به گزارش الف؛ پس از نوسانات پرتلاطم بازار ارز در چند ماه گذشته و درحالیکه قیمت دلار بهعنوان شاخص بازار ارز بعد از تعطیلات نوروز با افزایش شدیدی مواجه شد و از نرخ 6000 تومان هم عبور کرد؛ توسط ستاد اقتصادی دولت تصمیماتی اتخاذ شد و با تکنرخی کردن ارز؛ قیمت 4200 تومان برای دلار و در جهت تامین نیاز برای همه گروهها و تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی و اداری آنان، نیازهای خدماتی مسافران، دانشجویان و... تعیین و از دیروز سهشنبه 21 فروردین 97 با ابلاغ بخشنامههای آن اجرایی شد.
مسعود دانشمند، دبیر کل خانه اقتصاد ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی الف؛ در مورد اینکه عدد 4200 تومان برای نرخ دلار چگونه تعیینشده است؛ گفت: این را باید آقای جهانگیری و ساکنین خیابان پاستور پاسخ دهند اما هیچ مبنای علمی و منطقی ندارد.
وی افزود: البته با تعیین این نرخ چند اتفاق رخ داد که ابتدا با توجه به بخشنامه و تصمیم دولت؛ دلار مبادلهای حذفشده است یعنی همان نرخی که در قانون بودجه 97 توسط مجلس تصویب (3500 تومان برای سال جاری ) مصوبه شده بود و بهجای آن نرخ 4200 تومان را تعیین کردند.
دانشمند با بیان اینکه دلار 4200 تومانی آثار تورمی شدیدی دارد؛ بیان کرد: عمده کالاهای مصرفی کشور مانند سویا؛ دانه مرغ، روغن و خوراکیها مانند برنج و یا فولاد همه با نرخ ارز مبادلهای وارد میشد؛ ولی اکنون همه اینها با توجه به دلار 4200 تومانی حدود 20 درصد گران خواهند شد و اثرش در تورم مشاهد می شود.
دبیر کل خانه اقتصاد ایران ادامه داد: دولت از سوی دیگر بدون اینکه اعلام کند؛ پیمان صادراتی با صادرکنندگان بست، یعنی در بخشنامه دولت آمده است؛ صادرکننده باید ارز حاصل از صادرات را به نظام بانکی (دولت) بدهد و از او باید برای این مورد تعهد بگیرد؛ این همان این همان پیمان ارزی است که قبلاً اجرایی میشد ولی آن را حذف کردند و اکنون دوبار با این وضعیت در حال برقرار شدن است.
وی در مورد ارز مسافری؛ گفت: قرار شد بعد این مورد اعلام میکند؛ اما سوال این است که اگر واقعاً دولت ارز بهاندازه کافی دارد؛ که بتواند پاسخ نیازهای داخلی را بدهد؛ چرا تاکنون اقدام نکرد و دست روی دست گذاشت تا نرخ دلار افزایش شدیدی داشته باشد؛ البته بانک مرکزی چند روز؛ ارزی را با نام ارز مداخلهای (توسط صرافیها) به بازار عرضه کرد و در بازار هم اثر گذشت؛ اما چون میزان عرضه آن کم بود نتواند تاثیر ادامه داری داشته باشد و حتی باعث ایجاد یک نرخ دیگر در بازار چند نرخی ارز هم شود.
دانشمند اضافه کرد: دولت هر ارزی و هر نرخی را که تعیین میکند؛ باید بتواند پای آن بایستد؛ یعنی امکانات را داشته باشد تا تصمیم خود را عملیاتی کند.
وی در مورد ایجاد فضای امنیتی و پلیسی شدن بازار و اینکه این موضوع جواب خواهد داد یا نه؛ گفت: حرف ما هم این است؛ زیرا با بگیر وببند نمیتوان به نتیجه رسید؛ و مکانیزم بازار باید این را انجام دهد تا مشکل حل شود و راهحل این و گرفته برخی تصمیمات نیست مثلا بخشنامه میکنند و به وارد کننده می گویند بدون انتقال ارز حق ندارید، کالا وارد کنید و حتماً باید ارز دولتی بگیرید؛ خوب دولت ارز دارد، عرضه کند.
دبیر کل خانه اقتصاد ایران تصریح کرد: این اقدامات یعنی واردکردن فشار به بازار ارز داخلی و بانک مرکزی آن را انجام داد؛ مثلا ارز دانشجو را قطع کردند و این مورد باعث افزایش تقاضا در بازار ارز شد یا اینکه ارز مسافری را به مسافر ندادند، باز هم فشار آن بر میزان تقاضای بازار اضافه شد و این تصمیات و... باعث شد تقاضا برای ارز افزایش یابد و همین اتفاق (افزایش نرخ ارز) رخ داد و قیمت افزایش شدیدی داشت.
این فعال اقتصادی در مورد اینکه دولتمردان میگویند افزایش قیمت ارز دلایل اقتصادی ندارد؛ اظهار کرد: چرا باید اجازه دهیم که چنین اتفاقی در بازار ارز رخ دهد؛ امروز وزارت اطلاعات ما توانایی زیادی دارد و توانست امنیت کشور را برقرار کنند، اما چرا دولتمردان نمیتوانند مسئله ارز را پیشبینی کنند که چه دخالتهایی و عواملی باعث افزایش نرخ ارز شده و یا میشود و جلوی آن (افزایش قیمت) را بگیرند.
وی گفت: به نظر میرسد پارادوکسی بین با سخنان دولتمردان و دلایل شان وجود دارد و با این حرفها مشکل بازار ارز قابلحل نیست؛ البته تصمیم جدید دولت چند اشکال آشکار دارد؛ مثلاً اینکه نمیتوان بازار خارجی را که با نوسانات داخلی تغییر دهیم و این موضوع به صادرات صدمه میزند و وقتی این اتفاق رخ دهد اثر آن در اشتغال و... نمایان خواهد شد.