حتماً تاکنون مطالب زیادی درباره خلاقیت شنیده‌اید. تعاریف مختلفی برای این واژه وجود دارد، اما حقیقت این است آنچه به عنوان تعریف خلاقیت شنیده‌ایم، صحیح و دقیق نیست. تصور کنید می خواهید به جوانی توصیه‌هایی درباره خلاقیت، انجام کارها به روش متفاوت و جالب بدهید، آن وقت است که متوجه می شوید تعریف تان خیلی هم دقیق نیست. در ادامه با یوکن همراه باشید تا توصیه‌هایی کلیدی درباره خلاقیت بخوانید. پس از آن، می توانید برای افراد کم سن تر از خودتان درباره‌ی خلاقیت حرف بزنید.
*شما به اندازه‌ی دیگران خلاق هستید
خیلی از افراد تردید دارند انسان خلاقی هستند یا نه؟ اما این طرز تفکر کاملاً اشتباه است. بدون اغراق، تمام انسان‌ها خلاق، باهوش و توانمند هستند. خلاقیت تنها به خلق آثار هنری همانند پیکاسو یا نواختن موسیقی همانند باخ محدود نمی شود.
ممکن است مادری در تربیت فرزند خود از روشی جدید و خلاقانه استفاده کند، پس او پا به فرآیندی خلاق گذاشته است. خیلی از فعالیت‌های دیگری که به نظر عادی می رسند دقیقا همین طور هستند. شما می توانید در روابطتان، حل مسائل، چیدن کمد لباس و خیلی کارهای دیگر، خلاق باشید و به شیوه‌ای متفاوت عمل کنید.
هیچ وقت خود را دست کم نگیرید. شما به همان اندازه خلاق هستید که تمام انسان‌ها خلاقیت دارند. تنها جایگاهی که خلاقیت هر کدام مان متجلی می شود با هم متفاوت است.
اگر در کارها و وظایفمان خلاقیت خاصی دیده نمی شود، دلیل آن نبود خلاقیت نیست. دلایل مختلفی چون نبود انگیزه می توانند سبب خاموشی موتور خلاقیت شود.
*به ارزش خلاقیت پی ببرید
شاید کاری که انجام می دهید، امکان بروز خلاقیت را در اختیارتان قرار ندهد. گاهی در زندگی ممکن است با چنین شرایطی مواجه شوید. در این مواقع باید روی نتایجی که خلاقیت بیشتری در اختیارتان می گذارد، حساب کنید.
تلاش برای انجام متفاوت کارها و به کارگیری خلاقیت سبب می شود تا عملکرد بهتری از خود نشان دهید. مطالعات جدید حاکی از آن است، کارمندانی که در انجام وظایف کاری خود خلاقیت بیشتری به کار می‌گیرند، مشارکت و عملکرد بهتری در پیشبرد امور دارند. خلاقیت با انجام کارهای دیگر همراه با وظایف اصلی نمود می یابد.
دلیل این مسئله آن است کارهای جانبی که در کنار پروژه‌های اصلی دنبال می شود، ریسک کمتری داشته و فشار زیادی به شما وارد نمی کند، به همین خاطر سبب بروز خلاقیت بیشتر می شود. این کارها به دلیل ریسک پایین سبب محدودیت شما نمی شود و بسیار لذت بخش هستند. پس کارهای جانبی که خلاقیت شما را بر می انگیزند، لذت، ریسک پایین و فشار کاری ناچیزی دارند.
*برنامه‌ی مشخصی برای تقویت قدرت خلاقیت داشته باشید
سامرست موآم نویسنده‌ی مشهوری است که در ساعت مشخصی از روز بیشترین خلاقیت را داشته است. او ادعا کرده همیشه ساعت 9 صبح با خلاقیت فراوانی رو به رو بوده و ایده‌های ناب به ذهنش خطور می کرد.
شاید کمی عجیب باشد، اما برای بروز خلاقیت بیشتر و به‌کارگیری این ویژگی باید برنامه‌ای منظم تدوین کنید و با برنامه به فرآیند مؤثر خلاقیت وارد شوید. بهتر است زمان مشخصی از روز را برای تقویت خلاقیت در خود در نظر بگیرید.
شاید تصور کنید خلاقیت به طور ناگهانی و بدون برنامه در شما بروز می کند، اما حقیقت چیزی دیگری است. در فرآیند برنامه ریزی شده برای خلاقیت با گزینه‌های مختلفی که وجود دارد، امکان بروز تفکری خلاق و نوآورانه فراهم می شود. پس همیشه برای جوشش خلاقیت خود تلاش کنید.
اگر فکر می کنید باید در خانه بنشینید تا خلاقیت ناگهان به سراغتان بیاید، احتمال ورود آن تقریباً غیرممکن است. در واقع، برنامه‌ی روزانه و مداوم سبب تقویت فعالیت‌های مغزی‌تان می شود. علاوه بر آن، ارتباطات عصبی در مغز تقویت می شود که به پیشرفت و جوشش خلاقیت کمک می کند.
*با محدودیت‌ها مواجه شوید
شاید کمی سخت باشد اما خیلی از افراد می گویند انسان در محدودیت‌ها پخته می شود. از جمله محدودیت‌هایی که مانع پیشرفتتان می شود، محدودیت زمانی، انرژی و کمبود منابع است.
هر چه زمان کمتری برای بروز خلاقیت داشته باشید، امکان سازگاری شما با محیط بیشتر خواهد شد. جالب است بدانید، خیلی از فعالیت‌های هنری در زمان اندک انجام می شوند.
نقاشی‌های فوق‌العاده‌ای که به سرعت ترسیم می شوند و طرح‌های مختلفی که فقط در چند ثانیه به شاهکار تبدیل می شوند، همه نشان دهنده این هستند که محدودیت‌ها نباید مانعی بر سر راه خلاقیتتان باشد.
*شکست بخورید اما هیچ وقت دچار رکود نشوید
ترس دشمن اصلی ماست. خیلی از افراد از شکست و ابراز ایده‌های خود واهمه دارند، از قضاوت دیگران می ترسند. ترس‌های زیادی وجود دارد، اما باید بدانید اقدام از هر کار دیگری مهم‌تر است.
باید با ترس‌های خود مواجه شوید و جرات کنید اولین گام را بردارید. شاید نتیجه‌ی تلاش شما خیلی قابل توجه نباشد یا حتی خراب از کار در بیاید؛ مهم این است جرات کرده و در مسیری گام برداشته‌اید.
این کار نشان می دهد از دیگران جلوتر هستید. در هر صورت شما به فرآیندی خلاقانه وارد شده‌اید. شاید جایگاه بالایی در گستره‌ی خلاقیت نداشته باشید اما جای پیشرفت دارید و می توانید به سمت جلو حرکت کنید. وقتی به خاطر ترس وارد مسیر نشوید، سستی و رکود تمام وجودتان را فرا می‌گیرد.
*ایده‌های خلاقانه بروز دهید
باید ایده‌های خلاق و خوب خود را ابراز کنید. شاید نتیجه‌ی مطرح کردن یک ایده چندان خوشایند نباشد یا نتیجه در ذهن و روی کاغذ خیلی بهتر از عمل باشد، اما مهم اقدام است.
باید بتوانید جرات ابراز ایده‌هایتان را داشته باشید و با آزاد کردن افکار خود، ایده‌های ناب و جدیدی که به ذهنتان خطور می کند را در مسیر ابراز قرار دهید.
*سبک و سیاق خود را بشناسید
در هر زمینه‌ای که مشغول فعالیت هستید، در آن تمرین کنید. این تمرین از طریق دنبال کردن اخبار، مطالب مختلف و علاقه‌مندی‌هایتان، حاصل می شود. پس همانند آهنربا اطلاعات مختلف را به خود جذب کنید.
برای این که سلیقه‌ی خود را پیدا کنید، بخوانید و بشنوید و ببینید. با این راهکار صاحب سبک و سیاق خواهید شد. وقتی دقیقا بدانید به چه چیزهایی علاقه دارید و چه چیزهایی برایتان جالب نیست، بهتر می توانید کارهای خلاقانه انجام دهید و برای ابراز خلاقیت فکر کنید.
*به دنبال چیزهای الهام بخش باشید
خود را در مواجهه با چیزهایی قرار دهید که برایتان الهام بخش هستند. باید ببینید چه چیزهایی سبب الهام بخشی بیشتر شما می شوند. برخی افراد در اوج ناامیدی به ایده‌های خلاقانه دست می یابند و برخی دیگر رؤیاپردازی‌های روزانه سبب جوشش چشمه‌ی خلاقیتشان می شود.
نویسندگان و هنرمندان خلاق می دانند چطور فرآیند خلاقیت خود را مدیریت کنند، این تفاوت اصلی آن‌ها با افراد عادی است. این افراد لزوماً خلاق‌تر نیستند و ایده‌های بیشتری ندارند، بلکه می دانند چطور از ایده‌های خود بهره برداری کنند. آن‌ها با تمرکز روی توسعه‌ی توانایی کسب ایده‌های جدید قدم در راه خلق می‌گذارند.
همیشه باید افکار نو و ایده‌های خلاقی که به ذهنتان می رسد را یادداشت کنید تا در زمان مناسب از آن‌ها بهره ببرید. اگر بخواهید سوژه‌های خلاق در ذهنتان باقی بماند، قطعاً از این ایده‌ها استفاده‌ای نخواهید کرد.
*برای خلاقیت، ارتباطات خود را گسترش دهید
ارتباط دانش و تجربه، بهترین دستاورد را برایتان به ارمغان می آورد. پیوند میان دانش و خلاقیت هم نتیجه‌ی مشابهی دارد. خلاقیت به معنای توانایی برقراری ارتباطات میان چیزهای مختلف است.
استیو جابز می گوید افراد خلاق می توانند رابطه‌ی میان اشیا و مفاهیم برقرار کنند که دیگران توان درک آن را ندارند. به همین خاطر ممکن است گاهی فکر کنند ایده‌ای که ابراز کرده اند و از آن استقبال شده، کاملاً بدیهی و روشن بوده و ارزش ستایش دیگران را ندارند.
دانشمندان می گویند خلاقیت وقتی بروز می کند که بخش‌های مختلف مغز با هم ارتباط برقرار کنند.
افراد خلاق تجربیات خود در زندگی و وقایع مختلف را کنار هم می گذارند و به ایده‌ای خلاقانه می‌رسند. همانند استیو جابز و ساخت گوشی‌های هوشمند که با الهام از نمایشگرهای قدیمی و کنار هم قرار دادن مؤلفه‌های ساختاری آن‌ها خلق شد.
*همیشه رقابتی سالم داشته باشید
همیشه می گویند بودن در جمعی که شما بهترین و باهوش‌ترین فرد حاضر هستید، ثمری برایتان ندارد. این جمله بسیار عمیق است و نشان می دهد همواره باید به دنبال پیشرفت بود.
وقتی احساس کنید از همه بهتر هستید، هیچ انگیزه‌ای برای رشد و خلاقیت نخواهید داشت؛ اما بودن در میان کسانی که بهتر از شما عمل می کنند و شایستگی بیشتری دارند، سبب می شود در رقابتی سالم قرار گیرید و تلاش و تمرکز خود را برای توسعه بیشتر کنید.
*ارتباطات خود را مدیریت کنید
حتماً شنیده‌اید، رفتار شما مشابه 5 نفری است که بیشترین معاشرت را با آن‌ها دارید. پس رفتار شما برآیند رفتارهای آن‌ها خواهد بود.
باید ببینید با چه کسانی معاشرت و هم نشینی دارید. وقتی در اطرافتان افراد خلاق و الهام بخش باشند، قطعاً تأثیر مثبت زیادی روی شما خواهند داشت و باعث می شوند چشمه‌ی خلاقیت شما هم به جوشش بیفتد.
*برای بروز خلاقیت جزئی نگر نباشید
برای افزایش قدرت خلاقیتتان تلاش کنید از نکته سنجی و جزئی نگری دور بمانید، چرا که مانع از به پرواز درآمدن ذهن برای بروز خلاقیت می‌شود.
برای ورود به فرآیند خلاقانه نیازمند داشتن چهارچوب و چشم انداز هستید. وقتی همیشه به دنبال نتیجه و اظهارنظرهای دیگران باشید، هیچ توانی برای ابراز خلاقیت نخواهید داشت.
*در تنهایی خود به دنبال بروز خلاقیت باشید
باید بدانید خلاقیت با غرق شدن در افکار انفرادی به وجود می آید. اگرچه همکاری و فعالیت گروهی بسیار مفید است و می تواند ایده‌ها و افکار تازه‌ای در ذهن ایجاد کنند، اما برای خلق بهترین آثار باید با خود خلوت کنید و به تنهایی به نتیجه برسید.
اگر به عنوان جوانی هنرمند در مسیر خلق قدم برداشته‌اید یا در هر جایگاهی به دنبال بروز خلاقیت هستید، باید قدر تنهایی خود را بدانید و در آرامش و سکون به خلق بپردازید.
*تنها شروع کنید
خیلی از هنرمندان و بزرگان دنیای کسب وکار می گویند برای رسیدن به نتایج مثبت باید اولین گام را بردارید و فقط شروع کنید.
بعد از شروع راه، با تعیین مدت زمان مشخص برای تکمیل مسیری که آغاز کرده‌اید، به سمت جلو حرکت کنید. البته امکان بازبینی و سنجش پیشرفت خود را در مسیر مشاهده کنید.
*ارائه‌ی آثار خلاقانه و نمایش آن به دیگران
در زمان شادی در مغزمان ماده‌ای شیمیایی با نام دوپامین ترشح می شود که احساس خوبی به ما می دهد. انجام کارهای لذت بخش با نتیجه عالی، سبب ترشح دوپامین می شود.
وقتی کاری خلاقانه انجام می دهید و آن را در معرض نمایش دیگران می گذارید، احساس شادی و لذت زیادی را تجربه خواهید کرد. پس باید بدانید بخش مهمی از فرآیند خلاقیت، نمایش و ارائه‌ی آن به دیگران است.
*هدفمندانه الگوبرداری کنید
گاهی ایده‌هایی در ذهن دارید که در مرحله‌ی اجرا به خوبی پیش نمی رود. یکی از روش‌هایی که با تکیه بر آن می توانید به نتیجه مثبت و خلاق برسید، الگوبرداری از افراد موفق است. در این میان، امکان پیدا کردن سبک و سیاق شخصی به وجود می‌آید. خیلی از هنرمندان با انتخاب آگاهانه اسطوره‌هایی برای خود به افرادی بسیار موفق تبدیل شده‌اند. پس باید آگاهانه به دنبال بهترین الگوها باشید.
*کارهای موردعلاقه‌تان را انجام دهید
هیچ فردی تحت فشار انگیزه‌ای برای اجرای خلاقیت نخواهد داشت. سعی کنید به کارهای موردعلاقه‌تان بپردازید که سبب شادی‌تان می شود. در این صورت امکان پیشرفت و بروز خلاقیت خیلی بیشتر خواهد بود.
لذت و خوشحالی سبب می شود انگیزه‌ی بیشتری برای انجام کارها داشته باشید و این مسئله سبب بروز قدرت خلاقیتتان می شود.
منبع: Fastcompany
