اندروید خام، اندروید وان و اندروید گو؛ تفاوت در چیست؟

چه تفاوتی بین اندروید خام، اندروید گو و اندروید وان وجود دارد؟ همه آنها نسخه های از اندروید و بر آمده از گوگل هستند و با هم اشتراکات بسیاری دارند. با این حال تولید کنندگان مختلف گوشی های هوشمند انتخاب های متفاوتی را برای دستگاه های مختلف بر می گزینند. در ادامه به تفاوت های این سه نسخه می پردازیم.

در واقع این تغییرات شامل نحوه ارائه به روز رسانی های امنیتی، اپلیکیشن های از پیش نصب شده روی دستگاه ها و ... هستند.

ابتدا لازم است به این موضوع اشاره کنیم که منظور از اندروید خام (Stock) آن نسخه هایی است که گوگل به همراه سخت افزار های ساخت خود ارائه می کند. با این حال این نسخه در گوشی های هوشمند نکسوس گوگل متفاوت از آن چیزی است که روی گوشی های پیکسل این شرکت عرضه می شود.

از آنجایی که اکنون دیگر دیوایس های سری نکسوس عرضه نمی شوند، در این مطلب منظور از اندروید خام، آن نمونه هایی است که در گوشی های پیکسل ارائه می گردند.

ابتدا بیایید تجربه رابط کاربری که بیشتر تولید کننده های گوشی های اندرویدی در اختیار کاربران می گذارند را بررسی نماییم.

تجربه معمول اندروید

کمپانی هایی از جمله سامسونگ، ال جی، هواوی و ... از نسخه های پروژه کد منبع باز اندروید (AOSP) بهره می برند و تغییرات دلخواه خود را در آن اعمال می کنند. در واقع می توان گفت هر فردی می تواند از این نسخه اولیه ارائه شده توسط گوگل بهره ببرد و برای گوشی هوشمند و یا هر سخت افزار دیگری، نسخه دلخواه خود را توسعه دهد.

البته نباید فراموش کرد که گوگل خدمات ویژه خود از جمله فروشگاه گوگل پلِی و نیز اپ هایی از جمله یوتیوب و گوگل مپس را نیز ارائه می دهد. با این حال این خدمات در نسخه AOSP ارائه نمی شوند.

به عبارت دیگر باید گفت که اگر می خواهید یک گوشی هوشمند اندروید معمول داشته باشید، باید از کدهای منبع گوگل استفاده کنید. البته در این صورت نیاز به گواهینامه های ویژه ای دارید که بر اساس آنها گوگل به شما اجازه استفاده از اپ های خودش را بدهد. این گواهینامه ها به نام «Google Mobile Services» یا «خدمات موبایل گوگل» شناخته می شوند.

بسیاری از تولید کننده های گوشی های هوشمند اندرویدی ظاهر و در عین حال بهبودهای ویژه مد نظر خود را در نسخه AOSP اعمال می کنند. به عنوان نمونه رابط های کاربری TouchWiz سامسونگ، EMUI هواوی و سنس HTC نمونه ای از تغییرات اعمال شده در سیستم عامل اندروید هستند که به دلخواه سازنده تغییرات و بهبودهای مورد نظر در آنها اعمال شده است.

اندروید خام

این نسخه از سیستم عامل گوگل همان نمونه ای است که در دستگاه های سری نکسوس از جمله گوشی های نکسوس 5X و نکسوس 6P شاهد بوده ایم. ولی اکنون می توانیم هر نسخه اندرویدی که روی سری پیکسل گوگل عرضه می شود را به عنوان اندروید خام در نظر بگیریم.

گجت های بهره مند از این نسخه، سیستم عامل را به طور مستقیم از گوگل دریافت می کنند. به این ترتیب هرگاه گوگل تغییری را در این نسخه ها اعمال کند، کاربران سری پیکسل در بین اولین هایی خواهند بود که آخرین نسخه اندروید خام را دریافت می کنند.

یکی از دلایل اقبال بسیاری از کاربران به این نسخه، خالی بودن آن از اپلیکیشن های زائد (bloatware) است که به طور معمول بسیاری از سازندگان گوشی ها روی محصولات خود نصب می نمایند. بسیاری از این اپ های زائد تجربه کاربران را تحت تأثیر منفی قرار داده و موجب کند شدن گوشی های هوشمند می شوند. همچنین اگرچه بسیاری از این اپ ها مفید هستند، ولی برخی از آنها هیچگاه توسط کاربران مورد استفاده قرار نمی گیرند.

اندروید وان

این نسخه اولین بار در سال 2014 در هندوستان رونمایی شد و قرار بود گوشی های هوشمند اقتصادی را هدف قرار دهد. در طول این سال ها به مرور این نسخه تکامل پیدا کرد تا اینکه در بسیاری از گوشی های رده بالاتر از جمله Moto X4 ارائه شد.

گوگل برای گجت های بهره مند از اندورید وان سرویس توسعه نرم افزار ویژه خود را به تولید گنندگان گوشی ها ارائه می کند. به این ترتیب گوگل برای مدت زمان مشخصِ توافق شده، به روز رسانی هایی که شامل موارد امنیتی هستند را به طور مستقیم به گوشی ها می فرستد.

به این ترتیب می توان گفت که اندورید وان همان تجربه اندورید خام را در اختیار کاربران قرار می دهد. البته واژه های خام و وان گاهی به جای یکدیگر به کار می روند.

با این حال باید اشاره کرد که اندروید وان یک سرویس پولی است. در واقع وان خدمتی بر مبنای پروژه کد منبع باز اندروید است که گوگل با دریافت مبلغی مشخص آن را در اختیار سازندگانی از جمله نوکیا قرار می دهد. نوکیا اکنون بزرگترین شرکتی است که از نسخه وان بهره می برد.

گوگل با ارائه نسخه های رایگان اندروید کاربران بیشتری را جذب می کند تا به این ترتیب ترافیک بیشتری را به سمت موتور جستجوی خود روانه کند، با استفاده از اپ ها تبلیغات بیشتری را به کاربران نمایش دهد و در نهایت درآمد اضافه تری را کسب نماید. ولی با برنامه اندروید وان، گوگل بخشی از درآمد خود را از طریق ارائه این نسخه از سیستم عامل کسب می کند و به این ترتیب روش در آمدزایی جدیدی را به کسب و کار خود افزوده است.

اندروید گو

این نسخه را می توان به عنوان جایگزینی برای پروژه اندروید وان در نظر گرفت. گو نیز مشابه با هدف اولیه اندروید وان، گوشی های هوشمند اقتصادی را هدف گرفته است.

گو نسخه سبک شده ای از اندروید بوده و به همین دلیل فاقد بسیاری از اپلیکیشن های از پیش نصب شده است. به همین دلیل اپلیکیشن های ویژه این سیستم عامل تحت عنوان نسخه های Go یا Lite در فروشگاه گوگل پلِی برای آن در نظر گرفته شده.

به عنوان نمونه «گوگل مپس گو» و «جیمیل گو» برای آنها ارائه شده است. این برنامه ها به طور ویژه برای اجرا در گوشی های با قدرت سخت افزاری ضعیف توسعه داده شده اند.

یکی از تفاوت های عمده اندروید وان و اندروید گو این است که نسخه گو بر خلاف نسخه وان به طور مستقیم توسط گوگل به دستگاه های کاربران ارائه نمی شود. گوگل این نسخه را به تولید کنندگانی از جمله نوکیا ارسال می کند و پس از آن نوکیا این نسخه را به کاربران خود عرضه می نماید. با این حال به علت اینکه در این میان تولید کننده به عنوان واسطه عمل می کند، عرضه کمی به تأخیر می افتد.

اندروید گو فعلاً در تعداد کمی از کشورهای بیشتر توسعه یافته عرضه شده، البته انتظار می رود در آینده این روند تغییر کند.

تفاوت های نسخه های مختلف اندروید در گجت ها

برای مقایسه تفاوت ها وبسایت Android Authority سه موبایل زیر، مبتنی بر این 3 نسخه را مورد بررسی قرار داده و نتایج حاصل شده را ارائه کرده:

• گوشی هوشمند پیکسل گوگل با اندروید 8.1 نسخه خام به همراه آپدیت امنیتی ماه آوریل
• گوشی موتورولا موتو اکس 4 با اندروید 8.0 نسخه وان به همراه آپدیت امنیتی ماه مارس
• گوشی نوکیا 1 با اندروید 8.1 نسخه گو به همراه آپدیت امنیتی ماه ژانویه

این سه نسخه تفاوت هایی در ظاهر نیز با یکدیگر دارند. به عنوان نمونه نحوه نمایش ویجت ها، والپیپرها و رنگ ها در هر نسخه با دیگری متفاوت است.

گوشی های بهره مند از اندروید وان از جمله موتو اکس 4 دارای بیشترین تعداد اپلیکیشن های از پیش نصب شده هستند. از این ها می توان به Google Translate اشاره کرد. از سوی دیگر پیکسل که از اندروید خام بهره می برد، کمترین میزان اپ های از پیش نصب شده را دارد. روی نوکیا وان نیز با اندروید گو اپ های بسیار کمی از پیش نصب شده اند.

برخی از اپ های نصب شده روی 3 دستگاه مشابه هستند در حالی که برخی دیگر از جمله برنامه دوربین، بسته به قدرت سخت افزاری هر گوشی، با دیگری متفاوت است.

جمع بندی

به طور خلاصه می توان گفت که نسخه خام اندروید مستقیماً برای گجت های خود گوگل (به عنوان نمونه گوشی های پیکسل) و توسط همین شرکت عرضه می شوند. گوگل برای عرضه به روز رسانی ها و وصله های امنیتی این دستگاه ها مسئول است.

اندروید وان هم مستقیماً توسط گوگل عرضه می شود، ولی تاکنون برای سخت افزارهای ارائه شده توسط شرکت های به غیر از گوگل در نظر گرفته شده. گوشی های بهره مند از این نسخه، به روز رسانی ها و وصله های امنیتی را مستقیماً توسط گوگل دریافت می کند.

اندروید گو جایگرین اندروید وان شده و هدف آن فراهم کردن تجربه ای بهینه شده روی دستگاه های با سخت افزار ضعیف تر است. با این حال برخلاف دو نسخه دیگر، به روز رسانی ها و وصله ها توسط تولید کننده دستگاه ارائه می شوند.