هرآنچه بایستی از خرما بدانید

خرما از جمله میوه‌هایی است که در کتاب انجیل و نیز قرآن به آن اشاره شده است. در واقع، کشت خرما به 4000 سال قبل از میلاد برمی‌گردد.
اعتقاد بر این است که حضرت محمد (ص) پیامبر مسلمین، روزه خود را با خرما بازمی‌کردند. مسلمانان از این سنت پیروی کرده و روزه خود را با خرمایی که همچنین منبع فوری انرژی است، افطار می‌کنند. خرما یکی از قدیمی‌ترین محصولات میوه‌ای است و تاریخچه کاشت این میوه به دوره مصر باستان برمی‌گردد. حتی اعراب از 6000 سال قبل از میلاد شروع به پرورش خرما کردند. شواهد باستان شناسی نشان می‌دهد که مردم دره سِند درخت خرما پرورش داده و از میوه‌های آن مصرف می‌کردند. خرما با نام علمی Phoenix dactylifera میوه‌ی درخت نخل است که بعضی معتقدند از نواحی اطراف خلیج فارس منشاء گرفته است. امروزه عراق به عنوان خاستگاه این درخت در نظر گرفته می‌شود که اکنون به طور گسترده در بسیاری از نقاط جهان کشت می‌شود. بر اساس گزارشهای فسیلی، این درخت از 50 میلیون سال پیش در زمین وجود داشته است.
خرما یکی از قدیمی‌ترین محصولات میوه‌ای است و تاریخچه کاشت این میوه به دوره مصر باستان برمی‌گردد. حتی اعراب از 6000 سال قبل از میلاد شروع به پرورش خرما کردند. شواهد باستان شناسی نشان می‌دهد که مردم دره سِند درخت خرما پرورش داده و از میوه‌های آن مصرف می‌کردند. این اعراب بودند که میوه‌ی درخت نخل را به سایر نقاط جهان معرفی کردند. اکنون نخل‌های فراوانی پرورش داده بطوریکه میوه‌های خوشمزه و مغذی تولید می‌کنند که مردم سرتاسر جهان از آنها استفاده می‌نمایند.
درخت خرما
درخت خرما به جنس فونیکس تعلق دارد. این درخت معمولاً در مناطق نیمه خشک با سطوح بالای آب زیرزمینی رشد می‌کند. درخت نخل تا ارتفاع 25 تا 30 متری رشد کرده و دارای سرشاخه یا تاجی به قطر شش تا ده متر است. برگهای شبیه به پر نخل دارای برگچه‌های نازک و بلند است. دمبرگ آن دارای تیغ یا خارهایی است و هر برگچه می‌تواند حدود 12 اینچ یا 30 سانتیمتر طول و دو اینچ یا 5 سانتیمتر عرض داشته باشد. میوه‌های آن به شکل خوشه بوده بطوریکه از گوشه‌های برگ رشد می‌کنند. در حالی که درخت خرما نیاز به سطوح بالای آب زیرزمینی است، اما به آب و هوای بسیار گرم نیز جهت میوه دادن نیاز دارد.
به طور متوسط این نخل چهار تا هشت سال طول می‌کشد تا میوه دهد. نخل نر و ماده از یکدیگر جدا هستند. در حالتی که گرده افشانی طبیعی باشد، باد نقش مهمی را در این امر ایفاء می‌کند. در صورت کشت تجاری، با استفاده از دستگاه‌هایی عمل گرده افشانی درخت خرما صورت می‌گیرد. نخلداران سنتی گرده افشانی را با دست انجام می‌دادند به گونه‌ای که گلهای نر به منظورجمع آوری گرده، برداشت شده و بر روی گلهای ماده ریخته می‌شوند. یک درخت نر برای گرده افشانی حدود 50 درخت نخل ماده کافی است. میوه‌های رسیده به منظور محافظت در برابر پرندگان و سایر آفات پوشیده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: خرما ، میوه فوق العاده

  میوه خرما ـ مراحل رشد و رسیدن
خرما را می‌توان با توجه به میزان رسیده بودن آن طبقه بندی کرد. رسیده شدن میوه خرما را به چهار مرحله تقسیم می‌کنند. نخستین مرحله حبابوک نامیده می‌شود که میوه در مرحله نارس و درست پس از گرده افشانی قرار دارد. در طول این مرحله، خرما کوچک و خامه‌ای است. خرمایی که در هفته دوم تا هفتم رشد باشد را کیمری گویند. با گذر از مرحله دوم، خرما سبز و سخت باقی می‌ماند. محتوای رطوبت آن بالا بوده و مقداری قند در آن وجود دارد. با این حال، چنین خرمایی تلخ است. شش هفته بعد مرحله خلال (خارک) نام دارد که در آن به اندازه کامل خود می‌رسد. رنگ میوه به زرد، نارنجی یا قرمز تغییر می‌کند اما هنوز هم سفت و نارس هستند. محتوای قند در طول این مرحله افزایش می‌یابد. مرحله رطب چهار هفته رشد بعدی را نشان می‌دهد. در طول این دوره، میوه در قسمت سر به رنگ مایل به قهوه‌ای درمی‌آید. آنها کمی نرم شده و مقداری رطوبت و وزن خود را از دست می‌دهند. هنگامی که این میوه اجازه بیشتر رسیدن را می‌یابد، تبدیل به خرمای نیمه خشک یا خشک و چروکیده می‌شود. این دو هفته آخر مرحله تمر را نشان می‌دهد. در حالی که برخی گونه‌های خرما در طول مرحله خلال برداشت می‌شوند، مرحله رطب ایده‌آل انواع دیگر خواهد بود. اجازه دهید به گونه‌های متفاوت درخت خرما نگاهی بیاندازیم. مجول (Medjool) درخت خرمایی است که سابقاً در مراکش پرورش داده می‌شد. اکنون در ایالات متحده، عربستان سعودی و سایر مناطق کشت می‌شود. این خرماهای قهوه‌ای مایل به قرمز، بزرگ، شیرین و شیره‌دار هستند. دیگلت نور (Deglet Noor) گونه دیگری است که به عنوان یکی از بهترین انواع خرما در نظر گرفته می‌شود. این گونه خرما گفته می‌شود از الجزایر منشاء می‌گیرد. این خرمای نرم و به رنگ زرد مایل به قهوه‌ای دارای شیرینی ملایم بوده و طعمی همانند عسل دارد. خرمای دیگلت نور همچنین نیمه شفاف است. طوری یا توری (Thuri) یکی دیگر از انواع خرمای الجزایری است که طعمی شیرین و آجیلی دارد. این نوع خرما خشک، جویدنی و کمی چسبناک است. رنگ آن قهوه‌ای مایل به قرمز است و پوستی چروکیده دارد. این نوع درخت خرما همچنین در کالیفرنیا پرورش داده می‌شود. بحری دیگر نوع خرما بوده که به شکل کروی است. این نوع خرما در طول مرحله خلال به رنگ زرد است. هنگامی که رسیده می‌شود، به رنگ قرمز یا کهربایی تبدیل می‌شود. این خرماها نرم و شیرین بوده و همچنین می‌توانند در طول مرحله خلال یا خارک مصرف شوند. دِیری یا دِری از عراق سرچشمه می‌گیرد. این نوع خرما نرم، کشیده و باریک است و به رنگ تیره یا مایل به سیاه می‌باشد. خدراوی نوع دیگری است که معمولاً در کشورهای عربی رشد می‌کند. این میوه کوچک، نرم و شیرین است. و پوستی کاغذی و تیره دارد.
گونه‌های خرما به سه دسته نرم، نیمه خشک و خشک تقسیم می‌شوند. در حالی که خرمای «مجول» و «بحری» در زمره‌ گونه‌های نرم و معروف می‌باشند، خرماهای «دیری» و «دیگلت نور» به عنوان خرمای نوع نیمه خشک و «طوری» نوع خشک به حساب می‌آیند. در حالی که خرماهای نرم پیش از نرم شدن برداشت می‌شوند، انواع نیمه خشک به محض نرم شدن چیده می‌شوند. انواع خرمای خشک تا زمانی که کاملاً بر روی درخت رسیده شوند، برداشت نخواهند شد.
خرما را می‌توان به همان صورت مصرف کرد و یا هسته آن را درآورده و درونشان را با گردو، بادام زمینی، بادام، پنیر خامه‌ای و ارده پرنمود و نوش جان کرد. خرما در میان ضروری‌ترین مواد اولیه در آشپزی خاورمیانه و مدیترانه قرار دارد. از این میوه همچنین محصولات مختلفی مانند شربت یا شیره خرما، خرمای حبه‌ای و غیره تهیه می‌شود. خرما بسیار مغذی بوده به این دلیل که حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین A و ویتامین‌های گروه B است. این میوه حدود 20 اسید آمینه ضروری را در خود دارد. خرما سرشار از پتاسیم، فسفر و کلسیم است و حاوی فیبر غذایی در مقادیر قابل توجه است. ارزش کالری‌زایی و محتوای تغذیه‌ای آن از نوعی به نوع دیگر تفاوت می‌کند. یک عدد خرمای دیگلت نور به وزن حدوداً 7 گرم تا 20 کالری دارا می‌باشد. این خرما حدود 45ر2 گرم پروتئین، 4ر0 گرم چربی، 75 گرم کربوهیدرات، 8 گرم فیبر غذایی و 4ر63 گرم قند است.
از آنجا که خرما بسیار مغذی است و ترکیبات مفید فراوانی در خود دارد، فوائد سلامتی بخش زیادی نیز فراهم می‌سازد. به دلیل سرشار بودن از فیبر غذایی به جهت جلوگیری از جذب کلسترول در روده مفید است. خرما دارای محتوای بالای فیبر است که برای اجابت مزاج راحت مفید می‌باشد.
خرما حاوی مقادیر بالایی ویتامین ‌A بوده که برای سلامت چشم وجود آن ضروری است. ویتامین A همچنین برای پوست و غشاهای مخاطی مفید است. این میوه حاوی آنتی اکسیدانی تحت عنوان تانین است که از بروز التهاب، عفونت و خونریزی جلوگیری می‌کند. سطح پتاسیم موجود در خرما بسیار بالا بوده و این ماده معدنی سلامت سیستم عصبی را بهبود می‌بخشد. خرما به دلیل سرشار بودن از بتا کاروتن و سایر فلاونوئیدها، از سلولها در برابر آسیب رادیکالهای آزاد محافظت می‌کند.
منبع مقاله :
برگرفته از سایت بازل