دقیق باشید
وقتی که کودکتان چهارسالگی را تمام میکند، دیگر میتوانید برخی از حرفهایتان را به او بگویید و بدانید که میتواند شما را درک کند. شاید مجبور باشید ساعاتی کنار او نباشید؛ پس به او بگویید که مجبورید برای انجام کاری مدتی از او دور باشید؛ اما به محض بازگشتتان صددرصد وقتتان را به او اختصاص دهید.
وقتی که تلفنی به او میگویید همین الان میرسم و نیم ساعت طول میکشد تا به خانه برسید، مسلماً اعتماد او به حرفهای شما از بین میرود و کج خلقیهایش شروع میشود.
به طور شفاف به او توضیح دهید
کودک شما سرشار از طغیان و شورش است؛ چند دقیقه دست از کار بکشید و به او توضیح دهید که باید غذا درست کنید، کار کنید یا با کسی حرف بزنید و بعد از تمام شدن کارتان حتما با او بازی خواهید کرد. این کار را انجام دهید و بعد هر چه التماس کرد به او توجهی نکنید تا کارتان تمام شود.
شاید به نظرتان سخت برسد؛ خصوصاً اگر با صدای بلند فریاد و التماس کند و گریه و زاری راه بیندازد؛ اما اگر از چشمهایش اشک نریخته باشد، غذایش را خورده باشد و در سلامت و ایمنی کامل باشد، جای هیچ گونه نگرانی نیست.
عامل ترس
حتی خوشاخلاقترین و بهترین کودکان نیز به هنگام ترس، کج رفتار و بداخلاق میشوند. گاهی چیزهایی که برای کودک خود میخریم، ممکن است باعث ترس او شود. گاهی نیز کودکان هنگام قرار گرفتن در میان جمع میترسند و شروع به گریه کردن میکنند؛ در حالی که دیگران فقط قصد بغل کردن و محبت کردن دارند. کودکان از قرار گرفتن در آغوش کسانی که نمیشناسند، احساس ترس میکنند.
ترس کودک خود را شناسایی کنید.
هر چیزی که باعث ترس کودکتان میشود، برای او بسیار واقعی و جدی است و وقتی بداند شما او را درک میکنید و ترس او را میفهمید، احساس راحتی و ایمنی بیشتری میکند.
به او کمک کنید تا واژهها را یاد بگیرد
یک کودک شاید به سختی بتواند احساساتش را با کلمات بگوید.
شما باید به او کمک کنید تا واژهها را یاد بگیرد؛ مثلاً، قبل از وارد شدن در یک جمع غریبه که مطمئن هستید به کودکتان توجه خواهد شد و اطرافیان او را در آغوش میگیرند و او با قرار گرفتن در این شرایط دچار ترس و دستپاچگی میشود، به او بگویید: «آنجا جمعیت زیادی است که از دیدن ما به هیجان میآیند من کمی دستپاچه شدهام، تو چطور؟» آشنا کردن کودک با واژگان کمک میکند تا در شرایط مختلف راحتتر احساساتش را به زبان بیاورد.
انتظارات رفتاری و اخلاقی خود را برای کودکتان روشن کنید.
یکی از نشانههای بزرگ شدن این است که عملکرد ما از روی احساساتمان نباشد. وقتی که کودک سه ساله شما از رفتار لوس و بیادبانهاش با گفتن جمله خجالت میکشم، دفاع میکند، بهتر است به او بگویید: «خوب است که خجالت میکشی، اما باید با ادب رفتار کنی.»
برخی از پدر و مادرها یک عروسک خاص را انتخاب میکنند و به کودک خود میگویند که این عروسک شبها با همه هیولاها جنگ میکند و همه آنها را نابود میکند! آنها به این ترتیب میخواهند به کودک خود کمک کنند تا بر ترس شبانهاش غلبه کند. برخی دیگر روی کاغذ تصاویر ترسناک میکشند و بعد با نقش بازی کردن وانمود میکنند که اصلاً از این تصاویر ترسی ندارند.
ما نمیتوانیم تمام دلایل ترس کودک خود را درک کنیم و به همین دلیل هم نمیتوانیم جلوی آنها را بگیریم. بعضی اوقات کودکان از چیزی میترسند که اصلا به ذهن ما خطور نمیکند. هر پدر و مادری به روش خودش با ترس کودکش برخورد میکند. وظیفه پدر و مادرهاست که تمام محدودیتهای مربوط به رشد و یادگیری کودک را از میان بردارند و شرایط لازم را برای ایمنی آنها فراهم سازند.
ترس یکی از عواملی است که خواب و غذا و رشد کودک را دچار مشکل میکند. به یاد داشته باشید که هرگز در این رابطه خشونت و تندی از خود بروز ندهید؛ بلکه با مهربانی درصدد رفع آن برآیید.
برای خواندن بخش اول- با کودک کجخلق چه کنیم- اینجا کلیک کنید.