دکتر محمد علی نیلفروش زاده؛ متخصص پوست و مو
حتماً شما هم تابه‌حال از خود پرسیده‌اید چرا پوست بیشتر کره‌ای‌ها این‌قدر شفاف و بدون لک و خوب است؟
حقیقت این است که در سرزمین صبح‌های آرام، داشتن پوست خوب میراثی است که از مادر به فرزند می‌رسد و آن‌ها مهم‌ترین دلیل، یعنی ژنتیک خوب، را دارند.
دلیل بعدی داشتن رژیم غذایی خاص و سبک زندگی سالم است...
از نظر کره‌ای‌ها، داشتن پوستی نرم، صاف و شفاف بدون هیچ نقصی مهم‌ترین قدم برای رسیدن به موفقیت است و برای این منظور چه مرد و چه زن از شیوه‌های سنتی و قدیمی بهره می‌برند.
آن‌ها حتی در مراقبت از پوست هم به اصولی پایبند هستند. مثلاً با تکنیک لایه‌لایه پوست را از صدمه‌های محیطی دور می‌کنند.
بر اساس آن مواد مورد نیاز لایه به لایه روی‌هم قرار می‌گیرند و هدف از انجام آن، کسب بهترین نتیجه و فایده از هر ماده‌ای است که روی پوست می‌آید.
کره‌ای‌ها در لایه نخست از یک لوسیون مرطوب و نرم‌کننده استفاده می‌کنند. روی این کرم سرم روشن‌کننده پوست، بعد کرم ضد آفتاب و در نهایت کرم‌های آرایشی استفاده می‌کنند.
شاید پیروی از عادت کره‌ای‌ها در مراقبت از پوستشان بتواند به شما نیز در داشتن پوستی زیبا کمک کند.
اکثر زنان کرهای ماسک‌های خانگی تهیه و برای روشن یا نرم شدن پوستشان در طول روز از آن‌ها استفاده می‌کنند.
ماسک شیر
کره‌ای‌ها از شیر برای پاک کردن صورت استفاده می‌کنند و معتقدند شیر به نرم و لطیف شدن پوست کمک می‌کند.
برای این منظور مقداری شیر کم‌چرب یا پرچرب را در کاسه‌ای بریزید و به کمک پنبه روی صورت بمالید.
15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا شیر روی صورت خشک شود بعد آن را آب بکشید و از یک کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید.
ماسک چای سبز
چای سبز قدرت پاک‌کنندگی عمقی پوست را دارد و باعث نرم و لطیف شدن آن می‌شود و بهبوددهنده بیماری‌های پوستی است.
میزان بالای نوعی آنتی‌اکسیدان به نام EGCG در چای از پوست در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت و به نوسازی سلول‌های پوستی کمک می‌کند.
این آنتی‌اکسیدان همچنین عملکردی ضدالتهابی دارد و از افتادگی پوست پیشگیری می‌کند. انواع چای حاوی ویتامینهای A، B، C، E، P، تانین، فلاونول و فلور هستند.
چای سبز در مقایسه با سایر چای‌ها، ویتامین C و چای سیاه ویتامین E بیشتری دارد و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان ماسک‌های روزانه استفاده کرد.
برای تهیه ماسک چای، آن را دم‌کنید و اجازه بدهید در یخچال خنک شود. بعد صورتتان را با آن بشویید و از یک حوله گرم روی صورت استفاده کنید.
سپس صورتتان را مجدداً با چای سبز خنک شده آب بکشید.
همچنین می‌توانید 2 قاشق غذاخوری خاک سفید را با چای سبز دم شده و 2 قطره اسانس درخت چای مخلوط‌کنید و آن را روی صورت بمالید.
بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. برای تهیه ماسک از چای سیاه نیز مقداری چای سیاه را با شکر قهوه‌ای در ظرفی بجوشانید و اجازه بدهید تا درجه 40-37 خنک شود.
به این مخلوط آرد اضافه کنید و آن را روی صورت بزنید و بعد از 15 دقیقه آب بکشید.
ماسک برنج
برنج حاوی ویتامین E، اسیدهای چرب اصلی و نشاسته است که به نرمی پوست کمک می‌کند. همچنین برنج به افزایش رطوبت پوست و تحریک و نوسازی سلولی پوستی و استحکام پوست کمک می‌کند.
ماسک برنج در کره طرفدار دارد. برای تهیه ماسک برنج ابتدا آن را آبکش کنید. آب به‌دست‌آمده سفید و حاوی نشاسته است و از آن می‌توان به‌عنوان لوسیون استفاده کرد.
از آرد برنج هم می‌توانید ماسک نرم‌کننده درست کنید. این ماسک به‌خصوص برای پوست های حساس مناسب است.
برای این منظور ابتدا مقداری روغن کنجد روی بدن بمالید بعد یک قاشق غذاخوری آرد برنج را با شیر مخلوط‌کنید و لایه‌ای ضخیم روی پوست قرار دهید.
بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. این ماسک آرام‌بخش، نرم‌کننده و روشن‌کننده پوست است.
ماسک آب گازدار
کره‌ای‌ها از آب گازدار برای روشن کردن پوستشان استفاده می‌کنند.
آب گازدار غنی از ریزمغذی‌هایی مثل کلسیم، منیزیم و بیکربنات است و به پاک شدن آلودگی‌ها از روی پوست و افزایش جریان خون کمک می‌کند.
مراقب باشید که از آب گازدار برای شستشوی روزانه پوست استفاده نکنید زیرا به‌شدت محرک است.
ماسک تخم‌مرغ و عسل
برای تهیه این ماسک سفیده تخم‌مرغ را با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط‌کنید و قبل از خواب روی صورت بمالید.
اجازه بدهید ماسک روی صورتتان خشک شود. بعد آن را با آب ولرم بشویید.
سفیده تخم‌مرغ محرک سلول‌های پوستی و افزایش‌دهنده جریان خون است و تأثیرات آن در تسریع بهبود زخمهای پوستی و سوختگی به اثبات رسیده است.
ماسک عسل
یک قاشق غذاخوری عسل را با شیرخشک و سفیده تخم‌مرغ مخلوط‌کنید و به کمک یک دستمال روی صورت قرار دهید.
بعد از 20 دقیقه می‌توانید آن را بشویید. این ماسک مخصوصاً برای افرادی که پوست خشکی دارند مناسب است و انجام آن هر 2 هفته یک‌بار توصیه می‌شود.
حرف اول - تأثیر آلودگی هوا بر پوست
شاید شنیده باشید که آلودگی نقش قابل‌توجهی در بروز مشکلات پوستی دارد و برحسب اینکه آلودگی حاد است یا مزمن، یعنی به‌صورت موقت بر بدن تأثیرگذار است یا دائمی، می‌تواند عوارضی به‌جا بگذارد که از این قبیل می‌توان به انواع سرطان‌های دستگاه تنفسی و قلب و عروق و البته پوست اشاره کرد.
در هوای آلوده، ترکیب‌هایی نظیر اکسید نیتروژن، کربن، سولفور و... وجود دارد که در مواجهه باپوست باعث بروز راش‌های پوستی، التهاب، خارش، اگزما و کهیر می‌شود.
حالا این پرسش مطرح است که چرا مردم کشورهای جنوب شرق آسیا باوجوداینکه در معرض آلودگی هوا هستند، پوست‌های شفاف و سالمی دارند؟
دلیل این موضوع گذشته از ژنتیک این مردم، تغذیه سالم و مراقبت از پوستشان است.
در نگاهی به عادت‌های خوب مردم این منطقه، متوجه می‌شوید نه‌تنها تلاش می‌کنند از میزان آلودگی محیط‌‌زیست تا جای ممکن بکاهند بلکه سعی دارند به کمک ورزش و تغذیه صحیح و گنجاندن انواع مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان مثل سبزی‌ها و میوه‌های تازه قرمز و نارنجی، ماهی آب‌پز و بخارپز و روغن‌زیتون و ... پوستشان را سالم نگهدارند.
ما هم اگر می‌خواهیم پوستمان سالم و شفاف باشد، باید دست‌به‌دست هم دهیم تا از بروز بسیاری از آلودگی‌ها پیشگیری کنیم.
مثلاً جلوگیری از آتش‌سوزی در جنگل‌ها یا آلودگی ناشی از سوزاندن زباله‌ها یا مازاد محصولات کشاورزی یا حتی آلودگی ناشی از سیگار و کارخانه‌ها و اتومبیل‌ها ساده و قابل انجام است.
چقدر خوب است اگر در جنگل آتشی روشن کرده‌ایم، بعد از اتمام تفریح آن را خاموش‌کنیم، تا جای ممکن از وسایل نقلیه عمومی یا حتی دوچرخه استفاده کنیم و دخانیات را برای حفظ سلامت خود و خانواده‌مان ترک کنیم.
باید از مسئولان نیز بخواهیم با برنامه‌ریزی صحیح از احداث کارخانه‌ها در محیط‌های مسکونی اجتناب کنند زیرا آلوده شدن آب چاه‌ها، مخصوصاً به آرسنیک، می‌تواند باعث بروز سرطان‌های پوستی به دنبال مصرف این نوع آب‌ها شود.
اما اگر ناچار در فضایی آلوده سر می‌کنیم، باید سعی کنیم کمتر از خانه خارج شویم و اگر مجبوریم، حتماً از ماسک استفاده کنیم و به‌محض رسیدن به خانه پوستمان را کاملاً بشوییم و پاک‌کنیم.
آنچه از پوست والدین به ارث می‌بریم
امروزه نه‌فقط خانم‌ها، که آقایان هم بیشتر از قبل به فکر زیبایی چهره و جوان ماندن هستند.
این روزها مراجعه به متخصصان پوست فقط برای پیشگیری و درمان بیماری‌ها نیست، بلکه زنان و مردان به دنبال راه‌های به تعویق انداختن پیری و پیشگیری از چروک‌ها یا درمان آن‌ها هم هستند.
بااینکه داشتن خصوصیت ذاتی و برخورداری از ژنتیک خوب عامل مهمی در به تعویق افتادن پیری است و نمی‌توان برای آن کاری کرد، همه می‌دانند با برخی اقدام‌های کلی که در ادامه می‌گویم، می‌توان از چروک خوردن زودرس پوست جلوگیری کرد.
نکته‌ای که اغلب نمی‌دانند، تفاوت‌های مراقبتی در نژادهای مختلف پوست است؛ یک فرد روسی با کرهای یا ترکمن از این نظر هم تفاوت دارند.
پوست برخی نژادها مانند روس‌ها مقاومت بهتری در برابر عوامل محیطی همچون آفتاب دارد و دیرتر دچار چروک می‌شود و پوست برخی نژادها زود دچار فرایند تخریب می‌شود و حتی قبل 30 سالگی چروک‌ها بروز می‌کنند.
پس حتی نوع پوست را هم به ارث می‌بریم و اغلب این نژادها که با پیری و چروک زودرس مواجه‌اند، پوست خشکی دارند.
کسی که پوست خشک دارد، باید بداند شکنندگی این نوع پوست، او را مستعد چین‌وچروک کرده و اگر به پوست خود رطوبت لازم را نرساند، مقاومت پوستش در برابر عوامل محیطی کم و به نفع ایجاد چروک خواهد بود.
فرقی نمی‌کند این فرد مرد باشد یا زن، اگر نسبت به ویژگی ذاتی‌اش بی‌اهمیت شود و رفتار مشابه کسی که ژنتیک خوبی دارد یا پوستش خشک نیست، داشته باشد، باید بداند زودتر از او دچار چروک خواهد شد.
همه افراد با هر نوع پوست باید بعد از 30 سالگی با استفاده مرتب از مرطوب کننده‌های مناسب، پرهیز از آفتاب، تغذیه سالم، پرهیز از سیگار و تنش‌های بی‌مورد، کمک کنند روند چروک شدن پوست به تعویق بیفتد.
تفاوت پوست زنان و مردان
مردان وزنان از جهات مختلفی باهم متفاوت بوده و هستند. حتی این مسئله در مورد پوستشان هم صادق است.
در نگاه اول شاید تنها تفاوت، وجود موهای زائد بیشتر و ضخیم‌تر بودن پوست مردان باشد اما درواقع پوست زنان و مردان هم ازنظر ظاهری، هم ساختاری و هم‌روند پیر شدن باهم تفاوت دارد و مسلماً به مراقبت‌های متفاوتی نیازمند است.
در اینجا به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم تا آقایان بدانند چرا میگوییم از کرم مرطوب‌کننده همسرتان نباید استفاده کنید و به دنبال استفاده از محصولات بهداشتی مخصوص آقایان باشید.
اولین تفاوت از همان زمان بلوغ خود را نشان می‌دهد. با آغاز ترشح هورمون‌های جنسی، شاهد ظاهر شدن بیشتر موهای زائد روی پوست پسران در مقایسه با دختران و ترشح بیشتر سبوم یا چربی هستیم.
به دلیل ترشح این هورمون که به تستوسترون هم معروف است، میزان شیوع آکنه و جوش‌های سرسیاه در پسران بیشتر و درمان آن نیز سخت‌تر است.
گرچه لایه‌های پوستی در زنان و مردان یکسان است اما کارکرد و ترکیب‌های شیمیایی آن تفاوت دارد. پوست مردان 25 درصد ضخیم‌تر و مقاوم‌تر از پوست زنان است و رطوبت بیشتری دارد اما به دلیل آسیب‌های محیطی این رطوبت به راحتی از دست می‌رود.
پوست مردان همچنین اسیدیتر است و این موضوع باعث می‌شود کمتر دچار عفونت و آلودگی با باکتریها شوند.
در زنان اولین نشانه‌های پیری پوست ازجمله چین‌وچروک حدود 25 سالگی ظاهر می‌شود، درحالی‌که این اتفاق در مردان از 30 سالگی به بعد میافتد. البته درست است که نشانه‌های پیری پوست در مردان دیرتر رخ می‌دهد اما معمولاً عمیق‌تر است و بیشتر به چشم می‌آید.
بدون در نظر گرفتن سن، باید گفت میزان تجمع کلاژن در پوست مردان در مقایسه با زنان بیشتر است و از آنجاکه این مسئله ارتباط مستقیمی با پیری پوست دارد، توجیهی برای زودتر شکسته شدن و پیر به نظر رسیدن پوست زنان است.
زنان معمولاً 15 سال بزرگتر از مردان هم‌سن‌وسالشان به نظر می‌رسند اما ازآنجاکه مردان در مقایسه با زنان اهمیت کمتری به مراقبت از پوستشان به‌خصوص در برابر آفتاب می‌دهند و بیشتر عادت‌های نادرستی مثل سیگار کشیدن دارند، جوان‌تر بودن پوستشان در مقایسه با خانم‌ها را از دست می‌دهند.
درواقع اشعه‌های آفتاب برای پوست مضر هستند و مردانی که از ضد آفتاب و پوشش فیزیکی مناسب بهره نمی‌برند، به‌تدریج دچار پیری پوست ناشی از آن می‌شوند.
حرف آخر - تأثیر تغذیه بر پوست
بسیاری از افراد معتقدند ژنتیک حرف اول را در زیبایی پوست می‌زند اما امروزه اثر متقابل ژنتیک بر تغذیه و تغذیه بر ژنتیک نیز مطرح است و تحقیقات این موضوع را به اثبات رسانده.
یعنی به نظر می‌رسد حتی اگر فردی ازنظر ژنتیکی پوست مناسبی نداشته باشد، با تغذیه می‌تواند اوضاع آن را بهبود دهد.
پوست هم مانند سایر اعضای بدن برای سالم و شاداب بودن به مواد مغذی نیاز دارد. از آنجا که سلول‌های پوستی عمر کوتاهی دارند و مرتب از بین می‌روند و سلول‌های جدید جایگزین آن‌ها می‌شود، لازم است تمام مواد مغذی همیشه در دسترس باشد.
تغذیه متعادل و متناسب در درجه اول برای داشتن پوست سالم و شاداب ضروری است اما مصرف برخی مواد نقش پررنگ‌تری در سلامت پوست دارد که از آن جمله می‌توان به اسیدهای چرب ضروری که در روغن‌زیتون و روغن کانولا موجود است، آنتی‌اکسیدان‌ها، به‌خصوص ویتامین C و E و موادمعدنی مثل روی و سلنیوم اشاره کرد.
بهترین منبع این ریزمغذی‌ها، میوه و سبزی‌های تازه، گوشت، حبوبات و مغزها است.
غیر از این مواد غذایی، روش پخت نیز در سلامت پوست تأثیرگذار است زیرا بر اساس روش پخت است که به برخی ریزمغذی‌ها دسترسی پیدا می‌کنیم.
سرخ کردن مواد غذایی در روغن جامد و اشباع و پخت طولانی غذا برای به‌اصطلاح جا افتادن آن و مصرف مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب ترانس و اشباع مثل فست فودها فقط باعث می‌شود ریزمغذی‌ها از بین بروند و ارزش تغذیه‌ای غذا پایین بیاید یا رادیکال‌های آزاد در بدن تجمع پیدا کنند که بر سلامت پوست اثر منفی دارند.
مصرف زیاد میوه و سبزی‌ها و روش پخت آرام مواد غذایی که کره‌ای‌ها از آن تبعیت می‌کنند، شاید از جمله دلایل اصلی زیبایی و سلامت پوست آن‌هاست.
