مارال محمدبیگی؛ لیسانس تغذیه و رژیم درمانی
از دوران قدیم درباره چاقی و خطراتی که برای سلامتی به دنبال اضافه وزن ایجاد می‌شود، مطالبی را شنیده‌ایم. اخیرا در مطالعه‌ای نشان داده شد که اندازه دور کمر میتواند تعیین کننده میزان ریسک‌پذیری در ابتلا به بیماری‌های دیابت نوع2، بیماری‌های عروق کرونر قلب و فشارخون بالا باشد. زمانی که میزان کالری مصرفی ما، بیشتر از میزان کالری باشد که می‌سوزانیم، بدن کالری اضافی را تبدیل به چربی می‌کند. جایی که چربی اضافی در بدن ذخیره می‌شود، در ارزیابی سلامتی مهم‌تر از وزن واقعی است.
اگر بیشترین وزن را در اطراف معده یا شکم خود دارید، به شکل سیب به نظر می‌رسید و اگر میزان کالری بیشتری در باسن و ران شما ذخیره شده است به شکل گلابی خواهید بود. به طور معمول مردان شبیه سیب و خانم‌ها به شکل گلابی هستند و این به دلیل تفاوت‌های هورمونی است که تعیین می‌کند کالری بیشتر در کجا ذخیره شود.
بعد از منوپوز، زمانی که ترشح هورمون استروژن در خانم‌ها قطع شده است، اغلب آنها به شکل سیب می‌شوند. به طور کلی افرادی که به صورت سیب هستند، نسبت به افراد گلابی‌شکل، بیشتر در معرض خطر هستند. در تحقیقی که در مجله پزشکی Lancet در زمینه شیوع حملات قلبی، در بیش از 27000 مرد و زن از 52 کشور منتشر شد، صرف‌نظر از سن و سایر فاکتورهای خطر مثل سیگار کشیدن و فشارخون بالا، نسبت دور کمر به دور باسن، سه برابر از میزان وزن شخص برای ایجاد حملات قلبی قوی‌تر بود. به عبارت دیگر اندازه دور کمر بزرگ‌تر، برای قلب خطرناک‌تر است.
چربی دور شکم میتواند متغیر باشد. اگر می‌توانید چربی دور کمر را نیشگون بگیرید، چربی زیر پوست شکم دارید. این چربی فقط در زیر پوست مستقر می‌شود و به اندازه چربی ذخیره شده در عمق شکم مضر نیست. چربی احشایی ذخیره شده در عمق شکم ارگان‌های مهم مثل کبد و پانکراس را محاصره می‌کند.
چربی ذخیره شده در این اعضا، میتواند سبب مقاومت انسولین شده و خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. امروزه چربی بدن به عنوان یک ارگان خیلی فعال مطرح شده که اسیدهای چرب آزاد و دیگر ترکیبات موثر در سلامتی را تولید و ترشح می‌کند. معمولا وجود چربی احشایی فقط با تکنولوژی MRI تشخیص داده می‌شود.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2000 با بررسی بر روی چاقی نشان داد که احتمال ابتلا به دیابت نوع2، بیماری‌های قلبی، افزایش فشارخون، برای مردانی با دور کمر بیشتر از 40 اینچ (cm102) و برای زنان بیشتر از 35 اینچ (cm88) بیشتر است.
اندازه دور کمر با اندازه دور شکم متفاوت است. شما می‌توانید شلوار جین بپوشید با اندازه دور کمر 36 اینچ، اما کمر شلوار شما در زیر شکم بسته شده است. اندازه دور کمر تعیین می‌کند که سلامتی شما چقدر در مخاطره است. یک متر بردارید و به اندازه یک اینچ بالاتر از ناف، دور کمرتان حلقه کنید.
معده خود را منقبض نکنید و ریلکس و راحت باشید. متر را به طوری که زیاد شل و سفت نباشد دور کمرتان بکشید. به این ترتیب یک بار در ماه برای کنترل هر تغییر دور کمرتان را اندازه بگیرید. ارتباط بین اندازه دور کمر و میزان ریسک خطر برای سلامتی به صورت خطی است. به این معنی که کمی افزایش در اندازه دور کمر، به همان اندازه باعث افزایش میزان ریسک خطر برای سلامتی شما می‌شود و برعکس، حتی کمی کاهش در اندازه دور کمر شما به معنای کاهش ریسک خطر برای سلامتی‌تان است.
اگر شما شکم بزرگی دارید و نمی‌توانید اندازه کمرتان را به زیر 40 اینچ برسانید، اگر بتوانید اندازه دور کمر را از 45 اینچ به 43 اینچ برسانید، موفق به کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی شده‌اید. لیپوساکشن میزان خطر چربی‌های احشایی را کاهش نمی‌دهد. انجام فعالیت فیزیکی منظم و همزمان با آن خوردن غذای متعادل و سالم بهترین راه برای کاهش یک اینچ است.
