در زبان فارسی واژه های گوناگون و متنوعی برای بیان احساسات و افکار وجود دارد. اما افرادی که به بد دهانی و دشنام گویی عادت کرده اند مکررا از چند واژه معدود تکراری، رکیک و زننده استفاده می کنند.
چرا بد دهانی و دشنام گویی ناپسند است
1 – بد دهانی از اعتبار و شان شما کاسته و شخصیت شما را زیر سوال می برد.
2 – روابط شما را به خطر می اندازد.
3 – نزد دیگران از احترام کمتری برخوردار خواهید شد.
4 – نشان دهنده آن است که شما روی رفتار و هیجانات خود کنترلی ندارید. نشانه عدم خویشتنداری و ضعف شخصیتی. عدم بلوغ هیجانی.
5 – نشانه جهل، کم سوادی و نا فرهیختگی است. نشانه انحطاط فرهنگی در جامعه نیز می باشد.
6 – زبان افراد بی تمدن، نا پخته و بی نزاکت است.
7 – موجب بروز خشونت میگردد. تنها شرایط را بحرانی تر میسازد.
8 – موجب آزار روحی دیگران می شود. بی اعتنایی و بی توجهی به حقوق دیگران محسوب می گردد.
9 – سبب فساد و به ابتذال کشیده شدن زبان رسمی کشور می گردد. به گونه ای که واژه های اصیل، رسا و گوش نواز به فراموشی سپرده شده و واژه های رکیک، عامیانه و دشنامها جای آنها را پر می کنند.
10 – نمی توان با آن بطور مطلوب ارتباط برقرار کرد. مفهوم و مقصود را آنطور که باید نمی تواند منتقل سازد.
11 – دشنام ها اثر بخشی خود را از دست می دهند. بنابراین کاربرد آنها متداول شده و از قبح شان کاسته می شود.
12 – دشنام ها بحثها را به مشاجره تبدیل می سازند. همچنین موضوع آنها را می توانند تغییر دهند. برای مثال فرض کنید در خلال بحث عوض پاسخ: “نه” از “نه احمق” استفاده شود. از این لحظه به بعد خواهید دید که دیگر موضوع بحث هر چه که باشد فراموش و به رد و بدل دشنام میان دو فرد بدل می گردد.
13 – الگوی رفتاری نامناسبی برای کودکان می گردد.
چگونه زبان خود را رام و مهار کنیم :
شما با کنترل زبان و گفتار در نظر دیگران پخته تر، با هوش تر، مودب، سخن دان، با ملاحظه، دلپذیر، با کلاس تر و خوش مشرب تر جلوه کرده و مورد پذیرش و احترام همگان قرار خواهید گرفت.
1 – بر زیان آور بودن بد دهانی اذعان کنید
شما بد دهانی می کنید چرا که دشنام گویی آسان، مفرح، نوعی رک گویی، تاکید کننده و قانون شکن بوده و درد و خشم را کاهش می دهد. اما مطمئن باشید جنبه های منفی آن بیش از جنبه های بظاهر مثبت آن است. شما با بد دهانی نمی توایند در بحثها پیروز گردید -دشنام گویی ذکاوت، زیرکی و سخن وری شما را اثبات نمی کند – شما با بد دهانی قادر به جلب احترام و تحسین دیگران نخواهید بود – با بددهانی نمی توان ایجاد انگیزش کرد فقط می توان ارعاب کرد.
2 – از حذف دشنام گویی ها و بد دهانیهای جزئی، غیر جدی و اتفاقی شروع کنید
همواره تصور کنید مادر، دختر خردسال و یا کسی که با وی رودربایستی دارید در کنارتان حضور دارد. عوض استفاده از صفات اهانت آمیز و رکیک برای تاکید، از تغییر لحن و آهنگ در واژه ها و جملات بهره گیرید.برای شرح و توصیف اشیاء، آدمها، حیوانات و کارها از واژه های رکیک اجتناب ورزیده و بجای آن مفصل تر شرح دهید.
3 – مثبت بیندیشید و نیمه پر را ببینید
طوری رفتار کنید که قادر به انجام امور هستید. نگرانی تا اندازه ای که در شما برای رویارویی با مشکلات ایجاد انگیزه و آمادگی کند کافیست. مثبت اندیشی نه تنها اکثر دشنام دادن ها را حذف می کند بلکه خوشنودی را برایتان به ارمغان آورده و شخصیت شما را نیز در خشان تر میکند.
4 – شکیبایی را تمرین کنید
آستانه تحمل خود را افزایش دهید. سریع از کوره در نروید و در اموری که کنترلی بر آنها ندارید بردباری به خرج دهید.
5 – دشنام نگویید، کنار بیایید
ما در جهان ناکامل و غیر ایده آل زندگی می کنیم. اما انتظارات ما بطور روز افزون در حال افزایش است. روز به روز شرایط دشوارتر و بد تر شده و تاخیرها، ناکامی ها و نا امیدیها افزایش می یابند. ما چاره ای نداریم مگر اینکه با آنها کنار بیاییم. بد دهانی و دشنام گویی مشکلی را حل نمی کند.
6 – به گلایه کردنها و نالیدنهای خود پایان دهید
پیش از ناله کردن و شکوه کردن یک حقیقت بسیار مهم را به خودتان یاد آوری کنید، هیچ کس مایل به شنیدن ناله و شکایت نیست! چرا باید باشد؟ شکایت کردن در مورد اموری که شما و دیگران کنترلی بر آنها ندارید کاری عبث است بنابراین از آن پرهیز کنید. برای سایر شکایات نیز سعی کنید یک راه حل منطقی و معقول ارائه دهید. یقین داشته باشید دیگران این شیوه برخورد متین، خردمندانه و توام با خویشتنداری شما را خواهند ستود.
7 – از واژه های جایگزین استفاده کنید
در زبان فارسی واژه های گوناگون و متنوعی برای بیان احساسات و افکار وجود دارد. اما افرادی که به بد دهانی و دشنام گویی عادت کرده اند مکررا از چند واژه معدود تکراری، رکیک و زننده استفاده می کنند. برای واژه های رکیک یک معادل مودبانه بیابید. چند واژه قدرتمند و یا با مزه یافته و آنها را بکار برید. شاید ابتدا این واژه ها شما را راضی نسازند اما به مرور زمان چرا.
8 – نقطه نظرات خود را مودبانه بیان کنید
واکنشها و پاسخهای خود را تحت کنترل خویش در آورید. چنانچه فردی از شما انتقاد کرد که کاری را نادرست انجام می دهید به وی نگویید:”به شما مرطوب نیست “.این یک پاسخ تدافعی ، خصومت آمیز و کودکانه است. بهتر است اینگونه پاسخ دهید که” این یک روش جدیده و خیلی هم سریعتر انجام میشه “. یا توجیه کردن، پاسخهایی پخته تر و متقاعد کننده تر بدهید.
9 – پیش از سخن گفتن فکر کنید
از دهان خارج ساختن دشنام و واژه های تهی از نزاکت و ادب، مهارت در سخن وری و بی سلیقگی آسان است. پیش از اینکه سخن بگویید از پیامدها و اثرات احتمالی آن مطمئن شوید. چنانچه پس از اینکه حرفی زدید متوجه شدید که گفتارتان توهین آمیز و گستاخانه بوده به عقب باز گشته و موشکافانه نوع تعبیر و جمله بندی خود را بررسی کنید. به تدریج با اصلاح اشتباهات گذشته خوش زبانی را تمرین کنید.
10 – ترک عادت دشوار است
ترک بد دهانی همچون سایر اعتیاد ها همچون ترک سیگار نیاز به تمرین، پشتکار، حمایت دیگران و اراده راسخ دارد. نه تنها واژه های قبیح را باید ترک کنید بلکه احساسات و هیجاناتی که شما را به دشنام گویی وا می دارند را نیز می بایست تحت کنترل در آورید. با زبان پالوده صحبت کنید و افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید. ببینید در کدام شرایط بیشتر دشنام می دهید و شیوه رفتار و برخورد خود را نسبت به آن موقعیت تغییر دهید.
11 – با افراد بد دهان معاشرت نکنید
دوستان بد دهان خود را کنار بگذارید تا مجبور نباشید به منظور ارتباط برقرار کردن با آنها شما هم بد دهان شوید. با افراد بد دهان نیز مشاجره نکنید چرا که اینگونه افراد با فحاشی بر شما پیروز خواهند شد. چرا که آنها چیزی از استدلال سرشان نمی شود و تنها در دشنام دادن مهارت دارند.
برای ارتباط برقرار کردن و ایجاد صمیمت دشنام دادن گزینه مناسبی نیست.
بد دهان بودن اغلب افراد جامعه دلیل نمی شود که شما هم مانند آنها بد دهان باشید.
با خوش زبانی به وقار و شخصیت خود بیفزایید.
تا می توانید واژه های جدید بیاموزید. کتاب های ادبی، پر مایه و غنی از واژه های ناب و خوش آهنگ را مطالعه کنید تا سخن وری را تمرین کرده باشید .
به نقل از مردمان
