چشمشان که به دنیا باز میشود، انگ معتاد به آنها خورده است. حتی قبل از تولد هم آنها معتاد به حساب میآیند. بسیاری از نوزادان معتاد، از مادران کارتنخواب متولد میشوند؛ مادرانی که باید برای بقا بجنگند تا سر گرسنه بر زمین سرد نگذارند. بچهداری و تربیت فرزند برای آنها معنی ندارد.
به گزارش به نقل از جام جم، خیلی از مادران کارتنخواب در دنیای اعتیاد غرق شدهاند و تولد نوزاد برای آنها جز دردسر و بدبختی نیست. همین میشود که خیلی از آنها عطای مادر بودن را به لقایش میبخشند و کودک معتاد را در گوشهای رها میکنند. اگر نوزاد معتاد شانس بیاورد و کسی دلش به رحم بیاید، احتمال رسیدن نوزاد به بیمارستان و زنده بودنش وجود دارد، اما خیلی از این بچههای معتاد، همان روزهای اول زندگی به دلیل سوءتغذیه، اعتیاد و بیسرپناهی از دنیا میروند.
گروهی از نوزادان معتاد هم با همان اعتیاد بزرگ میشوند و پا به دوران خردسالی میگذرانند. کم نیستند باندهای تکدیگری که از همین کودکان معتاد، سوء استفاده میکنند و با جلب ترحم مردم، این کودکان را میان سرما و گرما در خیابانها میچرخانند.
هیچ آمار دقیقی از کودکان معتاد وجود ندارد. اصلا معلوم نیست هر سال چند نوزاد بی گناه در همان بدو تولد، معتاد به دنیا میآیند.
چندی پیش، علیرضا نوروزی، رئیس اداره پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد مخدر وزارت بهداشت به آمارهای تخمینی نوزادان معتاد اشاره کرد و گفت: در یک دوره چهار ساله از صد هزار مادر باردار پرسیده شد که آیا مواد مخدر مصرف میکنند یا خیر که در خوداظهاری، 5 درصد آنها به مصرف مواد مخدر اعتراف کردند. با توجه به این آمار و تولد یک میلیون و 200 هزار نوزاد در سال، میتوانیم بگوییم سالانه 70 هزار کودک از مادرانی متولد میشوند که به مواد مخدر اعتیاد دارند.
حتی تولد یک نوزاد معتاد هم زیاد است، چه برسد به این که سالانه 70 هزار نوزاد معتاد در کشور به دنیا بیاید. اگرچه این آمار نمیتواند دقیق باشد، اما از عمق بحران حکایت دارد؛ بحرانی که میتواند در صورت رها کردن مادران کارتنخواب به حال خود، گسترش یابد و شکل وخیمتری به خود بگیرد.
اگر با آمارهای نوروزی جلو برویم، پنج درصد مجموع بارداریهای کشور به تولد نوزاد معتاد منجر میشود. همین مساله میتواند زنگ هشدار دیگری باشد که به آسیبهای اجتماعی پیامد مادران کارتنخواب و نوزادان معتاد به شکل جدیتری نگاه کنیم. البته همه این 70 هزار نوزاد معتادی که سالانه متولد میشوند، از مادران کارتنخواب به دنیا نمیآیند، بلکه خیلی از آنها ممکن است از مادران معتادی متولد شوند که کارتنخواب نیستند و سرپناه دارند، ولی شکی نیست که بسیاری از این نوزادان معتاد از مادران کارتنخوابی به دنیا میآیند که نه برای خودشان آیندهای متصور هستند و نه برای نوزاد ناخواستهای که نافش را با اعتیاد بریدهاند.
دستورالعمل وزارت بهداشت برای درمان نوزادان معتاد
بسیاری از نهادها برای درمان و حمایت از نوزادان معتاد، مسئول هستند تا این آسیب اجتماعی همهگیر نشود. چند ماه پیش هم محمدهادی ایازی، معاون امور اجتماعی و مشارکتهای مردمی وزیر بهداشت از تصویب دستورالعملی جدید در ستاد آسیبهای اجتماعی وزارت بهداشت خبر داد که در این دستورالعمل، به نحوه حمایت نوزادان معتاد اشاره شده است.
خیلی از این مادران کارتنخواب یا زنان ویژه، علاوه بر اعتیاد به بیماریهای دیگری همچون ایدز هم مبتلا هستند و در نتیجه ممکن است همین بیماری را به نوزاد خود مبتلا کنند. بنابراین درمان نوزادان معتاد، فرآیند پیچیدهای است که از سمزدایی و رفع سوءتغذیه شروع میشود و با درمان بیماریهای احتمالی ادامه پیدا میکند. حتی تغذیه نوزاد با شیر مادر معتاد، میتواند دوباره نوزاد درمان شده را به دام اعتیاد گرفتار کند.
به همین دلیل، در دستورالعمل جدید وزارت بهداشت، نوزاد معتاد در صورتی که پدر نداشته باشد یا هویتی از پدر نوزاد در دسترس نباشد، به مادرش هم تحویل داده نمیشود، بلکه باید بیمارستانها با مراجع قضایی و سازمان بهزیستی در ارتباط باشند تا نوزاد پس از تولد به سازمان بهزیستی و مادر معتاد هم به به مراکز ترک اعتیاد فرستاده شود.
حتی در صورت ترک اعتیاد مادر اگر صلاحیت مادر محرز شود، نوزاد به او تحویل داده میشود و در غیر این صورت، نوزاد باید در مراکز نگهداری بماند. باید امیدوار بود که با اجرایی شدن این اقدامات و کمک به ترک اعتیاد مادران کارتنخواب، نوزادان کمتری با اعتیاد به دنیا بیایند که اگر این اتفاق نیفتد، و آن نوزاد معتاد سنین بزرگسالی را ببیند، آیندهای جز اعتیاد و بزهکاری پیش رویش نخواهد بود.