عادتهایی که موجب کاهش هوش میشود
رفتارهایی که باعث کاهش آی کیو در انسان می شود
آی کیو یا همان میزان ضریب هوشی با سبک زندگی و عادات غذایی ما ارتباط مستقیمی دارد.برخی از عادات نادرست باعث کاهش بهره هوشی شده و کارایی مغز را کمتر می کند.با دلگرم همراه باشید.
عوامل کاهش آی کیو
آی کیو یا همان بهره هوشی که معیاری برای شناخت میزان هوش نسبی افراد می باشد.IQ توانایی فرد برای آموزش و درک چیزهای جدید، توانایی مقابله با موقعیت های جدید و دستکاری محیط زیست و یا تجزیه کردن تفکر می باشد. عوامل مختلفی در افزایش و یا کاهش آی کیو می تواند دخیل باشد.متخصصان معتقدند همه چیز از فناوری گرفته تا عادات غذایی و شیوه زندگی، بر عملکرد مغز ما تأثیر می گذارد و عادت های نادرست باعث افت کارایی ذهن و توانایی فکر کردن می شود. اخیرا، نتایج بررسی محققان کانادایی نشان داده است که مصرف میزان زیاد چربی های اشباع، تأثیر زیادی روی عملکرد مغز می گذارد و حتی به اعتیاد منجر می شود.
از سال 1930 به علت شرایط بهتر زندگی، بهبود تغذیه و تحصیلات، «آی کیو» ی افراد در سراسر جهان بهتر شد، اما اکنون محققان ادعا می کنند که در سال های گذشته میزان بهره هوشی افراد کاهش پیدا کرده و از طرفی طی 50 سال اخیر هوش اجتماعی هم افت پیدا کرده است. محققان تأکید می کنند علاوه بر یاد گرفتن مهارت های جدید، موارد دیگری نیز برای حفظ آی کیو لازم است. در ادامه، به کارها و عاداتی که باعث کاهش بهره هوشی می شوند، می پردازیم.
انجام دادن چند کار با هم
انجام دادن چند کار با هم باعث کاهش آی کیو می شود. محققان می گویند مغز برای انجام دادن چند کار به طور همزمان با هم، طراحی نشده است. زمانی که فرد این کار را می کند و تمرکز خود را سریع از یک کار به کار دیگر معطوف می کند، هر بار این کار را انجام می دهد، به قسمت شناختی مغز آسیب می رسد. در این شرایط (سوخت مغز) سریع تر مصرف می شود و در نتیجه مغز سریع تر خسته می شود. انجام دادن چند کار با هم مانع از تفکر عمیق و خلاق می شود.
خستگی سفر با هواپیما و کار شبانه
همه ما می دانیم که تقریبا یک روز پس از پرواز با هواپیما، فرد هنوز گیج است. این تأثیر می تواند چند هفته با فرد باقی بماند.نتایج بررسی روی نمونه های آزمایشگاهی نشان می دهد، اختلال ریتم شبانه روز (ساعت داخلی بدن)، کارایی هیپوکامپ مغز را کاهش می دهد. به گفته محققان، داشتن مشاغلی که شیفت کاری شب دارند و یا مسافرت های هوایی مداوم با اختلال رفتاری همراه هستند.
جست و جوهای اینترنتی
دسترسی نامحدود به اطلاعات، چه در منزل و چه در بیرون از منزل، با فشار دادن یک دکمه می تواند هم خوب باشد و هم بد. این که بتوانید آدرس ها، شماره تلفن ها، دستور غذا، اسم ها، رویدادها و ... را به آسانی پیدا کنید، نیاز به یادآوری و به خاطر سپردن را در شما کاهش می دهد. اگرچه این فناوری به صورت مستقیم روی مغز تأثیر نمی گذارد، اما بر نحوه ذخیره کردن اطلاعات در حافظه تأثیر می گذارد؛ به عنوان مثال ما راحت تر می توانیم به یاد بیاوریم که اطلاعات کجا ذخیره شده اند تا این که به یاد بیاوریم خود اطلاعات چه بوده اند.
به گفته متخصصان مایکروسافت، به طور میانگین در طول 15 سال، میزان تمرکز ما از 12 ثانیه به 8 ثانیه افت پیدا کرده است.
زیاده روی در مصرف میوه ها
زیاده روی در مصرف میوه هم باعث کاهش آی کیو می شود. مصرف زیاد فروکتوز (قند طبیعی موجود در میوه ها) توانایی هورمون انسولین برای سوخت و ساز قند خون و تولید انرژی در بدن را کاهش می دهد. البته منظور مصرف خیلی زیاد میوه است، نه مصرف مورد نیاز روزانه هر فرد. در این میان می توان با مصرف امگا- 3 از مغز محافظت کرد.
همزمان راه رفتن و آدامس خوردن
در گذشته گفته می شد که آدامس جویدن یک ورزش است که جریان خون را به مغز افزایش می دهد، اما آزمایش های اخیر، خلاف این موضوع را نشان می دهد. به گفته محققان، جویدن آدامس برای چند ساعت باعث حواس پرتی می شود و آی کیو را کاهش می دهد.
مصرف غذاهای چرب
مصرف چربی های اشباع مانند (کره، نیمرو و...) مانع عملکرد دوپامین مغز می شود (دوپامین، انتقال دهنده عصبی حیاتی است). نتایج بررسی ها نشان می دهد که غذاهای چرب، عملکرد شناختی فرد را مختل می کند.
چند حقیقت جالب درباره آی کیو
شاید خیلی ها دوست داشته باشند که میزان آی کیو با میزان موفقیت شان ارتباط مستقیم نداشته باشد، اما متاسفانه یا خوشبختانه روانشناسان مصرانه بر این باورند که میزان آی کیو تاثیر مستقیمی بر میزان موفقیت انسان دارد. آنچه در مطلب زیر به آن می پردازیم، حقایقی جالب درباره آی کیو یا ضریب هوشی است که به آن بهره هوشی هم گفته می شود.
خوردن زیاد تنقلات برابر با کم شدن آی کیو
خوردن زیاد تنقلات (با مواد مغذی کم) برای بچه های زیر سه سال نتیجه ای جز پایین آمدن میزان آی کیو ندارد. تحقیقات نشان داده است که بچه های زیر سه سال که مرتب تنقلات می خورند، ضریب هوشی کمتری نسبت به همسالان خود دارند که کمتر به تنقلات علاقه نشان می دهند.
غرق شدن در استرس
درست است! متأسفانه امروزه استرس تقریبا جزءِ جداییناپذیر زندگی روزمره ماست. درحالیکه از اثرات زیانبار استرس آگاهیم، تقریبا همیشه گرفتارش میشویم. انواع و اقسام مشکلات مالی، نگرانیهای شغلی و کاری، حفظ ظاهر زندگی اجتماعی و خانوادگی حتی اگر در بدترین شرایط ممکن باشد، همگی عوامل استرسزایی هستند که باعث تولید هورمونهای استرس میشوند و بدن را دچار انواع و اقسام بیماریها و مشکلاتی میکنند که مغز نیز از این آسیبها در امان نیست. برندان کلی(Brendan Kelley)متخصص مغز و اعصاب مرکز پزشکی دانشگاه ایالتی اوهایو معتقد است: «افزایش استرس نهتنها عملکرد مغز را تضعیف میکند، بلکه احتمال خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را نیز افزایش میدهد». زیرا در پس ارتباط بیماری آلزایمر و عملکرد مغز، ردپای تغییرات هورمونی مرتبط با استرس وجود دارد.
اضافه وزن و چاقی
اگر شما هم جزو افرادی هستید که برای تناسب اندام به انگیزهی قوی نیاز دارید، باید بگویم تحقیقات نشان میدهد که چاقی در میانسالی عملکرد شناختی مغز را کاهش میدهد و در نتیجه خطر ابتلا به زوال عقل افزایش مییابد.انجام چند کار همزمان نهتنها به مهارتهایتان نمیافزاید، بلکه قادر است عملکرد پردازش مغزتان را هم مختل کندپس همانطور که میبینید انگیزهی کافی برای رژیم گرفتن وجود دارد! مطالعهای که در مجلهی اپیدمیولوژی در همین زمینه به چاپ رسید گویای این واقعیت است که چاقی و کمتوانی فکری افراد در نوجوانی و بزرگسالی با هم مرتبط هستند. هرچند چاقی به هزارویک دلیل، یکی از پیچیدهترین معضلات پزشکی عصر امروز بهشمار میرود اما نمیتوان مشکلات و بیماریهای مرتبط با چاقی یا مؤثر در بروز آن ازجمله آسیبهای مغزی را انکار کرد یا نسبت به آنها بیتوجه بود.
خوردن شیرینی زیاد
بسیاری از ما تصور میکنیم خوردن شکر فقط سایز کمرمان را افزایش میدهد و البته خیلیها به قیمت لذت بردن از شیرینیجات با این مسئله کنار آمدهاند! اما اگر بدانیم شکر سلولهای مغز را تخریب میکند باز هم میتوانیم بهآسانی از کنار این واقعیت بگذریم؟! آلن توفیق (Allen Towfigh) متخصص مغز و اعصاب و طب خواب وابسته به کلیسای پروتستان نیویورک دربارهی رابطهی مصرف شکر و آسیب سلولهای مغز میگوید: «افراد دیابتی بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل قرار دارند.» براساس مطالعهای که در دانشگاه کالیفرنیا روی چند حیوان آزمایشگاهی صورت گرفت، رژیم غذایی حاوی قند زیاد عملکرد سلولهای مغز را تحت تأثیر قرار میدهد و توانایی شناختی مغز را پایین میآورد.
انجام چند کار همزمان
هرچند ممکن است استاد انجام همزمان چند کار باشید و به خودتان هم بابت داشتن این مهارت افتخار کنید اما حتما نمیدانید نوشتن ایمیل، همزمان حرف زدن با تلفن یا بحث کردن با یک همکار و در همان حال خوردن وعدهی ناهارتان نهتنها به مهارتهایتان نمیافزاید بلکه قادر است عملکرد پردازش مغزتان را هم مختل کند. قسمت جلویی مغز که در ناحیهی پیشانی قرار دارد مرکز اصلی کنترلکنندهی دقت مغز است که قدرت محدودی برای پردازش دارد. درصورتیکه سعی کنید بیش از ظرفیت و توانایی مغز بهطور همزمان برای پرداختن به موضوعات متعدد از آن بهره ببرید، درست مثل زمانی که پنجرههای متعددی را در ویندوز کامپیوتر باز میکنید و سیستم پردازش کامپیوتر اصطلاحا هنگ میکند، مغز شما هم متوقف خواهد شد. پس چنانچه تا به حال اینگونه از مغزتان استفاده میکردید چون میخواستید در زمان صرفهجویی کنید یا فکر میکردید این کارتان نشاندهندهی مهارت و توانایی ویژهی شماست هرچه زودتر آن را متوقف کنید تا خدایی نکرده به مغزتان آسیب نرسد.
ارتباط مستقیم آی کیو و ژنتیک
با وجودی که عوامل محیطی در کم و زیاد شدن بهره هوشی نقش دارند، اما به هیچ وجه میزان اثرشان به گرد پای وراثت نمی رسد، چرا که بر اساس یافته ها، هر چند عوامل محیطی کم و بیش بر آی کیو تاثیر می گذارند، اما وراثت و ژنتیک تشکیل دهنده 40 تا 80 درصد بهره هوشی است.
آی کیو بیشتر، روابط اجتماعی قوی تر
بر خلاف آنچه عموم تصور می کنند، بهره هوشی با روابط اجتماعی ارتباط تنگاتنگی دارد و هر چه آی کیو فرد بیشتر باشد، روابط اجتماعی اش هم قوی تر است، یا به عبارتی سعی می کند رابطه بهتری با دیگران در اجتماع برقرار کند.
زندانی و خلافکار آی کیو کمتری دارد
معمولا کسانی که بهره هوشی شان از میزان متوسط یعنی بین 75 تا 90 کمتر است، بیشتر به سمت ترک تحصیل، انجام کار خلاف و حتی زندانی شدن رغبت نشان می دهند و فاصله شان با این گونه نسبت به همتایانشان کمتر است.
ضریب هوشی کمتر، تمایل به خودکشی بیشتر
کسانی که از بهره هوشی یا آی کیو کمتری بهره می برند، زودتر از دیگران در برابر مشکلات زندگی زانو خم می کنند و دوست دارند خودکشی کنند تا از این زندگی راحت شوند.
هر چه آی کیو بیشتر، اعتماد به نفس هم بالاتر
اگر از افرادی که در عرصه های مختلف از جمله کار، ورزش و زندگی شخصی موفقیت به دست آورده اند بپرسید عامل موفقیت تان چیست، قطعا بخش عمده ای از آن را مرتبط با اعتماد به نفس می دانند. ثابت شده است که کسانی که بهره هوشی بالاتری دارند، اعتماد به نفس شان هم بیشتر است.
افراد دارای آی کیو بالای 115، همه فن حریف هستند
انجام کارهایی که نیاز به مهارت خاصی ندارند، نیاز به آی کیو چندانی هم ندارند. به عبارتی چه ضریب هوشی بالا باشد و چه پایین، کارهای روتین و روزمره انجام می شوند، اما مسئله اصلی در کارهایی است که پیچیدگی خاصی دارند یا مهارت ویژه ای می طلبند. چنین مشاغلی فقط از دست کسانی برمی آیند که آی کیو بالای 115 دارند.
خلاقیت، محصول آی کیو بالاست
انسان های خلاق، مبتکر و نوآور کسانی هستند که قدر آی کیو بالای خود را می دانند و تلاش می کنند که از این موهبت الهی ارزشمند، با انجام کارهای خلاقانه و نوآور استفاده کنند.
قرار گرفتن در معرض دود سیگار
حتی اگر سیگاری نیستید اما اطرافتان پر از جماعت سیگاری است بهتر است هرچه زودتر فکری برای این موضوع بکنید! قرار گرفتن در معرض دود سیگار، مغز را در معرض آسیب مواد سمی قرار میدهد. آلن توفیق در اینباره میگوید: «قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای مدت زمان طولانی مقدار مونواکسیدکربن را در بدن افزایش میدهد؛ مونواکسیدکربن جایگزین مادهی حیاتیِ اکسیژن میشود که برای ادامهی حیات بدن و مغز انسان بسیار ضروری است». هنگامی که رگهای خونی و سلولهای عصبی دچار آسیب شوند، توانایی سلولهای مغز برای برقرای ارتباط مؤثر مختل میشود و مغز نمیتواند از اطلاعات خود بهدرستی حفاظت کند.
سفرهای هوایی مداوم
با توجه به مطالعهای که در دانشگاه کالیفرنیا در رابطه با عملکرد مغز انجام شده است سفر به مناطق مختلف ریتم طبیعی بدن را مختل میکند. از طرفی هنگامی که بهطور مداوم در سفر بهخصوص سفرهای هوایی باشید، حافظه و فرایند یادگیریتان تا یک ماه بعد از بازگشت از سفر دچار اختلال خواهد شد. دکتر الیزابت لومبارد (Elizabeth Lombardo) روانشناس و نویسندهی کتاب «7 استراتژی مقابله با منتقد درونیتان و خلق یک زندگی عاشقانه» معتقد است: «سفرهای متعدد هوایی علاوه بر مشکلات خواب و تغذیه و برهم زدن تنظیم هورمونهای بدن (که همگی حافظه و فرایند یادگیری را تحت تأثیر قرار میدهند) بهعنوان یک عامل مهم تولید استرس میتواند به بدن و مغز انسان آسیبهای جبرانناپذیری وارد کند.»
منبع:نمناک؛بیتوته
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی