چگونه نسخه تبخال را بپیچیم (۱)

تحریریه دنیای زنان

تبخال یک ضایعه پوستی است که از ویروسی به نام هرپس سیمپلکس پدید می‌آید. این ویروس می‌تواند در همه جای پوست بدن ایجاد تاول و زخم کند. با این‌حال، تبخال بیشتر در اطراف دهان، بینی، نواحی تناسلی و باسن پدید می‌آید. اگرچه معمولاً تبخال بیماری وخیمی نیست اما گاهی می‌تواند بسیار آزار دهنده باشد زیرا مکرراً عود می‌کند و ممکن است جای آن دردناک و بدشکل باشد.

در بیماران مبتلا به امراض مزمن و همچنین در نوزادان مبتلا به عفونت‌های ویروسی، تبخال می‌تواند بسیار خطرناک و به ندرت حتی کشنده باشد.

چند نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد؟

دو نوع ویروس تبخال 1 و 2 وجود دارد. ویروس نوع اول ایجاد تبخال لب می‌کند و بیشتر مردم در کودکی و نوزادی به این بیماری مبتلا می‌شوند. این بیماری عموماً در تماس نزدیک با افراد خانواده یا دوستانی که حامل ویروس هستند از طریق بوسیدن و یا استفاده از قاشق و حوله منتقل می‌شود.

زخم‌ها معمولاً مدت کوتاهی پس از تماس در نواحی لب‌ها، دهان، بینی، چانه یا گونه‌ها به وجود می‌آیند. عفونت اولیه تبخال ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ولی گاهی بیمار به علت عوارض بیماری احتیاج به اقدامات درمانی پیدا می‌کند.

نوع دوم ویروس، ایجاد تبخال تناسلی می‌کند و معمولاً پس از تماس جنسی با شخص آلوده، فرد دچار عفونت نوع دوم می‌شود هر دو نوع ویروس ممکن است به دنبال لمس محل مبتلا و سپس لمس محل سالم، توسط خود بیمار به سایر نقاط سالم بدن نیز منتقل شوند.

تبخال نوع یک

عفونت‌های تبخال نوع یک، به صورت تاول‌های ظریف و حاوی مایع شفاف، اغلب در صورت به وجود می‌آیند. به ندرت ممکن است عفونت‌های نوع یک، در ناحیه تناسلی هم دیده می‌شوند. عفونت نوع اول همچنین ممکن است بر روی سایر زخم‌های پوست نیز ایجاد شود.

پرستاران، پزشکان، دندانپزشکان و سایر پرسنل بهداشتی گاهی مبتلا به زخم‌های تبخالی می‌شوند که ناشی از ورود ویروس از محل زخم‌های روی پوست انگشتان‌شان به دنبال معاینه بیماران، می‌باشد. تبخال دارای دو نوع عفونت اولیه و راجعه است. گرچه بیشتر مردم وقتی با ویروس مواجه شوند، مبتلا به عفونت می‌گردند، ولی فقط 10 درصد از آن‌ها، در همان زمان علائم بیماری را نشان می‌دهند. زخم‌های عفونت اولیه 20-2 روز پس از تماس با فرد آلوده ایجاد شده و در عرض 10-7 روز بهبود می‌یابند.

تعداد تاول‌ها ممکن است یک عدد یا مجموعه‌ای از چندین تاول باشد. قبل از این که تاول‌ها پیدا شوند ممکن است پوست دچار خارش یا سوزش شود. تاول‌ها ممکن است در اثر ضربه پاره شده و مایع داخل آن‌ها به بیرون تراوش کرده و دَلَمه ببندد. به تدریج دلمه‌ها خشک شده می‌افتند و از زیر آن‌ها پوست قرمز در حال ترمیم پیدا می‌شود.

زخم‌های ناشی از عفونت اولیه کاملاً ترمیم شده و به ندرت اثری از خود باقی می‌گذارند. با این‌حال، ویروس ایجاد کننده بیماری به سلول‌های عصبی منتقل شده و به صورت خفته تا آخر عمر در آنجا باقی می‌ماند. خیلی از مردم دچار عود مجدد بیماری نمی‌شوند، اما بسیاری نیز عود مجدد را در همان محل زخم اولیه یا نزدیک به آن تجربه می‌کنند.

اگرچه عفونت‌های راجعه ممکن است کوتاه‌مدت یا طولانی باشند، ولی معمولاً خفیف‌تر از عفونت اولیه بروز می‌کنند. عوامل متعددی از قبیل تب، تابش آفتاب و عادت ماهیانه در خانم‌ها، می‌توانند باعث عود مجدد تبخال شوند، اما زمان عود در بسیاری از بیماران غیرقابل پیش‌بینی بوده و عامل مشخصی برای آن یافت نمی‌شود.

 تبخال نوع دو

عفونت‌های تبخالی نوع دوم معمولاً 20 - 2 روز بعد از تماس با شخص آلوده باعث پیدایش زخم‌هایی بر روی باسن، آلت مردان، واژن و گردن رحم می‌شوند. تماس جنسی شایع‌ترین راه ابتلا به عفونت است. عفونت‌های اولیه و راجعه هر دو می‌توانند ایجاد مشکلاتی از قبیل زخم‌های دردناک یا خارش دار، تب، درد عضلانی و احساس سوزش شدید در هنگام ادرار کردن کنند.

تبخال نوع دوم در جاهایی غیر از نواحی تناسلی هم ممکن است ایجاد شود ولی معمولاً پایین‌تر از کمر را مبتلا می‌کند. همانند عفونت نوع اول، محل و زمان عود در افراد مختلف متفاوت است. عفونت اولیه می‌تواند آنچنان خفیف باشد که خود شخص متوجه نشود، اما سال‌ها بعد عود رخ می‌دهد.

ممکن است عفونت اولیه اشتباه تشخیص داده شده و به حدس و گمان‌های نادرست در مورد منشاء عفونت منتهی گردد. پس از عفونت اولیه، ویروس به سلول‌های عصبی می‌رود و در آنجا باقی می‌ماند تا زمانی که توسط عاملی مثل عادت ماهیانه، تب، ضعف بدنی، بیماری، استرس و یا هر علت دیگر عود کند. درد و سوزش غیرطبیعی پوست ممکن است یک تا چند روز قبل از بروز عفونت‌های اولیه یا راجعه وجود داشته باشد.

 عفونت‌های تبخالی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

معمولا چون علائم بیماری تبخال بسیار مشخص و منحصر به فرد هستند، آزمایش تشخیصی برای این بیماری لازم نیست. اما در صورتیکه تشخیص قطعی نباشد، مثلاً در موارد زخم ناحیه تناسلی یا گردن رحم، می‌توان از ناحیه مبتلا نمونه برداری کرده و جهت کشت به آزمایشگاه فرستاد...

برای خواندن بخش دوم- چگونه نسخه تبخال را بپیچیم- اینجا کلیک کنید.