دانشمندان بزرگ شیعی با همه تنگناهایی که در قرون نخستین اسلامی - از سوی دستگاه جبار اموی و سپس حکومت عباسی - وجود داشته و آنان، نیز، با دسیسه های گوناگون، در مواقع حساس، به قتل و نهب و زجر و آزار شیعیان دست می یازیده اند و به هر صورت، از نشر فرهنگ شیعی که با خصیصه اعتراض و مقاومت توام بود، جلوگیری می کرده اند.
