مشک ترامشیع، گل نیلوفر، ناخنک، هماض، ریشه‌ی درخت توت، پوست هلیله‌ی زرد، گل ریواس، مخلصه، مریم نخودی، ریوند چینی، رناس، زنیان، سیاه دانه، پر سیاوش، تاجریزی، آمله‌ی مقشر، افسنطین، آویشن شیرازی و انیسون از هرکدام 3 مثقال، همه را مخلوط و نیم کوب کرده و به بیست قسمت مساوی تقسیم کنید و هر قسمت آن را یک روز صبح ناشتا بجوشانید و آبش را بنوشید و تفاله‌ی آن را هم مجدداً بخیسانید و شب در همان آب بجوشانید و آبش را قبل از شام بنوشید.
ضمناً خوراکی‌هایی که باعث سقط جنین می‌شوند را باید بیشتر مصرف کنید، مانند: زعفران، کرفس، آب جوشانده‌ی سوسبز، آب جوشانده‌ی مشک ترامشک، آب جوشانده‌ی براسیون، آب دم کرده‌ی آویشن شیرازی، آب جوشانده‌ی نخودسیاه، آب نخود و کنجد خیسانده شده.
توضیحاً هرگاه دارویی برای سقط جنین استفاده می‌کنید باید از خوردن ویتامین A، پسته شامی، به، کاهو، تخم کاهو، سمنو، تخم کتان، خشخاش، جوانه‌ی گندم، رازیانه، روغن زیتون، و روغن کنجد پرهیز کنید.

انداختن جنین مُرده

برای انداختن جنین مرده (خارج کردن طفلی که داخل رحم مرده است) ‌باید روزی چند مرتبه و هر بار یک مشت کنجد بوداده بخورید.
* روزی سه مرتبه سرگین اسب را زیر پاهای خود دود کنید.
* صبح ناشتا، نیم مثقال کندر کوبیده شده را با عسل مخلوط کرده و گرم کنید و بخورید.
* تخم گزر کوبیده شده را در روغن سندروس ریخته و آن را روی آتش بریزید و بالای آن بایستید تا دود آن به رحم بخورد.

جلوگیری از سقط جنین

اگر می‌خواهید از سقط شدن جنین پیش‌گیری کنید، از این خوراکی‌ها استفاده کنید، مانند: ویتامین A، لوبیا، به، تره، بادام، پسته‌ی شامی، کاهو، رازیانه، سمنو، جوانه‌ی گندم، روغن‌های نباتی، روغن زیتون، روغن کنجد و لوبیا چیتی.
هم‌چنین می‌توانید گاهی شب‌ها تره‌ی کوبیده را داخل رحم بگذارید.
* از چوب ازگیل، گردن بندی درست کنید و زیر لباس به گردن بیاویزید.
* تخم کاهو، تخم کاسنی، تخم گشنیز، تخم خرفه، تخم خشخاش، بالنگو، گل بنفشه، گل پنیرک، گل نیلوفر، تاج ریزی، شاه تره، مخلصه، ریوند چینی، پوست هلیله‌ی زرد، کوکنار، رازیانه و زنیان از هرکدام 10 گرم، همه را مخلوط بسایید، صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق چای خوری از آن را کفلمه کنید.

جهت رشد جنین:

برای رشد جنین، روغن‌های نباتی، آب شلغم خام و یا خود شلغم خام مفید خواهد بود.

خوراک زن حامله

در مواقع و دوران حاملگی، بانوان باردار بهتر است از آویشن، کدو، بادنجان، ذرت، ترب، چغندر، لبو، ریحان، نعناع، خیار، آب لیمو، آب نارنج، آلوزرد، زردآلو، کمپوت زردآلو و آش سماق استفاده کنید و سبزیجات پخته زیادتر از حد معمول میل نمایند و از گل کلم، کلم پیچ، کلم قمری، هویج، کنگر، ریواس و کاهو بسیار استفاده کرده و همه روزه به عنوان سالاد و غیره میل کنید. مخصوصاً والک و شنگه‌ی کوهی که مقوی می‌باشند و از میوه‌جات، سیب، نارنگی، پرتقال، گلابی، هلو، خرمالو، شلیل، ازگیل، انگور، خربزه، طالبی و گرمک استفاده‌ی کامل کرده و همه روزه قبل از غذا، بعد از غذا و همراه با غذا هرقدر که می‌توانید میل فرمایید، مخصوصاً سیب درختی که در وجاهت، زیبایی طفل و رنگ صورت وی رُل مهمی را بازی می‌کند و کودک را قوی و خوش رنگ می‌سازد و از گوشت سفید از قبیل مرغ و ماهی استفاده کنید مخصوصاً ماهی آزاد که بر زیبایی طفل می‌افزاید. از خوردن آب انگور، آب پرتقال و آب سیب غفلت نورزید. ماهی سفید بسیار کمک به خوشگلی طفل می‌کند. شب‌ها زودتر غذا میل کنید که تا موقع خواب، 2، 3 ساعت فاصله باشد که شب راحت و سبک استراحت کنید. در هر هفته یک شب، مقدار 20 گرم روغن بادام خالص یا روغن زیتون تصفیه شده میل کنید. خوردن لبنیات از قبیل: شیر، پنیر بی‌نمک، ماست و کره، بسیار نافع است. مرباجات همه رقم، مخصوصاً مربای شقاقل در استخوان بندی طفل مفید است. کمپوت گلابی، هلو، سیب، خوشاب گوجه و زردآلو بسیار مفید است. گندم برشته و برنج و کنجد و شاه دانه‌ی برشته و بدون نمک، مقوی و مفید بوده و در استخوان بندی طفل مؤثر است.

مضرات برای زن حامله

زن حامله در دوران بارداری بهتر است پرهیز کند از خوردن: بقولات و حبوبات، نخود، عدس، باقلا، فلفل، زیره، زعفران، دارچین، نمک، زنجبیل، میخک، انیسون، انقوزه، گنه گنه، ابهل، سداب، سیاه دانه، مارچوبه، غوره، بادنجان، کلم، کرفس، نعناع، جعفری، افسنطین، اسفند، سنا، گل حلوا، سرکه، ژامبون، انواع کنسرو، انواع سوسیس و کالباس، ساردین، گوشت گاو، گوشت آهو، گوشت شکار، غذاهای مانده، نوشابه‌های الکلی و مسهل. ضمناً باید از پریدن و دویدن، مجامعت زیاد یا سخت و خسته کننده، فریاد کشیدن، حرص و جوش، غم و غصه، ناراحتی و عصبانیت نیز پرهیز کند.

تخمک‌گذاری در زن و زمان آن

تخمک‌گذاری علامت مشخصی ندارد که خانم‌ها از روی آن به طور مطمئن بدانند چه موقع تخمک‌گذاری در آن‌ها انجام شده و یا انجام خواهد شد، ولی معمولاً خانم‌هایی که عادت ماهیانه آن‌ها مرتب است حدوداً در بین روزهای 12 تا 16، بعد از روز اول قاعدگی تخمک‌گذاری در آن‌ها انجام می‌شود.
گاهی اوقات بعضی از خانم‌ها در موقع تخمک‌گذاری احساس درد مختصری در ناحیه‌ی پایین شکم کرده و یا دچار خون ریزی اندکی به صورت لک دیدن می‌شوند. البته این علامت به هیچ وجه حتمی و ثابت نیست که به اتکاء آن بتوان از وقوع تخمک‌گذاری مطمئن بود.
لازم به ذکر است که بیشتر دختران جوان و تازه بالغ، نشانه‌های عادت ماهیانه و قاعدگی را ظاهر می‌سازند ولی تا مدت چند سال تخمک‌گذاری نمی‌کنند. به این جهت این گونه دختران در صورت ازدواج تا چند سال حامله نمی‌شوند. ولی با بالا رفتن نسبی سن و پس از شروع تخمک‌گذاری، مستعد برای باردار شدن می‌شوند. هم چنین بسیاری از زنان که در مرحله‌ی نزدیک به یائسگی (1) هستند با وجود این که هنوز قاعدگی یا عادت ماهیانه آن‌ها برقرار می‌شود ولی تخمک‌گذاری نمی کنند. به همین جهت احتمال و شانس حامله شدن در این مرحله از زندگی بسیار کم است. بنابراین و با توجه به مطالب بالا نتیجه گرفته می‌شود که مهم‌ترین شرط برای حامله شدن تخمک‌گذاری است و بدون تخمک‌گذاری به هیچ وجه، هیچ خانمی باردار نمی‌شود.
عمل تخمک‌گذاری تقریباً هر ماه یک بار و در حدود روز چهاردهم از اولین روز قاعدگی توسط یکی از دو تخمدان انجام می‌شود. اما اگر به دلایلی یکی از تخمدان‌ها را به وسیله‌ی عمل جراحی از بدن خارج کنند، در این صورت تولید تخمک و تخمک‌گذاری فقط به وسیله‌ی یک تخمدان انجام خواهد شد.

یک روش ساده برای تشخیص تخمک‌گذاری

چون در موقع تخمک‌گذاری درجه‌ی حرارت بدن به میزان مختصری بالا می‌رود لذا با توجه به این موضوع می‌توان زمان صحیح تخمک‌گذاری را معلوم کرد. برای این کار بیشتر خانم‌ها با استفاده از یک روش ساده و بدون نیاز به مراجعه به پزشک می‌توانند خودشان زمان تخمک‌گذاری را به طور صحیح تعیین کنند. برای این کار خانم‌ها می‌توانند بعد از خاتمه‌ی تظاهرات قاعدگی، هر روز صبح قبل از بلند شدن از رختخواب و قبل از نوشیدن مایعات درجه حرارت بدن خود را با استفاده از یک گرماسنج (2) به مدت 3 دقیقه اندازه گیری کرده و عدد آن را با تاریخ همان روز یادداشت کنند. و در روزهای بعد نیز هر روز تا شروع قاعدگی دوره‌ی بعدی همین کار را تکرار کنند. نتیجه این که با بررسی و مقایسه حرارت بدن در روزهای مربوط به فاصله‌ی بین دو دوره قاعدگی، تاریخ تخمک‌گذاری معلوم می‌شود. به این معنی که در موقع تخمک‌گذاری حرارت بدن نسبت به روزهای دیگر در حدود نیم درجه‌ی سانتی گراد بیشتر نشان داده می‌شود.
با استفاده از بعضی روش‌های آزمایشگاهی نیز می‌توان تاریخ صحیح تخمک‌گذاری را تعیین کرد و این روش در بیشتر موارد برای خانم‌هایی که دچار نازایی هستند و یا این که قاعدگی‌های نامرتب دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

عوامل خطرساز برای حاملگی

عوامل خطرساز برای حاملگی شامل شرایطی هستند که در اثر آن‌ها سلامتی و حتی زندگی و جان مادر و فرزند می‌تواند به خطر افتد. بنابراین با آگاهی از این شرایط و اجتناب از آن‌ها می‌توان از وقوع بسیاری از ناراحتی‌ها و مصیبت‌ها جلوگیری کرد.
این نوع خطرات که شامل آسیب‌های سریع و یا عواقب و ناراحتی‌های بعدی هستند؛ برای فرزند عبارتند از: سقط شدن در موقع جنینی، مرده به دنیا آمدن نوزاد، کم وزنی نوزاد، تلف شدن نوزاد، ابتلا به بیماری‌های ژنتیکی، عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی و... و برای مادر نیز شامل: مسمومیت حاملگی، وقوع مرگ در جریان حاملگی و یا آسیب‌های جسمی و روحی هستند. در این قسمت از کتاب شرایط و عوامل خطرساز برای حاملگی را به صورت فهرست به اطلاع می‌رسانم:

پی‌نوشت‌ها:

1.Perimenopause
2.Thermometer

منبع مقاله :
حاجی شریفی، احمد، (1386)، دائرة المعارف گیاه درمانی ایران، تهران، حافظ نوین، 1395.