چگونگی برقراری رابطه عمیق عاطفی با نوزادمان
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برقراری ارتباط با کودکانتان آشنا شوید.
چگونه باید با کودک خود رابطه برقرار کنم؟
برقرار کردن ارتباط با کودکان از زمان نوزادى به بعد یکى از بهترین و خوشایندترین تجربه ها هم براى فرزند و هم براى والدین است.کودکان با گرفتن اطلاعات از فعل و انفعالات و تجربه هاى به دست آمده از دیگر کودکان، جوانان و دنیاى اطراف خود بطور روزانه، یادگیریهایى به دست مى آورند. در سنین 4 تا 5 سالگى بسیارى از کودکان وارد مهدکودک یا پیش دبستانى مى شوند و از زبان خود براى برقرارى ارتباط و یادگیرى در کلاس استفاده مى کنند.
هرچه با کودک خود بیشتر صحبت کنید، مکالمات دو نفره بیشتر داشته باشید، با او بازى کنید کودک شما بیشتر یاد مى گیرد. خواندن کتاب، آواز خواندن، پازل بازى کردن با لغات بازى کردن. و با کودک صحبت کردن در حالى که باعث رشد و تقویت مهارتهاى شنیدارى کودک مى شود، دامنه لغات او را نیز افزایش مى دهد.
در اینجا به مواردى براى تقویت مهارتهاى ارتباطى کودک شما اشاره شده است.
* به کودک خود کمک کنید تا با داستانهاى کتابى هایى که مضمون آنها تقریباً شبیه به رفتارهاى خودتان و خانواده تان یا فرهنگى نزدیک به فرهنگ قوم و قبیله شماست، ارتباط برقرار کند و با انتخاب داستانها دائماً آنها را بررسى و مرور کند.
* کتابها، مجلات و هر چیز قابل مطالعه را در جایى قرار دهید که کودک شما بدون کمک گرفتن از شما به آن دسترسى داشته باشد.
* با تماشاى عکس و آلبومهاى خانوادگى به کودک خود کمک کنید با کلماتى مثل : «این من هستم» و این خانواده ماست را خلق کند.
* در مورد کتابها، با برنامه هاى تلویزیونى و ویدیویى که همراه با کودکتان شاهد آن هستید با او صحبت کنید.
ایماء و اشاره های نوزادتان را بشناسید
نوزادتان راه های منحصر به فرد خود را برای برقراری ارتباط و بیان خواسته ها ونیاز هایش دارد. با نگاه کردن به زبان بدن او و شنیدن گریه هایش، شما خیلی زود یاد می گیرید که اشاره های نوزادتان را بفهمید.
ب نق زدن و مکیدن انگشت معمولا نشان از گرسنگی نوزادتان می دهند یا اینکه او دوست دارد برای احساس راحتی چیزی را بمکد. از طرفی دیگر گریه کردن می تواند معنی خیلی از چیز ها باشد. آرام بمانید و زمانی را برای گوش دادن صرف کنید. شما خیلی زود متوجه می شوید بسته به این که نوزادتان گرسنه، خسته و بی حوصله باشد یا حتی لازم است پوشکش عوض شود، گریه های متفاوتی دارد.
----------------------------------------------------------
اعتماد کودکتان را به دست آورید
آسیب پذیری نوزادتان به این معناست که او به عشق و حمایت شما نیاز دارد و درواقع به آن وابسته است.با عشق پاسخ دادن به اشاره های نوزادتان و احساس امنیت دادن به او، شما اعتماد او را به دست می آورید. نوزادتان کم کم می فهمد که نیاز هایش دیده می شوند و او در دستان امنی قرار دارد. او حس عمیقی از امنیت را احساس می کند که کمکش می کند تا رشد کرده و با محیط در حال تغییر کنار بیاید.
----------------------------------------------------------
مقاوم باشید
این یک افسانه است که شما می توانید نوزادتان را لوس کنید و یا با بغل کردن و حمل کردن او باعث شوید او به شما وابسته بماند. همیشه پاسخ فرزندتان را با عشق بدهید و توجه کنید که او بداند برایتان مهم است و می تواند به شما وابسته باشد.
وقتی نوزادتان را بلند می کنید، آرامش می کنید، به او غذا می دهید و یا پوشکش را عوض می کنید، با او صحبت کنید. به او بگویید که فکر می کنید چه احساسی دارد و به او قوت قلب بدهید که کمکش می کنید. خیلی پیشتر از این که او معنای کلمات را متوجه شود، با صدای شما آرامش پیدا می کند.
----------------------------------------------------------
با کودکتان تعامل داشته باشید
تحقیقات نشان داده اند بچه هایی که ثابت قدم و صمیمی هستند و توجه خوبی دارند، به احتمال زیاد در سلامت جسمی، ذهنی، اجتماعی و احساسی بسیار بهتر از کسانی هستند که این ویژگی ها را ندارند. پس نوزادتان را از طریق نوازش کردن، آرامش جسمی، خندیدن و بازی کردن درگیر کنید و درباره نگه داشتن بیش از حد او نگران نباشید.
برای بازی کردن به ایده های خلاق نیاز دارید؟ در هر مزحله از تولد تا 12 ماهگی بازی های سرگرم کننده، احمقانه و تقویت کننده برای بازی کردن با نوزادتان پیدا کنید.
----------------------------------------------------------
مراقب خودتان باشید
نوزادتان شاید حالا همه هستی تان باشد، اما شما هم مهم هستید. درواقع اگر شما از خودتان مراقبت نکنید نمی توانید به بهترین شکل از نوزادتان مراقبت کنید. احساس تندرستی تان بر ارتباط با نوزادتان و اینکه پدر یا مادری دوست داشتنی باشید، تأثیر می گذارد. استراحت دادن به خودتان باعث می شود که به فرزنذتان توجه بیشتری داشته باشید.
به عمل کار برآید به سخن رانی نیست! ما هم می دانیم! اما وقتی کمی به خودتان می رسید احساس گناه نکنید.
حتی نیم ساعت غوطه ور شدن در وان یا آب هم می تواند روحیه شما را به طرز شگفت انگیزی بالا ببرد. اگر شما احساس افسردگی، خستگی و یا عصبانیت می کنید یا در ارتباط با نوزادتان مشکل دارید، درخواست کمک کنید. در سکوت رنج نکشید. با دکتر تان صحبت کنید یا به خانواده و دوستانتان برای پشتیبانی پناه ببرید.
----------------------------------------------------------
ارتباط با نوزاد وظیفه پدران نیز هست
بدیهی است که پدر نمی‌تواند ارتباط نزدیکی را که مادر هنگام شیردهی با نوزاد دارد، تجربه کند اما باز هم قادر به انجام فعالیت‌های خاص در کنار نوزاد و خلق یک پیوند زود هنگام است. این فعالیت‌ها عبارتند از:
- شیر دادن به نوزاد با شیشه
پدر می‌تواند با تغذیه نوزاد با شیر در شیشه و تعویض پوشک نوزاد ارتباط خاصی با او برقرار کند و باید این کار را در حالی که به چشمان او نگاه می‌کند، لبخند می‌زند و سخن می‌گوید، انجام دهد.
- صحبت کردن، کتاب خواندن و آواز خواندن
حتی اگر نوزادتان هنوز متوجه چیزی که شما می‌گویید، نمی‌شود. وقتی آرامش پدر و صدای اطمینان‌بخش او را می‌شنود، احساس امنیت می‌کند.
بازی دالی موشه و تقلید حرکات، صداها و اداهای نوزاد.بغل کردن و لمس نوزاد تا جایی که امکان دارد. پدر می‌تواند با استفاده از یک حائل هنگام انجام فعالیت‌های خود نوزاد را نیز در آغوش داشته باشد.اجازه بدهید نوزاد اجزای صورت شما را به عنوان پدر خود لمس کند.
تغییر بزرگ در او
گاهی هر کاری می‌کنید نوزاد آرام نمی‌شود که علت آن معمولا دندان درآوردن، بیماری یا بروز یک تغییر بزرگ در او است. زمانی که با چنین موردی مواجه می‌شوید به تلاش خود برای برقراری ارتباط با نوزاد و آرام کردن او ادامه دهید. شکیبایی، عشق و توجه شما به نفع او است حتی اگر به بدخلقی‌های خود ادامه دهد. مراقب فشار همسالانی که در میان اعضای خانواده و دوستان یافت می‌شوند و نیت بدی هم ندارند، باشید. چیزی که به درد نوزاد آنها خورده ممکن است برای نوزاد شما کارساز نباشد. با آموختن آنچه نوزاد خودتان را آرام می‌کند، حس اعتماد را در وجود او خلق کنید تا نوزاد خود به تدریج بیاموزد که چگونه باید آرام شود.
خوردن و خوابیدن فرصت‌های مهمی را خلق می‌کنند
بسیاری از سیگنال‌های اولین نوزادان مربوط به نیاز آنها به خواب یا غذاست. افزایش تعداد دفعات شیردهی یا ساعت خواب آنها در مواقع لزوم می‌تواند تفاوت بزرگی در توانایی او در برقراری ارتباط هنگام بیداری ایجاد کند.
نوزاد بدون استراحت کافی نمی‌تواند آرام و هوشیار باشد و با شما ارتباط برقرار کند. نوزادان زیاد می‌خوابند (در ماه‌های اول پس از تولد روزانه 16 تا 18 ساعت) و سیگنال‌های خواب نوزاد شما اغلب بیشتر از آنچه فکرش را می‌کنید، تکرار می‌شوند. نوزادانی که زیاد خسته می‌شوند معمولا در ساعات بیداری بیش از حد هوشیار هستند و حرکت و هیجان فراوانی دارند. ممکن است به اشتباه این انرژی زیاد نوزادتان را میل به فعالیت تلقی کنید اما در واقع، او نیم ساعت است که می‌خواهد به شما بفهماند وقت خوابش فرارسیده است.
گرسنگی نیز می‌تواند علت بسیاری از سرنخ‌های اولیه نوزاد باشد. برنامه‌ریزی مفید است اما رشد ناگهانی سریع ممکن است موجب تغییر هر چند هفته یک بار نیازهای نوزاد شود. پس باید توجه دقیقی به علائم و سیگنال‌های منحصر به فرد نوزادتان نشان دهید.
حرف بزنید، بخندید و با نوزادتان بازی کنید
اهمیت تفریح، بازی و تقسیم شادی با نوزاد را نمی‌توان انکار کرد. لبخند، خنده، لمس و ارتباط همگی مانند خواب و خوراک بخش‌هایی از روند رشد او به شمار می‌روند. زبان بدن، لحن صدا و تماس‌های محبت‌آمیز شما در برقراری ارتباط با نوزادتان اهمیت به سزایی دارند.
وقتی علائمی از نوزاد می‌بینید که خواهان بازی کردن با شماست، سعی کنید آرام باشید و از تبادل لبخند، شکلک‌های خنده‌دار و ایجاد صداهای شاد با او لذت ببرید. اسباب بازی، کتاب و موسیقی نیز می‌توانند نقطه شروع خوبی برای بازی کردن باشند اما اغلب تنها چیزی که برای دعوت نوزاد به بازی لازم است یک صدای خنده‌دار یا دالی موشه است. اگر به درستی نمی‌دانید چگونه با نوزادتان بازی کنید، به تلاش خود ادامه دهید. زمانی که می‌خواهید شادی را در کنار او تجربه کنید باید هرگونه احساس شرمساری یا ناراحتی را کنار بگذارید.
سعی نکنید پدر و مادر کامل و بی‌عیب و نقصی باشید
لازم نیست تمام مدت یک پدر و مادر فوق‌العاده عالی باشید تا به مرور زمان با نوزادتان ارتباط برقرار کنید. تنها کافی است تمام تلاش خود را بکنید و نگران این نباشید که همیشه از خواسته‌های او آگاهی ندارید. آنچه پیوند شما با نوزاد را قطعی می‌کند، کیفیت و تاثیرپذیری این ارتباط است.
اغلب می‌گویند پدر و مادر بودن سخت‌ترین شغل دنیاست. شگفت‌انگیز است که چگونه یک موجود کوچک این همه کار و مسئولیت به دنبال دارد. اما هیچ‌کس نمی‌تواند همیشه حضور داشته باشد و 24 ساعته مراقب نوزاد باشد. هر پدر و مادری به کمک و حمایت دیگران نیاز دارد تا بتواند آرام، خونسرد و سرگرم باشد.
----------------------------------------------------------
لغات و ارتباطات نوعى
الگوها:
وقتى کودکان مهارتهاى زبان و گفتارى را یاد مى گیرند، در تواناییهاى مکالمه دچار مشکلاتى مى شوند. یک کودک 4 یا 5 ساله. مى تواند در مورد هر اتفاقى که مى افتد، صحبت کند، داستان بسازد به داستانهاى مختلف گوش دهد و این داستانها را دوباره براى خود بگوید.
در این بین، بچه ها قادرند اعداد و حروفى را که سمبل و نشانه چیز ها و نظرات واقعى است درک کنند و با استفاده از آنها داستان بگویند یا اطلاعات خود را به دیگران منتقل کنند. البته گاهى اوقات دچار لکنت مى شوند یا بعضى از اصوات و کلمه ها را به درستى تلفط نمى کنند.
دانش آموزان پیش دبستانى حتى قادرند، درخواست کنند. سؤالاتى را مطرح کنندو گاهى دستوراتى نیز بدهند. آنها نام و جنسیت افراد خانواده خود و دیگر اطلاعات شخصى در مورد خانواده خود را مى دانند. بالغات بازى مى کنند و لغات و داستانها مسخره و خنده دارى درست مى نند.
----------------------------------------------------------
چه باید بکنیم چنانچه دچار مشکلى شدیم؟
چنانچه فکر کردید کودکان مشکلى در زمینه شنیدارى یا فراگیرى زبان، صحبت کردن واضح دارند بلافاصله با پزشک او تماس بگیرید. تست شنیدارى اولین گام و مرحله براى فهمیدن مشکل شنیدارى کودکان است و چنانچه دکتر متوجه شود که کودکتان در زمینه اى دچار مشکل است، معالجات و درمانهاى لازم را پیشنهاد خواهد کرد.
----------------------------------------------------------
موانعی که ارتباط با نوزاد را دشوار می‌کند
پیوند با نوزاد در حالت ایده‌آل باید به تدریج شکل گیرد و این ارتباط مطمئن قطعا نمی‌تواند بدون ایراد و اشکال باشد اما اگر شما یا نوزاد در حفظ آرامش و تمرکز بر یکدیگر مشکل داشته باشید، این ارتباط به تعویق افتاده و مختل می‌شود.
بیشتر نوزادان برای برقراری ارتباط با کسی که مراقب آن‌هاست، متولد می‌شوند. اما گاهی نوزاد برای ارتباط و پیوند مطمئن برقرار کردن مشکل دارد. این مشکلات عبارتند از:
- نوزادانی که به اختلالات سیستم عصبی دچار هستند.
- نوزادانی که در رحم مادر یا هنگام تولد مشکلاتی را تجربه کرده‌اند.
- نوزادانی که در بدو تولد یا در روزهای اول زندگی بیماری خاصی داشته‌اند.
- نوزادان نارسی که پس از تولد تحت مراقبت‌های ویژه بوده‌اند.
- نوزادانی که در بدو تولد از والدین خود جدا شده‌اند.
- نوزادانی که پرستاران و مراقبان گوناگون داشته‌اند.
شناسایی مشکلات نوزاد
هر چه زودتر مشکلات نوزاد را شناسایی کنید، اصلاح آنها آسان‌تر می‌شود. می‌توانید از پزشک کمک بگیرید.والدینی که خودشان در کودکی ارتباط مطمئنی با پدر و مادر خود نداشته‌اند ممکن است در برقراری ارتباط با نوزاد خود دچار مشکل شوند. دیگر مشکلاتی که ممکن است در توانایی شما برای این ارتباط اختلال ایجاد کند، عبارتند از:
- افسردگی، اضطراب و اختلالات روانی دیگر
- مصرف الکل و مواد مخدر
- استرس شدید (ناشی از مشکلات مالی، کمبود حمایت، کار زیاد و...)
- مورد سو استفاده قرار گرفتن، نادیده گرفته شدن یا دوران کودکی ناآرام
- زندگی در یک محیط ناامن
- خاطرات بد از دوران کودکی
----------------------------------------------------------
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
