(بحار ج 51 ص 48 و منتخب الأثر ص 294):
عن ابیعبدالله (ع) فی قوله تعالی: «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء و یجعلکم خلفاء الارض» (النمل 62) حدثنی ابی عن الحسن بن علی بن فضال عن صالح بن عقبة عن ابیعبدالله (ع) قال: نزلت فی القائم من آل محمد (ع) و الله هو المضطر اذا صلی فی المقام رکعتین دعا الی الله فاجابه و یکشف السوء و یجعله خلیفة فی الارض.
پدرم از حسن بن علی بن فضال از صالح بن عقبة از: امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «چه کسی است که پاسخ مظفری را که او را بخواند می دهد و رنج از او دور می کند و شما را در زمین جانشین پیشینیان سازد. فرمود: آیه شریفه درباره حضرت قائم آل محمد (ع) نازل شده و به خداوند سوگند اوست مظطر هنگامی که در مقام ابراهیم (ع) دو رکعت نماز خواند وخداوند را صدا زند و خداوند دعایش را مستجاب گرداند و رنج را از وی دور کند و او را خلیفه زمین قرار دهد.
(بحار ج 52 ص 324 و منتخب الاثر ص 294):
عن ابیعبدالله (ع): قوله تعالی: «هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون» قال: اذا خرج القائم لم یبق مشرک بالله العظیم، و لا کافر الا کره خروجه حتی لو کان فی بطن صخرة لقالت الصخرة: یا مؤمن فی مشرک فاکسرنی: واقتله.
امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه ی «اوست خدایی که رسولش را برای هدایت مردم با دین حق فرستاد تا او را بر تمام ادیان پیروز گرداند اگر چه مشرکان را خوش نیاید» فرمود: زمانی که حضرت قائم خروج کند نه مشرکی به خداوند عظیم باقی ماند و نه کافری که ظهورش را ناخوشایند داند کافر اگر چه در درون سنگی پنهان شود آن سنگ به سخن آید و گوید ای مؤمن در درون من مشرکی است مرا بشکن و کافر را بکش.
(منتخب الأثر ص 295):
عن ابی بصیر (ره) عن ابیعبدالله (ع): فی قوله عزوجل. «وعدالله الذین امنوا منکم و عملو الصالحات لیستخلفنهم فی الارض کما استخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا یعبدوننی لا یشرکون بی شیئا» (النور 55) قال: القائم و اصحابه.
ابی بصیر (ره) از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «وعده داده است خداوند آنانی که ایمان آورده اند و عمل صالح انجام دادند آنان را جانشینان دیگران در زمین قرار دهد چنانچه صالحان قبل را جانشین در زمین قرار داد وآنان قدرت دین دهد بدانگونه که راضی گردند و پس از خوف و ترس آنان را ایمن سازد که فقط مرا عبادت کنند و شرک بمن نیاورند» فرمود: آیه درباره حضرت قائم (ع) و یارانش می باشد.
(منتخب الأثر ص 295):
عن ابی عباس (ره) فی قوله تعالی:«لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون» (التوبه:33) قال: لا یکون ذلک حتی لا یبقی یهودی و لا نصرانی، و لا صاحب ملة الا دخل فی الاسلام حتی یأمن الشاة و الذئب والبقر و الأسد و الانسان و الحیة و حتی لا تقرض فارة جرابا و حتی توضع الجزیة و یکسر الصلیب و یقتل الخنزیر و ذلک قوله «لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون».
به روایت ابن عباس (ره) در تفسیر آیه شریفه (او را با دینی درست و بر حق فرستاد تا او را بر همه اینها پیروز گرداند هر چند مشرکان را خوش نیاید) فرمود: این امر تحقق نمی یابد تا اینکه نه یهودیی و نه نصرانی و یا صاحب ملت و کیش دیگری در روی زمین نباشد مگر اینکه داخل در اسلام گردند تا اینکه گوسفند و گرگ و گاو و شیر و انسان و مار در امنیت با هم زندگی نمایند و تا اینکه موش از انبان چیزی برندرد و جزیه بر اهل ذمه نهاده شود و دیگر جزیه نگیرند و صلیب شکسته گردد و خوکها کشته گردند و این است مصداق آیه شریفه (با دینی حق او را پیروز گرداند بر همه مشرکان».
(سفینة البحار ج 2 ص 701 و نورالثقلین ج 4 ص 110):
فی کتاب کمال الدین باسناده الی حکیمة قالت: لما کان الیوم السابع من مولد القائم جئت الی ابی محمد (ع) فسلمت علیه و جلست فقال: هلمی الی ابنی فجئت بسیدی و هو فی الخرقة ففعل به کفعله الاول ثم ادلی لسانه فی فیه کانما یغذیه لبنا و عسلا، ثم قال: تکلم یا بنی قال: اشهد ان لا اله الا الله و ثنی بالصلوة علی محمد و علی امیرالمؤمنین و علی الائمة الطاهرین (ع) حتی وقف علی ابیه (ع) ثم تلاهذه: «بسم الله الرحمن الرحیم و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین. و نمکن لهم فی الارض و نری فرعون و هامان و جنودهما منهم ما کانوا یحذرون.
در کتاب کمال الدین باسنادش به حضرت حکیمه گفت: چون روز هفتم از مولد حضرت قائم (ع) فرا رسید من به نزد حضرت عسکری (ع) آمدم و سلام گفتم و نشستم بمن فرمود: فرزندم را بیاور من او را به پارچه ای پیچیدم و به محضر امام (ع) آوردم و کاری که در روز نخست انجام داده بود انجام داد آنگاه زبان مبارک را در دهان کودک چرخاند تو گوئیی باو شیر و عسل می خوراند آنگاه فرمود: سخن بگو پسرم او شهادت بر وحدانیت خداوند و به رسالت پیغمبر داده ثنا و دعا بر پیامبر و بر امیر مؤمنان و همه ائمه معصومین صلوات الله و سلامه علیهم و درود فرستاد و تا بنام پدر بزرگوارش رسید و ایستاد و این آیه شریفه را خواند «و ما بر آن هستیم که بر مستضعفان روی زمین منت گذاریم و آنان را پیشوایان و وارثان گردانیم و آنها را در آن سرزمین مکانت بخشیم و به فرعون و هامان و لشکریانشان چیزی که از آن می ترسیدند نشان دهیم.» (اثبات الهداة ج 3 ص 553):
عن ابی خالد الکابلی قال: قال ابوجعفر (ع): و الله لکانی انظر الی القائم (ع) و قد اسند ظهره الی الحجر ثم ینشد الله حقه الی ان قال: ثم ینتهی الی المقام فیصلی رکعتین، و ینشد الله حقه ثم قال: هو المضطر فی کتاب الله فی قوله تعالی: «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء یجعلکم خلفاء الارض (النمل:66) فیکون اول من یبایعه جبرئیل، ثم الثلاثماة و ثلثة عشر رجلا.
ابی خالد کابلی روایت کرده گفت امام باقر (ع) فرمود: به خداوند سوگند گویی می بینم حضرت قائم (ع) را که پشت به حجرالأسود داده و خداوند را سوگند می دهد بحق خدائیش تا آنکه فرمود: آنگاه به مقام ابراهیم (ع) آید و دو رکعت نماز گزارد، باز خداوند را بحقش سوگند می دهد سپس فرمود: اوست مضطری که در کتاب خدا فرموده آیا که درمانده را چون بخواندش پاسخ می دهد و رنج را از او دور می کند و شما را در زمین جانشین پیشینیان می سازد آیا با وجود الله خدای دیگری است چه اندک پند می گیرند» نخستین کسی که با حضرت بیعت کند جبرئیل (ع) سپس سیصد و سیزده مرده می باشند. (اثبات الهداة ج 3 ص 563):
عن الحسین بن محمد بن عبدالله بن الحسن عن ابیه عن ابی جعفر (ع) فی قوله تعالی: «ان الارض یرثها عبادی الصالحون» (انبیاء:105) قال: اصحاب المهدی فی آخر الزمان.
به روایت حسین بن محمد بن عبدالله بن حسن از پدرش از امام باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه (این زمین را بندگان صالح من به میراث خواهند برد) فرمود: یاران حضرت مهدی (ع) در آخر الزمان وارثان زمین خواهند بود. (اثبات الهداة ج 3 ص 563)
عن عبدالله بن عجلان عن ابی جعفر (ع) فی قول الله عزوجل:«اذن الذین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر» (الحج:39) هی فی القائم و اصحابه.
به روایت عبدالله بن عجلان از امام باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه:«به کسانی که با جنگ بر سرشان تاخت آورده اند و مورد ستم قرار گرفته اند اجازه داده شد و خدا بر پیروز ساختنشان توانا است» فرمود: او حضرت قائم (عج) و یارانش می باشد. (اثبات الهداة ج 3 ص 563):
عن ابی الجارود عن ابی جعفر (ع) فی قول الله عزوجل:«الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة (الحج:41) قال: هذه لال محمد: المهدی و اصحابه یملکهم الله مشارق الارض و مغاربها و یظهر به الدین و یمیت الله به و باصحابه البدع و الباطل کما امات السفیه الحق لا یری اثر من الظلم و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و لله عاقبة الامور.
به روایت ابی جارود از امام باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه «همان کسان که اگر در زمین مکانتشان دهیم نماز می گزارند و زکات می دهند وامر بمعروف و نهی از منکر می کند و سرانجام همه کارها با خداست» فرمود: این آیه مربوط به آل محمد (ع) مهدی (ع) و یارانش می باشد آنهایی که خداوند مشرق و مغرب زمین را در اختیارشان گذارد و دین را به تمامی ظاهر سازد و خداوند اصحاب بدعت ها را نابود سازد و باطل از بین برود چنانچه نادانان حق را قبلا کشته بودند و اثری از ظلم دیده نشود و امر به معروف می شود و نهی از منکر می گردد و عاقبت امر همه بسوی خدا است. (اثبات الهداة ج 3 ص 567):
عن زید بن علی قال: اذا قام القائم من آل محمد یقول: ایها الناس نحن الذین وعدنا الله فی کتابه: «الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبة الامور.
زید بن علی (ع) فرمود: زمانی که حضرت قائم (ع) از آل محمد (ع) قیام کند فرماید: ای مردم ما از آن کسانی هستیم که خداوند در کتابش وعده فرمود: «همان کسان که اگر زمین را در اختیارشان قرار دهیم نماز می گزارند و زکات می دهند و امر به معروف و نهی از منکر کنند و عاقبت کارها با خداوند است». (بحار ج 51 ص 63 و اثبات الهداة ج 3 ص 568):
عن علی (ع) فی قوله تعالی: و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة قال: المستضعفون فی الارض المذکورون فی الکتاب الذین یجعلهم الله ائمة، نحن اهل یبعث الله مهدیهم فیغزهم و یذل عدوهم.
امیر المؤمنین (ع) در تفسیر آیه کریمه:«ما بر آن هستیم که بر مستضعفان روی زمین منت گذاریم و آنان را پیشوایان و وارثان حکومت زمین گردانیم فرمود: مستضعفین در زمین کسانی باشند که خداوند در کتابش آنان را وارث قرار داده ما اهل بیت هستیم و خداوند مهدی ایشان را برانگیزد پس عزیز سازد اهل بیت را و ذلیل و خوار سازد دشمنانشان را. (اثبات الهداة ج 3 ص 568):
عن موسی بن جعفر (ع): انه سئل عن نعم الله الظاهرة و الباطنة فقال النعمة الظاهرة الامام الظاهر و النعمة الباطنة الأمام الغائب، یغیب عن ابصار الناس شخصه و تظهر له کنوز الأرض، و یقرب علیه کل بعید.
از موسی بن جعفر (ع) درباره نعمت ظاهری و باطنی پرسش شد؟ فرمود: نعمت ظاهری امامی است که در انظار مردم ظاهر باشد و نعمت باطنی امام غائب از دیده های مردم است که شخص امام از دیدگان مردم غایب باشد و برای ان امام همه گنج های زمین ظاهر گردد و هر چیز دوری برایش نزدیک می شود (فاصله ها از بین می رود). (بحار ج 51 ص 45):
قال الله: (و لقد ارسلا موسی بایاتنا ان اخرج قومک من الظلمات الی النور و ذکرهم بایام الله) (ابراهیم:5) قال: ایام الله ثلاثة یوم القائم (ع) و یوم الموت، و یوم القیامة.
خدای تعالی فرماید:«و بتحقیق ما موسی را با آیات و معجزاتی به رسالت فرستادیم و فرمان دادیم که قوم خود را از تاریکی به روشنایی بیرون آور و روزهای خدا را یادآوریشان کن» فرمود: روزهای خداوند سه روز است روزی که قائم آل محمد (ع) قیام کند و روزی که آدمی از دنیا برود و روز قیامت (که همگان برای حساب حاضرانند). (بحار ج 51 ص 47):
«و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر» قال: الکتب کلها ذکر (ان الارض یرثها عبادی الصالحون) قال: القائم (ع) و اصحابه.
خدای تعالی فرماید:«و ما در زبور پس از تورات» نوشته ایم که این زمین را بندگان صالح من به میراث خواهند برد فرمود: تمام کتب آسمانی ذکر نامیده شود و بندگان صالح من که زمین را به میراث می برند حضرت قائم و اصحابش می باشند. (بحار ج 51 ص 41):
عن بی مسکان، عن ابی عبدالله (ع) فی قوله تعالی: (اذن للذین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر) قال: ان العامة یقولون: نزلت فی رسول الله (ص) لما اخرجته قریش من مکة و انما هو القائم (ع) اذا خرج یطلب بدم الحسین (ع) و هو قوله: نحن اولیاء الدم و طلاب الثرة.
به روایت ابن مسکان از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه:«به کسانی که به جنگ بر سرشان تاخت آورند و مورد ستم و تعدی قرار گرفته اند اجازه داده شد و خداوند بر پیروز گردانیشان تواناست» فرمود: عامه می گویند آیه شریفه درباره رسول خدا (ص) است هنگامیکه قریش او را از مکه مکرمه بیرون کردند اما مقصود آیه شریفه حضرت قائم است به هنگامی که خروج کند طلب خون سیدالشهدا (ع) از قاتلین نماید و این فرمایش امام مائیم اولیاء خون و طلب کنندگان خون بها. (بحار ج 51 ص 47):
تفسیر علی بن ابراهیم (و من عاقب) یعنی رسول الله (ص) (بمثل ما عوقب به) یعنی حین ارادوا ان یقتلوه (ثم بغی علیه لینصرنه الله) بالقائم من ولده (ع).
در تفسیر علی بن ابراهیم (ره) است: خدای تعالی فرماید: «هر کس عقوبت کند (مقصود از عقوبت کننده رسول خداست)همچنان که او را عقوبت کرده اند (یعنی هنگامی که اراده کردند او را بکشند) (آنگاه که مظلوم واقع شود خدا یاریش خواهد کرد» به وسیله حضرت قائم (ع) از فرزندان حضرت رسول (ص). (بحار ج 51 ص 48)
عن ابی جعفر (ع) فی قوله تعالی: «الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و اتوا الزکاة» فهذه لال محمد (ص) الی اخر الائمة و المهدی و اصحابه یملکهم الله مشارق الارض و مغاربها و یظهر (به) الدین و یمیت الله به و باصحابه البدع
و الباطل کما امات السفهاء الحق حتی لا یری این الظلم و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر.
به روایت امام باقر (ع) در تفسیر آیه کریمه: «همان کسان که اگر در زمین قدرتشان دهیم نماز گزارند و زکات می دهند» فرمود: این آیه درباره آل محمد (ص) تا آخرشان حضرت مهدی و یارانش می باشد که خداوند قدرت شرق و غرب زمین را به آنها واگذارد و به وسیله آن حضرت دین آشکار شود و به وسیله آن حضرت و یارانش اصحاب بدعت و باطل می میرند چنانچه نادانان حق را از پای درآورده بودند تا اینکه دیده نشود که ظلم کجاست و امر به معروف و نهی از منکر می نمایند. (بحار ج 51 ص 48):
تفسیر علی بن ابراهیم (ع): «ان نشأ ننزل علیهم من السماء آیة فظلت اعناقهم لها خاضعین» فانه حدثنی ابی، عن ابن ابی عمیر، عن هشام، عن ابیعبدالله (ع) قال: تخضع رقابهم یعنی بنی امیة و هی الصیحة من السماء باسم صاحب الأمر(ع).
در تفسیر علی بن ابراهیم (ره) خدای تعالی فرماید: «اگر بخواهیم از آسمان برایشان آیتی نازل می کنیم که در برابر آن به خضوع سر فرود آورند» ابن ابی عمیر از هشام و او از امام صادق (ع) روایت کند فرمود: مقصود بنی امیه است و آن بهنگامی است که صیحه آسمانی به اسم حضرت صاحب الأمر برسد و گردنهای بنی امیه خاضع گردد. (بحار ج 51 ص 48):
تفسیر علی بن ابراهیم (ره): «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء و یجعلکم خلفاء الارض» فانه حدثنی ابی، عن الحسین بن علی بن فضال، عن صالح بن عقبة عن ابیعبدالله (ع) قال: نزلت فی القائم (ع)، هو و الله المضطر اذا صلی فی المقام رکعتین و دعا الله فاجابه و یکشف السوء و یجعله خلیفة فی الارض.
در تفسیر علی بن ابراهیم (ع) درباره آیه شریفه چه کسی است پاسخ مضطری را که او را بخواند می دهد و رنج از او دور می کند و شما را جانشین پیشینیان سازد حسن بن فضال از صالح بن عقبه از امام صادق (ع) روایت می کند که امام فرمود: آیه شریفه درباره حضرت قائم (ع) است و به خداوند سوگند اوست مضطر وقتی که دو رکعت نماز در مقام ابراهیم گزارد و خداوند را بخواند و خدا دعا او را اجابت فرماید و رنج را از او دور سازد و او راجانشین در زمین قرار دهد.(بحار ج 51 ص 48):
تفسیر علین ابراهیم: «و لئن جاء نصر من ربک» یعنی القائم (ع) (لیقولن انا کنا معکم او لیس الله باعلم بما فی صدور العالمین).
در تفسیر علی بن ابراهیم (ع) درباره آیه شریفه (و چون از سوی پروردگارت مددی رسد می گویند: ما نیز با شما بوده ایم آیا خدا به آنچه در دلهای مردم جهان می گذرد آگاه تر نیست (فرمود: مقصود از مدد و کمک حضرت قائم (ع) است). (بحار ج 51 ص 48):
عن الثمالی (ره)، عن ابی جعفر (ع) قال: سمعته یقول: «و لمن انتصر بعد ظلمه» یعنی القائم و اصحابه «فاولئک ما علیهم من سبیل» و القائم اذا قائم انتصر من بنی امیة و من المکذبین و النصاب هو و اصحابه و هو قول الله: «انما السبیل علی الذین یظلمون الناس و یبغون فی الارض بغیر الحق اولئک لهم عذاب الیم».
به روایت ثمالی از امام باقر (ع) گفت: شنیدم که می فرمود: در تفسیر آیه شریفه (کسانی که پس از حکم و ستمی که بر آنها رفته باشد انتقام می گیرند ملامت و سرزنشی نیست) فرمود: مقصود حضرت قائم (ع) و یارانش می باشد وقتی که قیام کند از بنی امیه و از دروغگویان که امر ولایت را مربوط به خود دانستند و از ناصبی ها آن حضرت و اصحابش انتقام گیرند و این است معنی آیه شریفه «ملامت و سرزنش در خور کسانی است که به مردم ستم می کنند و به ناحق در روی زمین سرکشی می کنند برای آنهاست عذابی دردآور». (بحار ج 51 ص 49):
روی فی قوله تعالی: «اقتربت الساعة» یعنی خروج القائم (ع).
روایت شده آیه شریفه: «و نزدیک شد ساعت» فرمود مقصود ظهور حضرت قائم (ع) است. (بحار ج 51 ص 49):
«یریدون لیطفئوا نور الله بافواههم و الله متم نوره» قال: بالقائم من آل محمد (ص) اذا خرج لیظهره علی الدین کله حتی لا یعبد غیر الله و هو قوله تعالی: «یملا الارض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا».
آیه کریمه «می خواهند نور خدا را به دهانشان خاموش کنند ولی خداوند کامل کننده ی نور خویش است اگر چه کافران را ناخوش آید» فرمود: به قائم از آل محمد (ع) است زمانی که خروج کند تا دین را بر همگان اظهار نماید تا آنجا که غیر خداوند پرستش نشود و این است قول معصوم (ع) پر می نماید زمین را از قسط و عدل پس از آنکه پر شده باشد از ستم و بیدادگری. (بحار ج 51 ص 49):
«و اخری تحبونها نصر من الله و فتح قریب» یعنی فی الدنیا بفتح القائم (ع) آیه شریفه:«و نعمتی دیگر که دوستش دارید یاری و نصرتی است از سوی خداوند و پیروزی نزدیک و مؤمنان را بر این فتح بشارت ده» مقصود از آیه شریفه فتح و پیروزی ای است که توسط حضرت قائم (ع) در دنیا به وقوع می پیوندد. (بحار ج 51 ص 49):
«حتی اذا رأوا ما یوعدون» قال: القائم و امیر المؤمنین (ع) «فسیعلمون من اضعف ناصرا و اقل عددا».
خدای تعالی فرماید: «تا آنگاه که آنچه را به آنها وعده داده بودند بنگرند پس خواهند دانست چه کسی یاورانش ناتوان تر و در شمار کمتر بوده است» فرمود مقصود حضرت قائم (ع) و امیرمؤمنان (ع) است معلوم می شود یاران چه کسانی از دیگری بیشتر است. (بحار ج 51 ص 49)
«انهم یکیدون کیدا و اکید کیدا فمهل الکافرین» یا محمد (امهلهم رویدا) لو بعث القائم (ع) فینتقم لی من الجبارین و الطواغیث من قریش و بنی امیة و سائر الناس.
خدای تعالی فرماید: «آنان حیله و مکر می اندیشند و من هم حیله ای می اندیشم پس کافران را مهلت ده» ای محمد (ص) آنان را اندک مهلت ده اگر قائم (ع) برانگیخته گردد و قیام کند از ستم کاران و از طاغوتیان قریش و بنی امیه و سایرین مردم انتقام گیرد. (بحار ج 51 ص 50)
عن مثنی الحناط، قال: سمعت اباجعفر (ع) یقول:«ایام الله» ثلاثة یوم یقوم القائم و یوم الکرة و یوم القیامة.
به روایت مثنی حناط گفت شنیدم امام باقر (ع) می فرمود: روزهای خداوند سه روز است روزی که حضرت قائم (ع) قیام می کند و روز ناخوش آیند یعنی مرگ و روز قیامت. (بحار ج 51 ص 50):
تفسیر علی بن ابراهیم (ره):«قل ارایتم ان اصبح ماؤکم غورا فمن یاتیکم بماء معین» قل: أرأیتم این اصبح امامکم غائبا فمن یأتیکم بامام مثله، حدثنا محمد بن جعفر عن محمد بن احمد، عن القاسم بن العلا عن اسماعیل بن علی الفزاری، عن محمد ابن جمهور، عن فضالة بن ایوب قال: سئل الرضا (ع) عن قول الله عزوجل: «قل أرأیتم ان اصبح ماؤکم غورا فمن یأتیکم بماء معین» فقال: ماؤکم ابوابکم الأئمة و الائمة ابواب الله فمن یأتیکم بماء معین یعنی یأتیکم بعلم الأمام.
در تفسیر علی بن ابراهیم (ره) در تفسیر آیه شریفه «بگو اگر آب شما در زمین فرو رود چه کسی شما را آب روان خواهد داد» فرمود: اگر دیدید امامتان غائب است چه کسی می تواند مانند امامتان امام بیاورد حدیث کرد مرا محمد بن جعفر از محمد بن احمد از قاسم بن علا از اسماعیل بن علی فزاری از محمد بن جمهور از فضالة بن ایوب گفت از امام رضا (ع) درباره آیه شریفه که معنی آن قبلا گفته شد پرسیدند فرمود: مقصود از آب در آیه شریفه درهای ائمه طاهرین است و امامان درهای خداوند هستند پس چه کسی آب روان خواهد آورد یعنی علم امام (ع) تواند آورد؟ (بحار ج 51 ص 50):
تفسیر علی بن ابراهیم (ره) «هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله فیملا الارض قسطا و عدلا کما ملئت جورا و ظلما و هذا مما ذکرنا ان تأویله بعد تنزیله.
در تفسیر علی بن ابراهیم در تفسیر آیه کریمه (او کسی است که پیغمبر خود را برای راهنمایی و هدایت مردم فرستاد با دینی درست و بر حق تا او را بر همه ادیان پیروز گرداند هر چند مشرکان را خوش نیاید» فرمود: این آیه درباره حضرت قائم (ع) نازل شده است و او ست امامی که دین را بر همه عالم ظاهر سازد و بر همه ادیان پیروز می شود و زمین را پر از عدل و قسط نماید چنانچه پر شده باشد از ظلم و ستم و این آیه شریفه از زمره آیاتی است که تاویل آن پس از تنزیلش می باشد. (بحار ج 51 ص 51):
عن ابی عبدالله (ع) انه قال: فی قول الله عزوجل «یوم یأتی بعض آیات ربک لا ینفع نفسا ایمانها لم تکن امنت من قبل» فقال: الایات هم الائمة و الایة المنتظر هو القائم (ع) فیومئذ لا ینفع نفسا ایمانها لم تکن امنت من قبل قیامه بالسیف و ان امنت بمن تقدمه من ابائه.
به روایت از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «روزی که بعضی از نشانه های خدا آشکار شود ایمان کسی که پیش از آن ایمان نیاورده یا به هنگام ایمان کار نیکی انجام نداده ست سودی ندهد» فرمود: مقصود از آیات امامان (ع) می باشد و آیه مورد انتظار امام قائم (ع) است پس از آن که خروج کند ایمان کسی که قبل از قیام به شمشیر حضرت ایمان نیاورده باشد سودی باو نمی رساند اگر چه به پدارنش ایمان داشته باشد و به خودش ایمان نیاورده باشد. (بحار ج 51 ص 51):
عن ام هانی قالت: لقیت اباجعفر محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابیطالب (ع) فسألته عن هذه الایة «فلا اقسم بالخنس الجوار الکنس» فقال: امام یخنس فی زمانه عند انقضاء من علمه سنة ستین و مأتین ثم یبدو کالشهاب الوقاد فی ظلمة اللیل فان ادرکت ذلک قوت عیناک.
به روایت ام هانی گفت: ملاقات کردم حضرت ابی جعفر محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالت (ع) را پس از او پرستش نمودم درباره این آیه شریفه:«سوگند به ستارگان بازگردنده سیر کننده غائب شوند و سوگند به شب چون تاریک شود و سوگند به صبح چون بدمد» فرمود: امام غائب می شود در زمان خود پس گذشت دویست و شصت سال آنگاه ظاهر می شود مانند شهاب فرو رونده تند در شب تاریک اگر آن زمان را درک کردی چشمانت روشن باد. (بحار ج 51 ص 52):
عن ابیعبدالله (ع): فی قول الله عزوجل:«الذین یؤمنون بالغیب» قال: من اقر بقیام القائم (ع) انه حق.
امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «آنانکه ایمان به غیب می آورند» فرمود: مقصود اقرار به قیام حضرت قائم (ع) است و آن را حق و باور دارند. (بحار ج 51 ص 52):
عن یحیی بن ابی القاسم قال: سألت الصادق (ع) عن قوله الله عزوجل «الم ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین الذین یؤمنون بالغیب» فقال: المتقون شیعة علی (ع) و اما الغیب فهو الحجة الغائب و شاهد ذلک قول الله تعالی «و یقولون لو لا انزل علیه آیة من ربه فقل انما الغیب لله فانتظروا انی معکم من المنتظرین».
به روایت یحیی بن ابی القاسم گفت پرسیدم از امام صادق (ع) از سخن خدای تعالی (الف لام میم - این است همان کتاب که در آن هیچ ریب و شکی نیست پرهیزگاران را رهنماست آنان که به غیب ایمان می آورند) فرمود: پرهیزگاران شیعیان علی (ع) هستند و اما مقصود از ایمان به غیب حضرت حجةبن الحسن (ع) حجة غائب و شاهد است و این است معنی آیه شریفه (و می گویند چرا از سوی پروردگارش معجزه ای بر او نازل نمی شود؟ بگو علم غیب از آن خداست انتظار بکشید من نیز با شما منتظر می مانیم). (بحار ج 51 ص 53)
عن ابی صالح عن بن عباس (ره) فی قوله تعالی:«و فی السماء رزقکم و ما توعدون» قال: هو خروج المهدی.
به روایت ابی صالح از ابن عباس در سخن خدای تعالی در آسمان روزیهای شما است و آنچه به آن وعده داده شده اید فرمود آن خروج حضرت مهدی است. (بحار ج 51 ص 53):
عن بن عباس فی قوله تعالی: «اعلموا ان الله یحیی الارض بعد موتها» یعنی یصلح الارض بقائم آل محمد من بعد موتها یعنی من بعد جور اهل مملکتها (قد بینا لکم الایات) بقائم آل محمد (لعلکم تعقلون).
به روایت ابن عباس در آیه کریمه:«بدانید که خدا زمین را پس از مردنش زنده می کند ما آیات را برایتان به روشنی بیان کردیم باشد که به عقل دریابید» فرمود: یعنی اصلاح می نماید زمین را به قائم آل محمد (ع) پس از آنکه بمیرد یعنی پس از ستم و بیدادگری اهل مملکت زمین ما آیات را برایتان روشن نمودیم باشد که به عقل دریابید. (بحار ج 51 ص 53 و الغیبة الطوسی ص 176):
عن بن عباس (ره) فی قول الله «و فی السماء رزقکم و ما توعدون فو رب السماء و الارض انه لحق مثل ما انکم تنطقون» قال: قیام القائم (ع) «هو خروج المهدی و مثله «اینما تکونوا یأت بکم الله جمیعا» قال: اصحاب القائم یجمعهم الله فی یوم واحد.
به روایت ابن عباس در آیه شریفه «و رزق شما و هر چه به شما وعده شده در آسمان است پس سوگند به پروردگار آسمانها و زمین که این سخن آنچنان باشد که سخن می گویید حتمی است» فرمود: مقصود قیام حضرت قائم (ع) و خروج حضرت مهدی (ع) است و مثل آیه فوق است آیه شریفه (هر جا که باشید خدا شما را حاضر می نماید خداوند شما را در یکجا جمع نماید) فرمود مقصود اصحاب حضرت مهدی (ع) است که همه در خدمت حضرت جمع شوند. (بحار ج 51 ص 54):
عن علی (ع) فی قوله تعالی:«و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین» قال: هم آل محمد یبعث الله مهدیهم بعد جهدهم فیعزهم و یذل عدوهم.
به روایت علی (ع) در تفسیر آیه مبارکه «و ما اراده نموده ایم که بر مستضعفان روی زمین منت گذاریم و آنان را پیشوا سازیم و وارثان گردانیم» فرمود: آنان آل محمد (ع) هستند خداوند مهدی (ع) ایشان (ع) را مبعوث می نماید بعد از آنکه منکر وی شوند پس دوستان را عزیز و دشمنان را ذلیل می نماید. (بحار ج 51 ص 54):
عن زرارة، عن ابیعبدالله (ع) فی قول الله:«و تلک الایام نداولها بین الناس» قال: ما زال منذ خلق الله ادم دولة لله و دولة لابلیس فأین دولة الله اما هو قائم واحد.
به روایت زرارة از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «و این روزگار و ایام است که هر روزش به مراد کسی می گردانیم تا خدا کسانی را که ایمان آورده اند بشناسد»
فرمود: از روزی که خداوند آدم را بیافرید دولت و حکومت روزی از آن آدم و روز دیگر از آن ابلیس بوده است پس کجا است دولت خداوند آگاه باشید و بدانید آن دولت قائم آل محمد (ع) است و یک دولت بیش نیست. (بحار ج 51 ص 55):
عن جابر قال: قال ابوجعفر (ع) فی هذه الایة «الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم و اخشون» یوم یقوم القائم (ع) یئس بنو امیة فهم الذین کفروا، یاسوا من آل محمد.
به روایت جابر گفت امام باقر (ع) فرمود: (امروز کافران از بازگشت شما از دین خویش نومید شده اند از آنان مترسید از من بترسید امروز دین شما را به کمال رسانیدم و نعمت بر شما تمام کردم) فرمود: روزی است که قائم (ع) قیام کند و بنو امیه و آنان که کافر شده اند مأیوس گردند از آل محمد (ع). (بحار ج 51 ص 55):
عن زرارة قال: قال ابوعبدالله (ع): سئل ابی عن قول الله تعالی: «قاتلوا المشرکین کافة کما یقاتلونکم کافة» حتی لا یکون مشرک (و یکون الدین کله لله) ثم قال: انه ثم یجی تأویل هذه الایة و لو قد قام قائمنا سیری من یدرکه ما یکون من تأویل هذه الایة و لیبلغن دین محمد (ص) ما بلغ اللیل حتی لا یکون شرک علی ظهر الارض کما قال الله.
به روایت زرارة گفت امام صادق (ع) فرمود: از پدر بزرگوارم (ع) تفسیر آیه کریمه: «هم چنانکه مشرکان دسته جمعی و همگی به جنگ برخاستند شما هم همگی به جنگ ایشان برخیزید» تا اینکه دیگر مشرکی باقی نماند (و تمام دین از آن خداوند باشد) پرسیدند فرمود: هنوز تأویل آیه شریفه نیامده است و روزی که قائم (ع) ما قیام کند به زودی می بیند کسی که آن حضرت را دیدار و درک کند تأویل آیه معلوم شود و بتحقیق دین محمد (ص) تا آنجا که شب پیش رود می رسد یعنی به محل غروب و طلوع آفتاب (هر دو طرف کره) می رسد تا اینکه دیگر مشرکی در روی زمین باقی نماند چنانچه خدای تعالی فرمود. (بحار ج 51 ص 55):
عن ابیعبدالله (ع) فی قول الله تعالی «و لئن اخرنا عنهم العذاب الی امة معدودة» یعنی عدة کعدة بدر، قال یجمعون له فی ساعة واحدة قزعا کقزع الخریف.
امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه (اگر چند وقتی عذابشان را به تأخیر افکنیم می پرسند چه چیز مانع آن شده است» فرمود: جمعیتی به عدد جمعیت بدر در آن واحد دور آن جمع شوند خیلی تند و جست چالاک مانند حرکت ابرهای پاییزی. (بحار ج 51ص 57):
عن حمران، عن ابی جعفر (ع) قال کان یقرأ:«بعثنا علیکم عبادا لنا اولی بأس شدید» ثم قا: و هو القائم و اصحابه اولی بأس شدید.
به روایت حمران از امام باقر (ع) که قرائت می فرمود «گروهی از بندگان خویش را که رزمندگانی زورمند بودند بر سر شما فرستادیم» سپس امام (ع) فرمود او حضرت قائم و یارانش می باشد که جنگاورانی زورمند هستند.
(تفسیر الصافی چاپ قدیم ص 510):
عن الصادق (ع) (فذلک یومئذ یوم عسیر علی الکافرین غیر یسیر) فی هذه الایة قال ان منا اماما مظفرا مستترا فاذا اراد الله اظهار امره نکت فی قلبه نکتة فظهر فقام بامرالله.
از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه «آن روز روزی سخت خواهد بود و برای کافران ناگوار» فرمود این آیه شریفه درباره ما است و از ما امامی پیروز و پنهان خواهد بود و زمانی که خداوند اراده نماید امر ظهورش را در قلب مبارکش نکته و علامتی ظاهر شود پس در این وقت به دستور خداوند قیام کند. (بحار ج 51 ص 59):
عن محمد بن مسلم، عن ابی جعفر (ع) فی قول الله عزوجل: «امن یجیب المضطر اذا دعاه» قال: هذا نزلت فی القائم (ع) اذا خرج تعمم و صلی عند المقام و تضرع الی ربه فلا ترد له رأیة ابدا.
به روایت محمد بن مسلم (ره) از امام باقر (ع) درباره آیه شریفه (امن یجیب المضطر الایة) فرمود: این آیه نازل شده است درباره حضرت قائم (ع) به هنگامی که خروج کند و عمامه بر سر گذارد و به نزد مقام نماز گزارد و به سوی خداوند تضرع و زاری نماید پس هرگز پرچمی از او مردود نگردد. (بحار ج 51 ص 61):
عن ابیعبدالله (ع) فی قوله تعالی «اذا تتلی علیه آیاتنا قال اساطیر الاولین یعنی نکذیبه بقائم آل محمد (ع) اذا یقول له: لسنا نعرفک و لست من ولد فاطمة کما قال المشرکون لمحمد (ص).»
به روایت امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه: «چون آیات ما بر او خوانده شود گوید اساطیر و داستان پیشینیان است» فرمود: زمانی که به حضرت قائم (ع) می گویند ما ترا نمی شناسیم و تو از فرزندان فاطمه (ع) نمی باشی چنانکه مشرکان به محمد (ع) می گفتند.
منبع: گردآوری از کتاب بحارالنوار
ارسال توسط کاربر محترم سایت : back_man10