کلنگ ساختمان پلاسکو دیروز به زمین نخورد؛ اگرچه مهدی حجت، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفته بود که ٣٠ دی‌ماه این اتفاق خواهد افتاد، حالا اما آنچه که از حرف‌های رئیس بنیاد مستضعفان برمی‌آید، این است که آنها فقط در این‌باره تفاهمنامه‌ای با شهرداری تهران دارند اما مجوز هیچ‌گونه عملیات عمرانی ندارند و با وجود این: «کلنگ ساختمان جدید پلاسکو دهه فجر به زمین زده می‌شود.»
به گزارش ، شهروند نوشت: از گوشه و کنار شنیده می شود که محمدعلی نجفی، شهردار تهران قول صدور مجوزهای لازم برای گودبرداری در روزهای نخست بهمن‌ماه امسال را داده است تا پلاسکوی ١٣ طبقه جدید-٥ طبقه زیر زمین و ٨طبقه روی زمین- نهایتا ساخته شود؛ اگرچه محمد سعیدی‌کیا، رئیس بنیاد مستضعفان معتقد است که از زمان ابلاغ مجوز و کلنگ‌زنی دوساله ساختمان را تمام خواهند کرد. او بالاخره بعد از گذشت یک‌سال، حاضر شد تا در یک نشست خبری روبه‌روی خبرنگاران بنشیند و به سوالات آنان پاسخ دهد.
رئیس بنیاد مستضعفان ابتدا از پیگیری‌های بنیاد برای جانمایی کسبه پلاسکو در پاساژ نور حرف زد و اینکه به مدت ٧ماه هم اجاره کسبه پرداخت شده است. او بعد هم گفت که تمام سرقفلی‌ها و واحدهای این ساختمان قبل از انقلاب واگذار شده است و پس از انقلاب هم که مصادره شد، بنیاد هیچ تغییری در سرقفلی‌ها ایجاد نکرده است: «فقط اجاره ناچیزی از این افراد گرفته می‌شد.» به گفته سعیدی‌کیا قرار است پس از توافق برای سطح و سطوح ساختمان جدید شهرداری یک مسابقه نهایی برای طراحی پلاسکو جدید برگزار شود. به گفته او، ساختمان پلاسکو بلافاصله پلمپ شد و کسی اجازه فعالیت نداشت: «در جلسات مکرر با قوه‌قضائیه و حضور دو دادستان تهران و شورای سرقفلی‌داران پلاسکو مسائل را بررسی کردیم. به جمع‌بندی در سطح و سطوح ساختمان جدید پلاسکو رسیدیم و صورتجلسه‌ای بین بنیاد، قوه‌قضائیه و شهرداری امضا شده است اما هنوز ابلاغ نشده و منتظر ابلاغ هستیم.»
پارکینگ اکبر از اول هم از اموال بنیاد بود
سعیدی‌کیا درباره تعیین تکلیف باقیمانده بخشی از ساختمان هم گفت که بنیاد به‌عنوان مالک، مسئولیتی در این‌باره قبول نمی‌کند: «کسبه ساختمان ٥ طبقه مرتب فشار می‌آورند که کار خود را از سر بگیرند و البته بنیاد مستضعفان همواره اعلام کرده، مسئولیت این کار را به عهده نمی‌گیرد.
این ساختمان هم صدمه دیده است و پارکینگ هم ندارد، برای همین قرار است پارکینگ اکبر هم به آن اضافه شود تا ١٠٠٠واحد پارکینگ آن تامین شود. همه ارگان‌های درگیر در این ماجرا به یک جمع‌بندی نهایی رسیده‌اند که منطقه واقع‌شده ساختمان پلاسکو ساماندهی شود. بنابراین به جمع‌بندی رسیدیم که ساختمان ٥ طبقه براساس توافق شهرداری و قوه‌قضائیه تخریب شود.» او در پاسخ به وضعیت خرید «پارکینگ اکبر» هم گفت که البته این پارکینگ از ابتدا هم از اموال بنیاد بود اما تصرف شده بود که با تلاش‌های همکاران بنیاد مستضعفان در این‌باره مصالحه شد: «واقعا لطف خدا بود که این زمین برای بنیاد بود و در آن‌جا وجود داشت.» او اما بقیه پاسخ «شهروند» به این سوال را به مهندس حسن کاری، معاون امور املاک این سازمان سپرد: «پارکینگ اکبر شرق پلاسکو بود که در این مدت توسط وراث اکبر اداره می‌شد، با توجه به درخواست‌های مکرر برای تخلیه از سوی بنیاد و نظر اجرای احکام، جلسات مکرر انجام شد و در نهایت مصالحه شد. هفته گذشته با پرداخت ٣ و ٨دهم میلیارد تومان پارکینگ تخلیه شد و در اختیار ما قرار گرفت.»
آنچه ارزش روز سرقفلی واحدها قبل از تخریب بود، حفظ خواهد شد
حالا کلنگ‌زنی و آغاز گودبرداری و خاکبرداری برای ساختمانی که بنیاد هنوز برآورد مالی برای آن ندارد، به مجوز شهرداری تهران و تأیید قوه‌قضائیه بستگی دارد. رئیس بنیاد مستضعفان هم امیدوار است مطابق توافق‌ها مجوز ساخت پلاسکو برای ٨ طبقه روی زمین و ٥طبقه زیرزمین در عرصه ٩٤٠٠مترمربع نیمه‌نخست بهمن با گرفتن مجوز شهرداری کلنگ‌زنی صادر شود. این درحالی است که مهدی حجت، معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران گفته بود که ٢٩ دی‌ماه، کلنگ ساختمان پلاسکو در ١٠طبقه به زمین زده شود. سعیدی‌کیا دیروز درباره آنچه در اختیار سرقفلی‌داران قرار می‌گیرد هم، گفت: «قصد داریم آنچه ارزش روز سرقفلی واحدها قبل از تخریب داشته، حفظ شود. مثلا سه‌سال بعد از حادثه که ساختمان جدید ساخته می‌شود، به ارزش زمان تخریب ساختمان، ارزشی افزوده شود. براین اساس صاحبان سرقفلی مابه‌التفاوت ارزش روز واحدها را می‌پردازند که منطقی است.»
ملاحظات ژاندارک و بر خیابان جمهوری
معاون توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان هم البته دیروز خبر تخریب ساختمان 5 طبقه شمالی پلاسکو را تأیید کرد و گفت که در ساختمان جدید ملاحظات مدرسه ژاندارک و عرض خیابان جمهوری درنظر گرفته خواهد شد: «طرح تفصیلی منطقه ١٢ محدودیت تراکمی دارد که برای این ارتفاع (ساختمان تخریب‌شده پلاسکو) دیگر مجوز نمی‌دهد. از سوی دیگر، میراث فرهنگی می‌گفت؛ ساختمان جدید پلاسکو حداکثر در ٣طبقه و ١٢متر باید ساخته شود. تا زمانی که سطح و سطوح را نداشته باشیم، نمی‌توانیم ساختمان جدید را طراحی کنیم.» حالا آن‌طور که منوچهر خواجه دلویی گفته است، میراث فرهنگی طرح آنها را تأیید کرده است و با شهرداری هم به توافق رسیده‌اند: «آیین‌نامه‌ای ابلاغ شد که همه مجموعه‌های بنیاد ملزم به رعایت همه ضوابط شهرسازی و میراثی شده است. دیگر مجوز ارتفاعی که ساختمان داشت را نمی‌دهند، در طراحی‌های جدید سطوح عمومی و مشاعات بیشتر است و به همین جهت با شهرداری صحبت شد و قرار شد زمین شرقی‌ای که موسوم به پارکینگ اکبر بود، به اینجا اضافه شود تا جوابگو باشد.» او در نهایت به ضوابط جدید شهرسازی هم اشاره کرد؛ ازجمله اینکه در سمت مدرسه ژاندارک و بر خیابان جمهوری عقب‌نشینی داریم، بعد محدودیت‌های ارتفاعی داریم که به تدریج افزایش خواهد یافت: «تمام 580واحد ساختمان قبلی در ساختمان جدید پلاسکو ساخته خواهد شد، البته اخذ مابه‌التفاوت در ساختمان جدید طبیعی است.»
قوه‌قضائیه درحال بررسی ماجرای پلاسکو است
یک‌سال بعد از حادثه پلاسکو، با وجود گزارش‌های زیادی که از سوی هیأت ویژه رسیدگی به پلاسکو، شورای شهر و مجلس منتشر شد، هنوز هم مشخص نشده که خسارت این حادثه برعهده چه دستگاهی است. البته سعیدی‌کیا، رئیس بنیاد مستضعفان دیروز در این‌باره حرف‌هایی داشت: «درحال حاضر نمی‌دانیم قوه‌قضائیه چه تصمیمی دارد. هر زمان که اعلام کرد، بررسی‌های آن هم انجام می‌شود. البته می‌دانیم که قوه‌قضائیه درحال بررسی‌های دقیقی در این‌باره است. ما تابع قانون هستیم، هرچه تعیین کردند، ما عمل می کنیم. به هرحال از وقتی که ما مجوز بگیریم، دوساله آن را می‌سازیم.»
٣٠ ساختمان تجاری بنیاد شرایط پلاسکو را دارد
حالا سوال اینجاست که بنیاد مستضعفان با این همه املاکی که البته هیچ‌کس آمار آن را ندارد، بعد از ماجرای پلاسکو چه کاری برای ایمن‌سازی ساختمان‌های تحت‌نظر خود انجام داد. حسن کاری، مدیرعامل سازمان اموال و املاک در این‌باره توضیح داد: «سازماندهی املاک تجاری مانند پلاسکو یکی از کارهایی بود که بعد از پلاسکو پیگیری شد و مشخص شد که ٣٠ مورد ساختمان مشابه پلاسکو در تهران داریم که زیرنظر بنیاد مستضعفان هستند.» او از اجرای برنامه عملیاتی، روی این ساختمان‌ها خبر داد و بررسی وضعیت شورای این ساختمان‌ها: «همه این ساختمان‌ها بیمه شدند و بعضی هم که شرایط بحرانی دارند و برای انجام اقدامات لازم با دادستانی هماهنگ شد.» کاری درباره ساختمان آلومینیوم هم توضیح داد که سیستم برق و موارد ایمنی آن بررسی شده است: «در ساختمان آلومینیوم علاوه بر سیستم اطفای حریق، آتش‌نشانی ثابت هم ایجاد شده است»
شهرداری به بنیاد اخطار نداده بود
بعد از حادثه پلاسکو از جلسه محمدباقر قالیباف، شهردار سابق تهران با اعضای شورا ویدئویی منتشر شد؛ جلسه‌ای که بعد از حادثه جمهوری تشکیل شد. در آن جلسه قالیباف تلویحا به اخطارهای پی درپی شهرداری به مالکان و سرقفلی‌داران پلاسکو اشاره کرد و این که زور شهرداری به پلمپ این ساختمان نمی‌رسد. حالا یک‌سال بعد از آن واقعه، سعیدی‌کیا در پاسخ به «شهروند» گفت که منظور قالیباف بنیاد مستضعفان نبوده و اصلا اخطاری از سوی شهرداری به بنیاد داده نشده است: «سازمان آتش نشانی حتی در مرداد سال ٩٥ یک مانور در این ساختمان برگزار کرد. اسناد و مدارک آن هم موجود است، اصلا به ما اخطاری نداده بودند.» حسن کاری، معاون بنیاد مستضعفان هم در ادامه در پاسخ به «شهروند» گفت که مسئولیت سرقفلی در داخل ساختمان‌ها و پاساژها متوجه مالک است: «از سوی دیگر در سال ٨٢ و بعد از آن با شورای ساختمان توافق کردیم تا اقدامات اساسی را انجام دهد و هزینه‌های آن را بنیاد انجام دهد، بنابراین از آن زمان به بعد مسئولیت با شورای ساختمان بوده است اما در هرحال باید تقصیر را قوه‌قضائیه مشخص کند.» او هم حرف‌های سعیدی‌کیا را تکرار کرد که شهرداری اخطاری به بنیاد مستضعفان نداده بود و حتی بعد از مانور تابستان ٩٥ ادامه فعالیت پلاسکو را هم تأیید کرده بودند: «بنیاد مالکیتی در ارتباط با سرقفلی نداشته است.» بنیاد مستضعفان بعد هم در اطلاعیه‌ای که منتشر کرد، به این موضوع اشاره کرد: «تا سال ١٣٨٢ مدیریت ساختمان به عهده بنیاد بوده و از این سال به شورای ساختمان واگذار شد.»
زنده نگه‌داشتن یاد آتش‌نشانان فداکاریکه جان خود را در این حادثه از دست دادند
در اطلاعیه بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی که دیروز منتشر شد، به مواردی مانند برگزاری ٣٧ جلسه در کمیته پلاسکو در بنیاد، همکاری بنیاد با مراجعی چون هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو و دستگاه قضائی و استقرار موقت کسبه در پاساژ نور، مذاکرات فشرده با شهرداری و مسئولان ذیربط برای صدور پروانه ساخت و تخریب ساختمان ٥ طبقه و گودبرداری در روزهای آینده اشاره شده است. بنیاد مستضعفان در این اطلاعیه چشم‌انداز ساختمان جدید پلاسکو را در ٥ محور خلاصه کرد: «١- پیشگیری از بروز حادثه مجدد در پلاسکو، براساس گزارش ارزیابی سریع ساختمان شمالی پلاسکو (٥طبقه) که توسط یک شرکت مشاور با صلاحیت تهیه شده است، این ساختمان در برابر زلزله بشدت آسیب‌پذیر و فاقد ایمنی کافی است؛ از طرفی این ساختمان براساس ضوابط ٥٠سال قبل ساخته شده و فاقد استانداردهای روز و سایر امکانات ازجمله پارکینگ، تاسیسات، آسانسور، راه‌پله برقی و سیستم‌های اعلام و اطفای حریق است.
نظر کارشناسی شهرداری و دستگاه قضائی هم عدم امکان استفاده از آن است، بنابراین برای ساخت ساختمان جدید قطعا باید تخریب شود. ٢- رعایت حقوق قانونی ذینفعان، تمکین به احکام قضائی و تعیین وضع کسبه محترم پلاسکو در قالب تفاهمنامه‌ای که امضا خواهد شد,٣- زنده نگه‌داشتن یاد آتش‌نشانان فداکاری که جان خود را در این حادثه از دست دادند که با لحاظ‌کردن در طراحی ساختمان جدید مدنظر و توجه قرار می‌گیرد. ٤- ساخت ساختمانی فاخر و ارزشمند براساس استانداردهای روز در مدت اعلامی از تاریخ صدور پروانه ساخت که برای طراحی آن در قالب مسابقه طراحی اقدام خواهد شد. ٥- براساس توافق شهرداری، بنیاد و تأیید آن توسط دستگاه قضائی، ساخت مجموعه ساختمان جدید پلاسکو با مشخصات مورد انتظار در ١٣ طبقه شامل ٥ طبقه زیر و ٨ طبقه روی زمین درعرصه ٩٤٠٠مترمربع ان‌شاءالله در نیمه اول بهمن و با اخذ مجوز از شهرداری کلنگ‌زنی آن رسما آغاز خواهد شد.»