ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق (۳)

بسیاری از پزشکان بر این باورند که اگر تصلب شرائین ایجاد شود، کاهش چربی خون تأثیر چندانی نخواهد داشت. در موارد استثنایی، بیمارانی هستند که به طور ارثی چربی‌خون‌شان بالاست که کاهش چربی در آنها ممکن است مفید باشد. البته این بیماران بسیار نادرند. برعکس در بعضی افراد، ارتباط مستقیمی بین افزایش کلسترول خون و بروز بیماری‌های سرخرگی قلبی وجود دارد.

به نظر نمی‌رسد که بالا بودن میزان کلسترول خون خطر عود بیماری سرخرگ‌های قلب را افزایش دهد. با این وجود، پزشکان به خصوص در افراد جوان‌تر، میزان چربی خون را اندازه می‌گیرند. یکی از اهداف این کار، شناسایی بیمارانی است که میزان چربی خون آنها بالاتر از حد طبیعی است، تا بستگان نزدیک آنها هم تحت بررسی قرار گیرند.

گروه دیگری از پزشکان معتقدند که برای جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی، بهتر است در تمام طول زندگی مواظبت و پیشگیری به عمل آید. آنها معتقدند که هر کار کوچک و عملی را که ممکن است باعث امید بهبودی بیماران باشد، باید انجام داد. مسلماً پرهیز غذایی ساده برای پایین آوردن چربی خون، همانطور که بعداً توضیح خواهیم داد برای بیمار زیانبخش نخواهد بود.

بیشترین اختلاف نظرها بر سر این است که آیا در این موارد، باید از دارو استفاده کرد یا خیر. اکثر پزشکان به این سوال جواب منفی می‌دهند. گرچه موارد استثنایی وجود دارد که مصرف دارو لازم است.

چگونه می‌توان چربی‌های خون را به نوع کم‌خطرتری تبدیل کرد؟

تاکنون این سوال به این معنا بود که چگونه می‌توان کلسترول و تری‌گلیسرید خون را پایین آورد؟ ولی اکنون که نقش حفاظتی کلسترول HDL شناخته شده است، اضافه کردن این نوع چربی در رژیم غذایی مورد توجه می‌باشد. تغییر رژیم غذایی برای تنظیم میزان چربی خون، یکی از روش‌های رایج برای این منظور است.

متأسفانه غذا فقط یکی از عوامل متعددی است که میزان کلسترول و تری‌گلیسرید بدن را تغییر می‌دهد باید در حد امکان از مصرف گوشت خودداری شود، زیرا مقداری از چربی‌ها در بافت‌های بین گوشت و اطراف آن باقی می‌مانند. همچنین گوشت مرغ بهتر از گوشت قرمز است، زیرا بیشتر چربی مرغ در پوست آن جمع می‌شود.

سایر پرندگان مانند مرغابی، چربی بیشتری در گوشتشان دارند و چندان مناسب نیستند. مصرف شیر و پنیر باید محدود شود و مصرف کره نیز به حداقل برسد. خامه در بسیاری از مواد خوراکی مانند شکلات، سس سالاد (مایونز) و بستنی به کار می‌رود؛ بنابراین، از مصرف این مواد نیز باید حتی‌الامکان خودداری کرد.

هنگام پختن غذا نیز به جای کره می‌توان از مارگارین که کلسترول کمتری دارد، استفاده کرد. روش پختن غذاها هم حائز اهمیت است. کباب و یا بریان کردن بدون روغن بهترین روش پختن مواد گوشتی است. برای سرخ کردن غذا هم بهتر است از روغن‌های نباتی آفتابگردان، روغن ذرت و روغن سویا که از نوع چربی‌های اشباع نشده هستند، استفاده شود. باید توجه داشت که روغن‌های نباتی که نوع آن مشخص نباشد، ممکن است حاوی چربی‌های اشباعی باشند.

سفیده تخم‌مرغ را به تنهایی می‌توان مصرف کرد، ولی زرده تخم‌مرغ که مقدار زیادی کلسترول دارد، باید با احتیاط مصرف شود. میوه‌ها و سبزیجات را به طور نامحدود می‌توان‌مصرف کرد. برخی از میوه‌ها مثل نارگیل که حاوی مقدار زیادی چربی‌های اشباع‌شده هستند نیز بهتر است زیاد مصرف نشوند.

به استثنای گردو، سایر انواع آجیل حاوی مقدار زیادی چربی اشباعی هستند و نباید به مقدار زیاد مصرف شوند. بسیاری از مردم با این نوع کاهش کلسترول در رژیم غذایی آشنایی دارند، ولی در دو مورد اشتباه می‌کنند. اشتباه اول اینکه مفهوم کم شدن وزن را با مفهوم کم شدن کلسترول یکی می‌دانند؛ مثلاً مصرف سبزیجات هم درکاهش وزن و هم در کاهش کلسترول مؤثر است.

در مقابل، مصرف کره نباتی (مارگارین) سبب‌کاهش کلسترول خون می‌شود، ولی در کاهش وزن مؤثر نیست؛ زیرا به اندازه کره حیوانی کالری دارد. اشتباه دوم این است که هنوز تصور می‌شود، تمام چربی‌های غیرحیوانی برای کاهش کلسترول خون مؤثرند. همانطور که گفته شد، روغن نارگیل حاوی چربی اشباع شده است.

برای خواندن بخش اول- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش دوم- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش چهارم- ارتباط چربی خون با بیماری‌های قلب و عروق- اینجا کلیک کنید.