به سرنشینان سایوز-۱۰ چه گذشت؟+تصاویر

به گزارش ایسنا؛ دانشمندان ناو  را سوخت‌گیری و دستگاه‌ها را بررسی کردند. کیهان‌نوردان در ناو جای گرفتند. فرمان‌های قبل از پرتاب بدون مشکل انجام شد اما یک دقیقه قبل از روشن شدن موتورهای موشک، کابل اتصالی به سکوی پرتاب جدا نشد. این کار باعث لغو شمارش معکوس گردید. کیهان نوردان را از ناو بیرون آوردند. مسئولین فنی بعد از رفع خرابی تصمیم گرفتند بدون تخلیه سوخت از موشک آن را برای پرتاب در روز دیگر آماده کنند. کار خطرناکی که در اکتبر 1960 منجر به مجروح و مقتول شدن بیش از یکصد نفر شده بود. خوشبختانه این بار به خیر گذشت و سرانجام سایوز-10 به همراه ولادیمیر شاتالف، الکسی یلیسیف و نیکلای روکاویشنیکف در ساعت 02:54:06 روز 23 آوریل 1971 به فضا پرتاب شد.

طی سه دور پرواز در مدار زمین، همه چیز طبق برنامه پیش می‌رفت اما از دور چهارم در زمان اصلاح مدار خودکار، مشکلی در کار رادار و ژیروسکوپ ناو به وجود آمد. به شاتالف دستور دادند اصلاح مسیر را به صورت دستی انجام دهد و او این کار را خیلی خوب صورت داد.

روز 24 آوریل سایوز-10 ، شاتالف در 200 متری هدایت دستی ناو را برعهده گرفت و سایوز را به سالیوت وصل کرد اما بعد از 15 دقیقه کیهان‌نوردان به مرکز هدایت پرواز گزارش دادند که چراغ نشانگر اتصال کامل، روشن نشده است. از طریق تله متری مشخص شد قفل‌های دستگاه‌های اتصالی ناو  و ایستگاه مداری با هم 90 میلی‌متر فاصله دارند و اتصال کامل نیست.

شاتالف طبق دستور زمین سعی کرد ناو را به وسیله موتورها به جلو فشار دهد شاید فاصله از بین برود اما این هم کمک نکرد. تجزیه و تحلیل مقدماتی نشان داد که دستگاه اتصال درست کار نمی‌کند. از مرکز فرماندهی به گروه کیهان نوردان دستور جدا شدن ناو از ایستگاه فضایی را دادند اما باز موقعیت بغرنجی پیش آمد. ناو از ایستگاه جدا نمی‌شد! این وضعیت اضطراری می‌توانست به کشته شدن کیهان نوردان منجر گردد. در این وضعیت دو راه برای بازگشت کیهان نوردان وجود داشت: جدا کردن قفل الحاق یا جدا کردن بخش مداری که به قفل متصل بود.

در هر دو صورت، قفل اتصال ایستگاه، اشغال می‌ماند و بهره برداری بعدی از آن غیرممکن می‌شد. یکی از طراحان قفل الحاق، به راهنمایی روکاویشنیکف‏ پرداخت. روکاویشنیکف به دستور او بخش الکترونیک را باز کرد و با دست تغییراتی در مسیر داد. در دور پنجم در ساعت 10:17 ناو از ایستگاه جدا شد. کیهان نوردان باید قبل از پایان یافتن آخرین ذخیره سوختی به زمین باز می گشتند. سایوز-10 در ساعت 02:40 روز 25 آوریل 1971 به شکل اضطراری در برف و بوران به زمین نشست حتی نزدیک بود در یک دریاچه فرود آید اما در آخرین لحظات، وزش باد ناو را به کناره دریاچه کشاند. در جریان بازگشت دستگاه تصفیه هوای ناو دچار مشکل شد و میزان اکسید کربن به قدری بالا رفت که منجر به بیهوشی روکاویشنیکف گردید.

کمیسیون فنی، علت مشکل الحاق سایوز10 را بعداً چنین مشخص کرد: پس از تماس ناو با ایستگاه مداری، سامانه هدایت پرواز، کار خود را برای تثبیت ناو  ادامه داد و متناوباً موتورهای تثبیت را روشن می‌کرده است. فشار حساب نشده به اهرم دستگاه الحاق صدمه زد. طبق نتایج بررسی پرواز، باید تغییراتی در  دستگاه الحاق انجام می شد. اهرم های کشش 2 بار قوی‌تر شدند. غیر از آن، دکمه هدایت موتور های ایستگاه مداری در تابلوی هدایت فرماندهی سایوز ایجاد گردید.

گرچه فضانوردان ناکام به زمین برگشتند، روزنامه های شوروی پرواز را موفقیت آمیز نشان دادند و فضانوردان چند روز بعد مدال هم گرفتند!