در چند ماه اخیر دریافت معاینه فنی یکی از دغدغه های اصلی صاحبان خودروست. از نحوه دریافت آن برای خودروهای دوگانه سوز گرفته تا انجام تست معاینه فنی برتر و تخفیف 20 درصدی آن.
طرح جدید ترافیک الزامی برای دریافت معاینه فنی معمولی و تخفیف 20 درصدی در عوارض طرح جدید به دارندگان معاینه فنی برتر تشویقی برای انجام تست برتر شده و خودروهای زیادی را برای دریافت معاینه فنی برتر به تهران کشانده است.
دو ماه از راه اندازی معاینه فنی برتر در تهران می‌گذرد و بالغ بر 40 هزار خودرو موفق به دریافت معاینه فنی برتر شدند. اما آماری دقیق از خودروهایی که در تست برتر رد می‌شوند وجود ندارد چراکه بسیاری از آنها به دریافت معاینه فنی معمولی بسنده می‌کنند و اصراری به دریافت معاینه فنی برتر ندارند. «سید نواب حسینی منش» مدیرعامل مراکز معاینه فنی شهر تهران در گفتگو با دیجیاتو از ضعف خودروها در تست آلایندگی خبر داد:
«بر اساس آمار در معاینه فنی برتر حدود 50 درصد خودروها در آزمون آلایندگی و حدود 25 درصد در آزمون ایمنی مردود می‌شوند. یعنی حدود 75 درصد خودروها در معاینه فنی برتر رد می‌شوند که این رقم برای معاینه فنی معمولی رقمی حدود 29 درصد مردودی در تست آلایندگی و حدود 24 درصد در تست ایمنی خودروها است. بنابراین آمار مردودی خودروها در تست معمولی حدود 48 درصد است.»
معاینه فنی برتر، تست چهارگاز خودروها در دور موتور بالاست و فعلا فقط در تهران انجام می‌شود بنابراین کلیه خودروهایی که قصد دریافت معاینه فنی برتر دارند باید برای انجام این تست به تهران مراجعه کنند. راه اندازی تست معاینه فنی برتر در سایر شهرستان از برنامه های آتی وزارت کشور است منتها هنوز تاریخ قطعی آن مشخص نیست. حسینی منش می‌گوید: «در کلانشهرها بستر و تجهیزات راه اندازی تست برتر درحال آماده سازی است. چون باید تجهیزات لازم برای تست چهارگاز در دور موتور بالا وجود داشته باشد. بنابراین نمی‌توان تاریخ دقیقی از راه اندازی تست برتر در سایر شهرها داد.»
دوگانه سوزها پرخطر و کم اهمیت
باز و بسته کردن مخزن های CNG برای دریافت معاینه فنی موضوعی است که با مطرح شدن طرح LEZ ، ورود سامانه سیمفا و حالا طرح جدید ترافیک، نظارت و تست خودروهای دوگانه سوز را پیچیده تر کرده است. قبل از راه‌اندازی سیستم سیمفا، امکان دریافت معاینهفنی برای تمام انواع خودروهایی دوگانه‌سوز وجود داشت اما پس از آن با راه‌اندازی بستر آی‌تی امکان صدور معاینهفنی تنها برای خودروهایی که در کارت آنها عبارت دوگانه‌سوز قید شده است، وجود دارد و نه خودروهایی که دوگانه سوز دستی هستند.
این درحالی ست که انفجار مخزن خودروهای دوگانه سوز نیاز به معاینه فنی خودروهای دوگانه سوز را پررنگ تر می‌کند. چراکه هرسال با افزایش سن مخزن خودروهای دوگانه سوز و فرسوده شدن آنها و همچنین نصب غیر اصولی مخزن CNG یه به اصطلاح عامیانه دوگانه سوز کردن خودروها به شکل دستی، آمار سوانح نسبت‌به سال قبل بیشتر می‌شود.
حسینی منش در این باره توضیح می‌دهد: «تست مخزن خودروهای دوگانه سوز در مراکز معاینه فنی انجام نمی‌شود. این خودروها ابتدا باید تاییدیه سلامت مخزن سوخت را از مراکز تست هیدرواستاتیک CNG تهیه و سپس معاینهفنی دریافت کنند. در مراکز معاینه فنی تنها تست چشمی خودورهای دوگانه سوز صورت می‌گیرد و خودروهایی که در سند و در کارت آنها دوگانه سوز قید شده است، هنگام معانیه فنی باید مخزن CNG و بنزین را داشته باشند. اگر مخزن CNG نداشته باشد ملزم هستند مخزن را نصب و سپس به مراکز مراجعه کند.»
از سوی دیگر خودروهایی که عبارت دوگانه‌سوز در کارتشان درج نشده و به صورت دستی دوگانه سوز شده اند، معمولا قبل از مراجعه به مراکز تجهیزات نصب‌شده روی آنها باز می‌شود، معاینهفنی را دریافت و پس از آن مجددا تجهیزات نصب می‌شود. بنابراین چون سیستم سیمفا این خودروها را به‌عنوان دوگانه‌سوز نمیشناسد، مراکز معاینهفنی میتوانند معاینهفنی را بدون تست مخزن سی‌ان‌جی صادر کند. منتها نکته مهم و خطرساز نصب غیر اصولی مخزن CNG روی این خودروها در خارج از کارخانه است و چشم پوشی مراکز معاینه فنی و سیستم سیمفا از وجود و تردد این خودروها در خیابان هاست.
بنابراین به نظر می رسد که در راستای جلوگیری از انفجار مخازن مستعمل خودروها، لزوم وضع قوانین نظارتی بیشتر یا ارائه مشوق هایی برای ترغیب مالکان برای تعویض این کپسول ها ضروری باشد، ضرورتی که علیرغم افزایش تعداد حوادث، همچنان از چشم قانونگذار و مسئولان مربوطه دور مانده است و جان ایرانیان هر روزه در جایگاه های پمپ گاز به مخاطره می افتد.
