بحث داغ پیامرسانهای بومی در این روزها اوج گرفته و 5 پیامرسان از سوی شورای عالی فضای مجازی منتخب و معرفی شدند که در بین آنها نام پیامرسان «بله» به چشم نمیخورد، اپلیکیشنی که عمری سه ساله دارد و مزیت خود را بستر شبکههای مالی و عضویت در شبکه شتاب معرفی میکند. روابط عمومی این مجموعه خبر میدهد که پیامرسان بله با شانزده بانک در شبکه شتاب در ارتباط است و این مورد را فرصتی مناسب برای کسبوکارهای دیجیتال معرفی میکند.
«محمد یاراحمدی» در گفتگو با دیجیاتو با لیستبندی پیامرسانهای بومی مخالف است و باور دارد که این لیستبندی با شفافیت واضحی صورت نگرفته و مشخص نیست که چطور میتوان در این لیست قرار گرفت. او تاکید میکند که مجموعه بله اساسا با لیست کردن پیامرسانها مشکل دارد و دنبال این نیست که در جایگاه قرار بگیرد ولی از برخی مشکلاتی که در این میان وجود دارد هم رضایت ندارند:
«ما خدمات مالی و ایده بانکی را وارد پیامرسان کردیم تا یک قابلیت بومی باشد و صرفا کپی یک پیام رسان خارجی نباشد. بسیاری از مردم با مدلهای خارجی در حال حاضر به کسب و کار میپردازند و لازمه این نوع از بیزینس میتواند درگاههای بانکی به عنوان کمکحال آنها باشد. سیستم اتوماسیون نیز همانند بات تلگرامی عمل میکند با این تفاوت که به درگاههای مالی هم متصل میشود. جدا از این موارد نماد وریفای هم وجود دارد تا بحث اعتمادسازی کاربران هم تا حدی رفع شود.»
«نه» به رقابت با تلگرام
یاراحمدی معتقد است که پیامرسانهای بومی باید بیشتر از بعد تبلیغاتی به رابط کاربری بپردازد و رضایت خاطر مخاطبین را جلب کند و روند تبلیغات بیش از حد روی آنها را درست نمیداند. او تاکید میکند که بله در زمانی متولد شد که دوران اوج تلگرام در ایران بود و هیچ دیدگاهی منباب فیلتر شدن آن وجود نداشت، از همین رو این مجموعه هیچگاه سیاست رقابت با تلگرام را پیش نگرفته و خواسته که مدل بومی را به معنای واقعی وارد مساله پیامرسان کند.
او به نقض عدالت در برخی زمینهها گلایه دارد و خبر میدهد که صداوسیما حاضر به پخش تیزرهای تبلیغاتی این پیامرسان نیست و صرفا در چند برنامه محدود با آنها مصاحبه تلفنی صورت گرفته است. یاراحمدی اظهار دارد که تقسیم پهنای باند هم عادلانه صورت نگرفته و اینترنت رایگان برخی پیامرسانهای بومی از کجا و چطور تامین میشود که به بقیه اعطا نمیشود؟
یاراحمدی مساله امنیت و عدم اعتماد مردم به شبکههای پیامرسان بومی را درک میکند ولی معتقد است که نباید توپ این موضوع به زمین پیامرسانها انداخته شود:
«کاری که ما در بخش امنیت وظیفه داریم انجام دهیم اینست که امنیت نرمافزاری کاربران را تامین کنیم و همچنین قانون را رعایت کنیم. ما سعی کردهایم کل پک انتقال را رمزنگاری کنیم ولی هنوز نمیدانیم که مساله Secret Chat از وجهه قانونی برخوردار است یا خیر چرا که قانون درباره این موارد شفاف نیست. تیم حقوقی باید برای پیامرسانها در نظر گرفته شود تا اولا فقط به قوه قضاییه پاسخگو باشد نه هیچ ارگان دیگری و ثانیا زمانی به درخواست قوه قضاییه پیرامون دادن اطلاعات چت کاربران موافقت شود که پروندهای تشکیل شده باشد و شاکی و متشاکی هر دو بدانند این پرونده در جریان است. حتی ممکن است تیم حقوقی به این نتیجه برسد که درخواست قاضی مبنی بر خواستن اطلاعات کاربران چندان صحیح نیست و مراحل قانونی را طی کند تا در برابر آن بایستد.
اما چیزی که در گروی حاکمیت هست باز هم به قانون برمیگردد. بهتر است که قوه قضاییه حد و حدود رفتارهای سیاسی و اجتماعی و حتی کسبوکاری را در فضای مجازی تعیین کند و دقیق مشخص کند که تا چه حد آزادی بیان برای کانالها وجود دارد. در حقیقت قوه قضاییه بهتر است یک سری قوانین جدید و شفاف را با سعه صدر تدوین کند تا همهچیز برای ما هم روشن باشد.»
یاراحمدی یک اشتباه و یا آشکار شدن یک حفره امنیتی در هر پیامرسان داخلی را برای کل اکوسیستم این اپلیکیشنها مضر میداند و معتقد است که دولت نباید مدلهای بومی را در برابر فیلترینگ تلگرام قرار دهد چرا که مردم فکر میکنند این پیامرسانها با فیلترینگ مدل خارجی به نفع و سود میرسند.به گفته او این درحایست که مدل بومی باید بتواند با ویژگیهایی که یک مدل بینالمللی بنا به دلایل مختلف قادر به ارائه آن نیست خودش را بین مردم جا بیندازد.
5 پیامرسان بومی سروش، گپ، آیگپ، بیسفون و ویسپی توسط شورای عالی فضای مجازی مورد تایید قرار گرفتهاند ولی در این بین پیامرسانهای دیگری نیز وجود دارند که سعی کردهاند با تزریق گزینههای جدید به ابعاد یک پیامرسان سروشکلی بومی دهند.