خبرگزاری مهر، گروه سیاست، محمد مهدی رحیمی: ابتدای هفته گذشته بطور رسمی اعلام شد که دعوت نامه حج سال آینده از سوی وزارت حج عربستان برای ایران ارسال شده است، اگرچه نحوه فرستادن این دعوت نامه متفاوت از قبل بوده و نامه به نمایندگی کشورمان در سازمان ملل تحویل شده و از این طریق به مقامات مربوطه در ایران رسیده است. دعوت نامه ای که پس از همه کشورهای اسلامی و حتی غیر اسلامی (یعنی بیش از 80 کشور) برای جمهوری اسلامی ایران هم ارسال شده است.
آنگونه که حجت الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، رئیس بعثه مقام معظم رهبری گفته است «متن این دعوتنامه با دعوتنامه های گذشته خیلی تفاوت ندارد و با توجه به محورهای مورد نظر، جمهوری اسلامی ایران در روزهای آینده پاسخ آن را ارسال خواهد کرد.»
درخصوص موضوع حضور ایرانیان در حج سال آینده همانگونه که حجت الاسلام قاضی عسکر هم اشاره کرده، مقامات کشورمان با بررسی ابعاد مختلف موضوع نظر خود را اعلام خواهند کرد. با توجه به اینکه گفته می شود هیئت مذاکره کننده ایرانی اوایل اسفند به عربستان خواهد رفت تا شرایط و نظرات خود را با طرف سعودی در میان بگذارد، ملاحظات زیر ضروری به نظر می رسد:
طبیعی است تصمیم ایران به عدم حضور در مناسک حج سال جاری دلایل و زمینه هایی داشته است؛ لذا اگر شرایط کماکان شبیه گذشته باشد و عواملی که منجر به تصمیم ایران شده کماکان برقرار باشد، دلیلی برای حضور وجود ندارد.
نقطه آغازین این عدم حضور به لغو کاروان های عمره مفرده باز می گردد که در پی هتک حرمت نوجوانان ایرانی در فرودگاه جده از سوی عوامل پلیس سعودی و عدم جدیت مقامات این کشور در برخورد با خاطیان، مسوولان ایرانی در تصمیمی صحیح و از موضع بالا، از اعزام کاروان های عمره خودداری کردند اما نقطه کانونی این بحران، حوادث خونین حج سال 94، از جمله سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و در پی آن فاجعه شهادت هزاران زائر در منا بود که عملا مهر تایید دیگری بر کارنامه ناکارآمدی آل سعود زد و با اتفاقات بعدی آن مقامات تهران را به واکنش متناسب وا داشت. واکنش هایی که اوج آن سخنان رهبر معظم انقلاب در جمع نیروی دریایی ارتش در نوشهر بود که به عقب نشینی سریع سعودی ها و فراهم کردن دسترسی مقامات سازمان حج به مجروحان و مرحومان فاجعه منا منجر شد.
این رویکرد مقتدرانه رهبری البته در کنار ملاحظه ایشان در جهت تلاش حداکثری نهادهای مربوطه برای فراهم کردن زمینه حضور ایرانیان در مناسک حج صورت گرفت. ایشان در مقام ولی فقیه و مرجع تقلید به اهمیت جایگاه واجبی به نام حج تمتع کاملا واقف بوده و دستورات لازم را به بعثه و سازمان حج و سایر نهادهای متولی ابلاغ نموده بودند و در همین راستا مقامات مسئول ایرانی حداکثر تلاش خود را علی رغم کارشکنی چندباره و اقدامات خلاف اخلاق و عرف دیپلماتیک عربستان، بکار بستند تا زمینه حضور حجاج ما فراهم شود، اگرچه طبیعتا در این راه خواسته هایی داشتند که مهمترین آنها تضمین امنیت حجاج ایرانی و حفظ شان و عزت ایشان بود، که متاسفانه حکام سعودی برای تحقق هیچکدام آنها گام عملی بر نداشتند، در چنین شرایطی طبیعی بود که تصمیم عاقلانه آنهم در حالی که فرصتی بسیار کوتاه تا ایام حج باقی مانده بود، باید اعلام عدم حضور بدلیل کارشکنی سعودی ها باشد.
اکنون که عربستان برای کشورمان دعوت نامه فرستاده، عملا اتفاق جدیدی نیفتاده است؛ چراکه این دعوت نامه سال گذشته هم ارسال شده بود و در نهایت به نتیجه لازم نرسیده بودیم، منطقی است که اگر امسال بخواهیم تصمیمی متفاوت از سال گذشته اتخاذ نمائیم، حداقل لازمه آن تحقق حداکثری خواسته هایمان است؛ در حالیکه هنوز دیه شهدا و مجروحان فاجعه منا و مسجد الحرام پرداخت نشده، تکلیف پرونده هتک حیثیت نوجوانان ایرانی معلوم نیست و ...، حضور در مناسک حج اولویتی ندارد. به ویژه که سیر اقدامات آل سعود و ایادی آنها در کشورهای منطقه علیه کشور و منافع ملی ما از رشد روزافزونی برخوردار است.
حضور جمهوری اسلامی ایران بعنوان قدرت اول منطقه ای در مراسم حج که متولی برگزاری آن حکومت فشل آل سعود است، امتیاز بزرگی برای حکام این کشور بوده و نباید آنرا ارزان بفروشیم.