تب کریمه کنگو (۲)

دوره و علایم بالینی

طول مدت دوره نهفتگی بیماری به نظر می‌رسد بستگی به طریقه اکتساب ویروس دارد. به دنبال عفونت از طریق گزش کنه دوره نهفتگی معمولا یک تا سه روز است که حداکثر به 9 روز می‌رسد. دوره نهفتگی به دنبال تماس با خون یا بافت‌های آلوده به‌طور معمول 5 تا 6 روز و حداکثر زمان ثابت‌شده 12 روز است.

از آنجا که گاهی گزش کنه دردناک نیست، تعیین دوره نهفتگی ممکن است غیرممکن باشد. می‌توان برای بیماری دو مرحله پیش از خونریزی و مرحله هموراژیک در نظر گرفت. در فرم کلاسیک بیماری به طور ناگهانی با سردرد شدید، تب بالا، لرز ، میالژی شدید،تهوع، استفراغ، درد مفصلی و درد اپیگاستر آغاز می‌شود.

کونژونکتیویت، فلاشینگ خفیف صورت و نواحی فوقانی قفسه صدری، پرخونی فارنکس و پتشی کام نیز شایع است. تب بیمار ممکن است مداوم و نامنظم یا دومرحله‌ای باشد. گاهی تب پس از روز دوم برای مدت کوتاهی (حداکثر تا 2 روز) کمی کاهش می‌یابد. در عده‌ای از بیماران اسهال آبکی ایجاد می‌شود.

هیپوتانسیون خفیف نیز در این مرحله شایع است. ظرف چند روز بعد، بیمار تغییرات خلفی واضح پیدا کرده و ممکن است دچار گیجی یا حالات تهاجمی شود. پس از دو تا چهار روز حالت بی‌قراری ممکن است جای خود را به خواب‌آلودگی، افسردگی و سستی و ضعف داده و درد شکمی نیز در ربع فوقانی راست شکم لوکالیزه شده و در معاینه، کبد بزرگ‌تر از حد معمول گردد و در نهایت بزرگی کبد و طحال در یک‌سوم بیماران دیده می‌شود.

سایر علاوم بالینی شامل تاکیکاردی، لنفادنوپاتی و راش‌های پتشی هم در سطوح داخلی مخاط‌ها مثل دهان و گلو و هم روی پوست است.

کم‌کم پتشی جای خود را به اکیموز و سایر پدیده‌های هموراژیک مثل ملنا و هماچوری، خونریزی از بینی و لثه‌ها می‌دهد. دوره قبل از خونریزی معمولا 1 تا 7 روز (به‌طور متوسط 3 روز) طول می‌کشد و دوره هموراژیک 1 تا 10 روز (به‌طور متوسط 4 روز) به طول می‌انجامد.

وقوع برادیکاردی، مبهم شدن صدای قلب و افت فشار خون می‌تواند منادی شروع مرحله هموراژیک باشد .خونریزی‌ها ممکن است در طول خطوط خلفی زیر بغل، قسمت جلویی گودی ساعد، زیر پستان‌ها (در زنان) و در محل تزریق دارو و یا بسته شدن فشارسنج بارزتر باشد. در عده‌ای از بیماران یرقان در هفته دوم بیماری ایجاد می‌شود.

درگیری شدید نورولوژیک و خونریزی مغزی، خونریزی ماسیو و آنمی غیرقابل جبران، ادم ریه و افوژیون پلورال و علایم درگیری کلیه کبد به نفع پروگتوز بدهستند و بیماران بدحال در تابلوی شوک و کلاپس قلبی- عروقی عموما ظرف هفته دوم بیماری می‌میرند.

چنانچه بیمار از این مرحله جان سالم بدر ببرد ناگهان تب، خونریزی و علایم گوارشی خوب می‌شوند (روز نهم و دهم بیماری) و علایم عروقی (پرخونی، برادیکاردی، هیپوتانسیون) ظرف یک هفته بهبود می‌یابند. در دوران نقاهت که معمولا 15 تا 20 روز از آغاز بیماری شروع می‌شود ممکن است بیمار دچار ریزش مو شود.

ممکن است نوروپاتی محیطی، خستگی دهان و ضعف عمومی، تعریق زیاد، سردرد و سرگیجه، مشکل تمرکز و کم‌اشتهایی تا مدت‌ها باقی بماند ولی اکثر بیماران در طی 3 تا 6 هفته بعد از شروع بیماری و شاخص‌های خونی و ادراری طبیعی خواهند داشت و به جز اینها معمولا یادگار مهمی ندارد.

در عده‌ای از بیماران بیماری تقریبا فاقد نشانه‌های بالینی بوده و یا سیر خفیفی دارد در این صورت فرد بیمار باخون‌دماغ همراه است و سریعا بهبود یافته و بیماری پایان می‌یابد ولی کلا موارد خیلی خفیف و یا فاقد خونریزی ناشایع هستند در این بیماران ممکن است به‌طور گذرا، پان سیتوپنی نیز رخ دهد. در حاملگی بیماری شدیدتر و توام با ریسک بالای سقط جنین و مرگ و میر مادر است.

برخی محققان اختلاف (C.C.H.F)در کودکان را به نسبت بالغان با عدم وجود برادیکاردی، شکایت کمتر از دردهای پشت و لکوپنی کمتر مشخص ساخته‌اند.

ممکن است سهم موارد متوسط یا علایم بیماری کل موارد (C.C.H.F) در کودکان به نسبت بالغان بیشتر باشد زیرا در یک مطالعه در استان روستف شوروی سابق، از 16 مورد (C.C.H.F) در کودکان 3 تا 12 ساله، سیر بیماری فقط در 4 مورد شدید بوده‌، در حالی که در 9 نفر سیر متوسط و در 3 نفر سیر خفیف مشاهده شد. دوره نقاهت به کندی پیش رفته و برخی از کودکان برای مدت 1 تا 2 سال تا حدی ناتوان بودند. همچنین احتمال دارد وقوع هپاتومگالی در کودکان نسبتا شایع‌تر باشد.

برای خواندن بخش اول- تب کریمه کنگو- اینجا کلیک کنید.