هیجان عنصر اصلی وجود ماست .هیجان واکنش ما در مقابل محیط را رنگین می کند و ادراک ما را تحت تاثیر قرار می دهد. شدت زیاد از حد و عدم وجود هیجان نشانه بیماری است.
واژه هیجان گویای احساساتی است که هر یک از ما می تواند با درونگری در وجود خود شناسایی کند یا با برون نگری به دیگران نسبت دهد. ویژگی مشترک هیجانها این است که ،چه خوشایند و چه ناخوشایند,
تنها در مغز باقی نمی مانند بلکه با تغییرات فیزیولوژیک و بدنی همراه هستند..برخی هیجانها از بدو تولد حضور دارند اما برخی دیگر بعداً ظاهر می شوند .هیجانات می توانند مثبت باشند یا منفی.
هیجانات مثبت مثل شادی ،شعف، شادکامی و هیجانات منفی مثل رنج، گناه، ترس و خشم می باشند .یکی از هیجانات منفی که بیشتر در روابط بین فردی و برخورد ما با دیگران نمود پیدا می کند خشم می باشد
خشم چیست:
خشم یک واکنش احساسی خود به خود در برخورد با تهدیدی حقیقی یا خیالی است که انرژی و نیز انگیزه ای برای از میان برداشتن آن تهدید ایجاد می کند.
پس خشم در سه جنبه مهم تهدید، انرژی و انگیزه خلاصه می شود .هر چه تهدید بزرگتر باشد میزان برانگیختگی بیشتر می شود و انگیزه از میان برداشتن آن افزایش می یابد.
در حالیکه خشم اغلب نیرویی مخرب است می توان روش هایی را آموخت که از آن به جای واکنش های مخرب ناشی از خشم استفاده نمایید.خشم یعنی سم و خشمگین شدن یعنی مسموم شدن،
آیا دوست دارید سم بخورید و خود را مسموم کنید؟ مطمناً پاسخ شما منفی است، پس چرا با خشمگین شدن خود را مسموم می کنید از این به بعد بهتر است در لحظه ای که احساس خشم در شما بوجود می آید این نکته را در نظر بگیرید که در حال مسموم شدن هستید
و سم وارد خون خود می کنید .آیا به این فکر کرده اید که باید چه مدت طول بکشد که این سم از بدن شما خارج شود و حتی اگر تمام آن خارج شود باز عوارض آن گریبان شما را خواهد گرفت به گفته کنفوسیوس که می گوید :
یک انسان خشمگین سر تا پا سم است.یک روانشناس مسائل اجتماعی، درباره برخی از نکات و تکنیکهای ساده در کنترل خشم گفت: باید بدانیم که تمامی خشونتهای منجر به ضرب وجرح با خشمهای کنترل شده و انفجاری آغاز میشوند
دکتر جاوید ثمودی درباره خشم و علل بروز این هیجان گفت: خشم هیجانی طبیعی است و همه آن را در زندگی به دفعات آن را تجربه کردهاند. از یک انسان نرمال و سالم انتظار میرود که قادر به ابراز شادی و هیجان خود باشد و توقع بروز حس ناراحتی و عصبانیت هم وجود دارد
اما میان ابراز کنترل شده و مفید خشم با ابراز خارج از کنترل و مخرب آن تفاوتهای بسیار ظریفی وجود دارد که در صورت عدم آگاهی از آنها فرد به راحتی از یک انسان عصبانی عادی به یک مجرم اجتماعی و حتی قاتل تبدیل میشود.
ثمودی ادامه داد: خشونت که از پیامدهای عدم کنترل خشم محسوب میشود جزو آن دسته از رفتارهایی است که اقدام به آن هم برای فردی که مورد خشونت قرار میگیرد و هم برای فرد اعمال کننده خشونت،
خطرناک و آسیب رسان استبه طور میانگین و مطابق با نظر کارشناسان هر ساله حدود 30 درصد از درگیریهای خیابانی و خشونتهای لفظی برگرفته از خشم کنترل نشده منجر به قتل میشوند.
میانگین سنی مجرمان این اتفاقات زیر 30 سال است. از سوی دیگر طی کمتر از یک دهه گذشته میزان جرایم خشن میان جوانان و نوجوانان شدت فراوانی گرفته است.به گفته ثمودی گروه پسرانی که در سنین نوجوانی قرار دارند
بیشترین قربانیان اعمال خشونت آمیز و دعواهای دسته جمعی هستند زیرا واکنشهای احساسی و هیجانی آنان از شدت و دامنه وسیعتری نسبت به بالغین برخوردار است.وی درمان ریشهای خشم را مورد تاکید قرار داد و گفت:
از آنجا که ریشه تمامی این وقایع ناگوار در عدم کنترل هیجانات و خشمهای لحظهای است، بنابراین ضروری است به درمان ریشهای و اساسی اینگونه اتفاقات تلخ پرداخته شود. خشم در افراد به فاکتورهای گوناگونی همچون سن،
جنسیت، جغرافیای محل سکونت، شرایط سلامت جسمی و رفاهی فرد، تحصیلات، ژنتیک، فرهنگ تربیتی، خانواده و حتی بیماریهای فرد وابسته است که در این شرایط میتوانند بر میزان حساسیتهای هیجانی فرد تاثیر گذاشته
و شدت و میزان خشم او را تحت تاثیر قرار دهند.وی همراهی خانواده در شناخت ابعاد مختلف خشم و توجه به علل و ریشههای خشونت را عاملی مهم در کنترل خشم خواند و گفت:
امیدواریم خانواده به عنوان رکن مهمی در جامعه بتواند با شناخت نیازها و کسب اطلاعات وسیع در خصوص روحیات فرزندان سهم مهمی در کنترل خشم ایفا کند .
گردآوری: مجله اینترنتی دلگرم