تعداد بسیار کمیابی از بی‌نظمی‌ها یا اختلالات خوابی که ممکن است هم بچه‌ها وهم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد، در اینجا آورده شده است. ببینید که چگونه این تعداد کم از افراد کم شانس را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تقریبا همه ما از اختلالات خوابی مثل کم خوابی یا بی‌خوابی، ناتوانی در خوابیدن به صورت طبیعی، آگاهیم. اما بعضی اختلالات بسیار نادر وجود دارد که تنها تعداد کمی را درگیر می‌کند و معمولا ارثی هستند. اختلالات خوابی نادر مورد بحث در اینجا می‌توانند باعث مشکلاتی مثل خواب مفرط، کمبود خواب یا پیدا کردن مشکلات مختلف در زمان خواب شوند.
در اینجا نظری اجمالی به این اختلالات انداخته‌ایم
1.حمله خواب
تعریف:
حمله خواب یک اختلال در سیستم عصبی است که به صورت یک سلسله از چرت زدن‌ها در هر زمان از روز تعریف می‌شود.
خستگی مفرط، استرس و حتی کم خوابی می‌توانند از عوامل بروز این بیماری باشند. حتی بزرگسالان ممکن است گرفتار آن شوند که در این موارد دلایل ایجاد آن به بیماری‌های ذهنی یا عکس العمل به یک داروی خاص محدود می‌شود. هرکس که از این بیماری رنج می‌برد، احساس می‌کند که هر 3 الی 4 ساعت در طول روز نیاز به خوابیدن در حدود 15 الی 20 دقیقه دارد. با وجود بیماری، یک چرت کوتاه برای افراد تحت این شرایط می‌تواند باعث سرحال شدن هنگام بیداری شود. این احتمال وجود دارد که فرد در فاصله بین چرت زدن‌هایش دچار توهم شود. این سلسله از چرت زدن‌ها ممکن است در هر زمانی اتفاق بیفتد مثل غذا خوردن، در طول یک جلسه یا حتی در حال رانندگی که بدین گونه آن را بی‌نهایت خطرناک می‌سازد. این حمله ممکن است یک نفر از هر دو هزار نفر را تحت تاثیر قرار دهد.
علت بیماری:
عامل این اختلال ممکن است خستگی باشد. گرچه اختلالاتی مثل کم‌خوابی یا بی‌خوابی می‌تواند اثراتش را تشدید کند. دلیل این بیماری کمبود یک ماده شیمیایی در مغز به نام هایپوسرتین است که تنظیم کننده چرخه REM در خواب می‌باشد.
روش درمان:
هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد، با این حال به کمک چند روش می‌توان آن را کنترل کرد. یکی از آن‌ها برنامه‌ریزی چرت زدن‌ها برای فواصل زمانی کوتاه مدت است تا از به خواب رفتن در خلال کارها جلوگیری شود. هم چنین تحت نظر بودن توسط یک متخصص مربوط به خواب که می‌تواند عامل این اختلال را شناسایی و درمان کند نیز، می‌تواند به فرد کمک کند.
2.خواب مفرط
تعریف:
این سندروم با خوابیدن‌های مفرط در طول روز برای مدت طولانی شناسایی می‌شود که می‌تواند از ساعت‌ها تا هفته‌ها و ماه‌ها طول بکشد. برای مثال افرادی بوده‌اند که تحت شرایط این بیماری بیشتر از 23 ساعت در یک روز خوابیده‌اند. زمانی که فرد درگیر بخشی از این بیماری می‌شود، ممکن است نشانه هایی از آنفولانزا یا سرماخوردگی را از خود بروز دهد. بعد از پیشرفت اولیه این بیماری ممکن است نشانه‌هایی چون تحریک پذیری، گیجی، افزایش میل جنسی و تمایل به خوردن و نوشیدن بیش از حد و خارج از کنترل در فرد مبتلا ظاهر شود. مطالعات حاکی از تاثیر بیشتر این بیماری در مردان نسبت به زنان است. طبق تحقیقات اخیر حدود 200 نفر در جهان از این بیماری رنج می‌برند.
علت بیماری:
هیچ علت مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. اگرچه نشانه‌های آن ممکن است به دلیل بی‌نظمی در تالاموس و هیپوتالاموس در فرد ظاهر شود. بعضی افراد ممکن است این بیماری را به دلیل زیاده‌روی در مصرف الکل، داروها و مواد مخدر، خستگی مفرط، استرس زیاد و یا بیماری‌هایی مثل تومور مغزی تجربه کنند.
روش درمان:
نخستین قدم برای درمان این اختلال مشاوره با یک متخصص خواب می‌باشد. بیشتر این متخصصان تغییر سبک زندگی را برای درمان توصیه می‌کنند. خوابیدن در زمان مشخص، کاهش مصرف کافئین، انجام تمریناتی مثل یوگا و مدیتیشن همگی می‌توانند به بهبود این بیماری کمک کنند.
3.راه رفتن در خواب
تعریف:
همانطور که از اسمش پیداست شخص دارای این بیماری در حین خواب عمیق، راه می‌رود. این بیماری در کودکان بین 4 تا 12 سال شایع می‌باشد. این وضعیت می‌تواند با انجام کارهایی مثل راه رفتن در اطراف، رانندگی، بالا رفتن از جایی، پایین رفتن از پله‌ها و یا آماده شدن برای ترک منزل همراه باشد و منجر به بروز خطر شود. اگر مشکلی پیش نیاید، فرد مذکور به حالت اولیه خواب بازمی‌گردد. با این همه فرد بعد از بیداری در روز بعد چیزی به خاطر نمی‌آورد و بیدار کردنش در نیمه خواب ممکن است موجب عصبانیتش شود. این اختلال نوعی نادر است و تنها 15 درصد از گروه سنی ذکر شده احتمال دارد که به این بیماری مبتلا شوند.
علت بیماری:
خستگی مفرط، استرس و حتی کم خوابی می‌توانند از عوامل بروز این بیماری باشند. حتی بزرگسالان ممکن است گرفتار آن شوند که در این موارد دلایل ایجاد آن به بیماری‌های ذهنی یا عکس العمل به یک داروی خاص محدود می‌شود. هم‌چنین بعضی اختلالات مثل سندروم پای بی‌قرار، ایست تنفسی در خواب یا ریفلاکس معده می‌توانند باعث ایجاد آن شوند.
روش درمان:
درمان اختلالات ذکر شده در بالا می‌تواند می‌تواند منجر به توقف بخش هایی از بیماری راه رفتن در خواب شود. مجددا مشورت با یک متخصص خواب و انجام مدیتیشن می‌تواند به فرآیند بهبود بیماری کمک کند. در بعضی موارد درمان از طریق هیپنوتیزم برای یافتن علت بیماری و درمان آن مورد نیاز می‌باشد.
4. سندروم بیداری غیر 24 ساعته
تعریف:
بدن هر فرد در وضعیت مطلوب دارای یک سیکل 24 ساعته خواب می‌باشد که در هر فرد با فرد دیگر کمی تفاوت دارد. با این وجود افراد دچار بیماری سندروم بیداری غیر24 ساعته، سیکل‌های طولانی‌تر 25 تا 26 ساعته و در موارد بسیار شدید 72 ساعته را تجربه می‌کنند. ساعت بیولوژیکی درونی که الگوهای خوابی را منظم می‌کند، به دلیل این بیماری مختل می‌شود. در یک مورد باورنکردنی تعدادی از افراد دارای این اختلال به مدت 48 ساعت بیدار ماندند و سپس به مدت 24 ساعت متوالی به خواب رفتند. برای افراد تحت تاثیر این بیماری مشکل است که یک شغل ثابت داشته باشند چون الگوهای خواب آن‌ها نامشخص و دائما در حال تغییر است. کودکان و بزرگسالان هردو ممکن است تحت تاثیر این بیماری قرار بگیرند.
علت بیماری:
بروز این بیماری با استرس، افسردگی، و خستگی مفرط مرتبط است. در افرادی که دچار نقص بینایی هستند، واضح تر است که افراد به دلیل فقدان دید ساعات طولانی‌تری را در خواب صرف کنند.
روش درمان:
روش درمانی خاصی برای این بیماری وجود ندارد. می‌توان کوشش کرد که ساعات خواب با حفظ یک برنامه خوابی، مصرف داروهای خاص و تغییر سبک زندگی به صورت منظم و در زمان‌های خاص صورت بگیرد تا کیفیت خواب بهتر شود.
