پرونده «بودجهِ جنجالی» شورای نگهبان همچنان روی میز

رضوانه رضایی پور: پس از آنکه همهمه چند برابر شدن عوارض خروج از کشور، حذف برخی یارانه بگیران و بالا رفتن قیمت حامل‌های انرژی در لایحه بودجه 97 خوابید، بحث بودجه شورای نگهبان آن هم در سالی که قرار نیست انتخاباتی در آن برگزار شود جنجال به پا کرد.

علیزاده طباطبایی نخستین فردی بود که جرقه این بحث را زد. او در گفت‌وگویی عنوان کرد: در سال 1367 بودجه شورای نگهبان 6 میلیون تومان بود. وظایف شورای نگهبان عوض نشده اما بودجه آن 20 هزار برابر شده است. حساب و کتاب این وکیل پایه یک دادگستری از دخل و خرج شورای نگهبان، به توییت یکی از چهره‌های اصولگرا هم تبدیل شد. محمد مهاجری از متن لایحه بودجه‌ سال 97 به این نکته رسید که در این سال هیچ انتخاباتی برگزار نمی‌گردد اما مبلغی میلیاردی برای نظارت شورای نگهبان در نظرگرفته شده است. 

همین دو اظهارنظر کافی بود تا سخنگوی شورای نگهبان در اولین نشست خبری خود در جمع خبرنگاران از در انتقاد وارد شود. او گفت«فرد دیگری که خودش را حقوقدان می‌داند، گفته است که بودجه سال 97 شورای نگهبان نسبت به سال 67 چند برابر شده؛ باید به این فرد گفت آیا حقوقی که شما در سال 67 می‌گرفتید با الان یکی است؟ یا قیمت منزلی که شما در بالاشهر دارید از سال 67 تا الان تغییر نکرده است!؟» کدخدایی جواب توییت مهاجری را هم اینگونه داد: «برخی به اشتباه یک رقم 50 میلیارد تومانی را اعلام کرده‎اند و گفته‎اند در سالی که انتخابات برگزار نمی‌شود، این بودجه برای شورای نگهبان در نظر گرفته شده، در حالی که این توهین به کارشناسان سازمان برنامه و بودجه است. چرا که آنها خودشان دقت دارند و می‌دانند که چه چیزی را باید برای شورا در نظر بگیرند.» (اینجا)

بودجه‎ای به انداره پول توجیبی مسئولان!
اما این پاسخ‌های کدخدایی چیزی نبود که آتش انتقادات را برافروخته‌تر نکند. او وقتی که عنوان کرد «کل بودجه شورای نگهبان از پول توجیبی برخی مسئولان کمتر است» هیزمی تازه بر هیزم این آتش اضافه کرد. او اگرچه قصد دفاع از شورای نگهبان را داشت اما عملا با این پاسخگویی سیلی از انتقادات را روانه این نهاد نظارتی انتخابات کرد. روزنامه جمهوری اسلامی اولین جایی بود که انتقادش از این سخنان کدخدایی منتشر شد. این روزنامه در چاپ روز اول بهمن خود آورده است: «بودجه پیشنهادی مربوط به شورای نگهبان برای سال 1397 مبلغ 1057 میلیارد تومان است. پیدا کنید برخی مسئولین را که پول تو جیبی آنها نزدیک این مبلغ است. اگر پیدایشان کردید ما را هم باخبر کنید تا در روزنامه به مردم معرفیشان کنیم». (اینجا)

517 میلیون تومان؛ هزینه نظارت بر هر نماینده!
چند ساعت بعد، محمد مهاجری هم در وبلاگ خود در پاسخی بلندبالا به کدخدایی گفت: آقای کدخدایی نمی‌تواند با این توجیه که فلانجا فلان کس فلان مقدار بودجه دارد، بودجه هنگفت شورای نگهبان را توجیه کند. گیرم همه خلاف کنند، آیا این مجوزی برای شورای نگهبان می‌شود؟ مهاجری البته با محاسبات خود به این نتیجه رسید که نظارت و تایید صلاحیت هر نماینده 517 میلیون تومان برای این شورا هزینه در پی دارد. (اینجا)

نظرات غیرمنصفانه، اشتباهات مضحک
در میان انبوه انتقادات اینبار روابط عمومی شورای نگهبان ناچار شد تا اطلاعیه‌ای را صادر کند. در این اطلاعیه آمده است: شاهد نظرات غیرمنصفانه‌ای نیز بودیم که بیش از آن که برپایه استدلال‌های متقن، بیان شده باشد، نتیجه اشتباهات مضحکی حاصل از عدم آشنایی با اعداد و ارقامند که اعتبار برخی رسانه های رسمی را زیر سؤال برده اند. (اینجا)

اگر بودجه برخی پول توجیبی است، چرا تاییدش کردید؟
هرچند شورای نگهبان با انتشار اطلاعیه‌ای در پی تطهیر خود بود، اما باز هم تعبیر پول توجیبی کدخدایی از بودجه این نهاد، کنایه‎های دیگر چهره‎های سیاسی را به همراه داشت. عباس عبدی در یادداشتی خطاب به سخنگوی شورای نگهبان نوشت: سخنگوی محترم این شورا هرچه سریع‌تر با ارایه توضیحاتی به اصلاح یا فهم بهتر این اصطلاح کمک کنند و بفرمایند که پول توجیبی به کار رفته چه معنایی دارد؟ آیا منظور همان معنای مصطلح نزد مردم است یا یک اصطلاح حقوقی جدید است؟ آیا تخصیص این پول توجیبی بر طبق قانون اساسی و شرع مجاز است یا خیر؟ اگر خیر، چرا تصویب کرده‌اید و اگر مجاز است، چرا نسبت به آن تعریض شده است؟ (اینجا)

بودجه‌ شورا تنها در یک دهه اخیر 4.5 برابر شد
پس از آنکه چهره های سیاسی یک به یک به صف شدند و از بودجه شورای نگهبان و همچنین پاسخ کدخدایی به آن، انتقاد کردند، باید مشخص می شد که بودجه این نهاد در طول سالهای گذشته چه میزان بوده که جناب سخنگو حتی آن را با پول تو جیبی مسئولان قابل قیاس نمی‌داند. در گزارشی که در خبرگزاری خبرآنلاین متش ردش به بررسی بودجه یک دهه اخیر این شورا پرداخته شد. در این گزارش آمده: «بودجه شورای نگهبان از 23 میلیارد و 8126 میلیون در لایحه بودجه سال 87 به 105 میلیارد و 7900 میلیون در لایحه بودجه سال 97 رسیده است. این اعداد گویای آن است که بودجه شورای نگهبان در یک دهه اخیر 4.5 برابر شده است.»(اینجا)

تخصیص بودجه نامتناسب با نیازها، صرفاً مربوط به شورای نگهبان نیست
با این حال نمایندگان هم صاحبان نظری هستند که می‎توانند در خصوص تخصیص چنین بودجه‎ای به شورای نگهبان که خود به تصویب آن می‌پردازند، اظهارنظر کنند. جلال میرزایی با بیان این‌که ردیف بودجه تخصیص یافته صرف هزینه‌های جاری این نهاد می‌شود، گفت: به نظر می‌رسد، نیاز به دقت‌نظر بیشتر در مورد این دست تخصیص بودجه‌ها وجود دارد و حقیقت امر آن است که این مشکل درمورد تخصیص بودجه‌های بعضاً نامتناسب با نیاز، صرفاً مربوط به شورای نگهبان نیست. (اینجا)

دغدغه‌ای بنام نظارت‌های استصوابی
اما اینکه چرا چنین مبلغی به شورای نگهبان در سالی که انتخاباتی در آن صورت نخواهد گرفت، تخصیص داده می‌شود را یکی از نمایندگان مجلس بخوبی تبیین کرد. بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید گفت: این دغدغه میان نمایندگان وجود دارد که اگر با بودجه شورای نگهبان مخالفت کنند دوره بعد تایید صلاحیتشان با مشکل روبرو می‌شود. او البته انتقاد دیگری هم به کدخدایی وارد کرد و گفت: صراحتا اعلام کنند که پول تو جیبی کدام مسئول بیش از بودجه شورای نگهبان است تا ما هم که نمی‌دانیم، بدانیم. (اینجا)

در سال بدون انتخابات، بودجه صرف آموزش می‌شود

حاشیه‌ها بر سر بودجه شورای نگهبان همچنان ادامه داشت، تا بار دیگر فردی از همین نهاد از جایگاه پاسخگویی بلند شود. سیامک ره‌پیک معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان درباره بودجه‌ای که با عنوان نظارت بر انتخابات به این نهاد اختصاص پیدا کرده است گفت: در سالی که انتخابات نیست، این بودجه صرف جلسات آموزشی و نگهداری شبکه چندصدهزار نفری می‌شود. (اینجا)پاسخی که به نظر نمی رسد مهر پایانی بر حاشیه سازی ها بر سر بودجه میلیاردی این نهاد باشد.

29215