به گزارش ایسنا، آژانس بینالمللی انرژی انتظار دارد تولید نفت شیل آمریکا ظرف پنج سال آینده افزایش پیدا کرده و با ربودن سهم بازار اوپک، آمریکا را که زمانی بزرگترین واردکننده نفت جهان بود، به خودکفایی نزدیکتر کند.
آمریکاییها سهم بازار اوپک را به یغما میبرند
بر اساس گزارش سالانه "نفت 2018" که به تازگی از سوی آژانس بینالمللی انرژی منتشر شده است، آمریکا ظرف سه سال آینده 80 درصد از رشد تقاضای جهان برای نفت را پوشش خواهد داد. کانادا، برزیل و نروژ باقی این تقاضا را پوشش میدهند و فضایی برای عرضه بیشتر از سوی اوپک باقی نمیگذارند.
نکته مضحک این است که رشد قابل توجه تولید شیل آمریکا به دلیل کاهش تولید اوپک ممکن شده است. این حقیقت از چشم تولیدکنندگان اوپک پنهان نمانده است. سهیل المزروعی، وزیر نفت امارات متحده عربی، در حاشیه کنفرانس انرژی CERA Week به بلومبرگ گفت: "اگر شما تولیدکننده نفت شیل هستید چه کسی شما را به بازار بازگرداند؟ این اوپک بود و بدون اوپک در بازار هرج و مرج به وجود میآمد".
در واقع گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی تصویر کاملا تیرهای برای اعضای اوپک ترسیم میکند که امیدوار بودند به کاهش تولید خود پس از پایان سال جاری خاتمه دهند. طبق تحلیل آژانس بینالمللی انرژی، در شرایطی که عرضه غیراوپک به خصوص در آمریکا به سرعت افزایش پیدا میکند، اوپک ممکن است برای یافتن راهی برای افزایش تولید بدون پایین بردن قیمتها به مشکل برخورد کند.
این امر اوپک را تحت فشار قرار میدهد تا به کاهش تولید برای مدت طولانیتری از آنچه مایل بود ادامه دهد. با این همه دشوار بتوان تصور کرد که آنها این سقف تولید را به مدت سه تا چهار سال دیگر حفظ کنند. انجام چنین کاری به معنای فلج کردن خود و واگذار کردن سهم بازار بیشتر به شیل آمریکا و سایر تولیدکنندگان غیراوپک است با این همه مشخص نیست تولیدکنندگان اوپک حتی اگر قرار باشد تعدیل کاهش تولید به صورت تدریجی انجام گیرد، چگونه به تولید کامل باز میگردند.
دورنمای تقاضای جهانی برای نفت و بازار اوپک
طبق پیش بینی آژانس بینالمللی انرژی، تقاضا برای نفت اوپک طی چند سال آینده در واقع کاهش پیدا خواهد کرد، زیرا این سازمان با عرضه غیراوپک تا حدودی به حاشیه بازار رانده شده است. بر پایه پیش بینی این آژانس، تولید نفت اوپک 750 هزار بشکه در روز تا سال 2023 رشد خواهد کرد، البته آژانس انرژی کاهش 700 هزار بشکهای تولید ونزوئلا را به حساب آورده است.
در مجموع آژانس بینالمللی انرژی انتظار دارد تقاضا برای نفت تا سال 2023 به میزان 6.9 میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند و بیش از نیمی از این افزایش از سوی چین و هند خواهد بود. در این بین میزان عرضه حدود 6.4 میلیون بشکه در روز رشد میکند که 3.7 میلیون بشکه در روز آن از سوی آمریکا خواهد بود که معادل 60 درصد از افزایش عرضه جهانی است.
در میان بخشها، بخش پتروشیمی نقش بزرگتری را در پیشبرد رشد تقاضا برای نفت ایفا خواهد کرد به خصوص که بخش حمل و نقل شاهد بکارگیری بیشتر خودروهای برقی است، اما مساله تنها خودروهای برقی نیست. نفت فراوان و گاز طبیعی ارزان باعث افزایش سرمایه گذاریهای پتروشیمی شدند.
هر سال باید یک دریای شمال جایگزین شود
اگرچه آژانس بینالمللی انرژی رشد انفجاری تولید شیل در پنج سال آینده یا بیشتر را پیش بینی میکند، اما پس از آن وضعیت متفاوت خواهد بود.
کاهش گستردهای که از زمان ریزش قیمتهای نفت در سال 2014 در سرمایهگذاریهای بالادستی روی داده است، در آغاز دهه آینده مشکلات عرضهای را ایجاد خواهد کرد. سطح هزینهها تازه در حال اوج گرفتن هستند، اما همچنان در مقایسه با سطح پیش از سال 2014 بسیار اندک محسوب میشوند که به معنای کمبود پروژههای نفتی بزرگ و جدید در مدت چند سال آینده خواهد بود. این امر احتمالا مشکلاتی را در آینده ایجاد خواهد کرد. بعلاوه کاسته شدن از ذخایر طبیعی میادین فعلی، هر سال سه میلیون بشکه در روز از میزان عرضه کم میکند. این امر به همراه رشد تقاضا به معنای آن است که صنعت نفت باید هر سال یک دریای شمال را جایگزین کند، اما این صنعت دیگر به حد کافی هزینه نمیکند تا این شکاف را بپوشاند.
در سال 2017 اکتشافات نفتی جدید به رکورد پایین دیگری سقوط کرد و معادل کمتر از چهار میلیارد بشکه نفت کشف شد. عدم نبود نفت جدید بذر مشکلات عرضه در دهه 2020 را میکارد.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی، در بیانیهای اظهار کرد: آمریکا قرار است برای پنج سال آینده مهر خود را به بازارهای نفت جهانی بزند، اما همان طور که ما مکررا تاکید کردهایم تصویر سرمایه گذاری جهانی ضعیف، منبع نگرانی مانده است. سرمایه گذاریهای بیشتری ضروری است تا افت میادین نفتی را جبران کند. دنیا هر سال به جایگزین کردن سه میلیون بشکه در روز افت تولید نیاز دارد که معادل تولید دریای شمال است و همزمان بایستی رشد تقاضای قوی را تامین کند.
گزارش آژانس بینالمللی انرژی زمینه جالبی را در آغاز کنفرانس سالانه CERA Week در هیوستون فراهم کرده است. غولهای صنعتی و وزیران نفت اوپک هفته جاری در این شهر آمریکا گردهم میآیند. تردیدی وجود ندارد که پیش بینی رشد تولید شیل آمریکا بحثهای زیادی را از سوی حامیان شیل و نمایندگان نگران اوپک فراهم خواهد کرد.