حدیثه خسروی؛ کارشناس ارشد علوم بهداشتی در تغذیه - مینا حاجی محمدی؛ کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی
ایتالیا کشوری واقع در جنوب اروپا است و مرکز آن رم میباشد. این کشور خاستگاه هنر و فرهنگ بسیاری از کشورهای اروپایی است و مهد دوره رنسانس در اروپا میباشد.از جمله ویژگیهای مهم مردم ایتالیا توجه به غذا و تغذیه شان است که با چاشنی ذوق و سلیقه آشپزان ماهر ایتالیایی ترکیب شده است. مسلما فرهنگ غذایی آنها تحت تاثیر شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی این کشور است. معمولاً منوی ایتالیایی دارای چندین بخش میباشد: یک وعده غذای کامل معمولاً شامل پیشغذاها Antipasti ، بخش اول primo، بخش دوم secondoکه همراه با مخلفات contorni میز و دسرهای متنوع میباشد.
پیش غذا در مناطق و شهرهای مختلف متفاوت است و معمولا در برگیرنده سبزیجات است. غذای اول شامل پاستا، سوپ و ریزوتو (نوعی برنج مخصوص شمال ایتالیا) است در واقع کمتر کسی است که با شنیدن پاستا به یاد فرهنگ غذایی ایتالیا نیفتد صدها نوع مدل پاستا در نقاط مختلف این کشور یافت میشود. غذای دوم معمولا شامل انواع مختلف گوشتهاست. آخرین بخش از غذای آنها شامل دسرهای متنوع است که میتواند در برگیرنده میوهها نیز باشد. یکی از غذاهای مشهور و رایج این کشور پیتزاست که میتوان از آن به عنوان نمادی از هنر آشپز ی ایتالیا یاد کرد. کلمه پیتزا در سال 997 میلادی در مدارک به جامانده از ایتالیا رویت شد. به نظر میرسد پیتزا یک نان پهن بوده که رومیهای باستان ترکیبات دیگری به آن اضافه میکردند.
عادات غذایی مردم ایتالیا
زمان پخت: زمان پخت اکثر غذاهای ایتالیایی کوتاه است و همین نکته باعث میشود ارزش غذایی حفظ شده و اکثر مواد مغذی و ویتامینها از گزند زمان پخت بالا در اما ن بمانند و به بهترین نحو به بدن مصرف کننده برسند.
زمان صرف غذا: معمولا مردم ایتالیا زمان زیادی را به صرف غذا اختصاص میدهند و عجله ای برای اتمام غذا ندارند. مدت زمانی که فرمان سیری از مغز ارسال میشود حدود بیست دقیقه است و این نکته کمک میکند تا از دریافت غذای اضافی جلوگیری کنند.
نکات تغذیهای در رژیم غذایی مردم ایتالیا
معمولا مردم این کشور از رژیم غذایی مدیترانهای پیروی میکنند.این رژیم در بر گیرنده برنامه غذایی رایج در دهه 60 در مناطق جنوب ایتالیا و یونان است. البته این رژیم در سایر مناطق که در زمینه پرورش زیتون فعال بودند مثل فرانسه، پرتقال، لبنان ، ترکیه ، اسپانیا نیز نیز رواج داشت این رژیم در تاریخ چهارم دسامبر 2013 از سوی یونسکو به عنوان میراث فرهنگی ناملموس کشورهای یونان، اسپانیا، ایتالیا، مراکش، پرتقال ،قبرس و کرواسی به ثبت رسید.
اساس این رژیم بر استفاده از میوهها و سبزیجات تازه، نان و غلات سبوس دار، کاهش مصرف گوشت قرمز و افزایش دریافت غذاهای دریایی و استفاده از روغنهای غیر اشباع استوار است.امروزه پیروی از این برنامه غذایی راهی برای پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی، سکته مغزی و سندرم متابولیک است و نکته جاب این است که امید به زندگی در افرادی که از این برنامه غذایی پیروی میکنند به نحو چشمگیری بالاست.
روغن زیتون نماد آشنای ایتالیا
جزء اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای و یکی از نمادهای کشور ایتالیا روغن زیتون است .مطالعا ت بسیاری خواص شگفت انگیز روغن زیتون را اثبات کرده اند به همین دلیل به اطمینان میتوان گفت رژیم غذایی مردم ایتالیا رژیمی غنی و سالم است .از خواص اثبات شده آن میتوان به کاهش مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی به دنبال جایگزین کردن این روغن در برنامه غذایی اشاره کرد به نحوی که این میزان در افرادی که از روغن زیتون استفاده میکردند 44 در صد کمتر دیده شده بود.
از سوی دیگر میتوان به مقاله دیگری اشاره کرد که ارتباط مصرف روغن زیتون با سرطان سینه را بررسی کرده بود ، مطالعه فوق نشان داد که به دنبال دریافت روغن زیتون، فعالیت سلولهای سرطانی کاهش یافته و از تقسیم بیرویه آنها جلوگیری به عمل آمده است. همچنین سلولهای DNA این افراد از آسیبهای ناشی از سرطان در امان ماندندو دچار آسیب کمتری شدند. البته لازم به ذکر است که روغن فوق علیرغم خاصیت متعدد، میبایست با توجه به نیاز و انرژی فرد دریافت شود. غذاهای ایتالیایی از دو نظر مورد توجه است چرا که محصول دو هنر است؛ هنر آشپزی و هنر غذاخوردن. غذا برای ایتالیاییها چیزی است که بایستی با فراغت خاطر و ذوق (و نه حرص و طمع)همراه با مطالعه و بررسی، طبخ و تهیه شود.