تحریریه ماهنامه دنیای تغذیه
داستان چاقی تمام‌شدنی نیست و متاسفانه هر روز شاهد جدی تر شدن این معضل هستیم. تنها افراد بالغ با مشکل چاقی دست به گریبان نیستند، بلکه این روزها کودکان و نوجوانان هم به گروه کسانی که از چاقی رنج می‌برند و به رژیم‌های غذایی لاغری احتیاج دارند، اضافه شده‌اند. درباره رژیم‌های لاغری برای نوجوانان باید به نکات زیر توجه کرد:
یک رژیم غذایی سالم برای رشد نوجوانان لازم است و اگر یک نوجوان چاق برای کاهش وزن مرتب از رژیم‌های لاغری گوناگون استفاده کند، نه تنها نتیجه نخواهد گرفت، بلکه به روند رشد عادی خود لطمه می‌زند، بنابراین در این مورد از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید. همه رژیم‌های لاغری بزرگسالان برای نوجوانان مناسب نیستند.
چاقی در نوجوانان به خاطر الگوی غذایی نامناسب، بی‌تحرکی یا مجموعه‌ای از این دو عامل به وجود می‌آید. ژنتیک و سبک زندگی نیز عوامل مهم دیگری در بروز چاقی هستند. هر نوجوان روزانه به یک ساعت فعالیت فیزیکی احتیاج دارد که متاسفانه بیشتر آنها این مقدار تحرک را ندارند و این بی‌تحرکی در دختران بیش از پسرها دیده می‌شود. این روزها نوجوانان "هله هوله " خوردن را دوست دارند و به همین علت مواد غذایی سالمی برای رشد بدنشان دریافت نمی کنند.
نوجوانی که اضافه‌وزن دارد، بیشتر مورد تمسخر و سرزنش همسالانش قرار می‌گیرد و همین باعث می‌شود که در مورد خود تصوری منفی داشته باشد و اعتماد به نفس او کاهش یابد. برای نوجوانان معمولا رژیم‌های غذایی گیاهخواران توصیه نمی‌شود، چرا که آنها برای رشد به همه مواد غذایی احتیاج دارند. یک رژیم غذایی سالم و تحرک کافی مطمئن ترین نسخه برای کاهش وزن است و بهترین راه برای دریافت یک الگوی صحیح غذایی مراجعه به متخصص تغذیه می‌باشد. فرایند کاهش وزن مراحل مختلفی دارد. اول مصمم بودن نوجوان برای کاهش وزن است.
دوم اینکه باید برای او برنامه ورزشی منظمی تهیه شود و برنامه ورزشی و غذایی او باید کاملا تعریف شده و روشن باشد. اگر اعضای خانواده هم در این برنامه کاهش وزن شرکت و او را همراهی کنند، قوت قلب می‌گیرد و احتمال موفقیت او بیشتر خواهد شد. رفتن به باشگاه‌های ورزشی و ورزش در جمع هم برای او مفید است؛ زیرا کسانی را خواهد دید که مثل او چاق هستند و برای کاهش وزنشان ورزش می‌کنند. این کار به او انگیزه بیشتری می‌دهد؛ ولی اگر علاقه‌ای به ورزش در جمع ندارد بیش از حد به او اصرار نکنید. ضمنا ورزش باشگاهی نیز نباید خیلی شدید و طولانی باشد و معمولا یک ساعت ورزش کافی است.
نکته مهم در موفقیت رژیم‌های کاهش وزن چه برای بزرگسالان و چه برای نوجوانان، خوردن یک صبحانه کامل و سرشار از مواد مغذی است. کورن فلکس(برشتوک) و غلات آماده صبحانه که از گندم کامل تهیه شده باشد و نان‌های تهیه شده از گندم کامل، برای صبحانه توصیه می‌شوند. خوردن میان‌وعده‌هایی چون کیک و شیرینی اصلا مورد قبول نیست و باید شدیدا کاهش یابد و در عوض بهتر است میوه، مقداری ماست کم‌چرب یا هویج به عنوان میان‌وعده مصرف شوند.
همه خانواده باید از این الگوهای سالم غذایی پیروی کنند و ورزش منظم را در برنامه روزانه بگنجانند؛ چراکه نوجوانان در این سن بسیار الگو پذیرند و مهم‌ترین الگوی آنها نیز پدر و مادرشان است. اگر ببینند که والدین‌شان غذاهای چرب می‌خورند، سیگار می‌کشند و اصلا ورزش نمی‌کنند، انگیزه‌ای برای پیروی از رژیم لاغری نخواهند داشت. شما می‌توانید هرروز بعد از ظهر با هم پیاده روی کنید یا به پارک بروید و از وسایل بدنسازی پارک استفاده کنید.
به این ترتیب، علاوه بر اینکه به فرزند نوجوان خود انگیزه می‌دهید، زمانی را نیز با هم می‌گذرانید که شما را به او نزدیک‌تر می‌کند و می‌توانید از مشکلات و نگرانی‌هایش باخبر شوید. ممکن است خرید غذاهای سالم هزینه بیشتری در بر داشته باشد، ولی این یک سرمایه گذاری برای سلامتی خود و فرزندتان است که اثراتی طولانی مدت دارد. بهتر است برای تفریح هم که شده هله هوله‌هایی مثل چیپس و پفک نخرید و در عوض از مغزهایی مانند مغز گردو، بادام یا فندق استفاده کنید. بادام زمینی خام مفید است، ولی از خرید بادام زمینی‌هایی که شور و چرب هستند جدا خودداری کنید. نوجوان شما باید بداند که هیچ راه حل فوری و جادویی برای کاهش وزن وجود ندارد واگر دستورات رژیم غذایی را به درستی انجام ندهد و ورزش نکند، نه تنها وزنش کاهش نخواهد یافت، بلکه ممکن است چاق‌تر هم بشود.
