تا جایی که بنده اطلاعات دارم؛ قرار بود با توسعه دریاچه مصنوعی چیتگر و فضای سبز اطراف آن یک مرکز تنفس و اکسیژن برای تهران مهیا شود. به لحاظ اینکه تهران به‌صورت جدی با کمبود اکسیژن و‌درصد بالایی از آلایندگی هوا روبه‌رو است.
به گزارش به نقل از آرمان، از این رو یکی از راه‌حل‌های مقابله با این معضلات ایجاد فضایی بود که هم بتواند در تلطیف هوا اثر داشته باشد و هم اینکه اقداماتی در راستای توسعه دریاچه چیتگر و فضای سبز اطراف آن انجام شود. این در حالی است که این دریاچه کاربرد تفریحی هم برای مردم دارد. هرچند در محدوده دریاچه مصنوعی چیتگر افراد شخصی، شرکت‌ها و سازمان‌ها آمدند و به سرعت زمین‌های اطراف آن را تصاحب کردند و با گرفتن مجوزهای ساختن ساختمان‌های چند طبقه عملا کاربرد این دریاچه را به حداقل رساندند. بنابراین نمی‌توان در جایی که جریان هوا و وزش باد اتفاق نمی‌افتد، اثرگذاری بر محیط پیرامون را توقع داشت.
ما نباید به این شدت مجوز ساختمان‌های مرتفع را در محدوده دریاچه چیتگر می‌دادیم و عرصه را بر دریاچه تنگ می‌کردیم. حتی پدیده پشه‌های سفید که چندی پیش در آنجا رخ داد، نشان‌‌دهنده این است که اکوسیستم دریاچه مصنوعی چیتگر به شکل کنونی به جای اینکه مفید واقع شود، امکان دارد محل تجمع برخی حشرات موذی هم باشد.
به لحاظ اینکه محیط دریاچه چیتگر بسته است. از نظر بنده پیگیری مسائل به‌وجود آمده تا حدودی دیر شده است، اما با توجه به اینکه شاید بتوان حداقل اثرگذاری این دریاچه را حفظ کرد، باید تلاش کنیم که دیگر اجازه احداث بنای مرتفع را در آنجا ندهیم. روی هم رفته در کشورمان شاهد هستیم که بابت هر پروژه‌ای ضمن اینکه مطالعات کافی صورت نمی‌گیرد، ملاحظات مالی و درآمدی شهرداری در پایتخت به‌گونه‌ای است که کارکرد زیست محیطی را به حداقل رسانده است. همآن‌طور که شهرداری به این نتیجه می‌رسد که از محل فروش طرح ترافیک به منبع درآمد دست یابد، ساخت و ساز در دریاچه مصنوعی چیتگر هم از اینگونه اقدامات است.
این در حالی است که اصلا ماهیت طرح ترافیک کاهش آلایندگی هوا و حفظ سلامت مردم است و هدف از دریاچه مصنوعی چیتگر تلطیف هواست، اما در آخر مردم باید با تحمل بیماری‌ها و شرایط سخت زندگی تاوان پس بدهند. بنابراین باید هر چه زودتر برای این معضل محیط زیستی چاره‌اندیشی کرد و اقداماتی را در دستور کار قرار داد.
دریاچه چیتگر محبوس است
دریاچه مصنوعی چیتگر در مسیر وزش بادهای غرب به شرق قرار گرفته است، یعنی می‌تواند با تبخیر آب در تلطیف و تامین رطوبت هوای شهر تهران و تامین اکسیژن جنگل چیتگر و فضای سبز اطرافش تا حدودی موثر واقع شود. به‌نظر بنده با توجه به اینکه هوای مسیر کرج - تهران جزو هوای خوب و لطیف محسوب می‌شود، امکان وزش باد از طریق دریاچه چیتگر قابل دسترس بود، اما اکنون با شرایطی که ایجاد شده دریاچه مصنوعی چیتگر محبوس شده است. به بیان دیگر دریاچه چیتگر در محاصره ساختمان‌های مرتفع قرار گرفته و زمین‌های آن از طریق اشخاص و سرمایه‌گذاران بزرگ و حتی برخی نهادها تصاحب شده است.
مقابله با فرصت‌سوزی
کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس یک کارگروهی تحت عنوان محیط زیست دارد. از سوی دیگر، فراکسیون محیط زیست مجلس هم مسائل محیط زیستی را مورد بررسی قرار می‌دهد و از آنجایی که بنده عضو فراکسیون محیط زیست مجلس هستم، حتما در جلسات آینده دوباره مبحث ساخت و ساز در دریاچه چیتگر را یادآوری می‌کنم که سریعا جلوی این فرصت‌سوزی گرفته شود. اولین کاری که باید انجام شود، تهیه گزارش از محیط زیست و شهرداری بابت اتفاقات افتاده است.
این در حالی است که در جلسات تفحصی راحت‌تر می‌توان بابت این مسائل اظهارنظر کرد. با وجود این، باید تعاملی میان شهرداری تهران و سازمان حفاظت محیط زیست صورت گیرد. البته باید با یک مطالعه و نظر کارشناسی برنامه‌ریزی کنیم تا اثرگذاری و شرایط ظرفیتی که در منطقه چیتگر فراهم است به درد شهر تهران بخورد. رسالت کاری سازمان حفاظت از محیط زیست حفظ محیط زیست کل کشور است. بنابراین باید با موضوعاتی از این دست زودتر برخورد می‌کرد. جدیت سازمان حفاظت محیط زیست در جلوگیری از بروز آسیب‌ها باید قوی‌تر از چیزی باشد که اکنون شاهد آن هستیم، در حالی که با خلأهایی در این زمینه روبه‌رو هستیم.
افزایش بار ترافیکی
دریاچه مصنوعی چیتگر باعث کاهش کیفیت محیط زیست نمی‌شود، اتفاقا این دریاچه می‌تواند موثر واقع شود. این در حالی است که به تدریج برخی از پرندگان را در مناطق مرکزی تهران نمی‌بینیم. از این رو امیدوار بودیم که دریاچه چیتگر به شکلی محل زندگی پرندگانی که عموما در ارتفاعات پایین یا روی درختان هستند، باشد و زنده‌بودن محیط زیست را نوید و این نقیصه را برطرف کند، اما تقریبا می‌توان گفت که این رویا در حال از دست رفتن است. از سوی دیگر، دریاچه مصنوعی چیتگر هم اکنون ظرفیت نسبی را برای تفریح و گردش مردم فراهم کرده است، اما باید توجه داشت که مناطق مسکونی و تجاری ایجاد شده میزان بار ترافیکی را بالا برده و موجب می‌شود که این دریاچه مزیت خود را از دست بدهد.
تبعات ساخت و سازها در دریاچه چیتگر
قرار بود دریاچه مصنوعی چیتگر محل تلطیف هوا باشد؛ در حالی که ساختمان‌های مرتفع در محدوده آن ساخته شد. بنابراین شاید بتوان گفت که اساسی‌ترین مساله این دریاچه ایجاد مراکز مسکونی و تجاری است و ساختمان‌های مرتفع رسالت مدنظر را به شدت تخریب کرده‌اند. دریاچه چیتگر با آب‌های دریاچه‌های اطراف ارتباطی ندارد.
شاید برای مثال بتوان گفت که اگر مشکلی در مورد پرورش آبزیان اتفاق بیفتد، قابل مهار است. با این حال پرورش ماهیانی که از دسته ماهیان کفور محسوب می‌شوند، یک مزیت است. منتها چون محیط بسته‌ای را برای دریاچه مصنوعی چیتگر فراهم کردیم، امکان دارد با هجوم حشرات، بروز و تجمع آفات، آلایندگی آب، بوی نامساعد و تلفاتی در حوزه بخش آبزی‌‌پروری مواجه شویم. البته امکان دارد فاضلاب‌هایی که به دریاچه چیتگر سرازیر و بعضا نشت پیدا می‌کنند، سفره‌های زیرزمینی حوزه تهران را تخریب کنند. این در حالی است که دریاچه چیتگر می‌تواند مرکز تفریحی تهران به حساب آید، اما بیشتر شاهد مضرات آن هستیم.
البته بنده خیلی نمی‌توانم در این راستا اظهار نظر کارشناسی کنم. این مساله بیشتر باید در جلسات تخصصی مورد بررسی قرار گیرد. با تمام این تفاسیر باید بگویم که دریاچه مصنوعی چیتگر یک موهبت محیط زیستی است که می‌تواند موثر واقع شود. از این رو نظارت همه جانبه را می‌طلبد که این امانت بدست آیندگان سپرده شود. در این میان مقابله با آلودگی هوای پایتخت به‌عنوان یکی از مشکلات محیط زیستی راهکارهایی را نیاز دارد که یکی از آنها دریاچه مصنوعی چیتگر است.
