عوامل بسیاری در شکل گیری باورهای کلامی و اعتقادی تأثیر دارند که عمده ترین آن ها عبارت است از: 1- وفات بنیانگذار و صاحب مکتب(خلأ رهبری مورد قبول همه) 2- فتوحات اسلامی و گسترش ارتباط مسلمانان با ادیان و فرقه های گوناگون 3- امیال و هواهای نفسانی برخی افراد که به تحریف واقعیت می پردازند 4- غموض و دشواری مسأله 5- تقلید از گذشتگان و عدم تأمل در درستی یا ...