برترین ها: «یوری گاگارین» در روز 12 آوریل 1961 (23 فروردینماه 1340) توسط فضاپیمای وستوک-1 به فضا رفت و به مدت 108 دقیقه و با سرعت 27400 کیلومتر در ساعت مدار زمین را به طور کامل طی کرد. سفر به فضا با این سفر فضایی گاگارین آغاز شد.
در نهم مارس 1934 یک زوج کشاورز روسی در روستای «کلوشینو» در نزدیکی شهر «گژاتسک» صاحب فرزندی شدند که نام آن را یوری گذاشتند. یوری سومین فرزند این خانواده بود. شهر گژاتسک بعدها به افتخار یوری، شهر گاگارین نام گرفت. یوری گاگارین در اول سپتامبر 1941 به دبستان رفت. در اکتبر همان سال روستای آنها به اشغال نیروهای آلمان نازی درآمد که موجب تعطیلی مدرسه به مدت دو سال شد.
خانواده گاگارین مانند بیشتر خانوادههای روسی در مدت جنگ جهانی دوم با مسکلات عدیدهای مواجه شدند. خواهر و برادر بزرگتر یوری برای کار اجباری به اردوگاههای نازی منتقل شدند و تا پایان جنگ یوری نتوانست آنها را ببینید. یوری در مدرسه دانشآموزی درسخوان بود.
او در همان زمان نیز مدام از علاقهمندیاش به پرواز سخن میگفت. او به کتابهای ژولورن علاقهی بسیار داشت و مدام هواپیماهای مدل میساخت. گفته میشود که معلم ریاضی و فیزیک یوری در زمان جنگ جهانی دوم خلبان بودند و این امر باعث علاقهی بیشتر گاگارین به پرواز بوده است.
یوری گاگارین پس از به پایانرساندن تحصیلات ابتدایی خود در سال 1949 در یک مدرسهی شبانهی فنی آهنگری و در قسمت ریختهگری به کار مشغول شد و در سال 1951 برای ادامهی تحصیل در هنرستان فنی ساراتوف مورد پذیرش قرار گرفت. علاقهی یوری به پرواز همواره با او بود و از اینرو به عضویت باشگاه هوایی ساتارف درآمد تا شیوهی پرواز با هواپیماهای سبک را بیاموزد.
او در باشگاه پرواز خوش درخشید به طوری که در سال 1951 همزمان با فارغالتحصیلی از هنرستان و آنهم با رتبهی ممتاز توانست اولین پرواز انفرادی خود را با هواپیمای سبک یاک-18 با موفقیت انجا دهد.
پس از هنرستان در سال 1955 یوری گاگارین به دانشکدهی نیروی هوایی رفت تا در آنجا پرواز با هواپیماهای نظامی را بیاموزد. پس از گذشت زمان کوتاهی از پرتاب «اسپوتنیک-1» که در زبان روسی به همعنای همسفر-1 بود و نخستین ماهوارهی فضایی جهان بود که توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق از پایگاه فضایی بایکونور به مدار زمین پرتاب شد، یوری گاگارین مدرک خلبانی هواپیمایی میگ-15 را با امتیاز ممتاز دریافت کرد و فارغالتحصیل شد. او به عنوان خلبان میگ-15 برای مدتی در پایگاه هوایی لوستاری در نزدیکی مرز روسیه و نروژ به کار مشغول شد.
یوری گاگارین در سال 1959 درخواست کتبی خود را جهت فضانوردی به سازمان فضایی شوروی ارائه داد که یک هفته پس از این درخواست از او دعوت شد تا برای آزمایشهای ابتدایی به بیمارستان نیروی هوایی شهر مسکو برود. در سال 1960، سازمان فضایی شوروی، پس از مراحل ابتدایی گزینش، تعداد 20 نفر از جمله یوری گاگارین را برای پست فضانوردی انتخاب کرد.
«سرگئی کارالیوف»، رئیس و مهندس ارشد پروژههای فضایی شوروی که پدر برنامهی فضایی شوروی لقب گرفته است بر انتخاب این نامزدها نظارت مستقیم داشت.
یکی از دغدغههای دولتمردان شوروی این بود که مبادا ایالات متحده آمریکا زودتر به چنین کاری مبادرت ورزد. اخبار و اطلاعاتی که به شوروی میرسید نشان از آن داشت که آمریکا در روز 20 آوریل 1961 برنامهی اولین سفر فضایی خود را به اجرا میرساند.
شوروی تصمیم داشت که پیشدستی کند و اولین فضانورد خود را زودتر از آمریکا به فضا بفرستد. فاصلهی زمانی 11 تا 17 آوریل برای اولین پرواز فضایی شوروی در نظر گرفته شد. در این مدت استقامت بدنی و روانی منتخبان پرواز به فضا مدام مورد بررسی قرار میگرفت.
روز 8 آوریل،یوری گاگارین به عنوان نامزد اصلی پرواز انتخاب شد. «گرمان تیتوف» نیز به عنوان فضانورد ذخیره انتخاب شد. تیتوف جوانترین فضانورد تاریخ فضانوردی جهان است. او نخستین فضانوردی بود که سفر فضاییاش با فضاپیمای وستوک-2 به مدت یک شبانهروز به طول انجامید. برخی نظرها در مورد انتخاب گاگارین وجود دارد که از آنرو او را بر تیتوف رحجان دادند که او از خانوادهای کارگری بود و حزب کمونیست شوروی او را بر نفر ذخیره ترجیح داده بود.
تا پیش از پرواز گاگارین هیچ انسانی هنوز به فضا نرفته بود. پزشکان و روانشناسان هراس داشتند که فضانورد با ورود به مدار زمین و قرارگرفتن در تجربهی بیوزنی و مشاهدهی فضای بیکران هستی تعادل روانی خود را از دست بدهد. از همینرو بود که فضاپیمای «وستوک-1» به شکلی ساخته شد که تمام پرواز را به طور خودکار انجام دهد.
یوری گاگارین در ساعت شش و هفتدقیقهی صبح روز چهارشنبه 12 آوریل 1961 به وقت مسکو از پایگاه فضایی بایکونور با فضاپیمای وستوک-1 و با رمز پرواز «درخت سرو» به عنوان نخستین فضانورد جهان به مدار زمین پرواز کرد.
نخستین جملاتی که گاگارین به زمین مخابره کرد این جملات بود: «پرواز به خوبی ادامه دارد، دید خوبی دارم، من زمین را میبینم، خیلی زیباست.» گفته میشود که گاگارین در حال اوجگرفتن به مدار زمین، آهنگ یک سرود میهنپرستانه روسی را با خود زمزمه میکرده است.
«مام میهن میشنود، مام میهن میداند، که فرزندش، تا کجای آسمانها پرواز کرده است.» گاگارین پس از 108 دقیقه پرواز و یک دور کامل در مدار زمین، در 26 کیلومتری غربی شهر انگلس در منطقهی ساراتوف فرود آمد. یوری گاگارین پس از بازگشت به زمین به ستارهای مشهور بدل شد.
او در بسیاری از کشورها نشان افتخار دریافت کرد. در تاریخ 27 مارس 1968 هواپیمای میگ-15 یوری گاگارین و مربیاش طی پروازی دچار سانحه شد که در هر دو جان خود را از دست دادند. برخی در آن زمان مرگ گاگارین را مشکوک عنوان کردند.