به او جایزه بدهید و تشویق کنید
اجازه دهید دختر کوچکتان به ناخنهایش لاک بزند و برای آنکه ناخنهایش با لاک زیباتر به نظر برسند، کمی آنها را بلند کند تا مرتباً با دندانهایش آنها را نکند. یا اینکه وقتی پسرتان بسیار کمتر از گذشته انگشت شست خود را میمکد و سعی دارد این عادت خود را ترک کند، به او یک جایزه کوچک بدهید تا تشویق شود عادتش را زودتر ترک کند.
مکیدن انگشت شست
بعضی از کودکان انگشت شست خود را به سمت دهان میبرند و شروع به مکیدن آن میکنند. این مسأله در کودکان خردسال به صورت کاملاً تصادفی رخ میدهد. برخی از آنها دستها و انگشتان خود را میمکند و برخی فقط انگشت شست خود را.
نوزادان با مکیدن انگشت شست خود احساس راحتی و آرامش میکنند؛ ولی اگر کودکی در سن چهار یا پنج سالگی شروع به انجام این کار کند، میتواند علامت یک مشکل و بیماری باشد؛ مثل مشکلات دندانی (پیشامدگی دندانهای زبرین)، عفونتهای انگشت شست و مورد آزار و اذیت قرار گرفتن.
با برخی کارها، حواس او را پرت کنید
مثلاً وقتی که کودک شما عادت به جویدن ناخن دارد، به جای آنکه به او بگویید ناخنهایت را نکن، به او بگویید «بیا با هم انگشتهایمان را تکان بدهیم». این کار باعث میشود تا آگاهی و هشیاری آنها نسبت به آن عادت بیشتر شود و یادشان بیاید که نباید این کار را انجام دهند.
برای به کار گرفتن توجه کودکتان، سعی کنید او را مشغول کار دیگری کنید تا یادش برود ناخنهایش را به سمت دهان ببرد. مثلاً سعی کنید در کارهای آشپزخانه او را دخالت دهید تا حواسش پرت شود و عادتش را تکرار نکند و یا حداقل کمتر این کار را انجام دهد.
انگشت در بینی کردن
این عادت در میان مردم بسیار دیده میشود و بعضی از دوران کودکی تا بزرگسالی همیشه آن را با خود دارند. حدود 91 درصد از مردم عادت دارند این کار را به طور مرتب انجام دهند و 8 درصد آنها چیزی را که از بینی خارج کردهاند، میخورند!
ناخن جویدن
اگر عادت ناخن جویدن و کندن ناخن برای شما آشناست، بدانید که تنها نیستید. یکی از شایعترین رفتارها، عادت ناخن جویدن است. بر اساس پژوهشها، 30-60 درصد از کودکان و نوجوانان عادت به جویدن یک ناخن یا همه ناخنهای دست خود دارند. حتی برخی از کودکان ناخن شست پای خود را نیز میجوند! دخترها و پسرها به یک اندازه مستعد ناخن جویدن هستند؛ اما وقتی بزرگتر میشوند، پسرها بیشتر به سمت این عادت کشیده میشوند.
صبور باشید
اگر متوجه رفتارهای خوب کودک خود نباشید، با گذشت زمان آن رفتار خوب کمرنگ میشود و از بین میرود. یک رفتار خوب و جدید، درست همان زمان که یک عادت ناخوشایند و قدیمی از بین میرود، به وجود میآید. به همان اندازه که به ترک آن رفتار ناخوشایند اهمیت میدهید، به شروع رفتار خوب و جدید در کودکتان نیز اهمیت دهید. برای رسیدن به موفقیت، بهتر است کودکتان انگیزه ترک عادت را داشته باشد.
همان طور که مدتی طول میکشد تا رفتاری به عادت تبدیل شود، ترک آن هم نیاز به زمان دارد و باید صبور باشید. در برخی موارد، یک رفتار ناخوشایند ممکن است به دلیل برخی مشکلات فیزیکی یا روانی بروز کند. مثلاً کسی که عادت دارد همیشه انگشتش را وارد بینیاش کند، امکان دارد چیزی در بینیاش گیر کرده باشد. این رفتارها ممکن است باعث ایجاد برخی مشکلات و دردسرهای دیگر شوند؛ مثلا:
کسی که مرتباً انگشتش را وارد بینی میکند، میتواند دچار خونریزی بینی شود.
کودکی که عادت به جویدن ناخن دارد، دچار عفونت ناخن و رشد بدفرم و نامناسب آنها میشود.
برخی مشکلات دندانی برای کسی که انگشت شست خود را میمکد ایجاد میشود و یا انگشت شست او ممکن است عفونت کند.
وقتی رفتار یا عادتی روی رفتارهای اجتماعی کودک و روابطش با دیگران اثر میگذارد، دیگر نمیتواند یک عادت ساده و معمولی باشد. مثلاً کودکی که مرتباً انگشت شست خود را به سمت دهان میبرد، نمیتواند به خوبی حرف بزند و یا کودکانی که موهایشان را میپیچانند و میکشند، دچار ریزش مو میشوند.
در عین حال بسیاری از عادات نیز با پایان دوران کودکی برطرف میشوند. در هر صورت، اگر این عادتها شما را نگران کرده است، به پزشک مراجعه کنید.
برای خواندن بخش اول- عادتهای ناپسند در کودکان- اینجا کلیک کنید.