به گزارش ایسنا، با توجه به صحبتهای رد و بدل شده بین مسئولان حاضر در این امامزاده به نظر میرسد همه چیز همانقدر خوب و خوش به پایان رسیده که نه تنها رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر حالا حق را به اوقاف میدهد که سنگفرشهای امامزاده در حال تعویض بوده و نه سنگ قبور، بلکه مسئولان اوقافی هم معتقدند میتوانند کارشان را ادامه دهند و نیازی به توقف کار نیست!
و اگر همه اینها صحبتها را دُرُست بدانیم و تا امروز همه خبرها و گزارشهای منتشر شده از سوی رسانهها را اشتباه و سنگ قبرهای تاریخی شکسته شده را جزو اموال عمومی و تاریخی کشور فرض نکنیم اما به نظر میرسد مسئولان هنوز یک نکته را مدنظر قرار ندادهاند و آن حق مردم و صاحبان قبور است! حقی که تا همین امروز معتقدند چون این طرح بدون اجازه انجام شده و مکان دقیق قبور عزیزانشان مشخص نیست، از آن ناراضیاند...
عصر شنبه 5 اسفند، برخی از اعضای شورای شهر حجت نظری و حسن خلیلآبادی، اعضای شورای شهر تهران، ری و شمیرانات، صفوی شهردار منطقه ٢٠، معاون فرماندار، نماینده میراث فرهنگی شهرری و رئیس سازمان اوقاف و متولی امامزاده عبدالله و برخی از اعضای انجمن خوشنویسان و برخی از خانوادههای صاحبان قبور به امامزاده عبدالله رفتند.
به نظر میرسد صحبتهای زیادی در مورد این طرح انجام شده و میراثفرهنگی و اداره اوقاف همچنان مواضع خود را نگه داشتهاند و شورای شهر در این میان بلاتکلیف است که کدام یک را تائید کند!
امیر مسیب رحیمزاده مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرری، میگوید: «قوانین میراث فرهنگی این اجازه را به ما میدهد که در عرصهی آثار ثبتی و محوطههای ثبتی هر گونه فعالیت عمرانی با مجوزهای لازم از ما گرفته شود.»
او ادامه میدهد: «اوقاف باید قبل از شروع فعالیت، مکاتبات و طرح را به میراث فرهنگی میفرستاد، که در این زمینه طرحی که مدنظر اوقاف بود، به ما اعلام نشد و عملیات عمرانی از سوی آنها انجام شد.»
وی تاکید کرد: «میراث نیز پیگیریهای حقوقی خود را انجام میدهد.»
خارج از چارچوب قانونی است، تا زمانی که ...
صفوی، شهردار منطقه 20 اما در صحبتهایش هیچ جایگاهی برای میراث فرهنگی قائل نیست، او میگوید: «در پهنههایی که به عنوان پهنههای امامزادهگان و گورستانهاست هر طرحی بخواهد انجام شود باید در کمیسیون ماده 5 به تصویب برسد و سپس اجرا شود که اداره اوقاف طرحی را تهیه کرده است.»
او ادامه میدهد: «طرح اوقاف به "اداره کل تهیه طرحهای شهری شهرتهران" ارائه شده است و این طرح اشکالاتی داشته که توسط مشاور و کارگروههای اوقاف و نهایتا در کمیسیون ماده 5 در حال رفع آن هستیم. بنابراین تا زمانی که آن طرح به تصویب نرسد، موضع شهرداری تهران براساس قانون این است که نباید فعالیتی در خارج از چهارچوب قانونی انجام شود.»
صحبتهای صفوی، بیتوجهی به میراث فرهنگی را نشان میدهد، هرچند نماینده میراث فرهنگی در کمیسیون ماده پنج حضور دارد، اما براساس قانون طرحهایی که نه تنها در حریم بلکه قرار است در فضای ثبت ملی شده اجرائی شوند، قطعا باید در شورای فنی میراث فرهنگی هر شهر بررسی شوند و به نظر میرسد شهردار منطقه 20 حتی به این نکته توجه ندارد!
فقط یک ناهماهنگی بین دستگاهی بود
از سوی دیگر حجت نظری، عضو شورای شهر تهران در این بازدید اتفاق رخ داده در این امامزاده تاریخی را یک «ناهماهنگی بین دستگاهی» میداند و ادامه میدهد: «آرامستان امامزاده عبدالله که یک آرامستان تاریخی است و ثبت میراث ملی هم شده برای ما واجد ارزشهای مختلف از جنبههای مختلف اعم از مذهبی و فرهنگی است.»
او میافزاید: «این ناهماهنگی با بازدیدی که امروز انجام شد و با هماهنگی که بین بخشها و دستگاههای مختلف مانند شهردای، اوقاف و میراث فرهنگی انجام شد، به نظر میرسد که حل خواهد شد و به زودی شاهد تعیین تکلیف فضایی که به وجود آمده خواهیم بود.»
دغدغه صاحبان قبور چطور رفع میشود؟
حسن خلیل آبادی، عضو شورای شهر تهران، ری و شمیرانات نیز در این محوطهی تاریخی صحبتهایی دارد؛ او میگوید: «دوستان احساس کردند که چون فقط بحث تغییر سنگ و همسان سازی است، نیاز به مجوز ندارد. اما اکنون متقاعد شدهاند که میراثفرهنگی تا شنبه آینده این نقشه را تائید کند و مجددا این سنگ های قبور را که خانوادهها مدعی شدهاند که از بین رفته یا این که همه را نگه داری کردهاند، بار دیگر در جای خود نصب کنند و این ناراحتی و دغدغه صاحبان قبور را نیز رفع کنند تا قبل از عید نوروز در یک آرامستان همسانسازی و روان سازی شده بر قبور فاتحه بخوانند.»
اینطور که خلیلآبادی، رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران میگوید «صاحبان قبور تا قبل از نوروز آرامستانی همسانسازی شده را ببینند»، به نظر میرسد او به عنوان یک عضو شورای شهر و به خصوص رئیس کمیته میراث فرهنگی شورا، جایگاه خود را فراموش کرده و تاریخی بودن این قبرستان اهمیتی ندارد چه برسد به اینکه سنگ قبرهای تاریخی تخریب شدهاند و حالا قرار است آرامستانی همسانسازی شده ببینند!
برای تعویض سنگفرش دوستان ورود کردند/اعتراضها جنبه سیاسی دارد
از سوی دیگر حجت الاسلام سعید اوتارخانی، رئیس اداره اوقاف شهرری، با وجود همه این صحبتها نقطهنظر دیگری دارد؛ او بیان میکند: «- در این قبرستان- تغییر کاربری اتفاق نمیافتد. موارد میراثی خاصی نداریم. مورد اتفاقنظر است، فقط یک اختلاف شکلی داریم. دوستان میگویند قبل از آغاز کار باید نامهنگاری میشد و ما کماکان معتقدیم نسبت به این مقدار کار نیاز به نامهنگاری نبوده و رویه بر این نبوده است و برای چنین کارهایی همچون تغییر موزائیک و سنگ تا به حال مجوزی گرفته نشده است.»
وی ادامه میدهد:« سابقه این است که در گذشته سه هزار متر بنا ساخته شده چون در محدوده امامزاده قرار داشته، رویه بر اینبوده که در محدوده امامزادگان مجوز اخذ نمیشد و فقط واحد فنی اوقاف بر آن نظارت میکرد که مثلا استحکامبخشی قبور رعایت شود و ساختها انجام شوند. این نخستین بار است که نسبت به تعویض سنگ فرش هم دوستان ورود پیدا کردهاند، معتقدم بیشتر جنبه تبلیغی و سیاسی دارد.»
صحبتهای مسئول اوقاف شهرری، نیز جای تامل و چه بسا سردرگمی دارد. به نظر میرسد وی سنگقبرهای قبرستان را سنگفرش میداند!
چرا باید به اعتراضها برای جلوگیری از تخریب قبور تاریخی در امامزادهای که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده؛ نام تبلیغات و کار سیاسی چسباند، آن هم با توجه به اینکه میراث فرهنگی هر چند قدرت اجرائی کافی را ندارد و هنوز نتوانسته به جز نامهنگاریهای حقوقی اهرم اجرائی دیگری از خود نشان دهد.
به خصوص که حجتالاسلام اوتارخانی در صحبتهایش تاکید میکند، رویه اوقاف این طور بوده که بودن مجوز کارهایش را انجام میداده و نه براساس قانون! رویهای که میتوان گفت به دلایل گوناگون مانند آشکار نشدن عملیاتهای اجرایی در امامزاده عبدالله یا ثبت ملی نبودن این قبرستان در زمان آغاز کارِ متولیان امامزاده، میراث فرهنگی موفق به جلوگیری از این اقدامات نشده است.
با این وجود براساس صحبتهای انجام شده به نظر میرسد هیچ ارتباطی بین دستگاهی بین میراث فرهنگی و اوقاف وجود ندارد و شاید هم در حالت کلی میراث فرهنگی برای اداره اوقاف هیچ اهمیتی ندارد.
اما این صحبتها در حالی روز گذشته مطرح شدهاند که احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران، نگاهی متفاوت نسبت به این اقدام اوقاف و رفتارهای مشابه در گورستانهای درونشهری دارد.
او اظهار نظر کرده است؛ «تجارت قبر در امامزادههای درونشهری تبدیل به تجارت پربازدهی شده که زیر پوشش ساماندهی، بازسازی و نوسازی و نظایر آن اجرا میشود و با این عنوان به درآمد میرسند.»