شب قدر، یکی از زمانهای مهمی است که در قرآن بسیار مورد تأکید قرار گرفته و مقام و جایگاه والایی برای آن گفته شده است. در سوره قدر، علت اهمیت و جایگاه ویژه این شب، نزول قرآن و نزول فرشتگان، بیان شده است. قرآن این شب را سر تا سر مملوّ از سلامت معرفی کرده است. همچنین در این شب، سرنوشت انسانها تعیین میشود. به جهت تعیین سرنوشت انسانها در این شب و وجود خیرات و برکات فراوانی که بیارتباط با نزول فرشتگان و روح نیست، احیای این شب و بیدار ماندن و انجام عبادات مورد سفارش قرار گرفته است. نقل شده است: «پیامبر گرامی اسلام(ص) شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، خانواده خود را از خواب بیدار میکرد و بر صورت کسانی که خواب بودند آب میپاشاند». در احوال حضرت فاطمه زهرا(س) نیز نقل شده است: «ایشان نمیگذاشت کسی در این شب بخوابد. او به همین مقصود، به خانواده خود غذای کم میداد و از روز قبل آن، خود را برای آن شب آماده میکرد و میفرمود: محروم و بیبهره کسی است که از خیر و برکت این شب محروم بماند.
با توجه به آیات قرآن و روایاتی که درباره شب قدر وارد شده، چنین به دست میآید که نزول فرشتگان و روح، در شب قدر هر سال اتفاق میافتد. در این شب، امور مربوط به یک سال آینده، توسط فرشتگان در زمان پیامبر بر خود ایشان و بعد او بر جانشینان بر حقش که حضرت علی(ع) و یازده فرزند معصوم او است نازل شده و اکنون نیز بر امام زمان(ع) نازل میشود.