چند بار دستشویی رفتن در طول شب غیر معمولی است؟ به گفته دکتر متیو راتمن Matthew Rutman، استادیار اورولوژی مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا Columbia University، اغلب افراد هر از گاهی شب ها برای رفتن به دستشویی بیدار می شوند ولی اگر تبدیل به یک عادت همیشگی شود، خوابتان را به هم زده و منجر به خستگی در طول روز خواهد شد.
به این مشکل نوکتریا nocturia یا تکرر ادرار شبانه می گویند و به طور کلی برای کسانی به کار برده می شود که حداقل شبی یک بار برای دفع ادرار از خواب بیدار می شوند و اگر این بیدار شدن شبانه به دو یا سه بار برسد مسلما بر کیفیت زندگی شما تاثیر گذار خواهد بود.
نوکتریا یا تکرر ادرار شبانه ممکن است به یکی از این سه دلیل بوجود آمده باشد
- مثانه شما به سختی می تواند ادرار را در خود نگه دارد.
- در طول روز بیش تر از حد معمول ادرار تولید می کنید.
- در طول شب بیش تر از حد معمول ادرار تولید می کند.
گاهی اوقات این مشکل فقط نشان از پیر شدن دارد ولی اگر به صورت مداوم و بیشتر از شبی یک بار باشد به طوری که روی عملکرد شما در طول روز تاثیر بگذارد، مشکل فراتر از روند طبیعی افزایش سن است.
با وجودی که تکرر ادرار در شب آزار دهنده است احتمالا نشان از یک سری مشکلات سلامت یا عادت های اشتباه است که منجر به دستشویی رفتن شبانه شما می شود. در ادامه تعدادی از مشکلاتی که به صورت بالقوه منجر به تکرر ادرار شبانه می شوند را بررسی می کنیم. اگر تکرر ادرار شبانه خوابتان را به هم می زند یا با هر کدام از مشکلاتی که در ادامه مقاله بیان می کنیم سر و کار دارید حتما به پزشک مراجعه نمایید.
1 . علت تکرر ادرار در شب: مشکلات خواب نامربوط
هر چه بیشتر از خواب بیدار شوید احتمال بیشتری دارد که متوجه ادرار داشتن و احساس خالی کردن مثانه شوید. به گفته دکتر راتمن، شاید اصلا نیازی به ادرار کردن به صورت اورژانسی نداشته باشید ولی چون از خواب بیدار شده اید به دستشویی می روید.
یک دلیل احتمالی آن می تواند آپنه خواب Sleep apnea باشد، شرایطی که در خواب تنفستان به صورت موقت قطع شده و باعث بیدار شدن تان در نصف شب می شود. اگر با هرگونه مشکل خواب دیگری روبرو هستید، رفع آن ها منجر به توقف دستشویی رفتن شبانه تان خواهد شد.
2 . علت تکرر ادرار در شب: عادات بد در مصرف نوشیدنی ها
کافئین و الکل هر دو دیورتیک diuretics ( ادرار آور ) هستند که منجر به افزایش تولید ادرارتان می شود بنابراین نوشیدن آن ها در اواخر روز منجر به افزایش ادرار شبانه خواهد شد به علاوه مصرف هر نوع نوشیدنی به مقدار زیاد در شب هم منجر به تکرر ادرار شبانه خواهد شد.
به پیشنهاد دکتر اورولوژیست جیسون ام فیلیپس Jason M. Phillips، مصرف هرگونه نوشیدنی را 2 تا 4 ساعت قبل از خوابیدن قطع کنید و از مصرف کافئین و الکل در عصر اجتناب کنید تا از بیدارخوابی های شبانه برای رفتن به دستشویی راحت شوید.
3 . علت تکرر ادرار در شب: داروهای خاص
به گفته دکتر فیلیپس، برخی داروهای رایج از جمله لیزیکس Lasix و هیدروکلروتیازید hydrochlorothiazide که برای درمان ادم edema ( تورم ) و فشار خون بالا تجویز می شوند، دیورتیک هستند. اگر این داروها را مصرف می کنید 6 ساعت یا بیشتر قبل از خواب آن ها را مصرف کنید.
ممکن است داروهای دیگری هم در این زمینه مشکل ساز باشند بنابراین اگر دچار تکرر ادرار شبانه هستید در مورد اثرات جانبی داروهایتان با پزشکتان مشورت نمایید.
4 . علت تکرر ادرار شبانه: دیابت
اگر مبتلا به دیابت باشید، گلوکز یا قند خون اضافه به کلیه هایتان هجوم برده و منجر به افزایش آب ورودی به کلیه ها می شوند که در نهایت به سمت مثانه می روند بنابراین ممکن است سریع تر از حد معمول احساس پر شدن مثانه داشته باشید.
اگر در طول روز مانند شب تکرر ادرار دارید و هر بار میزان ادرارتان زیاد است بهتر است آزمایش ادرار urinalysis testبدهید تا مشخص شود چه مقدار قند در ادرارتان وجود دارد.
5 . علت تکرر ادرار در شب: بزرگ شدن پروستات
با افزایش سن در مردان، تغییری در بدنشان به نام هیپرپلازی خوش خیم پروستات benign prostatic hyperplasia یا بزرگ شدن غده گردو شکل پروستات در بدنشان ایجاد می شود. پروستات مسئول انسداد ادرار در بدن مردان است. این مشکل به دلیل تغییرات سطح هورمون ها از جمله تستوسترون testosterone یا تجمع دی هیدروتستوسترون* dihydrotestosterone بوجود می آید.
به گفته دکتر فیلیپس، یک غده پروستات بزرگ شده می تواند فشار مثانه را افزایش دهد و باعث شود فکر کنید بیشتر نیاز به تخلیه مثانه دارید. بزرگ شدن پروستات می تواند باعث سایر علایم مشکلات ادراری شود مثل کنترل شروع و توقف ادرار، جریان ضعیف، احساس خالی نشدن کامل مثانه بعد از ادرار کردن.
پروستات بزرگ شده را می توان با داروهایی مانند فلومکس Flomax، Myrbetriq یا آنتی کولینرژیک anticholinergics که عضلات مثانه را شل می کنند و روش جراحی یورو لیفت* UroLift درمان کرد.
* دی هیدرو تستوسترون dihydrotestosterone: یا DHTفرمی از تستسترون است که برای تکامل جنسی جنس مذکر ضروری است. این هورمون در غده پروستات، فولیکول مو و غدد آدرنال توسط آنزیم 5-آلفاردوکتاز از تستسترون ایجاد می شود. درواقع متابولیتی از تستسترون است که از لحاظ بیولوژیک فعال بوده و به کلاسی از هورمونها که آندروژن نامیده می شوند تعلق دارد.
* یورولیفت Urolife :در این روش وسیله ای از طریق مجرای ادرار به غده پروستات نزدیک میشود سپس با استفاده از چند نخ بخیه که به دکمه هایی متصل است پروستات به کنار زده شده و در همان وضعیت باقی میماند تا مجرای ادرار باز شود.
6 . علت تکرر ادرار در شب: مثانه تحریک شده
به گفته دکتر فیلیپس، تحریک کننده ها مانند خوراکی های تند، الکل و عفونت مجاری ادرار می تواند باعث شود حس کنید مثانه تان پر شده است. مشکلات ایجاد شده برای مثانه هم یکی از احتمالات احساس تکرر ادراد هم در روز و هم در شب خواهد بود.
7 . نتیجه گیری علت تکرر ادرار در شب
به گفته دکتر فیلیپس، اگر هر بار مقدار ادرار زیادی دفع می کنید، احتمالا مقصرش عادت های اشتباه شما در نوشیدن، مصرف داروها یا دیابت است. اگر مقدار ادرار کم است احتمالا مثانه شما دچار تحریک یا فشار شده. خبر خوب برای شما این است که همه این مشکلات به محض پیدا کردن علت قابل درمان هستند بنابراین مشکل تکرر ادرار در شب را نادیده نگرفته و به دنبال رفع آن باشید.
منبع: