تحریریه زندگی آنلاین – گروه کودک سالم
اگر این جملات را به کودک‌تان بگویید، رفتار او برعکس می‌شود و...
خـودت تصمیم بگیر
اگر کودک شما و دوستش در اتاق مشغول بازی هستند و سر و صدای آنها باعث اذیت و آزار شماست، بهتر است بگویید: «بچه‌ها تصمیم بگیرید یا بی سر و صدا بازی کنید یا از اتاق خارج شوید».
اگر بعد از پنج دقیقه هنوز سر و صدا ادامه داشت، بگویید: «خوب می‌بینم تصمیم گرفتید که از اتاق بیرون بروید!»این جمله، شما را از داشتن نقش منفی نجات می‌دهد؛ زیرا آنها می‌دانند این تصمیم آنها بوده که منجر به این نتیجه شده است. به این ترتیب کودک مسئول عمل خودش است.
من تو را دوست دارم، ولی‌این کارت را نمی‌پسندم
اگر می‌خواهید لفظی را به کودک بیاموزید، کار خوب و بد را برایش مشخص کنید. به او بگویید ما کار خوب و کار بد داریم، نه بچه خوب و بچه بد. هدف از وضع قوانین، آموزش رفتارهای مناسب است، نه تنبیه کودک. اگرچه به رفتار ناپسند او اعتراض می‌کنید، ولی محبت خود را به او کم نمی‌کنید.
از تو می‌خواهم مشکل مرا حل کنی
اگر کودک کاری را انجام می‌دهد که باعث ناراحتی شماست، به او بگویید که دچار مشکل شده‌اید. مثلا ً به او بگویید: «صدای بلند تلویزیون باعث می‌شود سردرد بگیرم» و از او بخواهید در حل مشکل به شما کمک کند. در این صورت او که خود را دشمن شما نمی‌بیند، خود را موظف می‌داند کاری انجام ندهد که برای شما مشکل‌آفرین باشد. اگر به رضایت خاطر شما اهمیت دهد، به رفتار بد خود خاتمه خواهد داد.
احساس تو را درک می‌کنم
وقتی کودک عصبانی است، جملاتی را به کار می‌برد تا دیگران را متوجه احساس خود کند. مثلا ًمی‌گوید: «از تو متنفرم» یا «خیلی بدی»این تنها جملاتی است که همه ذهن او را پر کرده و شما می‌توانید به او کمک کنید تا جمله مناسب را به کار ببرد.
«آیا دوستت چیزی گفته که واقعیت ندارد و تو عصبانی شده‌ای؟»
افراد متفاوت، نـیازهای متفاوتی دارند. کودکان معمولاً در اعتراض به والدین می‌گویند: «عدالت را رعایت کنید و منصف باشید» و‌این جملات زمانی مطرح می‌شوند که کودک صرفاً به‌این دلیل که چیز خاصی برای برادرش تهیه شده، می‌خواهد برای او هم خریداری شود.
باید به کودکان بیاموزیم «انصاف و عدالت این است که برای هر کس، هر چه نیاز دارد، تهیه شود.» به او بگویید: «اگر تو به عینک نیاز داری و خواهرت به کفش، هر کدام وسایل مورد نیاز خود را خریداری خواهید کرد و این است مفهوم عدالت. گمان نمی‌کنم زمانی که خواهرت به عفونت گوش مبتلاست و آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کند، لازم باشد تو هم آنتی بیوتیک مصرف کنی»!
هفت جمله ناخوشایند برای کودکان
مناسب سن خودت رفتار کن!
گاه والدین به رفتار کودک انتقاد می‌کنند، چون آن رفتار ناراحت‌شان کرده است؛ در حالی که رفتار کودک نشان‌دهنده احساس درونی اوست و والدین وظیفه دارند احساس کودک را درک کنند. کودک شش‌ساله‌ای که نمی‌داند چه می‌خواهد و گریه می‌کند، یا کودک چهارساله‌ای که از محدود شدن در صندلی اتومبیل ناراحت است و گریه می‌کند، هر دو متناسب سن‌شان عمل می‌کنند؛ اگرچه ما انتظار داریم رفتار آنها ما را آزار ندهد.
به جای‌اینکه به کودک بگویید مناسب سن خودت عمل کن، بگویید: «به نظر می‌رسد خیلی عصبانی هستی» یا: «می‌دانم وقتی چنین اتفاقی برایت افتاده بسیار ناراحت شده‌ای» این جملات به کودک آرامش می‌دهد و شرایط را قابل تحمل خواهد کرد...
برای خواندن بخش دوم- منشور رفتار با کودک- اینجا کلیک کنید.