اگر به حوزه تکنولوژی علاقه داشته و تحقیقات جدید در زمینه دستگاه های موبایل یا شبکه های وایرلس را دنبال کنید، به احتمال زیاد اصطلاح وای-گیگ (WiGig) به گوشتان خورده است. در این مطلب می خواهیم این پروتکل فوق سریع وایرلس و نحوه کارکرد آن را بررسی کنیم.
وای-گیگ یک استاندارد وایرلس است که برای ارائه سرعت های بسیار بالا در شبکه های بیسیم طراحی شده. زیرساخت این فناوری شباهت زیادی با پروتکل 802.11ac دارد، اما در فرکانس بالاتری کار می کند. همان طور که می دانید شبکه های وایرلس اینترنت کنونی در باندهای 2.4 و 5 گیگاهرتز فعال هستند، اما وای-گیگ برای انتقال داده از باند 60 گیگاهرتز بهره می گیرد.
در واقع می توان وای-گیگ را را نوعی جایگزین مدرن برای وای-فای خانگی در نظر گرفت که ارائه و به کار گیری اینترنت فوق سریع را تشویق می کند.
در مورد چه سرعتی صحبت می کنیم؟
وقتی می گوییم ارتباط فوق سریع، واقعاً منظورمان همین است. در حال حاضر سیستم های ارتباط فیبری می توانند اینترنت را با سرعت 1 گیگابیت بر ثانیه در اختیار کاربران قرار دهند، اما وای-گیگ فراتر از اینهاست. استاندارد وای-گیگ برای برای برقراری ارتباط پایدار با سرعت 8-7 گیگابیت بر ثانیه طراحی شده است.
با چنین سرعتی به راحتی می توانید اطلاعات مورد نیاز خود را در کسری از ثانیه دانلود کنید، یعنی عملاً فرایند دانلود بی معناست. حتی در حالت تئوری و روی کاغذ، وای-گیگ پتانسیل دستیابی به سرعت های 50-40 گیگابیت بر ثانیه را هم دارد، اما ابزارهای کنونی نمی توانند چنین نرخ داده ای را پشتیبانی کنند.
البته همان طور که می دانید سرعت اینترنت به تمام اجزای اکوسیستم ارتباطی یعنی روترها، سرورها، کابل ها و غیره بستگی دارد؛ پس دستیابی به سرعت باورنکردنی 7 یا 8 گیگابایت بر ثانیه در دنیای کنونی و در مقیاس وسیع، به این راحتی ها ممکن نیست. با این حال وای-گیگ می تواند مرزهای انتقال داده را از بین ببرد و هر زمان که دیگر تجهیزات به روز شوند، پتانسیل واقعی خود را نشان دهد. وای-گیگ مزایای دیگری از جمله تأخیر بسیار ناچیز را نیز به همراه دارد.
این فناوری شگفت انگیز چه زمانی معرفی شد؟
وای-گیگ یک استاندارد جداگانه و مستقل است که در سال 2013-2012 توسط «وای-فای گیگابیت الاینس» یا معاهده وای-گیگ معرفی شده و هدف آن، گسترش اینترنت پر سرعت گیگابیتی در جهان است. البته وای-گیگ به سرعت و در همان سال 2013 به «وای-فای الاینس» پیوست، که تمام پروتکل های وای-فای را تحت کنترل دارد. از آن زمان به بعد، معاهده وای-فای استاندارد وای-گیگ را نیز مدیریت می کند.
شاید از اینکه چنین استاندارد پیشرفته ای 6-5 سال قبل معرفی شده تعجب کنید، اما متأسفانه دنیای پروتکل ها و استانداردها به همین اندازه عجیب است. ساخت یک پروتکل جدید کار مانند انتقال داده بیسیم تازه ابتدای ماجراست؛ پس از آن مراحل دشوار و زمان بری مانند توسعه ابزارها و روش ها را پیش رو داریم، آن هم فقط روی کاغذ.
تازه پس از توسعه نهایی بخش تئوری ماجرا، باید پروتکل را تا جای ممکن اصلاح کرد، راهنمای آن را منتشر نمود، و سپس به سازندگان تجهیزات این امیدواری را داد که سرمایه گذاری در این پروتکل جدید واقعاً ارزش دارد، فقط باید برای مدت زمان نامعلومی صبر پیشه کنند تا این پروتکل در دنیای فناوری جا باز کند.
چرا تازه به یاد وای-گیگ افتاده ایم؟
دو دلیل مهم برای وضعیت کنونی وجود دارد. اول اینکه تأیید استاندارد وای-گیگ به زمان زیادی نیاز داشت. معاهده وای-فای طی سال های اخیر پروتکل های وایرلس متعددی را بررسی کرده و آماده سازی وای-گیگ برای دنیای واقعی هم زمان بر بوده است. در واقع وای-گیگ نشأت گرفته از استاندارد 802.11ad است و به همین دلیل باید به اندازه کافی با آن تفاوت داشته باشد.
همین محدودیت های زمانی و فرایندهای طولانی باعث شد تا دستیابی به استاندارد واضح و آشکار برای وای-گیگ تا به امروز طول بکشد، استانداردی که سازندگان تجهیزات بتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند. بحث و گفتگوهای فراوان پیرامون این پروتکل جدید در مورد به روز رسانی و ارتقاء تجهیزات کنونی، از جمله روترها و موبایل ها، همگی باعث شدند تا وای-گیگ طی ماه های اخیر در دنیای فناوری معروف شود.
دلیل دوم هم این است که در اوایل دهه جاری میلادی، فناوری های موجود توانایی پشتیبانی از وای-گیگ را نداشتند. پیاده سازی این استاندارد هیچ نتیجه ای را در پی نداشت، چون تولید انبوه قطعات و تجهیزات زیرساختی بزرگ و حجیم آن هم به راحتی ممکن نبود. اندک محصولاتی به پیاده سازی این پروتکل روی آوردند، اما عملاً کاربردی نداشتند.
به خاطر داشته باشید که تا چند سال قبل هیچ کس با انتقال داده در فرکانس 60 گیگاهرتز آشنایی نداشت. حالا با گذشت زمان کافی، تکنولوژی به اندازه کافی با این مفهوم کنار آمده و تولید کنندگان به تولید انبوه قطعاتی روی آورده اند که واقعاً می توانند ارتباط پایدار وای-گیگ را برقرار سازند.
آیا وای-گیگ جایگزین استانداردهای وای-فای کنونی می شود؟
به هیچ وجه. سیگنال های وایرلس در فرکانس های بسیار بالا، مثلاً همین 60 گیگاهرتز در پروتکل وای-گیگ، رفتار کاملاً متفاوتی با سیگنال های بیسیم کنونی در تجهیزات خانگی دارند. مهم ترین موضوع این است که فرستنده و گیرنده سیگنال های 60 گیگاهرتزی باید دقیقاً یکدیگر را بدون مانع ببینند، یعنی این سیگنال توانایی عبور از دیوار را ندارد و نمی تواند یک شعاع خاص را به طور کامل پوشش دهد. برای مخابره سیگنال در پروتکل وای-گیگ، آنتن های کوچکی به اندازه انگشت شست انسان باید رو در روی یکدیگر قرار بگیرند. البته اندازه این آنتن ها روز به روز کوچک تر می شود.
این محدودیت ها، توانایی عمومی وای-گیگ را به شدت پایین می آورد. اگرچه ارتباط فوق سریع به واسطه این پروتکل ممکن است، ولی فقط بین دو دستگاه در یک اتاق که مستقیماً رو در روی هم قرار بگیرند. تازه باید حواستان باشد که از فضای بین آنها عبور نکنید و هیچ مانعی را سر راه آنها قرار ندهید.
همان طور که می بینید، وای-گیگ فعلاً یک استاندارد جانبی محسوب می شود که در موارد خاص، در کنار وای-فای استاندارد کنونی به کار گرفته خواهد شد. از کاربردهای بالقوه وای-گیگ می توان به دانلود سریع داده در سرورها یا انتقال تصویر با کیفیت بین دو دستگاه اشاره کرد. هدست های مستقل واقعیت افزوده یا مجازی که به نرخ انتقال داده بالایی نیاز دارند هم از این پروتکل بهره می برند. با این حال، شاید در آینده محدودیت های کنونی وای-گیگ هم رفع شده و شاهد استفاده خانگی از این پروتکل کاربردی باشیم.
شاید به این مطالب هم علاقه مند باشید:
