درمان بیماری
پس از تشخیص قطعی بیماری با انجام آزمایش خون، درمان شامل یک دوره استراحت در رختخواب و مصرف آنتیبیوتیک آغاز میشود. در این مورد معمولا لازم نیست که بیمار از دیگران جدا شود. البته میبایست تمامی اعضای خانواده که ممکن است از همان محصول لبنی آلوده مصرف کرده باشند تحت معاینه و آزمایش قرار گیرند.
درمان معمولا شامل استفاده از آنتیبیوتیکهایی نظیر تتراسیکلین و استفاده از داروهای کورتیزونی برای کاهش پاسخ التهابی در موارد شدید و همچنین استفاده از داروهای ضد درد برای تسکین دردهای عضلانی است که البته انجام همه این موارد میبایست تحت نظارت پزشک معالج صورت پذیرد.
راه انتقال بیماری
در کشورهای توسعه یافته، انتقال بیماری بروسلوز از طریق مواد غذایی در اثر پاستوریزاسیون شیر و ریشهکنی بروسلا آبورتوس به حداقل ممکن رسیده است و هم اکنون این بیماری به عنوان یک بیماری شغلی در این کشورها قلمداد میشود که افرادی نظیر دامپزشکان، کشاورزان و کارگران کشتارگاه را مبتلا میسازد.
این در حالی است که همین بیماری در کشورهای در حال توسعه بصورت یک بیماری بومی و آندمیک بوده که راه عمده انتقال آن از طریق خوردن بافتهای آلوده حیوانات، شیر و محصولات لبنی غیر پاستوریزه میباشد.
در این زمینه باید یاد آور شد که گاو آلوده به میکروب بروسلا این باکتری را بطور متناوب و اغلب برای مدت طولانی همراه شیر دفع میکند که این مورد میتواند به عنوان منبعی مهم برای انتقال آلودگی به انسان باشد. همچنین تحقیقات نشان داد که این باکتری در طول مراحل ساخت پنیر زنده مانده و میتواند ماهها به زندگی خود در انواع پنیرهای سخت ادامه دهد.
از سوی دیگر با توجه بهاینکه باکتری تب مالت در خامه و بستنی از ماندگاری طولانی برخوردار است، چنین به نظر میرسد که بستنیها به عنوان یکی از منابع آلوده پنهان برای تب مالت به شمار میروند و بدین ترتیب استفاده زیاد از بستنیهای تابستانه امکان ابتلای به تب مالت را افزایش خواهد داد. همچنین برخی از یافتهها نشان میدهد که مصرف گوشتهای آلوده که بطور ناقص پخته شده است ممکن است بیماری را به انسان انتقال دهد.
پیشگیری از بیماری
بطور کلی و بر اساس یک معیار جهانی، میزان شیوع تب مالت در هر کشوری بستگی بسیار نزدیکی با میزان شیوع بروسلوز حیوانات در آن کشور دارد که این موضوع ضرورت کنترل و ریشهکنی بیماری را در جمعیت دامی کشور دوچندان میکند.
در حال حاضر پیشگیری از بروسلوز در گاو و گوسفند با بکارگیری دو نوع واکسن زنده تخفیف حدت یافته بروسلا انجام میگیرد. برای پیشگیری از این بیماری در انسان در اغلب کشورها هیچ گونه واکسنی وجود ندارد اما در فرانسه واکسن ضد بروسلا آبورتوس در دسترس است.
بدین ترتیب اقدام موثر در زمینه پیشگیری از بروز این بیماری در انسان، رعایت نکات بهداشتی در جهت پرهیز از تماس با نسوج حیوانات مبتلای ذبح شده و همچنین عدم مصرف شیر، پنیر و لبنیات غیر پاستوریزه است. در همین رابطه موکدا توصیه میشود تا شیرخام قبل از هر گونه استفاده، به مدت 15-20 دقیقه تحت حرارت مستقیم شعله قرار گیرد به نحوی که در طی این مدت حداقل 10 دقیقه شیر در حال جوشیدن باشد.
به منظور یکنواخت شدن دمای جوش در همه نقاط میبایست شیر در حال جوشیدن را هر چند وقت یکبار، بخوبی به هم زد. باید توجه داشت که باکتری بروسلای موجود در شیر قادر است به راحتی به ذرات چربی موجود در آن متصل شده و به سطح آن منتقل شود که در چنین شرایطی برداشتن سر شیر بدون رعایت موارد ذکر شده میتواند از جمله راههای مهم انتقال تب مالت به انسان باشد.
به منظور کنترل تب مالت در کشور فعالیت واحدهای سنتی تولید لبنیات روستاها و عشایر کشور باید تحت کنترل قرار گیرد و در خصوص مراکز جمعآوری شیر در روستاها نیز باید امکانات کافی فراهم کرد همچنین برای کنترل مطلوب تب مالت در کشور، توسعه کارخانجات لبنیات پاستوریزه با رعایت استانداردهای دقیق علمی و آموزش برای ارتقای فرهنگ استفاده از لبنیات پاستوریزه به خصوص در بین روستائیان بسیار ضروری است.
به هر حال در کشور ما بروسلوز به عنوان یکی از بیماریهای مهم و خطرناک مشترک بین انسان و دام مطرح است و هرگز نمیتوان بدون حذف، کنترل و یا مبارزه جدی با این بیماری در حیوانات، آن را در جمعیت انسانی ریشهکن کرد که البته انجام هر گونه اقدامی در این زمینه میبایست مطابق با شرایط فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی جامعه صورت پذیرد.
برای خواندن بخش اول- بروسلوز- اینجا کلیک کنید.