خشیت، میوه علم

اِنَما یَخشیَ الله مِن عِبادِه العُلَماء: همانا از میان بندگان خدا، علما از خدا می‌ترسند. 1
ترس از خدا و به تَبَع آن، احتیاط در زندگی و رفتارهای اجتماعی، ثمره «علم» و رفتاری عالمانه است. نادان، بی‌احتیاط و بی‌پروا است. بی‌احتیاطی در قبال «مخاطرات» زندگی، سلامت و ثبات و آرامش را به خطر می‌اندازد؛ و کسی در برابر این خطر ایمن است که به ابعاد این «مخاطرات» آگاه بوده و به آن «علم» داشته باشد، درست مانند انسانی که به خطرات پُرخوری و افزایش کلسترول و تری‌گلیسرید در رژیم غذایی خود آگاهی داشته و برای پیشگیری از خطرات ناشی از آن احتیاط می‌کند. اما سلامت منحصر به ابعاد جسمی و فیزیکی نیست.
حفظ «سلامت عمومی» و اجتماعی، مستلزم احتیاط در تمام جنبه‌های زندگی و احتیاط در کل رفتارهای اجتماعی و فردی و مراودات اقتصادی و شغلی و خانوادگی و اجتماعی است؛ و این در سایه خدا ترسی و «تقوی» میسر می‌شودکه به صراحت قرآن کریم، مختص علما و ثمره علم است. امام جعفرصادق (ع)، این حالت را «سلامتی» بیان می‌فرمایند: مَن زَهِدَ فی الدنیا اَثبَتَ اللهُ الحِکمةَ فی قَلبِه، و أنطَقَ بها لسانه، و بَصَّره عیوب الدنیا، داءَها و دواءَها، و أخرَجَهُ اللهُ مِن الدنیا سالماً الی دارالسلام (کسی که از دنیا دامن فرو چیند، خدا حکمت را در قلب او جای می‌دهد و زبانش را به آن گویا می‌سازد و عیب‌های دنیا را به او می‌نمایاند و «درد» و «درمان» آن را بر او معلوم می‌دارد و خدا او را «سالم» از دنیا به دارالسلام می‌برد.)2

«سلامت» در مفهوم جامع و عمومی آن، مستلزم آگاهی و علم است، که احتیاط و زهد را به دنبال می‌آورد؛ چنین انسانی، «حکمت» در قلبش جایگزین می‌شود و «درد»‌ها و «درمان»‌ها بر او معلوم می‌شود؛ و در نهایت چنین انسانی «سلامت واقعی» پیدا می‌کند و «سالم» از دنیا می‌رود. سلامت، در گرو دانش و علم است، که خَشیَت و ترس از خدا را به دنبال می‌آورد؛ و انسان خداترس، رفتار و گفتاری حکیمانه و «سلامت محور» می‌‌یابد؛ سالم زندگی می‌کند و در نهایت «سالم» از دنیا می‌رود.

پی نوشت ها :
 

1. سوره فاطر: آیه 28
2. الحیات جلد2ص 513
 

منبع:http://www.salamat.com