کاهش آمار پیوند در کشور نگران کننده است

رییس سازمان نظام پزشکی با ابراز نگرانی نسبت به کاهش آمار پیوند در کشور، گفت: این مساله هشداردهنده و نگران کننده است و باید با بررسی بیشتر راهکاری برای اصلاح این روند اندیشیده شود؛ چراکه این پتانسیل در کشور وجود دارد و باید از آن استفاده شود.

به گزارش به نقل از ایسنا، دکتر ایرج فاضل در کنگره سراسری پیوند و اهدای کلیه با تشریح تاریخچه پیوند اعضا در ایران، به انجام اولین جراحی پیوند کلیه در سال 1968 توسط دکتر صمدی‌زاده اشاره کرد و گفت: تا پیش از انقلاب حدود 80 عمل پیوند اعضا در کشور انجام شد، ولی بیشتر بیماران برای درمان و انجام عمل پیوند به خارج از کشور اعزام می‌شدند.

وی با بیان اینکه پس از انقلاب به دلیل مسایل پیش آمده و شروع جنگ و تحریم‌ها بسیاری از بیماران نیازمند پیوند ازبین می‌رفتند، عنوان کرد: اولین پیوند بعد از انقلاب در سال 83 در بیمارستان مصطفی خمینی (ره) انجام شد و پس از آن حدود 50 پیوند به صورت آزمایشی و برای مطالعه و برنامه‌ریزی این گونه جراحی‌ها در بیمارستان‌های مختلف کشور انجام شد. در همین راستا در ابتدا بیمارستان هاشمی‌نژاد با طراحی برنامه‌ریزی منظم و با دارا بودن تیم و امکانات پزشکی مطلوب به عنوان مرکز پیوند در کشور شناخته شد و پس از آن بیمارستان لبافی‌نژاد با همت دکتر سیم فروش وارد این عرصه شد و بسیاری از اولین‌ها و دستاوردهای جراحی‌های پیوند در این بیمارستان محقق شد.

فاضل با اشاره به اهمیت مساله مرگ مغزی در جراحی‌های پیوند، عنوان کرد: در ابتدا مهم‌ترین و اصلی‌ترین مساله در این باره شناختن مرگ مغزی به عنوان مرگ اصلی بیمار بود که فتوای امام (ره) در آن زمان حرکت عظیمی در تسهیل استفاده از اعضای بیماران مرگ مغزی در پیوند اعضا حاصل شد و به عبارت دیگر پشتوانه مذهبی این مساله فراهم شد. با این حال از آنجاکه دادگاه‌ها هیچ گاه بر اساس فتوا رای صادر نمی‌کنند در این زمینه نیازمند قانون بودیم که متاسفانه تصویب قانون مرگ مغزی در مجلس و شورای نگهبان 11 سال و تا سال 2000 به طول انجامید.

وی افزود: بالاخره اولین پیوند کبد توسط دکتر ملک حسینی در شیراز و اولین پیوند قلب توسط دکتر ماندگار در سال 1993 انجام شد و پس از آنها به ترتیب اولین پیوند ریه توسط دکتر احمدی، اولین پیوند پانکراس توسط دکتر نیک اقبالیان در دانشگاه شیراز و اولین پیوند روده باریک توسط بنده در بیمارستان طالقانی انجام شد.

وجود 30 هزار بیمار دیالیزی و 10 هزار نیازمند پیوند کلیه در کشور

رییس سازمان نظام پزشکی با اشاره به جمعیت 80 میلیونی کشور، گفت: حدود 30 هزار بیمار دیالیزی در کشور داریم که مرگ و میر آنها در کشور حدود 20 درصد است. این آمار در دنیا بین 10 تا 15 درصد است. از این تعداد بیمار دیالیزی در ایران، حدود 10 هزار نفر نیازمند پیوند کلیه هستند. این درحالیست که نرخ پیوند کلیه در کشور در حدود 2500 مورد در سال است.

رییس هیات امنای انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه در حال حاضر نسبت ارگان‌هایی که از طریق مرگ مغزی اهدا می‌شود، رقم مناسبی است، گفت: این مساله نشان می‌دهد که در این زمینه خوب عمل می‌شود. با این حال از سال 2013 آمار پیوند در برخی موارد رو به کاهش است که این مساله هشداردهنده و نگران کننده است و باید بررسی شده و برای رفع آنها اقداماتی صورت گیرد؛ چراکه این پتانسیل در کشور وجود دارد و باید از آنها استفاده شود.

هزینه سالانه 2 میلیارد دلار در کشور برای بیماران دیالیزی

فاضل با اشاره به سایر ابعاد این مساله از جمله هزینه‌های پیوند و دیالیز در کشور، گفت: اگر در نظر بگیریم که هر بیمار سالانه 15 بار دیالیز می‌شود، با در نظر گرفتن سایر هزینه‌ها، بیش از 40 میلیون تومان برای هر بیمار دیالیزی در سال هزینه می‌شود که با در نظر گرفتن تعداد بیماران دیالیزی سالانه 2 میلیارد دلار در این راستا هزینه می‌شود.

وی ادامه داد: اگر در این میان بیمار به پیوند نیز احتیاج داشته باشد، حدود 18 میلیون تومان نیز این مساله هزینه برمی‌دارد. بنابراین با بررسی این ارقام متوجه می‌شویم که هزینه‌های دیالیز 7 برابر نسبت به پیوند بالاتر است. بنابراین باید برای این مسایل چاره‌ای اندیشیده شود.

کاهش تمایل و انگیزه ورود به تخصص پیوند نگران کننده است

وی با تاکید بر اینکه باید نظارت بیشتری بر تمامی شرایط و زیرساخت‌های لازم در این امر داشته باشیم، عنوان کرد: یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌هایی که این روزها در حوزه پیوند مطرح است، کاهش علاقه و تمایل متخصصان برای ورود به عرصه پیوند است که باید با سرمایه‌گذاری و سیاستگذاری صحیح راهکاری برای جذب متخصصین در این حوزه ارایه شود.

کاهش آمار پیوند در کشور معنادار است

وی با ابراز نگرانی نسبت به آینده پیوند در کشور و با بیان اینکه کاهش آمار پیوند در کشور معنادار است، گفت: در این زمینه نیازمند انجام تحقیقات و پژوهش‌های کاربردی هستیم تا بتوان دلایل اصلی این مساله را پیدا و بررسی کرد.

ضرورت آگاهی رسانی به بیماران

رییس سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه آگاهی بیماران در زمینه پیوند بسیار پایین است، به نتایج مقاله‌ای در این رابطه اشاره کرد و گفت: 25 درصد بیماران دیالیزی اطلاعاتی درباره عمل پیوند ندارند و 40 درصد نیز اطلاعات‌شان در حد ابتدایی است. بنابراین باید از تمامی امکانات و تریبون‌های موجود برای افزایش آگاهی‌ها و اطلاعات در این زمینه استفاده شود و متخصصان نیز این آگاهی‌ها را به بیماران‌شان منتقل کنند.

فاضل در پایان، تقویت بودجه در این زمینه و رسیدگی به وضعیت دیالیزهای خصوصی را نیز حائز اهمیت دانست و گفت: تقویت نظارت در بحث پیوند اعضا در کشور، تدوین راهکاری متناسب با شرایط اجتماعی کشور و تقویت و اصلاح سیستم آموزشی برخی دیگر از نکاتی است که باید در این حوزه مورد توجه قرار گیرد.