با وجود پیشرفتهایی که در علم پزشکی صورت گرفته هنوز هم میتوان با انجام آزمایشهای سادهای با عنوان تست سلامت در خانه از بروز مشکلاتی که در سلامتی ما وجود آمدهاند جلوگیری کرد. در ادامه مقالهای با همین عنوان، به معرفی سه تست سلامت دیگر میپردازیم.
تست دیابت (بیماری قند)
بیماری قند چنانچه کنترل نشود خطر بروز بیماریهای قلبی را افزایش میدهد و 10 تا 15 سال از طول عمر کم میکند. میخواهیم ببینیم این بیماری تا چه اندازه میتواند خطرناک باشد. در یکی از مطالعات انجام شده مشخص شد که پزشکان گاهی ضرورتی برای گرفتن تست قند از بیمارانی که خطر دیابت آنها را تهدید میکند احساس نکرده و در نتیجه تنها 4 درصد از کسانی که شاهد علایم دیابت بودهاند توسط پزشک از بیماری خود مطلع شدند و میلیونها بیمار نیز بدون اطلاع از ابتلا به این بیماری به زندگی ادامه میدهند.
تست خانگی
دور جوابها خط بکشید، سپس آنها را با هم جمع کنید.
- چند سال دارید؟ (زیر 40 سال: صفر – 40 تا 49 سال: 1 – 50 تا 59 سال: 2 – 60 سال و بالاتر: 3 )
- خانم هستید (0) آقا هستید (1)؟
- آیا اعضای خانواده شما (والدین، برادر یا خواهر) مبتلا به دیابت هستند؟ (خیر: 0 – بله: 1)
- آیا دچار فشار خون بالا هستید یا برای کنترل آن دارو مصرف میکنید؟ (خیر: 0 – بله: 1)
- آیا دچار اضافه وزن یا مبتلا به چاقی هستید؟ (وزن طبیعی: 0 – اضافه وزن: 1 – چاقی: 2 – چاقی مفرط: 3)
- آیا فعالیت جسمانی دارید؟ (خیر: 0 – بله: 1)
قدم بعدی
اگر امتیاز کلی شما عدد 4 یا بالاتر است، احتمال دارد دچار عارضه پیش دیابت باشید. اگر امتیاز شما 5 یا بیشتر باشد، خطر بیماری دیابت شما را به طور جدی تهدید میکند. حتما به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون بدهید.
+ قسمت اول مقاله تست مربوط به سلامت در خانه را اینجا بخوانید.
تست حمله قلبی
سفت شدن رگهای خونی باعث میشود قلب شما بیشتر فعالیت کند. با انجام این آزمایش خانگی ساده از بروز حمله قلبی جلوگیری کنید. رگهای خونی سالم مانند بادکنک انعطافپذیر هستند و مرتب باز و بسته میشوند. اما زمانی که رگها بر اثر بالا رفتن سن، اضافه وزن، تشکیل پلاک در دیواره رگها، شیوه زندگی کم تحرک یا افزایش فشار خون ناشی از دیابت سفت شوند خطر مرگ بر اثر حمله قلبی و سکته نیز زیاد میشود. آزمایش سفتی رگها معمولا نیازمند تجهیزات پیشرفتهای است که در آزمایشگاههای تحقیقاتی یافت میشود اما در خانه با نشستن روی زمین میتوانید متوجه شوید آیا رگهای شما به اندازه یک پارچه ابریشمی نرماند یا مثل تایر یک دوچرخه قدیمی سخت شدهاند.
در مطالعهای که روی 526 زن و مرد انجام شد محققان دریافتند کسانی که در انجام تمرین خمش به جلو (Sit and Reach) کشش و انعطاف بیشتری داشتند، دارای شریانهای منعطفتری نیز بودند. چه ارتباطی میتواند بین این دو وجود داشته باشد؟ دیواره رگها و ماهیچههای باسن و پشت شما هر دو از بافت همبند و سلولهای عضلانی نرم تشکیل شدهاند. بدون شک فعالیتهایی که ماهیچههای بزرگ را انعطافپذیر نگه میدارند، همانطور که انجام یک حرکت کششی موجب آرامش عصبها میشود بر انعطاف شریانها نیز تاثیر میگذارد. مطالعه دیگری در همین زمینه نشان داده بزرگسالانی که یک برنامه منظم برای انجام حرکات کششی داشتهاند انعطافپذیری دیوارههای شریان کاروتید (رگ رساننده خون به مغز) آنها به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
تست خانگی
روی زمین بنشینید، پاها را مقابل خود دراز کنید، طوری که پنجه پاها رو به سقف باشد. از باسن خم شوید و بازوها را به سمت پاها بکشید. سعی کنید با انگشت دست، پنجه پاها را لمس کنید. این تست سلامت به همین سادگی قابل انجام است.
قدم بعدی
اگر در حین انجام این تمرین نتوانستید پنجههایتان را لمس کنید، ممکن است شریانهای شما سفت شده باشند. اگر در یک سال گذشته فشار خون خود را چک نکردهاید سریعتر این کار را انجام دهید. توصیه میشود که هر فرد حداقل یک سال درمیان تست فشار خون بدهد. انجام چند تمرین کششی در بین تمرینات روزانه موجب نرمی و رها شدن عضلات شما میشود.
تست سلامت روان (افسردگی)
افسردگی عامل تهدید کننده سلامت قلب و حافظه است و مضرات بسیار دیگری نیز دارد. در رسانههای مختلف شاهد تبلیغات بسیاری برای انواع داروهای ضد افسردگی هستیم. از طرف دیگر زوجهای سرشناس بسیاری را میبینیم که با اندوهی که در روابط آنها رخنه کرده است دست و پنجه نرم میکنند. در کشور آمریکا نیز 15 میلیون زن، مرد و کودک افسرده وجود دارد که تحت هیچ درمانی نیستند. چهل و یک مطالعه انجام شده روی 50 هزار نفر در سراسر دنیا در این زمینه نشان میدهد که پزشکان قادر به تشخیص 50٪ از موارد ابتلا به افسردگی نبودهاند. از این خطا نمیتوان به سادگی چشمپوشی کرد چرا که اگر افسردگی تشخیص داده نشود به طور مستقیم منجر به دیابت، بیماریهای قلبی و بسیاری مشکلات مزمن برای سلامتی و به علاوه خودکشی میشود.
تست خانگی
تشخیص این که افسرده هستید یا فقط احساس خمودگی میکنید ممکن است شما را گمراه کند. محققان از 421 زن و مرد سوالاتی را پرسیدند که معلوم شد 97 درصد آنها از افسردگی رنج میبردند. شاید این آزمون چندان بی عیب و نقص نباشد اما مانند سایر آزمونهای غربالگری افسردگی بسیاری از مثبت کاذبها را فاش میکند. تصور کنید مکالمه بین بیمار و پزشک این طور شروع میشود:
- آیا در ماه گذشته احساس اندوه، افسردگی و نا امیدی داشتهاید؟
- آیا در ماه گذشته در انجام امور احساس بیمیلی و بیعلاقگی کردهاید؟
قدم بعدی
اگر به یکی از این سوالها جواب مثبت دادهاید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. خوشبختانه کمکهای زیادی در این زمینه میتوانید دریافت کنید از جمله مشاوره، تمرین، خواندن جملات انگیزهبخش و در صورت لزوم داروهای ضد افسردگی.
شما هم در خانه می توانید تست سلامت را انجام دهید ولی توجه داشته باشید که این تستها به دقت آزمایشهای متخصصین نیست و باید در هر حالتی برای دقت بالاتر، به پزشک متخصص مراجعه کنید.