بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، حدود 70 درصد (2 میلیون و 300 هزار تن) برنج مصرفی، در داخل کشور تولید میشود و با توجه به میران مصرف که 2 میلیون و 800 هزار تن است، حدود 500 هزار تن برنج باید وارد شود؛ درحالیکه سال گذشته بنا به آمار رسمی گمرک حدود یکمیلیون و 500 هزار تن برنج از مبادی رسمی وارد کشور شد و به همین میزان هم برنج قاچاق در کشور داشتیم.
بر اساس این گزارش؛ واردات برنج در حالی انجام میشود که رهبر فرزانه انقلاب امسال را سال حمایت از کالای ایرانی عنوان کردند؛ اما سیاستهای اجرایی وزارت جهاد کشاورزی برخلاف شعار سال است؛ و حتی امروزه کشورهای دنیا به اجرای سیاستهای حمایتی از تولید و کشاورزی خود که در موضوع امنیت غذایی بسیار مهم است؛ حمایت میکنند تا علاوه بر کمک به کشاورز؛ مصرفکننده هم از محصول داخلی و باقیمت مناسبتر استفاده کند.
توجیه واردات باید برای حمایت از مصرفکننده و تنظیم بازار انجام شود را میتوان قبول کرد؛ ولی نخست باید میزان واردات بر اساس مصرف باشد و دوم اینکه چرا با اجرای سیاستهای حمایتی از کشاورز ایرانی مانند کشورهای دیگر اقدام و برنامهریزی نمیشود تا کشاورز و مصرفکننده ایرانی سود آن را ببرند نه واردت کننده.
شمس الله شریعت نژاد عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در گفتگو با خبرنگار اقتصادی الف، در مورد واردات برنج و آزاد شدن آن؛ گفت: در همان مدت کم که واردات انجام شده و میشود؛ بهاندازه مصرف سه سال آینده مجوز واردت برنج صادر شد.
وی افزود: اینکه زمانی ثبت سفارش و واردت ممنوع و زمانی که آزاد است؛ بهنوعی مردمفریبی است، واقعیت این است که بهقدری واردات انجام میشود که نهتنها برای امسال بلکه برای سالهای بعد را هم در انبارها انباشته میکنند زیرا برنج که فاسد نمیشود و دو سال ماندگاری دارد.
این نماینده مردم تنکابن و رامسر در مجلس ادامه داد: برنجهای هندی که برنج نیست و فاسد هم نمیشود زیرا در کارخانه تولید میشود و چه مدتی برنج وارد شود و چه نشود؛ تفاوتی نمیکند، زیرا در همان فرصت کوتاه بهاندازه مصرف چند سال و بیش از مصرف واردات برنج انجام میشود.
شریعت نژاد با تاکید برای اینکه باید در زمان تولید و برداشت برنج، عرضه برنج وارداتی مدیریت شود؛ گفت: قطعاً باید کشاورز ایرانی حمایت شود؛ پز عالی و جیب خالی که نمیشود؛ اکنون کیفیت برنج نامرغوب ما از چیزی که وارد میکنیم بهتر است؛ اگر دولت بنای حمایت دارد؛ برنج تولید داخل به قیمت معقول را خرید تضمین کند یا برنجهای پر محصول را برای کشت حمایت کند.
وی بابیان اینکه موضوع واردات برنج سالهای زیادی مطرح است؛ بیان کرد: هر فردی نمیتواند برنج وارد کند و در اختیار افراد خاص است و مافیای واردات برنج داریم که این افراد وابسته هستند که این فضا برای آنها فراهم است و واردات به کشاورز ایرانی آسیب جدی وارد میکند.
عبدالله رضیان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در گفتگو با الف؛ با بیان اینکه توافقی بین مجمع نمایندگان استانهای شمالی و ستاد تنظیم بازار و وزیر جهاد کشاورزی انجامشده بود، گفت: بر اساس این توافق قرار بود در فصل برداشت برنج به مدت 4 الی 5 ماه (از تیر تا آذرماه) واردات این محصول ممنوع باشد که بخشنامه شده بود.
وی افزود: متاسفانه درزمانی که واردات آزاد بود؛ میزان واردات برخلاف آنچه گفته شد مبنی بر اینکه کسری تولید داریم و باید برای حمایت از مصرفکننده و تنظیم بازار؛ با واردات جبران کنیم که مجوزهای بیرویهای داده شد و موجب شد برنجی کشاورزان استانهای شمالی روی دستشان ماند و شالیکوبیها مانده است و خریداری هم وجود ندارد.
نماینده مردم قائمشهر در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: جهاد کشاورزی باید میزان واردات را کنترل میکرد که این اقدام را انجام نداد؛ و خودشان مدعی هستند که اجازه واردات حدود یکمیلیون تن برنج را دادند ولی بر اساس اخبار غیررسمی حدود 4 میلیون تن برنج وارد کشور شده که وضعیت نگرانکنندهای است که آن را منعکس کرده و بارها به وزارت جهاد کشاورزی تذکر دادیم که خیلی روی این موضوع توجه نکردند و از دغدغههای جدی ما است.
رضیان در مورد مافیای واردت برنج، گفت: از روز نخست در مورد واردات محصولات کشاورزی گله داشتیم ئ به آقای حجتی موارد گفتیم که معاونان محترمشان که در این کار نقش دارند متاسفانه به نظر میرسد دستهایی پشت پرده است که تلاش میکند این وضعیت را به هم بزند و به این موضوع توجه نشد.
وی با بیان اینکه وزیر جهاد کشاورزی در حال تغییر برخی معاونان خود رد بخش بازرگانی است، گفت: متاسفانه معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی توجه جدی به این موضع نکرده است. چند جلسه برگزار و تذکر دادیم حتی در موضوع استیضاح چالشهای نمایندگان موضوع واردات بود که توجه نشد و مسائلی پشت دست است.
عضو کمیسیون صنایع مجلس ادامه داد: با توجه روند اجرایی و مشاهدات حس میشود که مسائلی پشت پرده است که باید وزیر جهاد کشاورزی در این مورد پاسخگو باشند و یا با انجام تحقیق و تفحص در بحث واردت برنج داشته باشیم.
رضیان در پاسخ به این سوال که با توجه به شعار سال (حمایت از کالای ایرانی) و فاصله 2 ماه تا آغاز فصل برداشت برنج، چرا اکنون دوباره واردات آزاد شد، گفت: در ماههای پایانی سال گذشته به میزانی بسیار زیادی برنج وارد کشور شد و اکنون هم اجازه این کار را دادند و مشخص نیست دنبال چه چیزی هستند.
به گفته وی، تنظیم بازار باید تعادلی داشته باشد؛ و بهانه واردات را حمایت از مصرفکننده؛ عنوان میکنند، که قیمت برنج را بتوان در بازار داخلی کنترل کرد و شاهد افزایش قیمت نباشیم، اما بحثی که وجود دارند اینکه باید چه میزان واردات برنج انجام شود.
این نماینده مردم در خانه ملت ادامه داد: مصرف کشور ما بر اساس آماری که اعلام میکنند؛ باید میزان مصرف با میزان تولید و میزان نیاز را ارزیابی کنند و به همان میزان باید اجازه واردات دهند؛ ولی اکنون 4 برابر آن اجازه واردات دادهشده و این همان رانتهایی است که در پشتصحنه وجود دارد و متاسفانه به تولید داخل آسیب وارد میکند.
رضیان در پاسخ به این سوال که چرا بهجای واردات مانند سایر کشورها با ارائه یارانه و... از تولید داخل حمایت نمیکنند تا قیمت آن افزایش شدیدی نداشته باشد و قیمت را کنترل کنند؛ گفت: سایتی راهاندازی شده که میتوان مشکل را تا حدودی حل کرد و امکان صادرات برنج تولید داخل وجود دارد، مثلاً در کشورهای عربی نمایشگاهی برگزار شد که برنجی ایرانی تا کیلویی 28 هزار تومان هم بفروش رسید.
وی ادامه داد: میتوان وضعیتی ایجاد کرد که برنجهایی که در توان اقتصادی برای مصرف نباشد، با صادر کنیم و به همین میزان برنجی که توان خرید آن برای مصرفکننده ایرانی داشته باشد، وارد کنیم و این موضوع را هم پیشنهاد دادیم به دولت و عنوان کردیم برای آن برنامهریزی کنیم که حداقل چالش تولیدکننده ما برطرف شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس بابیان اینکه اقتصادی استانهای گیلان، مازندران و گلستان بر مبنای کشاورزی و تولید برنج است، گفت: از در این مورد بیتوجهی رخ دهد، آسیب جدی به کشاورزان وارد خواهد شد، مثلاً این زمینخواریهایی که در استان گیلان و مازندران داریم ناشی بیتوجهی به کشاورزی است و اگر کشاورز مشکل معیشتی نداشته باشد؛ مجبور نیست سهم و زمین خود را بفروشد؛ و این موارد بارها در جلسات گفتهشده و متاسفانه گوش شنوایی برای آن وجود ندارد تا برای آن برنامهریزی صورت گیرد.