به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان، تنظیم اسناد تجاری و ثبت معاملات شامل نکاتی بوده که لازم است هر فردی قبل از معامله و تجارت نسبت به آن آگاهی داشته باشد.
این نکات برگرفته شده از بزرگترین آیه قرآن کریم یعنی آیه 282 سوره بقره است که شامل موضوعاتی مثل تنظیم اسناد تجارتی هستند که به شرح ذیل بیان می‌شود:
برای حفظ اعتماد و خوشبینی به همدیگر، آرامش روحی طرفین و جلوگیری از فراموشی، انکار و سوءظن، باید بدهیها نوشته شود. مبلغ قرارداد مهم نیست، حفظ اطمینان و حق‌الناس مهم است. تأکید اسلام بر نوشتن در زمان جاهلیت بوده است که در کل مکه هیچ بی‌سوادی نبوده است و در کل جزیره العرب هم 17 نفر باسواد بوده‌اند.
سند باید با حضور طرفین و توسط شخص سوّم، بی‌طرف و عادل نوشته شود.
نویسنده قرارداد، حقّ را در نظر گرفته و عین واقع را بنویسد. شرط گزینش نویسنده اسناد، داشتن عدالت در قلم است.
به شکرانه سواد و علمی که خداوند به ما داده است، کارگشایی کنیم و از نوشتن خودداری نکنیم.
کاتب می‌تواند از ذینفع، یک‌طرف معامله یا هردو طرف معامله، اجرت دریافت کند.
باید بدهکار که حقّ بر ذمّه اوست، متن قرارداد را بگوید و کاتب بنویسد، نه آنچه را بستانکار ادعا می‌نماید. بدهکار، هنگام املای قرارداد باید خدا را در نظر بگیرد و چیزی را فروگذار نکند و تمام خصوصیّات بدهی را بگوید.
اگر بدهکار کم‌عقل، ضعیف، ناتوان یا لال بود، سرپرست و ولیّ (پدر یا پدربزرگ) او متن قرارداد را بگوید و کاتب بنویسد. ولی هم باید عادلانه بگوید.
لازم است شاهد گرفته شود باید دو مرد یا یک مرد و دو زن شهادت بدهند. شاهد باید مؤمن، مورد اعتماد و رضایت طرفین و عادل باشد و ذینفع نباشد. آن دو زن به‌اتفاق هم باید ادای شهادت کنند؛ تا اگر یکی لغزش یا اشتباه کرد، نفر دوّم یادآوری کند.
اگر برای شاهد گرفتن از شما دعوت کردند، خودداری نکنید؛ گرچه گواه شدن بدون دعوت واجب نیست.
وقتی از شاهدان درخواست شد، باید برای شهادت حضور یابند.
کاتب و شاهد نباید ضرر کنند و باید حق‌الزحمه، پول قلم، نرم‌افزار و... را به او داد.
کاتب و شاهد حقّ ندارند سند را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که به یکی از طرفین ضرری وارد شود.
کاتب و شاهد در امان هستند و نباید به خاطر حقّ نوشتن و حقّ گفتن مورد آزار و اذیّت یکی از طرفین قرار گیرند.
هرگونه خدشه در سند، از هرکس که باشد، فسق و گناه است.
ثبتِ سند به‌صورت دقیق و عادلانه سه فایده دارد: ضامن اجرای عدالت است. موجب جرأت گواهان بر شهادت دادن است. مانع ایجاد بدبینی در جامعه است.
در معاملات نقدی، نیاز به نوشتن نیست، ولی شاهد بگیرید.
