در حالی که پزشکان متخصص در حوزه انکولوژی هنوز در مورد اثر بخشی داروهای شیمی‌درمانی تولید داخل ابهام دارند، سخنگوی سازمان غذا و دارو اعلام کرده است؛ اجبار به استفاده از داروی خارجی نوعی تخلف محسوب می‌شود و بازار را به سمت داروی خارجی سوق نخواهیم داد.
به گزارش به نقل از فارس، شیمی درمانی یکی از درمان‌های سرطان به شمار می‌رود که اثر بخشی آن همیشه دغدغه بیماران و خانواده‌های آنها بوده است دغدغه‌ای که این روزها با التهاب بازار ارز مضاعف شده و بر نگرانی هزاران خانواده گرفتار سرطان افزوده است.
هر چند طی سال‌های اخیر با راه اندازی مراکز جامع سرطان، سعی بر آن شده تا درمان این بیماران با رویکرد منسجم‌تری صورت گیرد ولی اینک علاوه بر بیماران، پزشکان درمانگر سرطان هم با چالشی مواجه شده‌اند که باعث نگرانی‌هایی در حوزه سرطان شده است.
بازار را به سمت داروی خارجی سوق نخواهیم داد
«هیچ قانون و قاعده ای مبنی بر الزام استفاده از یک داروی خاص وجود ندارد و هیچ بیماری اجباری برای استفاده از داروی خارجی ندارد. پزشک تنها دارو را به بیمار تجویز می‌کند و اجبار بیمار به استفاده از داروی خارجی نوعی تخلف محسوب می شود. به هیچ عنوان بازار را به سمت داروی خارجی سوق نخواهیم داد و با توجه به تمام اقدامات و سیاست های صورت گرفته، بعد از این به مرور زمان سهم عمده بازار را داروهای ایرانی تشکیل خواهند داد.» این صحبت سخنگوی سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد اثربخشی داروهای شیمی درمانی داخلی است.
اثربخشی داروهای شیمی‌درمانی 2 تا 5 سال زمان نیاز دارد
احمد عامری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم بهشتی شهید بهشتی در گفت‌وگو با فارس، در ارتباط با اثربخشی داروهای شیمی‌درمانی تولید داخل، اظهار داشت: داروی شیمی‌درمانی مانند داروی استامینوفن نیست که اثربخشی آن بلافاصله مشخص شود.
وی افزود: برای اینکه اثربخشی داروی استامینوفن مشخص شود فرد آن را استفاده کرده و اگر دردش کاسته یا رفع شود، اثربخشی آن بلافاصله مشخص است ولی داروی شیمی‌درمانی اثربخشی آن برای مشخص شدن نیاز به زمان دارد.
این عضو انجمن رادیوتراپی و آنکولوژی با بیان اینکه مشخص شدن اثربخشی داروهای شیمی‌درمانی 2 تا 5 سال زمان نیاز دارد،گفت: انجام مطالعات دقیق در این زمینه امری ضروری است و باید توجه داشت که داروی شیمی‌درمانی همچون آبی برروی آتش نبوده و ممکن است با عارضه همراه باشد.
عامری گفت:مطالعات بزرگی نیاز است که مشخص شود داروهای شیمی‌درمانی تولید داخل معادل داروهای دیگر اثبات‌شده در جهان است یا خیر؟ و همچنین مشخص شود دارو چقدر عارضه دارد؟ چقدر می‌تواند جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد و چقدر در افزایش طول عمر بیمار مؤثر است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم بهشتی شهید بهشتی در پاسخ به اینکه شما برای بیمارتان داروی ایرانی یا خارجی تجویز می‌کنید، گفت:من هیچ زمانی نمی‌گویم داروی داخلی یا خارجی مصرف کنند ولی مجبور هستم دارویی را تجویز کنم که اجازه فروش آن توسط وزارت بهداشت داده شده باشد ولی اثربخشی آن مسئولیتش با وزارت بهداشت بوده و خودشان باید پاسخگو باشند.
وی با بیان اینکه داروهای خارجی شیمی‌درمانی در حال حاضر به میزان کمی یافت می‌شود، گفت: باید پاسخگوی وزارت بهداشت در مورد اثربخشی داروهای شیمی‌درمانی تولید داخل به صورتی باشد که اهل علم هم قانع کند.
600 هزار نفر در کشور مبتلا به سرطان هستند
حمیدرضا قوام‌نصیری هفته گذشته در حاشیه همایش بین‌المللی رادیوتراپی پیشرفته در کشورهای در حال توسعه در مورد آمار سرطان در کشور اظهار داشت: در حال حاضر 600 هزار نفر در کشور مبتلا به سرطان هستند که برخی از آنها در حال درمان بوده و یا به علت بازگشت مجدد بیماری درمان مجدد را آغاز کرده‌اند و به طور کلی این افراد در مسیرهای مختلف درمانی قرار دارند. همچنین سالانه بیش از 100 هزار مورد جدید سرطان در کشور تشخیص داده می‌شود که برخی از سرطان‌ها در استان‌های خاص به صورت منطقه‌ای بیشتر بروز می‌‌یابند.
پزشک به دنبال داروی باکیفیت است
حسین فودازی، دبیر انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران نیز اظهارداشت: داروی شیمی درمانی برای اینکه سندیت استفاده را کسب کند، باید مطالعات آزمایشگاهی را طی کند. در اینکه آیا این مطالعات آزمایشگاهی برای داروهای شیمیایی تولید داخل انجام گرفته یا خیر، تردید وجود دارد. مطالعات آزمایشگاهی باید در مراکز دانشگاه‌ها با کمک انجمن‌های علمی درگیر با سرطان صورت گیرد و در واقع مجوزهای لازم را بعد از طی این مطالعات کسب کنند، مطالعاتی که اثربخشی دارو را مشخص می‌کند.
دبیر انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران تصریح کرد: داروی سرطان با داروی سرماخوردگی متفاوت است. داروی سرماخوردگی حتی اگر اثر نکند، فرد پس از یک هفته رو به بهبود می‌رود، اما داروی سرطان به این صورت نیست، اگر اثر نکند فرد می‌میرد و اگر عوارض آن زیاد باشد، عارضه ایجاد می‌کند. بنابراین تولید این دست داروها با داروهای معمولی در تمام دنیا متفاوت است و به همین خاطر این داروها گران هستند، چراکه تولید آنها هزینه‌بر است.
وی خاطرنشان کرد: سیستم R&D تحقیق و توسعه داروهای شیمی‌درمانی در کل دنیا هزینه زیادی می‌برد تا دارویی تولید شود که نوعی سم اثربخشی ضدسرطانی داشته باشد و همزمان از عارضه کمی هم برخوردار باشد.
فودازی گفت: همه انجمن‌های داخل کشور در حوزه درمان علاقه دارند که یک داروی باکیفیت ایرانی در بازار وجود داشته باشد و تولید شود، چراکه ارز بیهوده نباید از کشور خارج شود. در این تردیدی نیست، اما یک پزشک به این فکر می‌کند که باید در رابطه با بیماران طوری رفتار کند که گویی خانواده‌اش هستند، برای همین پزشک به دنبال داروی باکیفیت است و همیشه برای پزشکان در خصوص بیماران این مساله مدنظر است.
وی خاطرنشان کرد: نمی‌توانیم کیفیت تمام داروهای داخل کشور را زیر سوال ببریم، اما در رابطه با داروهای شیمی درمانی در مورد اینکه مطالعات بالینی را طی کرده‌اند یا خیر پزشکان تردید دارند. اینکه چطور می‌شود که یک شبه همه داروهای شیمی‌درمانی همگی با هم تولید شوند، مورد تردید است.
او با اشاره به اینکه دارویی که هدفمند و تکنولوژیک باشد، حداقل دو تا سه سال دوره آزمایشی آن طول می‌کشد، افزود: داروی باکیفیت ایرانی را حمایت می‌کنیم، ولی تولید آن بدون بررسی و طی مراحل آزمایشگاهی نباید انجام گیرد. باید رقابت در بازار دارو به وجود بیاید و همچنین امکان اینکه یک چهارم بازار در دست داروهای برند باشد تا بتوانیم اثربخشی داروها را با هم مقایسه کنیم. پزشکان به راحتی می‌توانند، این کار را انجام دهند. مسئولان می‌توانند پوشش بیمه‌ای داروهای خارجی را کاهش دهند، اما اینکه ناگهان جلوی واردات آن گرفته شود، درست نیست.
دبیر انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران گفت: با این کار بازاری را در کشور ایجاد می‌کنیم که شبیه به بازارخودرو است و جان بیماران به خطر می‌افتد. در پزشکی اثرات بدتری وجود دارد. در این رابطه شدیدا بازار سیاه به وجود آمده است و دارویی که در حالت عادی یک میلیون و نیم بوده است، در حال حاضر با قیمت سه یا چهار برابری خرید و فروش می‌شود، آن هم در ناصرخسرو. یعنی این دارو اکنون سه تا چهار برابر قیمتی است که پیش از این دولت با دلار آزاد وارد می‌کرده است.
چشم امید بیماران به مسئولان وزارت بهداشت
مشکلات بیماران گرفتار سرطان این‌روزها اندک نیست. نبود و کمبود دستگاه‌های پیشرفته رادیوتراپی از یک طرف و اصرار به تجویز داروهای ایرانی توسط وزارت بهداشت از طرف دیگر، هزاران خانواده درگیر سرطان را گلایه‌مند کرده است. بسیاری از متخصصان و درمانگران سرطان طی ماه‌های اخیر نیز ضمن انتقاد از بی‌توجهی وزارت بهداشت به درمان قطعی بیماران مبتلا به سرطان اعلام کرده‌اند: متأسفانه ارز دولتی به تجهیزات رادیوتراپی اختصاص نیافته و این مسئله آسیب فراوانی برای بیماران خواهد داشت.
حال باید دید که در این آشفته بازار ارز سرانجام داروهای بیماران گرفتار سرطان و دستگاه‌های مورد نیاز برای درمان آنها چه خواهد شد و آیا وزارت بهداشت گامی در جهت تسکین این بیماران برخواهد داشت؟
