چربی بسیاری از انواع کره‌های نباتی (مارگارین) مخلوط با چربی اشباع شده است، زیرا در غیر این صورت بسته‌بندی آنها مانند بسته‌بندی کره، به سادگی ممکن نیست. در هر صورت کاهش میزان کلسترول باید همراه با کاهش میزان کل چربی خوراکی باشد، نه اینکه فقط به جای چربی‌های حیوانی، از چربی‌های گیاهی استفاده شود.
اگر کاهش کلسترول و تری‌گلیسرید خون به وسیله رژم غذایی ممکن نباشد، آیا مصرف دارو ضرورت دارد؟
تا سال 1970 همراه با دستور رژیم غذایی برای کاهش کلسترول و تری‌گلیسرید خون، دارونیز تجویز می‌شد. گرچه دارو مشکل چربی خون را در همه افراد حل نمی‌کرد، با این حال عقیده بر این بود که مصرف دارو زیان‌بخش نیست. معروف‌ترین این داروها کلوفیبرات بود.
آزمایش‌های متعددی در انگلستان و سایر کشورهای اروپایی در مورد تأثیر کلوفیبرات در پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی آغاز شد و سرانجام در سال 1978 گزارش شد که تعداد مبتلایان به بیماری‌های قلبی در فرادی که کلوفیبرات مصرف کرده‌اند، نسبت به بقیه تا اندازه‌ای کاهش داشته است. ولی نکته جالب اینکه افزایش مرگ در گروه مصرف‌کننده این دارو صرفاً محدود به یک علت نبوده است.
به عبارت دیگر داروی کلوفیبرات تا اندازه‌ای در مقابل بیماری‌های قلبی مصونیت ایجاد می‌کند اما در عوض، عوارض نامساعد دیگری در پی دارد که خطر مرگ را دراثر بیماری‌های غیرقلبی در مصرف‌کنندگان این دارو افزایش می‌دهد. این عوارض هنوز دقیقاً مشخص نشده‌اند.
نتیجه‌ای که از آزمایش داروی کلوفیبرات به دست آمده در مورد درمان دارویی افزایش چربی خون تردید ایجاد کرد. در حال حاضر این دارو به استثنای موارد شدیدی که پایین آوردن چربی خون از راه‌های دیگر مقدور نباشد، مصرف نمی‌شود. داروهای دیگری نیز تجویز شده‌اند، ولی هیچ‌کدام از آنها مانند کلوفیبرات مورد بررسی قرار نگرفته‌اند؛ بنابراین گرچه داروهای جدید مطمئن‌تر به نظر می‌رسند، ولی بیشتر پزشکان از تجویز این داروها اکراه دارند؛ مگر آنکه نیاز بیمار به مصرف چنین داروهایی کاملاً روشن باشد.
گرچه اضافه کردن کلسترول HDL هم می‌تواند مفید باشد، ولی دسترسی به این منظور آسان نیست. رژیم غذایی با مصرف کمتر چربی‌های حیوانی و مصرف داروهای کاهش‌دهنده کلسترول خون باعث بالا رفتن کلسترول HDL بدون تأثیر منفی روی سایر کلسترول‌ها می‌شود.
بعضی از بررسی‌ها (نه تمام آنها) نشان داده است که ورزش منظم نیز مانند کاهش وزن باعث افزایش کلسترول مفید HDL می‌گردد. اطلاعات بیشتری در این زمینه به زودی در اختیار قرار خواهد گرفت. خوشبختانه ورزش منظم و نگهداری وزن بدن در اندازه مناسب برای دلایل دیگر نیز توصیه شده است.
آیا کاهش میزان چربی خون مضر است؟
با آزمایش داروی کلوفیبرات پزشکان ناگزیر شدند در مورد جواب این سوال بررسی‌های جدی‌تری انجام دهند.
غالباً تصور بر این بود که پایین آوردن چربی خون ممکن است چندان مفید نباشد، ولی حداقل هیچ‌گونه ضرری هم ندارد؛ اما در حال حاضر در این مورد اطمینان کافی نیست و رژیم کاهنده کلسترول ممکن است موجب سنگسازی در کیسه صفرا شود که اکثراً دردناک است.
مشکل دیگر اینکه ممکن است این رژیم میزان ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد، ولی این موضوع تاکنون تأیید نشده است و خیلی بعید به نظر می‌رسد که پرهیز از چربی‌ها چنین اثر سوئی بر بدن بگذارد.
مصرف دارو در ایجاد سرطان روده قابل توجیه‌تر است، ولی تاکنون مورد تأیید قرار نگرفته است؛ بنابراین بهتر است پزشک هیچ دارویی را بدون نیاز قطعی بیمار تجویز نکند.
ورزش
نکته قابل بحث دیگر برای جلوگیری از ایجاد بیماری‌های قلبی انجام فعالیت‌های ورزشی منظم است. ورزش باعث می‌شود که فرد احساس بهتری داشته باشد، ولی آیا می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد؟
ارتباط ورزش با بیماری قلبی
در افراد فعال با حرکات ورزشی منظم بیماری‌های قلبی کمتر دیده می‌شود، ولی این قبیل افراد معمولاً سیگار نمی‌کشند و توجه زیادی به تناسب اندام خود و جلوگیری از اضافه شدن وزن نشان می‌دهند و از رژیم غذایی مناسب نیز تبعیت می‌کنند. کارگران غیرماهر که هنگام کار فعالیت‌های زیاد بدنی انجام می‌دهند و به هیچ یک از عوامل ایجاد خطر بیماری‌های قلبی توجهی ندارند.
غالباً مورد بررسی قرار نمی‌گیرند، زیرا آنها به مدت طولانی کارهای سخت بدنی انجام می‌دهند و حتی وقت این را ندارند که جهت انجام مطالعات متخصصان به کلینیک‌ها مراجعه کنند. بطور کلی مردانی که فعالیت بدنی بیشتر دارند با آنکه هنوز مکانیزم این موضوع روشن نیست کمتر دچار ناراحتی‌های قلبی می‌شوند.
برای خواندن بخش اول- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.