محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفت و گویی با تسنیم، پیرامون مسائلی چون پرونده تحصیلی حسین فریدون برادر رئیس‌جمهور، اجرای سند 2030 در برخی از مدارس، وضعیت دانشگاه فرهنگیان، تعطیلات زمستانی مدارس، نحوه جذب معلم در مدارس غیرانتفاعی و اقدمات اخیر محمود احمدی‌نژاد صحبت کرد.
مشروح مصاحبه زاهدی به‌شرح زیر است:
در ابتدا از اینکه وقتی در اختیار ما قرار دادید از شما تشکر می‌کنیم. به‌عنوان اولین سوال، مدتی است که پرونده تحصیلی حسین فریدون برادر رئیس‌جمهور در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در حال بررسی است، این پرونده در چه مرحله‌ای است؟
برای بررسی پرونده تحصیلی حسین فریدون کمیته 3نفره‌ای متشکل از آقایان قمی، ابطحی و کارن خانلری به‌ریاست آقای قمی در کمیسیون تشکیل شد. اعضای این کمیته براساس مستنداتی که به کمیسیون آموزش رسیده بود به‌روی این پرونده کار کردند و در نهایت آقای قمی و خانلری گزارشی با امضای خود به بنده ارائه دادند. آقای ابطحی نیز گزارش جداگانه‌ای ارائه داد. این گزارش‌ها همخوانی با هم نداشتند و بنده هرچه اصرار کردم که کارگروه در این باره یک گزارش ارائه دهد که آنها از این کار امتناع کردند. اعلام کردم این‌گونه نمی‌شود که آقای قمی به‌عنوان رئیس کمیته گزارشی را ارائه دهد و پس از آن آقای ابطحی ادلّه‌ای را مطرح کند و گزارش آقای قمی را زیر سوال ببرد.
**پرونده تحصیلی حسین فریدون تا یک‌ماه آینده جمع‌بندی می‌شود
در نهایت آقای قمی به بنده گفت که "شما هر 2 گزارش را مطالعه کنید و به هر جمع‌بندی‌ای که رسیدید، آن را می‌پذیرم."، نپذیرفتم که جمع‌بندی نهایی از سوی بنده انجام شود. قبول کردم که گزارش‌ها را مطالعه و نظراتم را براساس مستندات ارائه دهم و پس از آن اعضای کارگروه روی آن کار کنند. جمع‌بندی اولیه درباره این گزارش را انجام دادم اما تاکنون فرصت نکردم آن را تنظیم کنم و در اختیار اعضای کارگروه قرار دهم.
نتیجه کار به کجا رسید؟
نتیجه بستگی به این دارد که آیا جمع‌بندی بنده را اعضای کمیته تایید کنند یا خیر.
اختلاف در گزارش ارائه‌شده از سوی اعضای کارگروه بر سر چه موضوعاتی است؟
نحوه ورود آقای فریدون به دوره دکتری محل اختلاف است. آقای ابطحی به‌دلیل اینکه حقوقدان است ادله‌ای را مطرح می‌کنند که این نحوه ورود اشکال دارد، لذا اصلاً بحث مدرک مطرح نیست.
جمع‌بندی نهایی از این پرونده چه‌زمانی انجام می‌شود؟
جمع‌بندی نهایی حداکثر ظرف یک ماه آینده انجام می‌شود.
**در جذب حسین فریدون در دانشگاه اعمال فشار صورت گرفته است
شما که گزارش را مطالعه کردید به این نتیجه رسیدید که تخلفی در پرونده تحصیلی آقای فریدون صورت گرفته است؟
در نحوه ورود وی به دانشگاه تخلفاتی محرز است. حتماً در ورود برادر رئیس‌جمهور اعمال فشار از بالا به دانشگاه و از دانشگاه به گروه بوده است. این اعمال فشار‌ها بعد در روندی که طی شده اشکالاتی را به‌وجود آورده که عرف دانشگاه نیست، به‌عنوان مثال گروه آموزشی مربوطه باید نظر دهد. ما تصویر نظر منفی گروه آموزشی را از روز اول داریم ولی تا الآن نظر مثبت گروه را ندیده‌ایم. جایی گروه مکتوبی داده که "ما موافق پذیرش هستیم" که البته این نظر شخص رئیس گروه بوده که به‌نظر می‌آید آن هم تحت فشار صورت گرفته است.
اگر تخلف ثابت شود مدرک آقای فریدون باطل می‌شود؟
اگر مجلس تصویب کند پرونده به قوه قضائیه می‌رود و قوه باید دراین‌باره حکم دهد.
در مجلس دهم به‌غیر از پرونده مدرک آقای فریدون پرونده مشابه دیگری به کمیسیون رسیده است؟
در مورد مدرک تحصیلی آقای روحانی به کمیسیون آموزش شکایت کردند و تحقیق و تفحصی هم در مجلس در این باره مطرح شد که در صحن علنی رای نیاورد.
**برخی دولتمردان نمی‌خواهند دانشگاه فرهنگیان فعالیت کند
در چند وقت گذشته مباحثی درباره فعالیت‌های دانشگاه فرهنگیان وجود داشته و گفته می‌شود برخی در وزارت آموزش و پرورش نمی‌خواهند دانشگاه فرهنگیان به کارش ادامه دهد، نظر شما درباره ادامه فعالیت این دانشگاه چیست؟
فعالیت دانشگاه فرهنگیان در بعضی مواقع به مذاق برخی افراد خوش نمی‌آید، ممکن است وزیری و یا برخی از دولتمردان نخواهند این دانشگاه به فعالیت خود ادامه دهد. البته باید گفت تشکیل دانشگاه فرهنگیان بر مبنای قانون است و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را نیز دارد، لذا فردی نمی‌تواند بگوید که "من مخالف هستم و این دانشگاه نباشد و تعطیل شود".
متاسفانه طی 4 سال گذشته روندی که در این دانشگاه برای پذیرش دانشجو طی شده است یک روند کاهشی و نزولی است. این مسئله ضربه جدی به کشور می‌زند که اثر آن 4 سال دیگر مشخص می‌شود؛ زمانی که طی چند سال آینده خیل زیادی از معلمان بازنشسته شدند و ما نیروی جایگزین نداشتیم, معلوم می‌شود که چه ظلمی به آموزش و پرورش شده است.
وزیر فعلی آموزش و پرورش بار‌ها از دانشگاه فرهنگیان دفاع کرده؛ اما دفاع وی به‌تنهایی کافی نیست، باید معاونت نیروی انسانی و معاونت برنامه و بودجه رئیس‌جمهور پای کار بیایند؛ معاونت منابع انسانی رئیس‌جمهور باید ردیف‌های استخدامی کافی را به دانشگاه فرهنگیان اختصاص دهد و برایشان حکم صادر کند. معاونت برنامه و بودجه هم باید بودجه بدهد، بنابراین باید یک مجموعه دست به دست هم بدهند تا این دانشگاه بتواند رشد و بالندگی‌ای را که از آن انتظار می‌رود در جهت تامین نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش به‌خصوص معلمین و مربیان پرورشی ادامه دهد.
این دانشگاه سالانه چه‌میزان جذب دانشجو می‌تواند داشته باشد؟
با ظرفیتی که در حال حاضر دانشگاه فرهنگیان دارد، می‌تواند سالانه حداقل 30 هزار نفر را تربیت کند، متاسفانه در سال گذشته فقط 3 هزار و 500 نفر در این دانشگاه تربیت شدند که با ظرفیت موجود فاصله بسیار دارد.
طی چند سال آینده چند هزار معلم بازنشسته می‌شوند؟
تا سال 1400، سیصد و پنجاه و چهار هزار تن از معلمان بازنشسته می‌شوند. اگر طی 3 الی 4 سال گذشته سالانه 30 هزار دانشجو در این دانشگاه جذب و تربیت می‌کردیم به‌تبع این عدد [عددِ کمبود معلمان] خیلی کاهش پیدا می‌کرد.
** در مدارس غیرانتفاعی مکانیزم درستی برای جذب معلم نداریم
از طرفی دانشگاه فرهنگیان جذب مناسبی ندارد و از طرف دیگر معلمان حق‌التدریس را به‌کار می‌گیریم و یا کسانی وارد مدارس می‌شوند که به‌درستی فیلترهای لازم را سپری نکرده‌اند، لذا شاهد اتفاقاتی مانند مدرسه‌ای در غرب تهران هستیم بنابراین چه راهکاری باید برای این مشکل اندیشید؟
از این بابت درست می‌گویید به‌خصوص که در مدارس غیرانتفاعی یک مکانیزم و شیوه درستی برای جذب معلم نداریم. به‌نظر بنده این یک خلا قانونی جدی است، حتماً باید مجلس و کمیسیون آموزش و تحقیقات به‌عنوان کمیسیون تخصصی وارد کار شوند و طرحی را برای نظام‌مند کردن جذب نیروی انسانی در مدارس غیرانتفاعی تدوین کنند. ما این‌همه وسواس برای مدارس دولتی با تاکید بر دانشگاه فرهنگیان داریم اما مدارس غیردولتی را که الآن 10 درصد جمعیت دانش‌آموزی ما در این مدارس هستند رها کردیم، این مسئله به‌ضرر کشور و نظام تعلیم و تربیت است و باید درست شود.
**طرحی برای نظام‌مندشدن مدارس غیرانتفاعی تدوین می‌شود
برخی از معلمان به سن بازنشستگی رسیده‌اند اما تمایلی به بازنشستگی ندارند این مسئله چه معایب و محاسنی دارد؟
این مسئله هم خوب و هم بد است. بدی این مسئله این است که اگر این معلمان بازنشسته نشوند یک مانعی برای ورود نیرو‌های جوان پیدا می‌شود اما خوبی آن این است که باید فعلاً و به‌طور موقت هر طور شده این معلمان را حفظ کنیم تا کمبود نیرو حل شود، لذا تا زمانی که در تامین معلم دچار مشکل هستیم حفظ و حضور افرادی که به سن بازنشستگی رسیدند ضروریست تا دانشگاه فرهنگیان قوی شود و بتواند تمامی کادر آموزش و پرورش را تربیت کند.
**در برخی استان‌ها معلمان ایثارگر را به‌عمد بازنشسته کردند
کمیسیون آموزش طرح یا برنامه‌ای برای ساماندهی وضعیت دانشگاه فرهنگیان دارد؟
قانون در این زمینه مصوب شده؛ برای مثال طبق قانون ایثارگران می‌توانند تا سن 65سالگی به کار ادامه دهند اما متاسفانه شاهد بودیم در برخی از استان‌ها حتی به‌عمد این افراد را بازنشسته کردند و از این بابت واقعاً ظلم و اجحاف زیادی بر حق ایثارگران کردند. خیلی‌ها را با مدرک کارشناسی ارشد بازنشسته کردند در صورتی که قانون اجازه می‌دهد، کسانی که مدرک فوق‌لیسانس دارند تا سن 65سالگی بر سر کار باشند.
**آموزش و پرورش به‌سمت سیاسی‌کاری رفته است
متاسفانه آموزش و پرورش به‌سمت سیاسی‌کاری رفته است و برخی از مدیرانی که در استان‌ها و شهرستان‌ها منصوب شدند تفکرشان سیاسی است نه تعلیم و تربیتی؛ این به وزارتخانه ضربه زده است، برای مثال کسانی که مدرک فوق‌لیسانس داشتند اما به‌دلیل اینکه خط سیاسی‌شان با آنها یکی نیست بلافاصله آن شخص را حذف می‌کنند. حذف بسیاری از ایثارگران نیز به همین دلیل بود. ما باید کاری کنیم که آموزش و پرورش را از این فضای سیاسی‌کاری دور کنیم؛ زیرا این مسئله به‌ضرر کشور است. آقای بطحایی قول داده که در روند سالم تعلیم و تربیتی کار کند، یقیناً فشار‌های بیرونی به وی زیاد خواهد بود. حداقل وی در این زمینه، اراده‌اش را دارد که امیدواریم بتواند این تصمیم را اجرایی کند.
**طبق آخرین اخبار تجاوزی در مدرسه غرب تهران اتفاق نیفتاده
پس از اتفاق در مدرسه غیرانتفاعی در غرب تهران شما طی مصاحبه‌ای عنوان کردید که در صورت بروز اتفاقی مشابه، آنها شماره کمیسیون آموزش را پیدا کرده و مسئله را با اعضای کمیسیون آموزش در میان بگذارند و کمیسیون آموزش این مسئله را پیگیری می‌کند اما رسانه‌های معاند به‌روی این مصاحبه خیلی مانور دادند، نظرتان در این باره چیست؟
متاسفانه مسئله‌ای که اتفاق افتاد به نظام تعلیم و تربیت و مدارس ضربه زد. هرچند این مسئله در یک مدرسه غیرانتفاعی اتفاق افتاد، اما دشمنان سعی کردند از این اتفاق سوء استفاده کنند و می‌خواستند این اتفاق را بزرگ جلوه دهند. این رسانه‌ها می‌خواستند به‌طور ضمنی این را القاء کنند که این مسئله نتیجه این بود که ما تصمیم گرفتیم از سند 2030 خارج شویم و دیگر آن را اجرا نکنیم، بنابراین این مسئله را به سند 2030 ارتباط دادند و عنوان می‌کردند که علت اینکه این اتفاق افتاده این بوده که 2030 در مدارس اجرا نشده و اگر این سند اجرا می‌شد این اتفاقات نمی‌افتاد، در صورتی که این مسئله هیچ ارتباطی به اجرای این سند ندارد.
یک معلم در یک مدرسه به‌دلیل فساد اخلاقی دست به این کار زده است. سند 2030 آموزش‌های لازم را به دانش‌آموزان می‌دهد در صورتی که علت بروز این اتفاق یک معلم در یک مدرسه بوده که بدون حساب و کتاب وارد آموزش و پرورش شده و به‌دلیل فساد اخلاقی دست به چنین کاری زده است، لذا مصاحبه من در این جهت بود که بگویم ساحت فرهنگیان به‌دور از این مسائل است و ممکن است چنین اتفاقاتی در هر ارگانی رخ دهد. البته در آموزش و پرورش یک مورد هم واقعاً زیاد است. ما یک میلیون معلم در آموزش و پرورش داریم، بنابراین نمی‌توانیم چوب حراج به نظام تعلیم و تربیت بزنیم و معلمان کشور را زیر سوال ببریم، یا به‌گونه‌ای جلوه دهیم که همه معلمان ما فساد اخلاقی دارند، در حالی که آموزش و پرورش همیشه کانون فرهنگی و خط مقدم تعلیم و تربیت در کشور بوده است.
آخرین خبری که بنده از این مسئله دارم تاکنون ثابت نشده که تجاوزی صورت گرفته است. مصاحبه بنده در این راستا بود که پیام دهیم خبری نیست اما برخی رسانه‌ها به‌دنبال این بودند که چیزی را نسبت دهند و پس از آن فضاسازی کنند تا جامعه باور کند چنین کار شنیعی صورت گرفته است.
**سند 2030 در برخی از مدارس اجرا می‌شود
اخباری مبنی بر اجرای سند 2030 در برخی از مدارس وجود دارد نظر شما در این باره چیست؟
وزارت آموزش و پرورش به‌صورت تشکیلاتی و جریانی سند 2030 را اجرا نمی‌کند و آن را کنار گذاشته است. عدم اجرای این سند مصوبه دولت است و دولت این مسئله را به آموزش و پرورش و وزارتخانه هم به مدارس ابلاغ کرده که نباید این سند اجرا شود. در صورت اجرا با مسئولان مدرسه متخلف برخورد می‌شود. گزارش‌هایی درباره اجرای این سند به‌صورت مصداقی در برخی از مدارس به ما ارجاع شده است اما به این گونه که بگوییم یک جریان در آموزش و پرورش شکل گرفته و دارد این سند را پیاده می‌کند، نیست. به ما گزارشی در این زمینه نرسیده است. از دانش‌آموزان و والدین‌شان می‌خواهیم اگر این سند به‌صورت سیستماتیک و یا مصداقی در مدارس اجرا می‌شود به ما گزارش دهند، کمیسیون آموزش حتماً با چنین مواردی برخورد می‌کند.
با مدارسی که این سند را اجرا کرده‌اند، برخورد شده است؟
برای مثال واژه شهید و یا درس حسین فهمیده از برخی از کتب درسی حذف شده بود؛ این موارد را به مسئولان وزارتخانه اعلام کردیم و آنها نیز برخورد کردند. هر گزارشی به کمیسیون آموزش مجلس رسیده پیگیری شد، البته از این بابت آقای بطحایی باانگیزه وارد شدند و برخورد لازم را انجام دادند.
**دولت لایحه تعطیلات زمستانی مدارس را به مجلس ارائه دهد
اخیرا مباحثی در مورد تعطیلات زمستانی مدارس مطرح است، نظر کمیسیون آموزش در این باره چیست؟
کشور باید در بستر قانونی اداره شود. دولتی که ادعا می‌کند که همه کار ما قانونی است و اصلا خلاف قانون عمل نمی‌کنیم و به دولت قبل ایراد می‌گرفت که آن دولت قانون را زیر پا می‌گذاشت، از این دولت انتظار داریم که سخن و عملش با هم هماهنگ باشند. بحث آغاز سال تحصیلی و تقویم آموزشی کشور مصوبه مجلس شورای اسلامی است. بنابراین هرگونه تغییر در آن باید مصوبه مجلس شورای اسلامی باشد. لذا نیاز است دولت در این باره به مجلس لایحه ارائه دهد و بررسی می‌شود که آیا این اتفاق بیفتد و یا نیفتد؟ اصلاح شود یا خیر؟ و در صورت اصلاح چگونه اصلاح شود؟ لذا کاری که دولت خودش بخواهد بدون مصوبه از مجلس انجام دهد یقیناً خلاف قانون است و مجلس حتماً جلوی این کار را خواهد گرفت و اجازه نمی‌دهد بدون مصوبه مجلس انجام شود.
**منطقه‌ای شدن دانشگاه پیام نور منتفی شد
مباحثی در مورد منطقه‌ای شدن دانشگاه‌های پیام نور مطرح بود و اعضای کمیسیون معتقد بودند که این اتفاق باعث سرگردانی دانشجویان و بیکار شدن اساتید می‌شود، این مسئله به کجا رسید؟
شاید بتوان گفت بیش از نیمی از نمایندگان مجلس مخالف منطقه‌ای شدن دانشگاه پیام نور بودند و طی نامه‌ای که خطاب به وزیر علوم تهیه کردند، خواستند که منطقه‌ای شدن پیام‌نور را کنار بگذارند. فکر می‌کنم فعلاً این مسئله منتفی شده باشد.
با توجه به اینکه شما وزیر آقای احمدی‌نژاد بودید، نظرتان در مورد اقدامات اخیر آقای احمدی‌نژاد مانند بست‌نشینی، نامه‌نگاری‌ها و همچنین اظهار نظر‌هایش علیه ساختارهای نظام چیست؟
بست‌نشینی ایشان را ما قبول نداریم. خود ایشان هم ادعایش این نبود که در مقابل مقام معظم رهبری ایستاده است. ولی این کار، کار درستی نبود. بنده در دولت نهم وزیر آقای احمدی‌نژاد بودم. اگر دولت نهم را ارزیابی کنید به این نتیجه می‌رسید که دولت نهم دولت کار و تلاش بود. واقعاً همه وزراء و مسئولان در دولت با انگیزه کار می‌کردند.
شاید باور نکنید بنده در طول 4 سال فقط هفت جمعه با خانواده‌ام غذا خوردم. ما این‌گونه کار کردیم. عاشق این بودیم که به مردم خدمت کنیم این کار‌ها را هم بدون تبلیغات و هیاهو انجام می‌دادیم. اگر به آمار‌ها نگاه کنید، بالاترین رشد علمی کشور در زمان بنده اتفاق افتاد و پس از آن دیگر تکرار نشد. این اتفاق برای این افتاد که ما در این زمینه برنامه داشتیم و برای اجرای آن نیز مُصر بودیم. در دولت نهم از این بحث‌ها که بعداً در دولت دهم ایجاد شد خبری نبود. اصلاً فضا دولت نهم این فضا نبود که بخواهد به بحث‌های حاشیه‌ای بپردازد. در دولت نهم همواره بحث کار و تلاش بود. فقط بحث این بود که چه میزان پیشرفت کردیم و با روز گذشته چه تفاوتی ایجاد کردیم. اینکه آقای احمدی‌نژاد دولت نهم، چگونه بود واقعا در دولت نهم این مسائل را ندیدیم.فضای هیئت وزیران هم آن گونه نبود که بشود بحث‌های حاشیه‌ای و انحرافی را مطرح کرد.
آقای بقایی و مشائی در دولت نهم چندان نفوذ نداشتند؟
آقای بقایی که اصلاً نفوذ نداشت. وی مسئول دفتر آقای مشایی بود و چندان جایگاهی نداشت. آقای مشائی هم چندان نفوذی نداشت. بنده رئیس کمیسیون فرهنگی دولت بودم و آقای مشائی هم عضو این کمیسیون بود. هر زمان که در جلسات شرکت می‌کرد از او می‌خواستیم تلاوت قرآن انجام دهد. اما در تصمیمات این‌گونه نبود که وی بتواند اعلام نظر کند. در این جلسات مواردی مطرح و در مورد آنها رای‌گیری می‌شد. در نهایت تصمیمات براساس آراء انجام می‌شد.
آقای احمدی نژاد بعد از ریاست جمهوری دست به اقداماتی مانند نامه‌نگاری به مقام معظم رهبری و برخی اظهار نظرات زد؟، نظر شما در این باره چیست؟
اخیراً 43 نفر از وزراء و معاونان رئیس‌جمهور دولت نهم و دهم طی نامه‌ای نظرمان را اعلام کردیم. ای کاش آقای احمدی نژاد برای ریاست جمهوری کاندیدا نمی‌شدند؛ هر چند وی یک دلیل آورد، آن هم این بود که مقام معظم رهبری در جلسه درسی‌شان فرموده بودند که آمدن وی باعث دو قطبی شدن انتخابات می‌شود و به مصلحت نیست که وی بیاید. آقای احمدی‌نژاد بعداً گفت برای اینکه الان انتخابات دو قطبی شده، بنده وارد انتخابات شدم و آمدم که دو قطبی را بر هم بزنم. به هر حال چون مقام معظم رهبری به نوعی خواسته بودند که وی نیاید. لذا مصلحت نبود که آقای احمدی‌نژاد پا به عرصه انتخابات بگذارد.
** اقدامات اخیر احمدی‌نژاد به صلاحش نیست
فکر می‌کنید اطرافیان آقای احمدی‌نژاد باعث شدند تا وی در دور بعدی دیگر رئیس جمهور نشود؟
بالاخره اقدامات اخیری که آقای احمدی‌نژاد انجام داد و یا برخی از این نامه‌نگاری‌ها، واقعاً به صلاحش نیست. انتظار از او خیلی بیشتر از اینها بود. گاهی انسان برای مصالح بالاتر باید سکوت کند. البته نمی‌خواهم بگویم که باید مماشات کرد. ما به عنوان نماینده مجلس اگر سکوت کنیم به مردم خیانت کردیم. ما باید حتماً به صحنه بیاییم و اشکالات را بگوییم، این وظیفه ماست. ولی این جایگاه با جایگاه کسی که دو دوره رئیس‌جمهور کشور بود حتی برای آینده ریاست جمهوری برنامه داشته است، بسیار متفاوت است.
در اینکه قوه قضائیه ما اشکال دارد، شکی نیست، ما هم این را می‌دانیم. بنده نیز در گذشته در این باره مصاحبه کردم و مطالبی را در این‌باره عنوان کردم که باید قضات فاسدی که فعالیت می‌کنند با نام و نشان معرفی و عزل شوند. اسم این قضات فاسد در رسانه‌ها اعلام شود چون ما انتظار نداریم که یک قاضی، بی‌عدالتی و ظلم کند اما نکته‌ای که وجود دارد این است که آیا همه قضات کشور فاسد هستند؟ یعنی ما نباید به گونه‌ای جلوه دهیم که همه قضات کشور فاسد‌اند این مسئله ظلم به دستگاه قضا است. قاضی عادل نیز کم نداریم.
