چگونگی مدیریت اخلاق جنسی و نیازهای عاقلانه

مقدمه

اسلام در مورد وظیفه جنسی، دیدگاهی یکسره معتدل دارد، در تمام روزگاران گذشته، نیاز جنسی و اخلاق جنسی، از مهم ترین مباحث اخلاقی بوده و اکنون نیز مهم است. برخی علوم انسانی، مثل روان شناسی، جامعه شناسی، فقه و حقوق، عرفان و تصوف و. ..، بیشتر به آن توجه کرده اند. به طور کلی دیدگاه های موجود در این زمینه را به سه گروه تفریطی، افراطی و معتدل می توان تقسیم کرد. کسانی هستند که غریزه جنسی را زشت، شیطانی، پلید و عامل تباهی فرد و جامعه می دانند. برای نمونه، برهمنان آیین بودا معتقدند کسانی می توانند به مقامات بالای معنوی دست یابند که از همه تعلقات غریزه جنسی، حتی علاقه به فرزند، آزاد باشند. در آیین جین اعضای جدید باید پنج پیمان را بپذیرند، از جمله اینکه لذات و شهوات جنسی را بر خود حرام کنند و آن را برای دیگران نیز نپسندند (ناس، 1373: 66). رهبران مسیحی نیز هرچند به طور کلی تحریم نمی کنند، اما آن را به ذات عملی پلید می دانند، رهبران دینی آنها باید از غریزه جنسی فاصله بگیرند و افراد عادی آنها نیز فقط به دو دلیل مجازند ازدواج کنند: نخست، حفظ نسل و دیگر دفع افسد به فاسد (راسل، 1365: 52). دیدگاه های افراطی نیز، مانند دیدگاه فروید در این زمینه وجود داشته است. او ریشه بسیاری از ناهنجارهای روانی انسان را به غریزه جنسی نسبت می دهد. او حتی دین را نیز نتیجه امیال سرکوب شده غریزه جنسی انسان می داند (توکلی، 1378: 78).

از دیدگاه اسلام، غریزه جنسی از نعمت های بزرگ الهی و حکیمانه ترین وسیله ای است که تداوم زندگی بشر و بقای نوع انسانی را تضمین می کند. اسلام بین معنویت و بهره مندی از غریزه جنسی هیچ منافاتی نمی بیند، بلکه بهره مندی مشروع از این غریزه را باعث تکامل معنوی انسان می داند. «ما بنی فی الاسلام احب الی الله من التزویج؛ در اسلام، محبوب ترین بنا در نزد خداوند، بنای ازدواج است» (صدوق، 1390 ق، ج 3: 383) «من احب ان یلقی الله تعالی طاهراً مطهراً فَلیلقَهُ بزوجه؛ هرکس می خواهد خدا را با پاکی و پاکیزگی ملاقات کند، باید به وسیلۀ همسرش طلب عفت کند» (حرّ عاملی، 1416 ق، ج 20: 18). پیامبر6 در عکس العمل به شکایت زنانی که شوهرانشان از غریزه جنسی و بوی خوش اجتناب می کردند، عصبانی شدند و بی درنگ به مسجد و بالای منبر رفته آن افراد را سرزنش کرد (کلینی، بی تا، ج 5، کتاب النکاح، باب کراهیه الرهبانیه و ترک الباه: 496). در قرآن، علاوه بر مباحث فراوانی که راجع به احکام غریزه جنسی آورده است، در موارد متعدد نیز به صورت مستقیم، این غریزه را تأیید کرده است. برای مثال در آیه «وَ مِنْ ءَایاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکمُ مِّنْ أَنفُسِکمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکنُواْ إِلَیهَا وَ جَعَلَ بَینَکم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً» (روم: 21) می فرماید: از نشانه های پروردگار این است که از جنس خودتان برای شما همسرانی آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و در میانتان مودت و رحمت قرار داد.

تعریف مفاهیم

1.اخلاق

اخلاق جمع خُلق و در لغت به معنای نیرو و سرشت باطنی انسان است که از طریق بصیرت قابل درک است، در مقابل خَلق به شکل محسوس و قابل درک با چشم ظاهر گفته می شود (ابن منظور، 1414 ق، ج 10: 86) و در اصطلاح، خلق را صفت نفسانی راسخ می گویند که انسان، افعال متناسب با آن را بی درنگ (و با اختیار) انجام می دهد؛ برای مثال فردی که دارای «خلق شجاعت» است، در رویارویی با دشمن، تردید به خود راه نمی دهد، این حالت استوار درونی، ممکن است به طور طبیعی و فطری در فرد وجود داشته باشد، منشأ دیگر خُلق، وراثت، تمرین و تکرار است (نراقی، 1405، ج 1: 22).

از کلمات مرحوم نراقی در جامع السعادات، تعریف جامع تر و بهتری به دست می آید از نظر او علم اخلاق عبارت است از: «خلق عبارت است از ملک های نفسانی که باعث صدور افعال به آسانی و بدون نیاز به تفکر، تأمل و نگرش است و ملکه حالت و کیفیتی نفسانی است که دیر و به کندی زوال می پذیرد و در مقابل، حال کیفیتی نفسانی است که به سرعت از بین می رود» (نراقی، 1405، ج 1: 34ـ 35).

ژکس، علم اخلاق را عبارت از تحقیق در رفتار آدمی بدان گونه که باید باشد می داند (ژکس،1362: 9) و اتکینسون نیز در تعریف اخلاق بر منش و رفتار تأکید دارد و می گوید: «اخلاق دستگاهی از عقاید جاری در جامعه درباره ی منش و رفتار افراد آن است؛ درباره ی اینکه افراد آن جامعه چه رفتار و منشی باید داشته باشند» (اتکینسون آر، اف، 1369: 16). به طور کلی می توان بیان داشت که اخلاق عبارت است از: «شکوفایی استعدادهای مثبت، صفات پسندیده و عالی ترین حقایق در درون آدمی در جهت کمال و هدف اعلای زندگی» (جعفری، 1359، ج 6: 75). این تعریف از اخلاق، به دلیل اینکه مبتنی بر اهداف غایی تعلیم و تربیت است و این اهداف تمام شئون وجودی انسان از جمله شأن جنسی انسان را نیز دربرمی گیرد، در این پژوهش بیشتر مورد تأکید است.

2.اخلاق جنسی

اخلاق جنسی ملکات و عاداتی را پدید می آورد که در سایه ی آن انسان غریزه ی جنسی را تعدیل می کند و شرایط عفت ورزی را فراهم می کند و غریزه عاملی جهت رشد و کمال او می شود. علامه مطهری می گوید: «اخلاق جنسی قسمتی از اخلاق به معنی عام است؛ شامل آن عده از عادات، ملکات و روش های بشری است که به غریزه جنسی بستگی دارد، حیاء زن از مرد، غیرت ناموسی مرد، عفاف و وفاداری زن به شوهر، ستر عورت، ستر بدن زن از غیر محارم، منع زنا، تمتع نظری و لمسی از غیر همسر قانونی، منع ازدواج با محارم، نزدیکی در ایام عادت، نشر صور قبیحه، تقدس یا پلیدی تجرد، جزء اخلاق و عادات جنسی به شمار می روند» (مطهری، 1368، ج 26: 634). برخی از محققان معاصر در تعریف اخلاق جنسی به ارتباط رفتارها و صفات ویژه با غریزه جنسی، تصریح کرده و می نویسند: «اخلاق جنسی، ارزشی کردن رفتارها و خصلت ها و صفات ویژه ای است که قابل مدح و ذم است و با غریزه جنسی ارتباط دارد» (بهشتی، 1388، ج 5: 182). با این توصیف هدایت ویژگی های جنسی و غریزی انسان و یا کنترل غریزه جنسی محور تعریف اخلاق جنسی است به هر روی سروسامان بخشیدن به روابط جنسی همیشه از مهم ترین وظایف اخلاقی به شمار می رفته است؛ زیرا غریزه تولیدمثل نه تنها در حین ازدواج، بلکه قبل و بعد از آن نیز مهم بوده و کنترل نکردن آن، مشکلات بسیاری را در زندگی انسان ها ایجاد می کند.

قسمتی از اخلاق به معنای عام است که شامل عادات، ملکات و روش های بشری است که به غریزه جنسی بستگی دارد (مطهری، 1368، ج 26: 636). اخلاق جنسی عبارت است از: «قواعد و هنجارهای تعیین کنندة رفتار جنسی موردپذیرش جامعه در زمان معین؛ رعایت نکردن این قواعد، غیراخلاقی و حتی نابهنجار تلقی می شود» (فرمهینی فراهانی، 1378: 382).

بنابراین، اخلاق جنسی اسلامی مبین حدود روابط بین جنس مخالف در عرصه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، خانوادگی و سایر روابط رسمی و غیررسمی برگرفته از تکیه گاه ها یا مبانی نظری و عقلانی هستی شناسی اسلامی است.

بایدها و نبایدهای جنسی

آیات متعددی هست که بایدها و نبایدهای جنسی را مطرح می کنند. مردان و زنان باایمان، باید چشمان خود را از نگاه به نامحرم فروبندند و پاکدامنی ورزند «وَ أَنْکحُوا الْأَیامی مِنْکمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکمْ وَ إِمائِکمْ إِنْ یکونُوا فُقَراءَ یغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ * وَ لْیسْتَعْفِفِ الَّذینَ لایجِدُونَ نِکاحاً حَتَّی یغْنِیهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ الَّذینَ یبْتَغُونَ الْکتابَ مِمَّا مَلَکتْ أَیمانُکمْ فَکاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فیهِمْ خَیراً وَ آتُوهُمْ مِنْ مالِ اللَّهِ الَّذی آتاکمْ وَ لا تُکرِهُوا فَتَیاتِکمْ عَلَی الْبِغاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّناً لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ مَنْ یکرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِکراهِهِنَّ غَفُورٌ رَحیم» (نور: 32 و 33) زنان باید زیورهای خود را برای نامحرمان آشکار نگردانند مگر آنچه به طبع پیدا است و روسری خود را بر گردن خود فرواندازند «وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِن. ..» (نور: 31). مردان و زنان پرهیزگار نباید با مردان و زنان غیر پرهیزگار ازدواج کنند، حتی اگر شگفتی آور باشد «وَ لا تَنْکحُوا الْمُشْرِکاتِ حَتَّی یؤْمِنَّ وَ لَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیرٌ مِنْ مُشْرِکةٍ وَ لَوْ أَعْجَبَتْکمْ وَ لا تُنْکحُوا الْمُشْرِکینَ حَتَّی یؤْمِنُوا...» (بقره: 221). به هنگام عادت ماهانه نباید آمیزشی صورت گیرد «فَاعْتَزِلُواْ النِّسَاءَ فی الْمَحِیضِ وَ لَا تَقْرَبُوهُنَّ حَتی یطْهُرْن...» (بقره: 222). اما پس از آن منعی ندارد «نِسَاؤُکمْ حَرْثٌ لَّکمْ فَأْتُواْ حَرْثَکمْ أَنی شِئْتُمْ» (بقره: 223). شب های ماه رمضان برای معاشرت زن و شوهر منعی نیست، زنان و شوهران در حکم لباس و پوشش برای یکدیگرند «أُحِلَّ لَکمْ لَیلَةَ الصِّیامِ الرَّفَثُ إِلی نِسَائکمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّکمْ وَ أَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ...» (بقره: 187). فرزندان در سه وقت برای ورود به اطاق والدین باید اجازه بگیرند؛ پیش از نماز صبح، هنگام استراحت نیمروزی و شبانگاه پس از نماز عشاء، چه اینکه این سه وقت والدین با لباس راحت هستند «لِیسْتَأْذِنْکمُ الَّذینَ مَلَکتْ أَیمانُکمْ وَ الَّذینَ لَمْ یبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْکمْ ثَلاثَ مَرَّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْر...» (نور: 58). ارضای غریزه جنسی از طریق زنا ممنوع است «وَ لَا تَقْرَبُواْ الزِّنی إِنَّهُ کاَنَ فَاحِشَةً وَ سَاءَ سَبِیلا» (اسرا: 32). تهمت زنا به کسی زدن ممنوع است و اگر تهمت زننده چهار شاهد نیاورد، یا قسم نخورد، خودش مجازات خواهد شد «وَ الَّذینَ یرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ یأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانینَ جَلْدَةً...» (نور: 4 و 9). زنان و مردان زناکار باید تنبیه شوند و در این مورد برای آنها دلسوزی نشود «الزَّانِیةُ وَ الزَّانی فَاجْلِدُوا کلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْکمْ بِهِما رَأْفَةٌ فی دینِ اللَّهِ. .. » (نور: 2). همجنس گرایی ممنوع است، قوم لوط به این گناه زشت آلوده بودند و دست برنداشتند و خداوند آن سرزمین را زیر و رو کرد و بارانی از سنگ بر آنها نازل نمود «...قَالَ یاقَوْمِ هَؤُلَاءِ بَنَاتی هُنَّ أَطْهَرُ لَکمْ...» (هود: 78ـ 79). کسانی هم که همسرشان از دنیا رفته یا از هم جدا شده باشند، مجازند که دوباره ازدواج کنند، اما زن اگر باردار باشد باید تا زمان وضع حمل صبر کند، و اگر باردار نیست باید تا مدت مشخصی صبر کند «وَ الْمُطَلَّقاتُ یتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوءٍ وَ لا یحِلُّ لَهُنَّ أَنْ یکتُمْنَ ما خَلَقَ اللَّهُ فی أَرْحامِهِن . ..» (بقره: 228)؛ اگرچه خواستگاری کردن از آن زن قبل از اتمام عده یا وضع حمل، اشکال ندارد «وَ لَا جُنَاحَ عَلَیکمْ فِیمَا عَرَّضْتُم بِهِ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاءِ أَوْ أَکنَنتُمْ فی أَنفُسِکمْ. ..» (بقره: 235). ازدواج مجدد با شرایط خودش مجاز است «وَ لَنْ تَسْتَطیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَینَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلا تَمیلُوا کلَّ الْمَیلِ فَتَذَرُوها کالْمُعَلَّقَةِ. ..» (نساء: 129 و 131). ازدواج موقت با شرایط خاصی توصیه شده و پذیرفتنی است «وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ النِّساءِ إِلاَّ ما مَلَکتْ أَیمانُکمْ کتابَ اللَّهِ عَلَیکمْ وَ أُحِلَّ لَکمْ ما وَراءَ ذلِکمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوالِکمْ مُحْصِنینَ غَیرَ مُسافِحینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَریضَةً وَ لا جُناحَ عَلَیکمْ فیما تَراضَیتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَریضَةِ. ..» (نساء: 24). ازدواج برخی از زنان و مردان با یکدیگر مجاز نیست، آنان در اصطلاح فقهی، با یکدیگر محرم هستند «حُرِّمَتْ عَلَیکمْ أُمَّهَتُکمْ وَ بَنَاتُکمْ وَ أَخَوَاتُکمْ وَ عَمَّاتُکمْ وَ خَالَاتُکمْ وَ بَنَاتُ الْأَخِ وَ بَنَاتُ الْأُخْتِ وَ أُمَّهَاتُکمُ الَّتی أَرْضَعْنَکمْ. ..» (نساء: 23). خانم ها باید روابط اجتماعی سلام و در راه رفتن رعایت حیا داشته باشند «فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشی عَلَی اسْتِحْیاءٍ قالَتْ إِنَّ أَبی یدْعُوک لِیجْزِیک أَجْرَ ما سَقَیتَ لَنا. ..» (قصص: 25). به طور کلی پنج نوع رفتار جنسی غیرمجاز در اسلام مورد توجه قرار گرفته است که عبارت اند از: زنا، لواط، استمناء، مساحقه و استشهاء و تماس بدنی با نامحرم که امکان بررسی تفصیلی آنها در اینجا وجود ندارد.

مقدمات رفتارهای نامشروع جنسی

برخی از اعمالی که مقدمۀ روابط نامشروع را فراهم می کند عبارتند از:

چشم چرانی: قرآن کریم می فرماید: «به مردان مؤمن بگو که چشمان خود را بپوشانند و اندام ها خود را از حرام حفظ کنند که این برایشان پاکیزه تر است و به زنان مؤمنان بگو که چشم های خود را بپوشانند و اندام های خود را از ناروا حفظ کنند» وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها. .. (نور: 31). پیامبر اکرم6 می فرمایند: «لِکلِّ عُضْوٍ مِنِ ابْنِ آدَمَ حَظٌّ مِنَ الزِّنَا فَالْعَینُ زِنَاهُ النَّظَرُ؛ برای هر یک از اعضای فرزندان آدم نوعی زنا تصور دارد که زنای دو چشم نگاه کردن است» (مجلسی، 1413 ق، ج 101: 38). امام صادقعلیه السلام نیز در این مورد می فرمایند: «إِیاکمْ وَ النَّظَرَ فَإِنَّهُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ؛ نگاه به نامحرم، تیری از تیرهای مسموم شیطان است» (حرعاملی، 1416 ق، ج 20: 89).

برهنگی و بی حجابی: در سوره نور آیه 31 در این باره این چنین آمده است که: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکتْ أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلی عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمیعاً أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُون؛ به زنان باایمان بگو چشم از نگاه کردن به مردان اجنبی فروبندند و عفت خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آنچه آشکار است، ظاهر نسازد و باید اطراف روسری های خود را به سینه هایشان بیندازند و زینت خود را آشکار نکنند مگر برای شوهرانشان یا پدران و پدرشوهران یا پسران و پسر شوهران یا برادارن و خواهرزادگان یا برادرزادگان یا زنان یا غلامان یا افراد ناتوان از شهوت همچنین پیرمردان که به زنان تمایلی ندارند یا کودکانی که از اسرار زنان خبر ندارند و مبادا پای خود را به زمین بکوبند تا آنچه از زینتشان پنهان است، ظاهر شود و ای گروه مؤمنان، همگی به سوی خدا توبه کنید شاید رستگار شوید».

در آیه یاد شده چهار حکم آمده است:

الف. زن ها نباید زینت های پنهان خود را (مانند: گوشواره، خلخال، موی سر، لباس های زینتی) آشکار کنند، مگر آن مقدار که به شکل طبیعی آشکار است مانند انگشتر، خضاب دست و. ...؛

ب. باید دامنه روسری یا مقنعه را بر روی سینه و گردن بیندازند؛

ج. زینت های خود را فقط برای دوازده گروه می توانند آشکار کنند؛

د) موقع راه رفتن پاهای خود را بر زمین نزنند تا زینت ها آشکار شود و باعث جلب توجه نامحرم گردد.

شهید مطهری می فرماید: «ریشه اصلی واجب بودن پوشش برای زن در اسلام، این است که اسلام می خواهد انواع لذت های بصری، لمسی و دیگر لذات جنسی، محدود به محیط خانواده و در کادر ازدواج اختصاص یابد و اجتماع منحصر برای کار و فعالیت باشد. برخلاف سیستم غربی که کار و فعالیت را با لذت جویی های جنسی به هم می آمیزند» (مطهری، 1368، ج 19: 429).

علت اینکه دستور پوشش اختصاص به زنان یافته برای این است که میل به خودنمایی و خودآرایی ویژه زنان است. از نظر تصاحب قلب ها و دل ها، مرد شکار و زن شکارچی است همچنان که از نظر تصاحب جسم و تن، زن شکار و مرد شکارچی است، میل زن به خودآرایی از این نوع حس شکارچی گری مردان بهاو ناشی می شود.

کتاب ها، نشریات و فیلم های فاسد: عده ای از نویسندگان و فیلم سازان با نوشتن کتاب های فاسد جنسی و ساختن فیلم های مستهجن به فساد جوانان و افراد جامعه کمک بزرگی می کنند. انسان پاک کسی است که از این کتاب ها و فیلم های فاسد فاصله بگیرد و چشم خود را بر روی این گونه کتاب ها و فیلم ها ببندد که همانند دوربین فیلم برداری تمام صحنه ها را در خود ضبط می کند و سپس افکار انسان بر پایه این تصویرات تقریبا شکل می گیرد.

کانون های فساد: جشن ها و مهمانی های آلوده، از مقدمات ارتباطات نامشروع است. گاه مجالس مختلط برپا می شود و افرادی که بنیه مذهبی قوی و ارتباط با مسجد و نماز و معنویات ندارند، زودتر به دام افراد منحرف می افتند.

خلوت با نامحرم و هم سخن شدن با او: با توجه به میل زن و مرد به جنس مخالف، هر جا که این دو تنها باشند، باعث تهییج غریزه جنسی شده و زمینه اعمال خلافی را فراهم می کند. پیغمبرصلی الله علیه و آله فرمود: «بپرهیزید از سخن گفتن با زنان؛ زیرا اگر مردی با زنی نامحرم (بدون حضور شخصی از محارم) خلوت کند، به طرف آن زن تحریک می شود و به او رغبت پیدا می کند». حتی در احکام شرعی است که اگر در مسجدی فقط یک مرد و یک زن هستند، نباید آنجا نماز بخوانند؛ زیرا خلوت با نامحرم ممنوع است. در جامعه کنونی مسئله خلوت و هم سخن شدن با نامحرم جلوه بیشتری پیدا کرده است و زندگی خطری برای افراد پاک به شمار می رود. «ابلیس به موسیعلیه السلام گفت: با نامحرم خلوت مکن که خود من در آنجا حضور پیدا می کنم، نه یاران و اصحابم».

ترک ازدواج: برخی افراد فقط به دنبال آزادی جنسی اند و ازدواج باعث مقید شدن آنان می گردد، از این رو به دلیل محدود نشدن از ازدواج خودداری می کنند؛ پیامبر اسلامصلی الله علیه و آله می فرمایند: «شرار امتی عزّابها؛ بدترین مردان شما، عزب ها (مجردان) هستند» (نوری، 1318 ق، ج 14: 155).

 زینت و آرایش زن: اگرچه خودآرایی غریزه طبیعی زن و مرد است، اما این غریزه در زن بیشتر است و دوست دارد که زیبایی او مورد توجه قرارگیرد. آثار این غریزه را می توان در آراستن لباس، آرایش مو، انتخاب لباس های نازک و رنگ های مهیج و. ... مشاهده کرد. از نظر اسلام زینت و تجمل زن فقط باید برای شوهرش باشد. او در مقابل شوهرش می تواند زیباترین لباس و غلیظ ترین آرایش را به کار برد و هر بار از نوعی زینت و خودنمایی استفاده کند. حتی می تواند خود را در مقابل او برهنه کند، برای شوهرش برقصد و. .. در این راه محدودیتی وجود ندارد و اما آرایش و زینت برای غیرشوهر و هر نامحرم دیگری، برای او حرام و ممنوع است.

دیدن روابط جنسی دیگران: دیدن عمل جنسی باعث انحراف جنسی تماشاگر می شود. امام صادقعلیه السلام می فرمایند: «در خانه ای که طفلی وجود دارد، با همسر خود مقاربت نکنید که آن طفل زناکار می شود، یا فرزندی که به دنیا می آید، زناکار می شود».

لباس و غذای نامناسب: گاهی نوع لباس و نوع غذا در تحریک انسان به ویژه نوجوانان تازه بلوغ، اثرات تحریک کننده دارد (کاویانی، 1391: 254ـ 257).

نتیجه گیری

اخلاق جمع خُلق و در لغت به معنای نیرو و سرشت باطنی انسان است که از طریق بصیرت قابل درک است و در اصطلاح، خلق را صفت نفسانی راسخ می گویند که انسان، افعال متناسب با آن را بی درنگ (و با اختیار) انجام می دهد؛

اخلاق جنسی اسلامی مبین حدود روابط بین جنس مخالف در عرصه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، خانوادگی و سایر روابط رسمی و غیررسمی برگرفته از تکیه گاه ها یا مبانی نظری و عقلانی هستی شناسی اسلامی است؛

به طور کلی پنج نوع رفتار جنسی غیرمجاز در اسلام مورد توجه قرارگرفته است که عبارت اند از: زنا، لواط، استمناء، مساحقه و استشهاء و تماس بدنی با نامحرم؛

برخی از اعمالی که مقدمۀ روابط نامشروع را فراهم می کند عبارتند از:

ـ چشم چرانی؛

ـ برهنگی و بی حجابی؛

ـ کتاب ها، نشریات و فیلم های فاسد؛

ـ کانون های فساد؛

ـ خلوت با نامحرم و هم سخن شدن با او؛

ـ ترک ازدواج؛

ـ زینت و آرایش زن؛

ـ دیدن روابط جنسی دیگران؛

ـ لباس و غذای نامناسب.

 از دیدگاه اسلام، غریزه جنسی از نعمت های بزرگ الهی و حکیمانه ترین وسیله ای است که تداوم زندگی بشر و بقای نوع انسانی را تضمین می کند؛

اسلام بین معنویت و بهره مندی از غریزه جنسی هیچ منافاتی نمی بیند، بلکه بهره مندی مشروع از این غریزه را باعث تکامل معنوی انسان می داند.

فهرست منابع

قرآن کریم.

ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق) لسان العرب، بیروت: دار صادر.

اتکینسون آر، اف (1369) درآمدی به فلسفه اخلاق، ترجمه سهراب علوی نیا، تهران، مرکز ترجمه و نشر کتاب.

بهشتی، محمد (1388) آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، قم:پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

توکلی، غلامحسین (1378) خاستگاه دین از نگاه فروید، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.

جان.بی.ناس (1378) تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی اکبر حکمت، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

جعفری، محمدتقی (1359) ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، تهران: فرهنگ اسلامی.

حرعاملی، محمدبن حسن (1446 ق) تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت: موسسه آل البیت لاحیاء التراث.

راسل، برتراند (1365) تاریخ فلسفه غرب، ترجمه: نجف دریابندری، تهران: پرواز.

ژکس، فلسفه اخلاق (1362) حکمت عملی، ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، تهران: امیرکبیر.

صدوق، ابی جعفر (1390 ق) من لایحضره الفقیه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.

فرمیهنی فراهانی، محسن (1378) فرهنگ توصیفی علوم تربیتی، تهران: اسرار دانش.

کاویانی، محمد، سبک زندگی و ابزار سنجش آن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

کلینی، الکافی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، بی تا.

مجلسی، محمدباقر (1413 ق) بحارالانوار، بیروت: دارالاضواء.

مطهری، مرتضی (1368) مجموعه آثار شهید مطهری؛ اخلاق جنسی در اسلام، قم: نشر صدرا.

مطهری، مرتضی (1368) مجموعه آثار شهید مطهری؛ مسئله حجاب، قم: نشر صدرا.

نراقی، مهدی (1405 ق) جامع السعادت، ترجمة جلال الدین مجتبوی، تهران، حکمت.

نوری، حسین (1318 ق) مستدرک الوسائل، قم: میرزا محمود.